Morgunblaðið - 30.03.1994, Blaðsíða 35

Morgunblaðið - 30.03.1994, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1994 35 ferð, fannst henni hún ævintýraleg. Einu erfíðleikarnir voru rúllustiginn á Heathrow, þegar jörðin virtist færast undan fótum hennar, og fréttirnar í breskum fjölmiðlum. Matta var ekki langskólagengin. Ekki veit ég hvort hún fékk tæki- færi til að ljúka barnaskólaprófí. Það háði aldrei þessari sjálfmenntuðu konu. Hún gat fyrirhafnarlaust fylgst með fréttum í breskum fjöl- miðlum og kvartaði um einhæfan fréttaflutning. Hún saknaði forsíðu Morgunblaðsins, sem gefur úrdrátt úr því helsta sem er að gerast í heiminum. Eitt sinn er Matta var á gangi með eldri strákinn í skólann, sagði ung stúlka, er leigði með okkur í London, við hana og stundi: Hvernig nennirðu þessu? Ég skili ekki hvern- ig fólk nennir að eignast börn? Matta miðlaði þá eins og endranær af ótak- mörkuðum brunni visku sinnar. Sjáðu til, sagði hún við stúlkuna. Lifíð er eins og bók. Því er skipt niður í kapítula. Þetta er einn kapit- uli í lífí þessa unga fólks, alveg eins og þú lifir þinn kapítula núna. Þessi Lundúnaferð reyndist ekki verða eina utanlandsferð Möttu. Hún átti eftir að koma tveimur árum síð- ar og þá til þess að halda upp á 80 ára afmælið sitt. Matta var mér eins og móðir, besta vinkona. Ég mun sakna þess að geta ekki setið við eldhúsboðið á Víðimel og spjallað við Möttu, rifjað upp margt spaugilegt, sem við upp- lifðum saman, eins og sumarfríið til Parísar. Matta þreyttist aldrei á að riija upp þá ferð. Við höfðum valið ódýrasta ferðamátann frá London til Parísar, næturlestir og næturferj- una. Það reyndist ekki auðvelt að koma dúr á auga innan um alla bakpokana í feijunni. Þar sem við sátum í myrkrinu innan um ýmiss konar hrotur og höfðum lítið við að vera sáum við hvar nunna nokkur í fullum skrúða hoppaði upp í lítinn skáp á veggnum og lagðist til hvílu. Matta sagðist aldrei hafa skilið hvemig nunnan komst þarna fyrir. Hún sá alltaf það jákvæða og skop- lega í lífínu. Þess vegna var erfítt að skilja bókartitilinn á náttborðinu hennar „Bjartsýnin léttir lífið“. Matta trúði á annað Iíf. Ef hún hefur á réttu að standa, þá sé ég hana á fullu, kvika í hreyfíngum, svífa á milli allra þeirra er á hjálp þurfa að halda. í síðustu heimsókn á Víðimel gaf Matta okkur bók sem hún greip úr bókaskápnum. Vil ég enda þessa kveðju með tilvitnun í fyrsta ljóðið í „Einræðum Starkað- ar“, kvæðabálki Einars Benedikts- sonar, sem Matta vitnaði oft í. Mig dreymir um eina alveldissál, um anda, sem gjörir steina að brauði. Minn hlátur er sorg. Við skrum og við skál í skotsilfri bruðla ég hjarta míns auði. Mungátin sjálf, hún ber moldarkeim. Er mælt hér eitt orð, sem ei fyrr var kunnað? - Ég leita mig dauðan um lifenda heim að ljósi þess hvarms, sem ég get unnað. Sigurborg Ragnarsdóttir. Við andlát vinkonu minnar, Matt- hildar Petersen riljast upp ótal minn- ingar því ennþá er það svo óraun- verulegt að hún sé farin frá okkur. í huga mínum er myndin af Matt- hildi, sem ég kvaddi kvöldið áður en ég fór í stutta ferð til útlanda. Bjarta hlýja brosið hennar, þétta faðmlagið og umhyggjan fyrir okkur mæðgunum. Þannig var Matthildur og þó sjálf væri hún á næstu dögum að fara á sjúkrahús í aðgerð og búin að fá vitneskju um alvarlegan sjúkdóm, þá var umhyggja fyrir öðr- um efst í huga hennar. Á laugardegi hringdi dóttir mín til Kaupmannahafnar til að skila kveðju frá Möttu og færa mér þær gleðifréttir að aðgerðin hafði tekist vel og þær átt saman góða stund. Á mánudaginn 21. mars var ég komin heim og hugðist heimsækja Matt- hildi, en þá var mér tilkynnt að hún hafði látist fyrir klukkustund. Það greip mig tómleiki og tregi. Kynni okkar Matthildar hófust fyrir 27 árum þegar ég kom heim frá námi og varð leigjandi hennar. Ég hafði í nokkrar vikur verið að leita mér að húsnæði en án árang- urs. Þá var hringt til mín. Matthild- ur hafði séð auglýsinguna og geymt, en í millitíðinni losnaði íbúð í húsi hennar. Mér er mjög minnistætt þegar Matthildur tók á móti mér í dyrunum á Víðimel 45, andrúmsloft- ið og birtan í kringxim hana, þarna óskaði ég eftir að fá að búa. Matthildur var orðin ekkja þegar ég fluttist á Víðimel. Hún vann á Landsímanum í upplýsingum. Við hlógum oft saman að öllum þeim sérkennilegu atvikum sem upp komu í starfí hennar. Það voru ekki hefð- bundnar upplýsingar sem Matthildur veitti. Fyrir stuttu minntist hún at- viks frá þessum tíma. Lítill drengur hringdi kjökrandi, hann var einn heima og vildi fá símanúmerið í Gamla bíói, því þar var mamma hans. Matthildur spjallaði við dreng- inn þangað til hann var orðinn róleg- ur. Þetta mun ekki hafa verið í eina skiptið sem slíkt átti sér stað. Sambýlið á Víðimel, kynni mín og vináttu Matth'ildar er einhver sú mesta gæfa sem mér hefur hlotnast í lífínu, orð verða svo fátækleg þeg- ar reynt er að draga upp mynd af henni. Matthildar minnist ég frá þessum árum þegar hún hljóp léttum skref- um upp stigann. Hún var einstök kona, sú eina sem ég þekki sem lék tennis á Melavelli og synti út fyrir Örfirisey. Um árabil gekk Matthildur til móts við vinkonur sínar að gömlu Sundlaugunum í Laugarnesi. Matthildur var víðlesin og fróð, heimspeki og dulspeki voru henni einkar hugleikin og hún átti auðvelt með að miðla öðrum af þekkingu sinni og visku. Ótal voru þeir litlu miðamir með ýmsum hugleiðingum sem hún skrifaði og úrklippurnar sem hún hélt til haga. Einnig setti Matthildur niður ljóð og nú eru það dýrgripir sem við vinir hennar varð- veitum. Hún málaði myndir og ein var á trönunum hennar þegar hún kvaddi. Matthildur tengdist öllum mikil- vægum atburðum í lífi okkar mæðgnanna. Þegar ég undirbjó mig í skyndi til að fara á fæðingardeild- ina 20. júlí 1972 var það Matthildur sem aðstoðaði mig og fylgdi mér í sjúkrabílnum. Hún var barnlaus, en samt átti hún þau svo mörg og í hjörtum þeirra allra á hún stórt rými. Lítil minning kemur upp í huga minn. Ásta dóttir mín, sem var á fjórða ári, og Raggi Kalli, lítill frændi Matthildar sem einnig bjó í húsinu, ári yngri, voru að leik uppi hjá Möttu, en ekkert jafnaðist á við að fá að vera þar. í þetta sinn var sófinn hennar Möttu fiugvél á leið til Spánar. Raggi Kalli var flug- hræddur og fór að kjökra, en Ásta hljóp fram til Möttu, bað hana að koma og halda í höndina á Ragga Kalla á meðan á fluginu stóð. Þann- ig var traust og trú barnanna á Möttu. Árin liðu og þegar Matthildur seldi hæðina sem ég bjó á var það fyrir tilstilli hennar að fjölskylda mín keypti íbúðina. Við ræddum það oft við Matthild- ur hvernig örlögin hefðu hagað því að leiðir okkar lágu saman. Árið 1978 fluttumst við mæðgurnar til Vestmannaeyja og þegar mér reið mest á og mikið lá við var það vin- kona mín Matthildur sem tók sér flugfar til Eyja og birtist hjá mér. Þegar faðir minn lést óvænt og skyndilega sumarið 1981 var hann að undirbúa flutning foreldra minna á Víðimel. Það var til Matthildar sem ég sótti styrk þegar ég þurfti að til- kynna móður minni lát hans. Þannig hefur það ávallt verjð á þessum árum bæði fyrir mig og Ástu dóttur mína, við höfum átt Matthildi að og getað sótt styrk til hennar. Móðir mín fluttist á Víðimel og þegar ég þurfti að ljúka starfstíma mínum í Vestmannaeyjum naut hún nærveru og umhyggju Matthildar. Matthildur var 86 ára gömul er hún eftir aðgerð, stóð frammi fyrir því að taka þurfti af fæti hennar. Kvöldið sem ég heimsótti hana á sjúkrahúsið var ákvörðunin tekin af sama æðruleysi og kjarki sem ein- kenndi Matthildi alla tíð. Hún þurfti bara að fá hjólastól svo ég gæti keyrt hana fram til að reykja síð- ustu sígarettuna. Aðdáunarvert vart að fylgjast með Matthildi takast á við erfíða endurhæfingu og öðlast þá færni sem til þarf til þess að nota gervifót. Hugtök eins og upp- gjöf eða sjálfsvorkun voru henni óþekkt. Hún kom aftur heim á Víði- mel og lærði fljótt að takast á við breyttar aðstæður sem fötlunin hafði í för með sér. Tryggan og kæran vin átti Matt- hildur þar sem Sigríður Kristjáns- dóttir var, en hún aðstoðaði hana heima fyrir og var alltaf boðin og búin til að rétta fram hjálparhönd. Á undanförnum vikum áttum við Matthildur margar stundir saman, þar sem við rifjuðum upp atburði og minningar liðinna ára en eins og ætíð var Matthildur gefandinn. Við glöddumst yfir birtunni, deginum sem tekið var að iengja og höfðum áform um ýmislegt sem við hugð- umst gera saman í sumar. Við minnumst Matthildar með þakklátum huga sem þess góða og trausta vinar sem gaf okkur svo mikið. Antoni bróður hennar og öðrum ættingjum votta ég dýpstu samúð. Sigrún Karlsdóttir. Það er kannski mótsagnakennt að mér kom verulega á óvart þegar ég frétti að Matta frænka og vin- kona mín væri látin, 92 ára að aldri. Fáir verða mikið eldri, en Matta var í raun síung í anda og einhvern veg- inn fannst mér að líf hennar myndi ekki taka enda eins og líf annarra dauðlegra manna. Matta var skarp- greind og heilsteiptur persónuleiki. Hún var dáð og elskuð af fjölskyld- unni og vinum sínum vegna sinna góðu mannkosta. Matta var raunsæ, en einblíndi ávallt á jákvæðu hliðar lífsins. Þessi lífsskoðun hennar, sem við kölluðum „Möttu-heimspeki“ innan fjölskyldunnar, var einkar hentug til þess að breyta eigin- og annarra vandræðum í velgengni. Hennar jákvæða lífsviðhorf virtist ekki hafa nein takmörk. Hún var sífellt að reyna að bæta sína eigin persónu með því að lesa bækur og fylgjast með mannlífínu almennt. Okkur fannst skoplegt að sjá Möttu lesa bókina „Bjartsýnin léttir lífið“, enda töldum við að hún hefði manna síst þörf á slíkri lexíu. Matta missti mann sinn meðan hún var enn á sextugsaldri, og hafði því verið ekkja í næstum 35 ár. Þeim hjónum varð ekki barna auðið. Margur hefði í hennar sporum fundið fyrir lífsleiða og einangrast, en Matta efldist við hveija raun og notaði styrk sinn til þess að hjálpa öðrum. Hún var ávallt sjálfri sér nóg, þröngvaði sér aldrei upp á aðra, enda engin þörf á því. Ættingjar hennar og vinir leituðu til hennar í sífellu til þess að njóta félagsskapar hennar og góðra ráða. Straumhvörf urðu í kynnum mín- um við Möttu árið 1973 þegar við Sigurborg konan mín keyptum kjall- araíbúð af henni í húsinu hennar á Víðimel 45, sömu íbúð og foreldrar mínir höfðu hafið búskap í. Þar steig Ragnar sonur minn fyrstu skrefin og fetaði í fótspor föður síns, sem hafði gert hið sama 23 árum áður. Matta reyndist okkur nýgiftu hjón- unum góður ráðgjafi og var oft leit- að upp á efstu hæðina eftir hjálp af ýmsu tagi, sem ávallt var veitt með glöðu geði. Árið 1980, þegar við bjuggum í London, nutum við enn og aftur aðstoðar Möttu. Okkur vantaði um tíma barnfóstru til að gæta ungra sona okkar. Matta féllst á að koma til London og dvelja hjá okkur í sex mánuði til að líta eftir drengjunum. Hún var 78 ára þá og þetta var hennar fyrsta utanlands- ferð. Matta tók þessu óvenjulega lífsspori sínu eins og hveiju öðru ævintýri. Hún sagði það vera mikinn heiður fyrir sig, að vera elsta „au- pair“ stúlka í London. Hún var jafn- framt sú besta. Matta var góður uppalandi. Hún hafði gaman af börn- um og var einkar lagið að veita þeim hlýju og öryggi, en kenna þeim lífs- reglurnar jafnframt. Matta hafði tekið þátt í uppeldi barna og barna- barna systkina sinna (þar á meðal undirritaðs), á ýmsum skeiðum lífs síns, og hafði því mikla reynslu í bamauppeldi. Nú þegar við kveðjum Möttu hinsta sinni, rifjast upp fyrir mér allar skuldir mínar við hana, skuld- ir, sem verða því miður aldrei greidd- ar. Mín eina von er, að hún megi njóta góðmennsku sinnar og hjálp- semi á næsta skeiði lífsins, sem hún trúði einlægt og meira á en flestir aðrir. Stefan Karlsson. Fleiri greinar um Matthildi Kristjánsdóttur Petersen bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. t ANNA HELENA BENEDIKTSSON fædd ELLENDERSEN, Arnarhrauni 13, HafnarfirAi, andafiist á heimili sínu þann 28.'mars. Jarðarförin auglýst síðar. Fyrir hönd vandamanna, Ingvaldur Benediktsson. t Hugheilar þakkir sendum við þeim, sem sýndu okkur samúð og vinarhug við frá- fall og útför sonar okkar, bróður og mágs, SIGURJÓNS JÓNSSONAR „GÓA“ frá Neskaupstað. Jón Pálsson, Vilborg Sigurjónsdóttir, Steinunn Jónsdóttir, Hallgrímur Hallgrímsson, Pálmar Jónsson, Þorsteinn Jónsson, Sólveig Þorsteinsdóttir, Unnar Jónsson, Ingibjörg Brynjarsdóttir. t Þökkum innilega auðsýnda samúð við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður, afa og langafa, ÞORSTEINS SIGURBJÖRNSSONAR, Norðurgötu 44, Akureyri. Sérstakar þakkir til starfsfólks Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri og heimahjúkrunar. Sigrfður Guðnadóttir, Agnar Þorsteinsson, Elín Inga Þórisdóttir, Ásta Björg Þorsteinsdóttir, Jón Dalmann Ármannsson, Guðbjörn Þorsteinsson, Elín Anna Kröyer, barnabörn og barnabarnabörn. t Innilegar þakkir til ykkar allra er sýndu okkur samúð og vináttu við andlát og útför mannsins míns, föður okkar, tengdaföður, afa og langafa, STEINÞÓRS EIRÍKSSONAR fyrrum verkstjóra, Reynimel 24, Reykjavik. Sérstakar þakkir til hjúkrunarfólks á gjörgæsludeild Landspítalans fyrir frá- bæra umönnun. Guð blessi ykkur öll. Guðríður Steindórsdóttir, Sveinbjörg Steinþórsdóttir, Frank Michelsen, Elín Eygló Steinþórsdóttir, Eiríkur Steinþórsson, Anna Birna Grímólfsdóttir, Steindór Steinþórsson, Anna Marie Georgsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn. Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu, VILBORGAR GUÐJÓNSDÓTTUR, Munkaþverárstræti 14, Akureyri. Sérstakar þakkir til Halldórs Halldórssonar, yfirlæknis, og hjúkrun- arfólks á Kristnesspítala. Guðrún M. Kristjánsdóttir, Þorvaldur Snæbjörnsson, Birgir Kristjánsson, Elfsabet Gestsdóttir, Bryndís Kristjánsdóttir, Sigurður H. Ringsted, Margrét Magnúsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn. Lokað Lokað í dag frá kl. 10-12 vegna útfarar GUÐMUNDAR TORFASONAR. M.R. búðin, Mjólkurfélag Reykjavíkur. Lokað Lokað eftir hádegi í dag vegna jarðarfarar GUÐRÚNAR ALBERTSDÓTTUR. Straumur, heildverslun.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.