Morgunblaðið - 30.11.1994, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 30. NÓVEMBER 1994 37
AÐSEIMDAR GREIIMAR
Miðborgarstrætó - Betri
samgöngur um miðborgiua
Kristín
Signrðardóttir
SAMGÖNGUR um
miðborgina geta vart
talist til fyrirmyndar.
Hvort sem komið er
að miðborginni á eigin
bíl, með strætisvagni
eða gangandi, eru
ekki margir möguleik-
ar á að komast á
þægilegan og skjótan
hátt t.d. frá Ingólfs-
torgi og upp á Hlemm.
Ef ekið er á milli þá
er vandi að fínna bíla-
stæði. Víst má taka
strætisvagn, en vagn-'
arnir fara á 20 mín-
útna fresti virka daga
og 30 mínútna fresti
um helgar og svo þarf að reiða
fram hundraðkrónuseðil fyrir far-
inu. Vitaskuld má ganga upp
Laugaveginn, sem er í sjálfu sé
ekki slæmt í góðu veðri, en mun
leiðinlegra í roki, rigningu, slabbi
eða hálku.
Það kemur því ekki á óvart, að
í niðurstöðum könnunar sem Borg-
arskipulag Reykjavíkur gerði,
kemur fram að gangandi vegfar-
endur eru fleiri í Kvosinni en á
■ Laugaveginum. Kvosin er svæðið
frá Garðastræti að Bankastræti.
Margir strætisvagnar stoppa í
Lækjargötu og Hafnarstræti en
fáir stoppa bæði á Hlemmi og
Lækjargötu. Þetta veldur farþeg-
um vandkvæðum við að ferðast
um miðborgina og fáir ganga upp
Laugaveginn nema í sérstökum
erindagjörðum, enda segir enn-
fremur í könnun Borgarskipulags:
„Alla talningadagana og á nær
öllum talningastöðum voru flestir
á vesturleið, þ.e.a.s. flestir voru
að ganga niður Laugaveg og má
ætla að mikill hluti þeirra gahgi
alveg niður í Kvos eins og tölur
yfir Bankastræti og Austurstræti
gefa til kynna.“ Þetta bendir ótví-
rætt til þess að flestum finnist
mun minna mál að ganga niður
Laugaveginn en upp hann.
í fyrrnefndri könnun kemur og
fram að hlutfallslega flestir veg-
farenda (40%) sem spurðir voru
höfðu komið til miðborgarinnar
með bíl, um 30% gangandi og rúm-
lega fjórðungur með strætisvögn-
um. Ætla má að fleiri myndu taka
strætisvagn til miðborgarinnar ef
þeir ættu von á greiðum samgöng-
um innan hennar.
Tíuþúsund eiga leið um
miðborgina á degi hverjum
Eitt meginmarkmið Þróunarfé-
lags Reykjavíkur er að hafa frum-
kvæði að gerð tillagna sem stuðla
að hagsæld miðborgarinnar sem
verslunar-, þjónustu- og íbúða-
svæðis og stuðla þannig að. fjöl-
breytilegu mannlífi. Miðborgin er
fjölmennasta atvinnusvæði á ís-
landi. Þar eru um 1.200 fyrirtæki
og stofnanir og um 10 þúsund
vegfarendur eiga leið um miðborg-
ina á degi hveijum.
Starfssvæði Þróun-
arfélagsins nær yfir
svæðið frá Hlemmi að
Garðastræti. Þetta eru
í raun tvö megin versl-
unarsvæði, Laugaveg-
ur og Kvos. Mikilvægt
er að tengja þessi
svæði saman svo fólki
sé gert auðveldara að
fara um a!la miðborg-
ina. Best væri að þetta
væri stöðug hringrás,
að til væri einhvers
konar færiband um
miðborgina, því mikil-
vægt er að fólk víli
ekki fyrir sér að fara
úr Kvosinni upp á
Laugaveg til þess að kíkja í búðir
eða inn á veitingastað. Ef vegfar-
Miðborgarstrætó myndi
bæta samgöngu í mið-
borginni, segir Kristín
Sigurðardóttir, og
samfara minni
akstri þar yrði dregið
úr mengun.
endur ættu greiða leið um mið-
borgina myndi verslun og þjónusta
eflast. En það skiptir ekki einung-
is máli fyrir fyrirtækjaeigendur í
miðborginni að glæða hana lífi.
Miðborgin er elsti hluti Reykjavík-
ur og sem slík skiptir hún okkur
íslendinga miklu máli, því að falleg
og aðlaðandi miðborg, sem býður
gesti sína velkomna, er hverri þjóð
stolt og prýði. Það yrði sorglegur
endir fyrir gamla bæinn ef verslun
hyrfi þaðan. Ein virk leið til þess
að hamla gegn þeirri þróun er að
bæta samgöngurnar um miðborg-
ina.
Betri samgöngur, aukin
viðskipti
Stjórn Þróunarfélags Reykja-
víkur hefur lagt fram tillögu um
„miðborgarstrætó" til þess að ná
fram eftirfarandi markmiðum í
miðborginni:
1. Bæta samgöngur.
2. Minnka álag á gatnakerfi.
3. Bæta nýtingu bílageymslu-
húsa.
4. Efla viðskipti.
5. Draga úr mengun.
Æskilegt er að minnka akstur
milli verslana í miðborginni og
minnka þannig álagið á gatnakerf-
ið. Hægt væri að ná þessu mark-
miði ef fólk á einkabílum, sem á
leið um miðborgina, leggðf bílum
sínum í bílageymsluhúsin og léti
vagn, þ.e. miðborgarstrætó, flytja
sig milli verslana og svo aftur til
baka. Þannig væru færri akandi
um miðbæinn (sérstaklega Lauga-
veginn) og fólk yrði fljótara í för-
um. Með þssu næðist jafnframt
„MIÐBORGARSTRÆTÓ þarf að vera minni og þénugri en stræt-
isvagnar Reykjavíkur eru. A þessari mynd er rafknúinn „Miðborg-
arstrætó" sem tekur níu farþega í sætí og all marga í stæði.“
Hringrtl (blöOrás) viðikiplahilltu I mtðborginni
«r tvasr gðtur (þðtt þ«r berl flelrl itðFtt),
AtuttiritrMtl, Butltutmtl og Laugavegur.
HaFttinirttH og HverBigttw,
Hlcmmur o« Ingðlfjtorg «ru „öxlamlr'.
Vlð Hverflsgölu aru S00 bllattafil i bllBgcymsluhúsui
//
A/ i «* i
Mlfiborgtutlnatfi
Ingðlfitdrg-HUnumtr
HlcmmuMngðlfstorit
„AKSTURSLEIÐ miðborgarstrætós er eftír hringrás viðskiptalífs-
ins og tengist bílageymsluhúsum miðborgarinnar, Hlemmi og
Ingólfstorgi."
betri nýting á bílageymsluhúsun-
um, sem standa hálftóm í dag.
Miðborgin yrði vinalegri gangandi
vegfarendum, fólk kæmi þangað
oftar og dveldi jafnvel lengur í
hvert skipti. Við það myndi verslun
og þjónusta eflast. Einnig er lík-
legt að fleiri myndu treysta á sam-
göngur SVR til og frá miðborginni
ef þeir vissu af góðum strætis-
vagnasamgöngum innan hennar.
Samkvæmt tillögu Þróunarfé-
lags Reykjavíkur yrði akstursleið
miðborgarstrætós þessi: Lauga-
vegur, Bankastræti, Austurstræti
að Ingólfstorgi og til baka Hafnar-
stræti, Hverfisgata og að Hlemmi.
Þetta er svipuð akstursleið og
vagn Strætisvagna Reykjavíkur,
Leið 0 Hlemmur-Kvos, ekur. Mið-
borgarstrætó myndi þó verða frá-
brugðinn Leið 0 í nokkrum veiga-
miklum atriðum:
Leið 0
Viðkomustaðir Leiðar 0 eru að-
eins þrír. Farþegar eru aðeins
fluttir niður Laugaveg en ekki upp
Hverfisgötu og því tengist akst-
ursleiðin hvorki Kvosinni né bíla-
geymsluhúsum miðborgarinnar.
Vagnarnir ganga einungis á 20
mínútna fresti virka daga og á 30
mínútna fresti um helgar.
Þeir vagnar sem notaðir eru á
Leið 0 taka 79 farþega og áætluð
plássnýting er ekki nema 3,47%
en meðalnýting vagna SVR er
13—14%. Vegna stærðarinnar eru
vagnarnir óburðugir á þröngum
umferðargötum, eins og Lauga^
vegi og einnig er það til vansa að
vagnarnir greina sig ekki frá öðr-
um vögnum SVR. Það er athyglis-
vert hversu fáir notfæra sér þessá
þjónustu, sem þó hefur verið starf-
rækt frá árinu 1987 og bendir það
til þess að fáir viti af henni eða
finnist hún ékki henta sér.
Miðborgarstrætó
Miðborgarstrætó yrði fábrugðin
Leið 0 í eftirfarandi atriðum: Við-
komustaðirnir yrðu fleiri því við
bætist Ingólfstorg, Hafnarstrtf^,
og Hverfisgata. Aksturleiðin yrði
hringteið, þ.e. farþegar gætu bæði
farið niður Laugaveg og upp
Hverfisgötu. Með akstri að Ing-
ólfstorgi myndu Laugavegur og
Kvos tengjast betur saman. Bið
eftir vagni yrði styttri, 10-15
mínútur, því að notaðir yrðu tveir
vagnar. Vagnarnir myndu stoppa
við bílageymsluhúsin.
Hagkvæmari rekstur
Notaðir yrðu minni vagnar og
tæki slikur vagn 16-20 farþega.
Þannig næðist betri plássnýting
og hagkvæmni í rekstri yrði meiri.
Annar kostur sem er samfarag^.
því að nota minni vagna er sá au
þeir eru mun þægilegri á þröngum
umferðargötum en hinir stóru
vagnar. Þriðji kosturinn er sá að
minni vagn greinir sig auðveldlega
frá stærri vögnum. Miðborgar-
strætisvagnarnir yrðu ennfremur
vera í öðrum lit en vagnar SVR
til enn frekari glöggvunar fyrir
vegfarendur og notendur miðborg-
arstrætós.
Engin gjaldtaka yrði í miðborg-
arstrætó, farþegar fengju þjéfc.
ustuna ókeypis.
Miðborgarstrætó gæti leyst
Leið 0 af hólmi að einhveiju eða
öllu leyti. Hægt væri að reka hann,
meðal annars fyrir það fjármagn
sem runnið hefur til reksturs Leið-
ar 0 frá Reykjavíkurborg. Það er
allra hagur að peningar renni til
reksturs hagkvæmari og skilvirk-
ari samgönguleiðar.
Miðborgarstrætó yrði mun
öflugri til þess að bæta samgöngur
í miðborginni, gera vegfarendum
auðveldara að komast leiðar sinn-
ar, minnka álag á gatnakerfíð,
bæta nýtingu bflastæðahúsanna
og efla viðskiptin. Og samfara
minni akstri í miðborginni yrði
einnig dregið úr mengun.
Höfundur er mcð BA-prófí
sljórnmálafræði og fjölmiðlafræði
ogstarfarsem fulltrúii skrifstofu
Þróunarféiags Reykjavíkur.
RAFVIRKJUN
Fjölbrautaskólinn í Breiðholti
FJÍ
NN
Grunndeild rqfiðna (1 ár)
Rafvirkjun í verknámsskóla (3 ár)
Rafvirkjun fyrir nema á samningi
FB þegar þú velur verknám
me& * 1 2 3 4 5 * * * * l0°U
'Z. 78 «°°
1
Með leðri á slitflötum ki% 121.300 stgr.
HÚSGAGNAVERSLUNIN LÍNAN • SUÐURLANDSBRAUT 22 • SÍMI 3 60 II