Morgunblaðið - 31.08.1994, Page 25

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 31. ÁGÚST 1994 25
* í miðbæ til að eyða þar nóttinni helgi eftir helgi
Á ferð innan um fjöldann
UM TUTTUGU lögreglumenn eru á vakt í miðbænum að næturlagi um helgar. Allt fer þó fremur
vel fram og á meðan blaðamaður Morgunblaðsins fylgdist með þeim gerðist ekkert teljandi. Þorfinn-
ur Finnsson og Magnús Þórisson sjást hér litast um.
Rómantíkin finnstlíka
ÖRFÁIR krakkar liggja ofurölvi og ælandi við veggi húsanna og
bíða þess að lögreglan hirði þá á meðan aðrir reyna að hafa það
huggulegt eins og þetta unga par.
Morgunblaðið/'Júlíus
Heim með strætó
istarleyfi, geta farið heim með strætó úr miðbænum. Þessi vagn fór klukkan þijú aðfaranótt sl. laugardags.
Skírteinið skoðað
KARL Hjartarson og Magnús Þórisson reyna ásamt félögum sínum
að koma í veg fyrir að of ungt fólk sé með vín undir höndum.
svæðinu og aldursskiptingin er svip-
uð. Ómar Smári segir að það sé lög-
reglunni áhyggjuefni að nokkur al-
varlegu tilvikanna á síðustu tveimur
árum hafí tengst unglingum um og
undir sextán ára aldri.
Flestar meiðingar utandyra eru
afleiðingar átaka, ryskinga og
hrindinga ölvaðs fólks og er oft
undir hælinn lagt hver meiðist og
hveijar afleiðingarnar verða. Lög-
reglan hefur á hveiju ári þurft að
handtaka um það bil eitt
þúsund einstaklinga á
miðborgarsvæðinu vegna
hneykslanlegs ölvunar-
ástands, slagsmála, meið-
inga eða skemmdarverka,
nær undantekningalaust fólk á aldr-
inum sextán til tuttugu og fjögurra
ára. Ef afskipti hafa verið höfð af
yngra fólki er því komið í sérstakt
barna- og unglingaathvarf, sem rek-
ið er í samvinnu við ÍTR.
Eftir að lögreglan fékk betri að-
stöðu til að taka á miðborgarmálum
eftir ofbeldisumræðu, sem kom upp
árið 1989 og í upphafi árs 1990
hefur ástandið almennt breyst til
hins betra að mati Ómars Smára.
Enn sé þó langt því frá að hægt sé
að una við ástandið. Ránum og al-
varlegum líkamsmeiðingum hefur
fækkað í miðbænum frá því að lög-
gæslan var aukin. Við rannsókn,
sem gerð var hjá lögreglunni í
Reykjavík, fyrir og eftir að lög-
gæsluátakið hófst, kom í ljós að við
virkari löggæslu fjölgaði skráðum
tilvikum vegna líkamsmeiðinga ut-
andyra. Mörg tilvikanna höfðu ekki
verið tilkynnt áður fyrr en nú var
lögreglan hins vegar við-
varandi á staðnum og gaf
skýrslur á öll tilvik, sem
hún varð vör við. Aukn-
ingin varð öll í tengslum
við minni háttar meiðing-
ar en fækkun varð á alvarlegri.
Samhliða aukinni löggæslu efndu
félagsmálayfirvöld í samvinnu við
skólana til mikillar umræðu meðal
unglinganna sjálfra um neikvæðni
ofbeldis. Kynning og fræðsla fór
fram í skólum og á meðal dyra-
varða vínveitingastaða á þessum
tíma. Einnig jókst jákvæð fjölmiðla-
umræða um neikvæðan tilgang of-
beldis og hafði það áreiðanlega sitt
að segja að mati Ómars Smára. Til
fróðleiks má geta að tilkynnt rán á
löggæslusvæði lögreglunnar i
Reykjavík eru nú um fjórtán á
hveija hundrað þúsund íbúa en 331
í Kaupmannahöfn og 268 í Stokk-
hólmi. í Kaupmannahöfn eru nú
skráð 13,2 manndráp á hverja
hundrað þúsund íbúa, í Stokkhólmi
18,6 en 0,9 í Reykjavík.
Engín hætta á uppþotum
Þegar erlendir lögreglumenn, sem
hingað koma, sjá svo mik-
inn mannfjölda undir
áhrifum vímuefna sam-
ankominn á einum stað
er hætta á uppþoti það
fyrsta, sem þeim dettur í
hug. Slíkt er þó enginn hræddur við
hér og Árni Vigfússon varðstjóri
segir að erlendis þekkist ekki slíkur
mannsöfnuður nema eitthvert tilefni
sé fyrir hendi. Hér sé ekkert tilefni
og þess vegna engin hætta á uppþot-
um. Veitingastaðirnir loka klukkan
þijú og um það leyti fyllist miðbær-
inn. Árni bendir á að fólk sem bíði
í biðröðum til að komast inn á stað-
ina þegar klukkuna vantar kortér í
þtjú sé augljóslega ekki búið að fá
nóg þegar staðirnir loka og fari því
ekki heim þá.
Það er skoðun Ómars Smára að
flestir, sem dveljist í miðborg
Reykjavíkur að kvöld- og næturlagi
um helgar, komi þangað með já-
kvæðu hugarfari í þeim tilgangi að
sýna sig og sjá aðra, utan dyra eða
innan. Þetta hafi fólk gert um ára-
raðir. Samskipti fólks á svæðinu
hafi endurspeglað viðhorf fólks á
hveijum tíma. Nú sé hins vegar
áfengisneyslan almennari
og hegðun fólks almennt
mætti vera betri. Ástandið
sé þannig að lögreglan
geti haldið í horfinu en
ekki meira.
Hann segir ekkert gerast nema
allir; einstaklingar, barnavemdaryf-
irvöld, félagsmálayfirvöld, skólayfir-
völd, félög foreldra, stjórnvöld, sveit-
arstjórnir á höfuðborgarsvæðinu,
borgaryfirvöld og stofnanir borgar-
innar leggist á eitt með lögreglunni
og uppræti vandamálin. Til dæmis
sé auðveldara fyrir foreldra að
banna börnum sínum að fara út að
næturlagi ef krakkarnir vita að slíkt
hið sama gildi um alla vini þeirra.
Þótt lögreglan hafi gert góða hluti
í miðborginni að kvöld- og næturlagi
um helgar detti engum í hug að
ætlast til þess að hún ein komi til
með að færa ástandið til þess vegar
sem eðlilegt megi teljast. Einhverjir
hafa haldið því fram að enn eigi að
fjölga lögreglumönnum og herða
lögregluaðgerðir i miðborginni.
Ómar Smári segir að fáir dragi í efa
að ef svo heldur áfram sem horfir
kunni sú staða að skapast að slíkt
geti reynst óhjákvæmilegt. „Það er
hægt að beita kylfum og táragasi í
miðborginni og það er hægt að fram-
kvæma þar fjöldahandtökur," segir
Ómar Smári. „Ef það væri hin rétta
aðferð og hin endanlega lausn væri
tiltölulega einfalt að koma málum
þar í gott lag í eitt skipti fyrir öll.
En niðurstöður í öllum slíkum
vangaveltum eru þó óraunhæfar í
ljósi samhengis og þeirrar þjóðfé-
lagsmyndar, sem almennur vilji er
að viðhafa hér á landi. Fjöldi lög-
reglumanna gráir fyrir jámum og
mikill mannfjöldi undir áhrifum
áfengis er hættuleg blanda. Aðrar
lausnir, sem byggja á samtaka-
mætti og vilja, eru því æskilegri.“
Tuttugu menn
á aukavakt
hjá lögreglu
Flestir koma
með jákvæðu
hugarfari
\