Morgunblaðið - 04.03.1994, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. MARZ 1994
Minning
*
Þorleifur Arni
Reynisson
Fæddur 6. júlí 1981
Dáinn 22. febrúar 1994
Úr djúpum geimsins
er dagurinn risinn og slær
dýrlegum roða
á óttuhimininn bláan,
- og lof sé þér, blessaða líf,
og þér, himneska sól,
og lof sé þér, elskaða jörð,
að ég fékk að sjá hann.
(Guðmundur Böðvarsson)
Drengurinn minn er dáinn.
Skyndilega og fyrirvaralaust var
hann hrifinn úr móðurfaðmi. Sorgin
nístir sárar en ég fæ risið undir.
Hversu oft hafði ég ekki óttast að
deyja frá honum. Þann ótta þekkja
allar mæður. Hvað yrði þá um hann,
í senn sterka en viðkvæma drenginn
minn? Gæti hann þolað móðurmissi?
En að hann færi á undan mér, það
hvarfiaði aldrei að mér. Hversu
hverfult er þetta líf og við manpanna
böm blind. Við afneitum dauðanum,
viljum ekki samþykkja hann og því
síður sættast við hann. Samt verðum
við að gera það því að enginn veit
hvenær kallið kemur.
Þorleifur Ámi var eina bamið mitt
og ég þurfti að bíða hans lengi, var
raunar orðin úrkula vonar um að guð
myndi bænheyra mig og gefa mér.
þá dýmstu gjöf sem nokkurri konu
getur hlotnast, heilbrigt bam, fallegt
og rétt skapað. Gleðin var því meiri
en orð fá lýst er ég fékk hann í fang-
ið sólskinsdaginn fagra og eftirminni-
lega, 6. júlí 1981. Þorleifur Ámi var
ekkert venjulegt bam. Nýfæddur leit
hann beint í augu mín - og hvílík
augu. Ekkert hef ég séð jafn fallegt
hvorki fyrr né síðar. Hann var að
segja mér eitthvað og ég vissi hvað
það var. Hann var að segja mér að
hann þekkti mig. Núna veit ég að
brottför hans héðan úr heimi er að-
eins um stundar sakir. Þó að dauðinn
sé ógnvænlegur og oft óbærilegur er
hann ekki endanlegur. Ég veit að líf-
ið drengsins míns hefur sigrað dauð-
ann. Þess vegna fær ekkert grandað
honum. Hann lifir.
Fátækleg orð mín megna ekki að
lýsa tilfinningum mínum á þessari
stundu. Sorgin er sár og beiskur
kaleikurinn sem guð réttir mér. Hann
verð ég að drekka í botn. En samt
er mér þakklæti efst í huga. Þakk-
læti fyrir að hafa eignast þetta bam,
þennan yndislega sólargeisla og
gleðigjafa sem alls staðar kom fram
til góðs. Þorleifur Ámi var gleðinnar
bam sem fékk góðar gjafir í vöggug-
jöf. Hann var skemmtilegur og list-
rænn og skopskyn hans óbrigðult.
Hann var góðum gáfum gæddur,
gekk vel í skóla og náði langt í öllu
sem hann tók sér fyrir hendur. Þó
var eins og hann hefði ekkert fyrir
hlutunum hvort sem það var í tón-
list, íþróttum eða öðrum greinum.
Og mínar bestu stundir vom þegar
hann spilaði fyrir mig á harmonikuna
sína. Væri hann spurður hvemig
hann færi að þessu var viðkvæðið:
„Ég bara æfí mig.“ En fyrst og
fremst var hann sannur og heil-
steyptur drengur, ótrúlega næmur á
tilfínningar annarra og búinn að ná
meiri andlegum þroska en aldurinn
sagði til um. Oft fannst mér eins og
hann væri sá sterki þegar vandi
steðjaði að og þroski hans væri meiri
en okkar hinna fullorðnu sem er fal-
ið að annast ungviðið, leiða það og
leiðbeina því.
Þetta var sá Þorleifur Ámi sem
heimurinn sá og þekkti. En fyrir mér
var hann svo óendanlega miklu, miklu
meira að orð ná ekki yfír það. Hann
var hluti af sjálfri mér og meira en
það. Hann var sjálft lífíð í bijósti
mér. Hann var guðsgjöfín mín, gim-
steinninn minn og kraftaverk lífs
míns. Alit líf hans var eins og fagur
draumur. Brosið hans, hláturinn hans,
hlýju hendumar hans, kossar hans
og faðmlög. Allar góðu stundimar
okkar, allir leikimir okkar sem við
nutum einmitt svo ríkulega undan-
fama mánuði þegar breytingar urðu
á högum okkar. Hvað það var gaman
að spila við hann og tefla við hann.
Taflmennskan mín var svo sem ekk-
ert til að hrópa húrra fyrir, satt að
segja held ég að Þorleifi mínum hafi
fundist mamma næstum vonlaus í
skák. Þess vegna var undrun hans
mikil þegar ég, alveg óvænt, var
næstum búin að vinna hann eitt af
síðustu kvöldunum sem hann var hjá
mér. Hvað hann var þá stoltur af
mömmu sinni, hún var víst ekki alveg
glötuð. Eða þegar við vorum að tala
um aldur fólks og leika okkur með
tölumar 6 og 8 fyrir aðeins fáum
vikum. í huga hans var 68 ára mann-
eskja gífurlega gömul, en vildi hann
þá ekki að mamma hans yrði eldri
en það? Jú, það vildi hann, hún
mamma átti að verða eilíf, að minnsta
kosti 98 ára, og svo fylgdi koss og
faðmlag. Ó, þetta hverfula líf, hversu
órafjarri var ekki dauðinn þá.
En átti mamma að minnka við sig
vinnuna svo að hún gæti verið meira
með drengnum sínum? Eða átti ég
að fá mér vinnu við kennslu sem
ekki krafðist eins langra íjarvista frá
honum og flugfreyjustarfið gerir?
Sjálfsagt er ég ekki eina móðirin sem
spyr sig þráfaldlega svipaðra spum-
inga. Hvað eigum við mæður að
gera? Hvað er rétt og hvað er rangt
í þessum efnum? Þorleifur Ámi tók
af mér ómakið, hann vildi ekki að
ég skipti um vinnu eða minnkaði
hana fyrr en við hefðum komist yfir
erfiðasta hjallann fjárhagslega. Þá
ætluðum við að njóta lífsins og ferð-
ast saman til útlanda. Hingað til
hafði Þorleifur Ámi ferðast á vega-
bréfí mínu en fyrir aðeins fáum dög-
um hafði hann fengið sitt eigið vega-
bréf. Mikið var stolt hans yfír nýja
vegabréfínu og enn meiri tilhlökkun-
in að fara í utanlandsferð því að
ferðalög voru yndi hans. Hvers vegna
fær hann ekki að fara þessa ferð?
Hvers vegna er hann tekinn frá mér
núna þegar allt leikur í lyndi? Til-
gangslausar spumingar, vanmegnug
orð, við mannanna böm fáum engu
ráðið í raun og vem.
Og þó, við Þorleifur Árni fömm
ekki þessa ferð en ég er viss um að
ég fékk að fylgja honum fyrstu skref-
in á nýjum vegum í þeim heimi þar
sem hann dvelur nú. Það var mér
og föður hans óendanlega mikils virði
að geta verið hjá honum og haldið í
hlýju höndina hans nóttina löngu
þegar hann lá meðvitundarlaus á
gjörgæsludeild Borgarspítalans og
við vonuðum allan tímann að við
gætum kallað hann aftur til lífsins.
Eg reyndi að segja: „Verði guðs vilji“,
en veit ekki hvort mér tókst það.
En núna veit ég að þá þegar var
hann lagður af stað til æðri heima
og ég veit líka að við foreldrar hans
fengum að fylgja honum áleiðis. Það
styrkir okkur og huggar.
Mig langar að þakka öllu því góða
fólki sem hefur styrkt okkur Reyni
á þessum erfíðu tímum. Einnig þakka
ég systkinum mínum og fjölskyldum
okkar Reynis fyrir allt það góða sem
það gerði fyrir son okkar á meðan
hann lifði og fyrir allar góðu stund-
imar sem við öll áttum saman. Þar
ber síðustu jól og áramót hæst, þá
áttum við öll saman ógleymanlegar
stundir. Einnig mun ætíð lifa í minn-
ingu minni síðasta kvöldið sem við
Þorleifur vorum saman. Hann bað
mig að hlýða sér yfír landafræði af
því að það var landafræðipróf daginn
eftir. Ég var búin að því og við vor-
um komin upp í rúm, búin að segja
góða nótt og slökkva Ijósið. Þá segir
hann allt í einu: „Heyrðu mamma,
ég var að yrkja ljóð, má ég ekki fara
fram og skrifa það niður?“ Jú, það
var meira en velkomið og þetta er
ljóðið hans Þorleifs Áma. Kannski
var það kveðja hans til lífsins.
Haf
Hafíð það seiðir
og mig langar til
að kanna þess ómælisdjúp.
Að kanna þau gijúfur
þau Ijöll og þau undur
sem í þessum djúpum liggja.
Megi góður guð ætíð geyma þig,
elsku sonur minn, og umvefja þig
ljósi þess heims sem er guðs. Ég
veit að ég á eftir að hitta þig aftur,
aðskilnaður okkar núna er aðeins
tímabundinn. Líf þitt allt var eins
og fögur symfónía.
Þín elskandi móðir,
Líney Friðfinnsdóttir.
Minn ástkæri sonur, Þorleifur
Ámi.
Nú líður mér sem skáldinu að
Borg forðum er hafíð tók son hans
ungan frá honum. Erfitt er mér að
fínna tilfínningum mínum og hugsun
orð á þessari örlagastundu.
Nú erum torvelt:
Tveggja bága
njörva nipt
á nesi stendr, <
skalk þó glaðr
með góðan vilja
ok óhryggur
heljar bíða.
(Egill Skallagrímsson)
Síðasta erindi þessa foma kvæðis,
Sonatorreks, lýsir einnig mínu hug-
arangri í dag. Fjórar síðustu ljóðlín-
umar em líka í anda þess, sem við
höfðum rætt um að gera þegar
stundin óumflýjanlega rynni upp.
Framtíðardraumur þinn var að
verða geimvísindamaður og land-
könnuður í „nýjum heimi“ tuttugustu
og fyrstu aldarinnar; „að kanna þau
ómælisdjúp" eins og segir í síðasta
ljóðinu þínu, „Haf“. Það vom
óravíddir geimsins og alheimsins
haf, sem heilluðu þig jafnt og haf
okkar litlu plánetu er ól af sér það
líf sem þú dáðist svo að í öllu því
sem lífsanda dregur og á jörðinni
grær. Unaðslegt var að hlusta á þig
lýsa uppmna þess og þróun sem þú
hafðir af eldheitum áhuga kynnt þér
svo vel með lestri alfræðibóka, skoð-
un heimilda- og náttúrulífsmynda og
heimsóknum í merk söfn erlendis.
Manstu heimsókn okkar í Smithson-
iansafnið í Washington í fyrra? Þar
leiddirðu okkur um risaeðlusýning-
una og gast útskýrt fyrir okkur nöfn
og helstu einkenni allra þelrra teg-
unda sem til sýnis vora eins og þú
værir þjálfaður leiðsögumaður. Við
bara göptum öll af undmn yfír ótrú-
legri þekkingu þinni á öllu sem fyrir
augu bar.
Hugsun þín var svo óendanlega
tær og skýr og viska þín svo djúp
sem byggirðu yfír aldagamalli per-
sónulegri reynslu. í seinni tíð var
reyndar farið að læðast að mér, að
það værir þú sem leiddir mig hér en
ekki öfugt. Við áttum okkar drau-
maland um tuttugu og fímm þúsund
Ijósár í burtu og vomm eiginlega
orðnir sannfærðir um það að til væri
meiri hraði en hraði Ijóssins og að
þeir sem þar byggju plánetur í kring-
um milljónir sóla væm í nánu sam-
bandi sín á milli. Ég leyfi mér að
trúa því að þú sért nú kominn til
draumalandsins örstutt á undan okk-
ur mömmu. Mátturinn mikli sem þú
trúðir að öllu réði í ægistórri veröld-
inni hefur álitið þig hafa lokið verki
þínu hér og kallað þig til annarra
starfa.
Þér var ekkert um orðaskmm gef-
ið og vona ég að mér takist að halda
mig innan hæfílegra marka í þessu
stutta kveðjubréfi. En það væri alveg
hægt að skrifa um þig bók, sem
væri jafnvel lengri en síðasta bókin
sem þú last, „Þúsund og ein nótt“,
því þú varst eitt stórt yndislegt ævin-
týri og göfugasta og besta mannvera
sem ég hefí fyrirhitt í mínu lífí. Að
síðustu kveð ég þig í bili með tveim-
ur erindum úr ljóði frænda þíns, sem
hann orti við gröf sinnar heittelskuðu
móður, Snjólaugar Þorvaldsdóttur,
langalangömmu þinnar. Þau eiga
nefnilega fullkomlega við um þig
líka, drengurinn minn:
Konan bláklædda
— þín bjarta trú -
kysti augu þín
á æskudögum.
Þú sást því land
og Ijósar hallir
þar dapureygðir sjá dimmu.
Fje og frami
eru fallvölt hnoss -
hraukar hrungjarnir.
Sætust minning
og sætastur arfur
eru ástarfræ
í akri hjartans.
(Jóhann Siguijónsson)
Farðu vel, ástkæri sonur og besti
vinur.
Þinn heittelskandi faðir,
Reynir Oddsson.
Við viljum í fáum orðum minnast
elskulegs frænda okkar, Þorleifs
Áma, sem hrifínn var.burt fyrirvara-
laust. Eftir sitjum við agndofa. Ung-
ur, vel gerður og góður drengur sem
var að byija lífíð, hvers vegna hann?
Þorleifur var mjög duglegur í skól-
anum, hann var svo mikill hugsuður
í sér og kom manni stöðugt á óvart
með vangaveltum um hluti sem jafn-
aldrar hans veltu öllu jafna ekki fyr-
ir sér.
Tónlistin átti líka stóran sess í lífi
hans, hann var búinn að læra á harm-
onikku í nokkur ár með góðum
árangri.
Minningamar hrannast upp, jóla-
boð, afmæli, sumarbústaðaferðir,
það var oft glatt á hjalla, bæði í
Breiðholtinu og á Álftanesinu.
Alltaf var jafn gaman þegar þeir
hittust frændumir hvort sem spilað
var teningaspil eða grúskað og pælt
í hávísindalegum samræðum og lífs-
gátan leyst. Þorleifur var sannarlega
sólargeislinn í lífi foreldra sinna og
þeirra missir er meiri en orð fá lýst.
Elsku Líney og Reynir, megi góð-
ur guð styrkja ykkur í þessari miklu
sorg. Minningin um góðan dreng sem
gaf okkur öllum svo mikið á sinni
stuttu ævi, mun lifa.
Frændi, þegar fiðlan þegir,
fuglinn krýpur lágt að skjóli,
þegar kaldir vetrarvegir
villa sýn á borg og hóli,
sé ég oft í óskahöllum,
ilmanskógum betri landa,
ljúflíng minn, sem ofar öllum
íslendingum kunni að standa,
hann sem eitt sinn undi hjá mér
einsog tónn á fíðlustreingnum,
eilíft honum fylgja frá mér
friðarkveðjur brottu geingnum.
Þó að brotni þom í sylgju,
þó að hrökkvi fíðlustreingur,
eg hef sæmt hann einni fylgju:
óskum mínum hvar hann geingur.
(Halldór Kiljan Laxness.)
Fjölskyldan Hálsaseli 2.
Við vomm harmi sleginn og vild-
um ekki trúa okkar eigin eyrum,
þegar við fréttum að hann elsku
frændi okkar hefði orðið fyrir slysi
í sundlaug Hótels Loftleiða og tví-
sýnt væri um.h'f hans.
Hann sem var vanur að vera með
pabba sínum þar og var svo flugsynd-
ur að engan gat órað fyrir að þetta
gæti hent. En nú er hann dáinn,
hann elsku frændi okkar.
Foreldrar hans voru Líney Frið-
fínnsdóttir, flugfreyja hjá Flugleið-
um, og Reynir Oddsson, kvikmynda-
tökumaður. Þegar Þorleifur Ámi
kom í heiminn fyrir rúmum tólf árum,
var hann mikill gleðigjafí foreldra
sinna, þar sem þau höfðu svo lengi
vonast eftir að eignast barn. Hann
var þeirra einkabarn, umvafínn kær-
leik og ást alla hans stuttu ævi. En
vegir guðs em órannsakanlegir. Nú
er hann horfinn, elsku vinurinn okk-
ar, og ekkert getur gefíð okkur hann
aftur til baka, nema yndislegar og
bjartar minningar sem mjög fáir,
þótt miklu eldri væm, mundu skilja
í þeirri veröld sem við menn köllum höf.
eftir sig. Sannast enn að þeir sem
guðimir elska deyja ungir. Honum
Þorleifí Áma var svo mikið til lista
lagt. Duglegur í skóla og oftast efst-
ur í sínum bekk. Spilaði svo vel á
harmonikku að unun var að hlusta.
Málaði sínar fallegu myndir á jóla-
kort og sendi sínum nánustu sem
yljaði okkur um hjartarætur. Og ljóð-
in hans. Okkur langar til að setja á
blað ljóð sem hann orti aðeins níu
ára gamall, er birtist í Ljóðabók barn-
anna sem gefín var út árið 1991.
Ljóðið nefndi hann Á baðströnd:
Úti er veður vont.
Það segir sig sjálft
að feginn ég færi á baðströnd.
Nú símastaurar fjúka um koll
um tuttugu detta oní poll.
Það segir sig sjálft
að feginn ég færi á baðströnd.
Rafmagnslaust orðið er,
kertaljós lýsir hér,
nú feginn ég færi á baðströnd.
Öldur eru himinháar,
allar froðufellandi.
Það segir sig sjálft
að feginn ég færi á baðströnd.
Þegar minnst er á hæfileika elsku-
legs frænda míns þá má ekki gleyma
hans góða húmor, hvernig hann gat
alltaf séð skemmtilegu hliðarnar á
lífínu og tilvemnni og breytt gráum
og dmngalegum degi í bjartan dag
með einu góðu tilsvari.
Mætti það vera huggun harmi
gegn að hann skildi ekkert eftir nema
bjartar og góðar minningar sem að-
eins hreinar og góðar barnssálir ein-
ar geta gert.
Við sem eftir lifum sendum for-
eldram hans og aðstandendum okkar
innilegustu samúðarkveðjur og biðj-
um algóðan guð að styrkja þau í
þessari miklu sorg. Með vissu um
að ömmur hans og afar, sem á und-
an em gengin, hafí tekið á móti sínu
fyrsta barnabarni sem fer yfír móð-
una miklu í guðsríki. Hann sitji þar
á milli þeirra og stjarnan hans skíni
skærast, þar sem ást, fegurð og
kærleikur ríkir.
Far í friði litli vinur. Megi guð
blessa þig og varðveita sálu þín um
alla eilífð. Megi hinsta kveðja frá
okkur til þín vera Ijóð eftir frænda
okkar, Jóhann Siguijónsson, sem
hann orti svo fallega.
Sofðu, unga ástin mín,
úti regnið grætur.
Mamma geymir gullin þín,
gamla leggi og völuskrín.
Við skulum ekki vaka um dimmar nætur.
Það er margt sem myrkrið veit,
minn er hugur þungur.
Oft ég svartan sandinn leit
sviða grænan engireit.
í jöklinum hljóða dauðadjúpar sprungur.
Sofðu lengi, sofðu rótt,
seint mun best að vakna.
Mæðan kenna þér mun fljótt,
meðan hallar degi skjótt,
að mennimir elska, missa, gráta og sakna.
Þín móðursystir,
Sólveig Friðfinnsdóttir
og fjölskylda.
Elsku Þorleifur Ámi frændi.
Við hlökkuðum alltaf mikið til að
heimsækja afa og ömmu á Heijólfs-
götunni þegar við vissum að þú vær-
ir þar í heimsókn. Manstu þegar við
veiddum krabbana í fjörunni, spiluð-
um Matador, ólsen ólsen og þú
kenndir Árna póker? Hvað okkur
fannst gaman að heyra brandarana
þína.
Þú varst alltaf svo góður og
skemmtilegur við okkur og þótt við
væmm talsvert ýngri sýndir þú okk-
ur alltaf áhuga, þolinmæði og tillits-
semi. Þú varst sannarlega uppá-
haldsfrændi okkar sem við söknum
mikið og biðjum góðan Guð að gæta
þín vel.
Vilborg Þórey og Árni Reynir.
í dag kveð ég frænda minn Þor-
leif Árna. Ég get ekki trúað að hans
stutta æviskeið skuli vera á enda
mnnið. Hvað lífið getur verið rangl-
átt, miskunnarlaust og óskiljanlegt.
Ég reyni að trúa því að einhver sé
tilgangurinn. Þeir yndislegustu og
bestu fara fyrstir, ef til vill til þess
að ryðja brautina fyrir okkur hin sem
á eftir komum.
Ég var tíu ára þegar við fengum
þær gleðifréttir að Líney frænka og