Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 10

10 D FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VERSLUN
Miklar breytingar eru fyrirsjáanlegar í umhverfi verslunar vegna tækniframfara
„ # ^ ^ ^ ... Morgunblaðið/BAR
LIKLEGA hefði þetta fólk, sem hér stendur í biðrðð fyrir utan verslun, viljað eiga þess kost að panta vöruna í gegnum tölvu heiman frá
sér. Slíkir verslunarhættir eru orðnir að veruleika, ekki mjög útbreiddum enn sem komið er, en því er spáð að það muni breytast hratt.
Framtíðarsýnin
er falin í tölvum
UNDANFARIN ár hafa orðið
miklar breytingar á alþjóð-
legu umhverfi verslunar,
m.a. vegna Evrópusambandsins,
EES-samningsins og NAFTA auk
gildistöku GATT um síðustu ára-
mót. Þá eru ótaldar breytingar sem
hafa orðið eða eru yfirvofandi
vegna tækniframfara. Framtíðar-
sýn í verslun er talin vera fólgin í
sjónvarpi og tölvum auk þess sem
því er spáð að póstlistar eigi enn
frekar eftir að sækja í sig veðrið.
„Það er erfítt að sjá framtíðina
fyrir sér í þessum efnum, enda tek-
Alþjóðlegt umhverfi verslunar breytist í sí-
fellu. íslensk verslun fer ekki varhluta af
því. Hanna Katrín Friðriksen ræddi við
forsvarsmenn í verslun um yfirvofandi breyt-
ingar á verslunarháttum hér á landi í kjölfar
aukinnar tækni og tölvunotkunar.
ur verslun miklum og örum breyt-
ingum,“ sagði' Magnús Finnsson,
framkvæmdastjóri Kaupmanna-
samtakanna, þegar blaðamaður
bað hann að setja sig í spámanns-
stellingar. „Hitt er staðreynd að
menn hafa verið að velta því fyrir
sér hvernig þessi tækni, þar sem
menn geta notað heimilistölvur sín-
ar til innkaupa, muni birtast al-
menningi á næstunni.
Ég býst líka við að í framtíðinni
muni fleiri aðilar bjóða neytendum
svipaða þjónustu og Sjónvarps-
markaðurinn á Stöð 2. Að ein-
hverju leyti mun þetta augljóslega
valda aukinni samkeppni við hefð-
bundna smásöluverslun.“
N ýj ungagj ar nir
Magnús sagði ennfremur að ís-
lensk smásöluverslun hefði í gegn-
um árin fylgst mjög vel með nýj-
ungum. „Það má taka sem dæmi
hversu fljótir kaupmenn voru að
taka strikamerkingakerfið í notk-
un. Það er ekkert ólíklegt að menn
noti það tölvukerfi sem fyrir er í
verslunum til að stækka markaðs-
svæði sitt. Þannig getur tölvuversl-
un t.d. verið leið til þess að leysa
vanda fólks í afskekktari byggðar-
lögum þar sem illmögulegt er að
reka verslun."
Persónuleg samskipti
A síðasta ári sat Magnús Finns-
son ásamt Stefáni G. Guðmunds-
syni, framkvæmdastjóra Félags ís-
lenskra stórkaupmanna, ráðstefnu
hjá Samtökum smásala í New York
þar sem umræður um gagnvirkt
sjónvarp og „sófainnkaup“ með
hjálg tölvu voru mjög áberandi.
„Ég man sérstaklega eftir einum
fyrirlestri þar sem fjallað var um
hvernig verslunarhættir framtíðar-
innar gætu orðið,“ sagði Stefán í
samtali við Morgunblaðið. „Það
hefur verið talað um að hin per-
sónulegu tengsl afgreiðslufólks og
kaupenda vanti þegar tölvur eru
notaðar við verslun. I þessum fyrir-
lestri var notaður tölvuskjár til
skýringar. Á honum birtist mynd
af konu sem heilsaði viðkomandi
kaupanda með nafni þegar hann
tengdist kerfinu. Síðan gerði hún
persónulegar athugasemdir við val-
ið á vörunum. Þá gat notandinn
sett mynd af sjálfum sér inn á skjá-
inn og mátað hinar ýmsu flíkur.
Það var mjög áhrifamikið að sjá
þetta.“
Póstur, sjónvörp, tölvur
Stefán sagði ljóst að framtíðar-
sýnin í verslun tengist póstverslun,
sjónvarpsmörkuðum og beinlínu-
tengingu í tölvum. Póstverslun
væri í mikilli sókn og hjá FÍS væri
kominn vísir að sérstöku félagi fyr-
E-Mall Verslun á Interneti
Flokkun
vara gefur
góða yfirsýn
yfir vöru-
lista. |
EL
V»maVerela»-|B*mi«l
¥bnill»ti Vcrsi* E>niw>lr Sýn Uppietnlngac UJélp
MlgBIfneMíaT¥íiElll~ÍiBP
Yfiifiðfckw:

I tiinuj
Ailir
Mséí
Lítil mynd
gefur fyrstu
hugmynd um
útlit vöru.
Frekari upp-
lýsingar um
vöru má fá á
margmiðl-
unarformi.
] □ V*f»: F
*]OSf* C
D Gfafavðia
j D 1»bo».vafa
Vinniisfr.y»ta

673.00 kr

Skilgreina má
verðbil og mark-
hóp til að auð-
velda leit að því
sem kaupa á.
Hægt er að sjá
verð vara í
hvaða gjald-
mlðli sem er.
Vinnuskyrta B79.00 kr
Endingegóóvinnuskyitu sem er lánoleg I lauðu. btóu og gráu. SioeidirS, M. LogXL
Mynd
Bflfttin hlutfkwfu
Ótakmarkaður texti
gefur góðar upplýs-
ingar um valda vöru.
K.«. "TF
H«gr> I«n Sm(4> B*tg«
VnfRrtkyrla l| 679 OOM 679.00 VijBonui Di««nq
Wlnikos knaomotui lo/nb !| .72 00 krj 77.001i|Bom»t Orertnio
Pampgrí mojo boy 72 sfc ij 131003H 1110.00 fcjjfwinuc Drwsnij
7 ■aeiAn J
Valdar vörur eru settar í
körfuna. Körfur má vista
og endurnýta hvenær
sem er.
Innkaup á Intemeti
MÁL málanna í tölvuheiminum
er alþjóðlega tölvunetið Inter-
net. Alls eru notendur Internets-
ins á fjórða tug milljóna í 137
löndum og fjölgar um nokkur
þúsund á dag. Hér á landi eru á
fimmta þúsund íslendingar dag-
legir gestir á Internetinu. Notk-
unarmöguleikarnir eru nánast
ótakmarkaðir
en hér verður
kastljósinu
beint að verslun
á netinu.
Stefán
Hrafnkelsson,
einn eigenda
Margmiðlunar
hf., er áhuga-
maður um
verslun á Inter-
neti, reyndar um rafræna versl-
un almennt, enda er Margmiðlun
að markaðssetja hugbúnað, Val-
ið og verslað, til slíkra nota.
Blaðamaður Morgunblaðsins
hitti Stefán að máli til að forvitn-
ast um þessa hluti.
Raunhæft
„Menn eru farnir að sjá að
verslun á Interneti er raunhæfur
kostur," sagði Stefán. „En enn
eru þó nokkur atriði sem þarf
að laga áður en hún getur orðið
mjög útbreidd."
Stefán sagði að fyrst brynni á
að lagfæra greiðsludreifingu á
netinu. „Öryggismálin varðandi
verslun á Internetinu hafa verið
mjög til umræðu. Helsta
áhyggjuefnið þar er að óprúttnir
aðilar komist yfir greiðslukorta-
númer sem gefin eru upp við
verslun. Nú þykir öruggara að
senda númerin á faxi til viðkom-
andi seljanda."
Að sögn Stefáns eru allar líkur
á að vandamálið varðandi
greiðsludreifinguna leysist á
næstu 3-6 mánuðum þegar búinn
verði til nýr gjaldmiðill til að
nota á netinu. „Þar er í raun um
að ræða fyrirtæki á netinu sem
sjá um öryggismálin. Þau
brengla allar tölur og senda þær
þannig yfir netið að aðeins rétt-
ur viðtakandi geti lesið þær.“
Ótti við sprengingu
Menn leiða að því líkum að
þegar búið verði að leysa vanda-
málið með greiðslumiðlunina
muni verslun á Internetinu auk-
ast gríðarlega, jafnvel svo mikið
að ástæða sé til þess að óttast
að netið spryngi. „Það er hætta
á að flutningsgetan verði tak-
markandi þáttur og því verður
þróunin að verða sú að símalín-
urnar geti flutt meiri gögn,“
sagði Stefán.
Hann sagði ennfremur að þeg-
ar vandamálið með greiðslu-
dreifinguna væri leyst væri önn-
ur forsenda sem þyrfti að vera
fyrir hendi til þess að verslun á
Interneti gæti orðið mjög al-
menn. Þar væri um að ræða
vörudreifingu. „Verslun á Inter-
neti verður dýr verslunarmáti á
meðan það vantar vörudreifingu
á netinu sem hefur þá hag-
kvæmni að dreifingarkostnaður-
inn verður ekki afgerandi þátt-
ur,“ sagði Stefán, ogennfremur
að dreifingakostnaðurinn mætti
helst ekki verða mikið meiri en
það kostaði kaupanda að koma
sér sjálfur í verslun til að kaupa
viðkomandi vöru.
Múrarnir falla
„Við erum að horfa hér á gíf-
urlegar breytingar þar sem
múrar fjarlægðarinnar eru að
falla í verslun. Það verður ekki
lengur til neitt sem heitir einka-
umboð heldur getur væntanleg-
ur kaupandi sent boð um allt
netið og óskað eftir tilboðum
hvaðanæva að. Við erum ekki
bara að tala um möguleika ís-
lendinga á því að gera innkaup
erlendis frá heldur einnig hér á
Iandi. Þar má sérstaklega nefna
hagræðið fyrir afskekktari
byggðalög.
Þá má ekki gleyma möguleik-
um íslendinga á að bjóða vöru
sína til kaups á netinu. Hjá
Margmiðlun höfum við t.d. sett
inn á netið þann hugbúnað frá
okkur sem hægt er að selja er-
lendis," sagði Stefán. „Þar geta
menn skoðað það sem við höfum
upp á að bjóða og ef þeim líst
svo á geta þeir pantað af okkur
í gegnum netið.“
—Hafið þið hjá Margmiðlun
keypt eitthvað af netinu?
„Já við festum fyrir stuttu
kaup á hugbúnaði sem við sáum
á Internetinu. Við skoðuðum
hann fyrst, sendum síðan pönt-
un oggreiðslukortanúmer og
vorum komnir með hugbúnað-
Stefán
Hrafnkelsson