Morgunblaðið - 30.11.1994, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 30. NÓVEMBER 1994 33
AÐSENDAR GREINAR
Um fjármál
sljórnmálaflokkanna
Leifur Sveinsson
I.
Þann 2. september
1994 undirritaði Frið-
rik Sophusson fjár-
málaráðherra reglu-
gerð nr. 483 um frá-
drátt frá tekjum af
atvinnurekstri eða
sjálfstæðri starfsemi.
Greinar 15-18 íjalla
um frádrátt vegna
gjafa til menningar-
mála o.fl. í E-lið 16.
gr. er heimild til þess
að styrkja stjórnmála-
flokka, ef framlög
fara ei yfir 0,5% af
tekjum sbr. B-lið 7. gr. laga nr.
75/1981 um tekjuskatt og eignar-
skatt. Fram að setningu þessarar
reglugerðar ríkti nokkur óvissa um
frádráttarhæfni þessara framlaga
til stjórnmálaflokkanna og mun
hún sett til þess að taka af allan
vafa um þessi mál.
n.
Eigi nægja stjórnmálafiokkun-
um fijáls framlög fylgismanna
sinna, svo þeir skammta sér ríflega
fé af fjárlögum. Á fjárlögum 1994
eru samtals veittar til stjórnmála-
flokkanna 134 milljónir. Á fjár-
lagafrumvarpinu fyrir 1995 er
þessi upphæð 134,7 milljónir.
Margir hafa efast um, að slík
sjálftaka sé heimil samkvæmt
stjórnarskránni og þar vitnað í
úrskurð stjórnlagadómstólsins í
Karlsruhe, en þar var því slegið
föstu, að styrkir til fræðslustarf-
semi í stjórnmálafélögum ungra
manna væru frádráttarbærir, ann-
að ekki. Þjóðveijum hefur gengið
illa að feta hið hála einstigi lýð-
ræðisins og éru þess vegna mjög
varir um sig.
Því miður eigum við íslendingar
engan stjórnlagadómstól og er það
miður.
III.
Nú eru fjárlög brátt til lokaaf-
greiðslu á Álþingi fyrir árið 1995.
I þau þarf að bæta sérstöku
ákvæði þess efnis, að engir fái
greitt af fjárlögum, nema leggja
fram endurskoðaðan og áritaðan
efnahags- og rekstursreikning
KRIPALUJOGA
Hugleiðsla færir þér einbeitingu,
styrk og hugarró.
Námskeiðið verður dagana 5., 7.
og 10. desember.
Láttu þetta tækifæri ekki framhjá
þér fara.
Leiðbeinandi: Helga Mogensen.
JÓGASTÖÐIN HEIMSLJÓS,
Skeitunni 19, 2. hæð, s. 889181
alla vlrka daga kl. 17-19.
Munlð SÍMSVARANN.
með umsókn sinni um
framlög úr ríkissjóði.
Yrðu þá stjórnmála-
flokarnir að velja á
milli, hvort þeir hafni
framlögum til sín á
fjárlögum, eða leggi
fram reikninga sína.
Við þetta ynnist
tvennt. Annars vegar
myndi létta hinu mikla
álagi, sem jafnan er á
fjárlaganefnd, þar
sem vitað er að um-
sóknum frá hinum
ýmsu félagasamtök-
um myndi fækka svo
verulega við kröfuna
um framlagningu reikninga, að
nefndin hefði starfsfrið. Hins veg-
ar gætu framkvæmdastjórar
stjórnmálaflokkanna horft kinn-
roðalaust framan í kjósendur sína
og sagt: „Við höfum ekkert að
fela.“
IV.
Þegar ég þekkti best til í Sjálf-
stæðisflokknum, þá voru ekki
gefnar kvittanir fyrir fjárframlög-
um til flokksins, heldur gefinn út
auglýsingareikningur frá Stefni,
tímariti flokksins. Sú auglýsing
birtist auðvitað aldrei.
Friðrik Sophusson fjármálaráð-
herra vill beijast gegn skattsvik-
um og hefur skorið upp herör gegn
þeim og er það vel. Vonandi tíðk-
ast ekki lengur hinar gömlu
fjáraflaleiðir Sj álfstæðisflokksins,
Margir efast um að
sjáiftaka stjórnmála-
flokka á almannafé,
segir Leifur Sveinsson,
sé heimil samkvæmt
stjjórnarskránni.
sem lýst er hér að ofan. Sam-
kvæmt upplýsingum, sem ég hefi
aflað mér, virðast fjármál Sjálf-
stæðisflokksins í góðu lagi undir
stjórn hins snjalla fjármálamanns,
Kjartans Gunnarssonar. Skv. veð-
bókarvottorði eru þinglýstar
skuldir í húsi flokksins aðeins 15
milljónir, lán frá íslandsbanka.
Brunabótamat hússins er aftur á
móti kr. 225.677.022. Ég er
ókunnugur fjármálum hinna
stjórnmálaflokkanna, en hefí óljós-
an grun um, að þeir hafi farið flatt
á því að gefa út einlit flokksblöð,
en það er erfítt að snúa þróuninni
við á þessu sviði, t.d. hefur það
tekið mig alla mína ævi a_ð sann-
færa almenning um, að Árvakur
hf. eigi Morgunblaðið, en ekki
Sjálfstæðisflokkurinn.
V.
Ég átti lengi í baráttu við Jón
Skúlason, þegar hann var póst- &
símamálastjóri, vegna upplýsinga,
er ég óskaði eftir, um hve mikið
embætti hans greiddi fyrir flutning
á símum fyrir stjórnmálaflokkana
við hinar ýmsu kosningar. Hann
neitaði mér um þessar upplýs-
ingar, því ekki mætti gefa upp
viðskipti einstakra símnotenda.
Hagstofa íslands hefur einnig
verið treg til þess að veita upplýs-
ingar um, hve margar kjörskrár
stjómmálaflokkarnir fái ókeypis
við kosningar, en almenningur
verður að greiða Hagstofu íslands
fullt verð fyrir sömu þjónustu.
Þar sem þjóðfélagið er nú allt
að opnast, jafnvel börn búin að fá
sinn eigin umboðsmann, þá er það
lágmarkskrafa, að allir viðskipta-
vinir sitji við sama borð hjá þessum
stofnunum. Allri mismunun verði
hætt.
VI.
í Bandaríkjum Norður-Ameríku
er oft sagt: „Politics are dirty“
(stjórnmál eru sóðaskapur). Enn
fremur er sagt þar í landi: „Léleg-
ir stjórnmálamenn eru skapaðir
af fólki, sem situr heima á kjör-
dag.“ Kosningaþátttakan í þing-
kosningunum í USA í nóvember
sl. var t.d. um 37%. Á íslandi er
hún yfirleitt um 85%. Kosninga-
þátttaka myndi enn aukast hér á
landi, ef kjósendur fengju ekki
eingöngu að velja lista, heldur
einnig að raða á listann. Slík skip-
an gerði hin vandræðalegu próf-
kjör óþörf.
VII.
Lokaorð
Með reglugerð nr. 483/1994
opnast möguleikar fyrir stjórn-
málaflokkana að auka mjög tekjur
sínar. En réttindum fylgja skyld-
ur. Ríkisskattstjóri þarf að fylgjast
grannt með því, hve háar upphæð-
ir verða greiddar til stjórnmála-
flokkanna í skjóli hinnar nýju
reglugerðar. Á framtalseyðublöð-
um 1995 má gjarnan hafa sér-
stakan dálk fyrir þessa styrki.
Verði hér um verulegar fjárhæðir(
að ræða, mætti minnka styrki fjár-
laganefndar til stjórnmálaflokk-
anna, eða jafnvel afnema þá með
öllu. Á árinu 1993 varð hagnaður
af starfsemi Kvennalistans kr.
4.027.686. Það bendir til þess, að
styrkir fjárlaganefndar séu í
hærra lagi. Kvennalistinn hefur
riðið á vaðið með framlagningu
reikninga og ber að fagna því.
Höfundur er lögfræðingvr í
Reykjavik.
TRÉSMÍÐI ^
Fjölbrautaskólinn í Breiðholti
FJÖLBRAUTASKÚLINN
BREI0H0LTI
Grunndeiid undirstöðuatriði í trésmíði
Húsasmíði grunn- og framhaldsdeildir
Húsasmíði fyrir nema á samningi
FB þegar þú velur verknám
■ TOSHIBA
Margföld verðlaunatæki fyrir þá sem vilja aðeins
það besta!
Fagtímarit, sem prófað hafa nýju TOSHIBA sjónvarpstækin eru samdóma um kosti þeirra og gefa
beim einkunina ^SSESBS»
msm
TOSHIBA SURROUND"
Þitt eigið heimabíó!
TOSHIBA tækin eru með nýja
sem gefur áður óþekkt
I myndgæði, 3 mögnurum og
kerfi með
SUPER C-3
myndlampanum
SURROUND'
superwoofer hátölurum, NICAM
stereo og íslensku textavarpi.
Borgartúni 28 “S 622901 og 622900
Kynntu þérTOSHIBA sjónvarpstækin og þú sannfærist _ pjónusta íþína þágu -
um að þau eru líka „BESTU KAUPIN á íslandi!“