Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 40

fN*Y$miHiifrtfe
VIDSKIFTIAIVINNULÍF
FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1994
VSO Mínúta hf.að setja á markað upplýsingakerfi fyrir verðbréfaviðskipti
Vaktar allar hreyf-
ingará Verðbréfaþingi
„ Morgunblaðið/Sverrir
Á MYNDINNI eru þau Sigrún Bjarnadóttir, starfsmaður Hand-
sals og Halldór Axelsson, tæknistjóri VSO Mínútu að skoða
nýja upplýsingakerfið fyrir verðbréfamarkaðinn.
VSÓ Mínúta hf., dótturfyrirtæki
Verkfræðistofu Stefáns Ólafssonar
hf., gekk nýlega frá sínum fyrsta
samningi um sölu á nýju upplýsinga-
kerfi fyrir verðbréfaviðskipti, Þing-
verði og Þingbók. Kaupandi kerfisins
var verðbréfafyrirtækið Handsal hf.
Þingvörður er samskiptaforrit fyrir
einmenningstölvu sem safnar upp-
lýsingum um allar færslur á Verð-
■v-bréfaþingi íslands gegnum mótald-
tengingu. Upplýsingarnar eru síðan
færðar í svonefnda Þingbók sem
ótakmarkaður fjöldi notenda getur
fengið aðgang að í Windows um-
hverfi.
Halldór Axelsson, tæknistjóri hjá
VSÓ Mínútu, segir að auk samnings-
ins við Handsal sé verið að semja
við Tölvumiðstöð sparisjóðanna fyrir
hönd sparisjóðanna um kerfí sem
geti þjónað allt að 50 notendur.
„Sparisjóðimir hafa hugsað sér að
. fara inn á þá braut að veita þjónustu-
fulltrúum aðgang að upplýsingum
frá Verðbréfaþingi. Kerfíð byggist á
biðlara/miðlara viðmóti og er frá-
brugðið því kerfí sem notað er hjá
Verðbréfaþingi. I núverandi við-
skiptakerfi em öll gögn inni á tölvu-
kerfi þingsins og hver notandi tengd-
ur við það með símalínu. Þetta hefur
hins vegar þann ókost að vera mjög
þungt í vöfum. í okkar kerfí er að-
eins ein tölva á hveijum stað sem
heldur uppi samskiptum við þingið
og færir afrit af öllum hreyfingum
inn í eigin gagnagmnn með ákveðnu
millibili. Notendur geta verið allir
þeir sem hafa aðgang að tölvukerf-
inu á hveijum stað og þeir þurfa
ekki að glíma við þann samskipta-
vanda sem hefur verið til staðar."
Hið nýja kerfí VSÓ Mínútu geym-
ir gögn yfir öil viðskipti á Verðbréfa-
þingi íslands mörg ár aftur í tímann
og gefur t.d. kost á að bregða upp
línuriti yfír verðþróun hlutabréfa í
einstökum félögum. „Öll úrvinnsla
gagna er mjög auðveld og fljótvirk,"
segir Halldór. „Síðan er gagna-
gmnnurinn mun ítarlegri en sá sem
er notaður á Verðbréfaþinginu. Gag-
nagmnnurinn inniheldur m.a. þing-
vísitölur, gengi gjaldmiðla, ítarlegri
upplýsingum um skráð hlutafélög.
T.d. er hægt að láta kerfið teikna
kúrfu sem ber saman gengisþróun
dollars og ECU á umbeðnu tímabili.
Á sama hátt er hægt að bera þing-
vísitölur saman við gengi hlutabréfa
í einstökum hlutafélögum. Loks eru
fáanlegar mjög ítarlegar útprentanir
t.d. með samantekt á viðskiptum
einstakra fyrirtækja, vaxtakúrfur
yfír spariskírteini o.s.frv.
Sérstök útgáfa
fyri fjölmiðla
Hugbúnaðurinn hefur verið í smíðum
í meira en eitt ár og er hannaður í
nánu samstarfi við verðbréfamiðl-
ara. Að sögn Halldórs er stefnt að
því að bjóða sérstaka útgáfu af þessu
kerfí til iífeyrissjóða, fjölmiðla og
stærri fyrirtækja. „Fjölmiðlar gætu
geymt á gagnagmnni upplýsingar
um olíuverð eða álverð. Valmyndirn-
ar í kerfínu em mjög fáar og allar
byggðar mjög svipað upp sem auð-
veldar mönnum mjög að læra á
vinnuganginn. Þá er kerfið opið
þannig að hægt er að nýta sér kerf-
ið til forritunar fyrir sérhæfða
vinnslu. Reynsla okkar er sú að fyrir-
tækin eru sífellt að leita eftir upplýs-
ingum um ákveðin málefni.“
Notandinn getur ákveðið sjálfur
hversu oft hann lætur kerfið upp-
færa gagnagrunninn. Þá gefur kerf-
ið kost á að fylgjast með upplýsing-
um sem berast frá þinginu gegnum
tölvupóstkerfi notenda. T.d. getur
notandi farið inn í verkliðinn vakt
og valið þar þann möguleika að hann
vilji fylgjast með hvort tilboð hafi
borist í ákveðin bréf á tilteknu gengi.
Einnig er hægt að láta kerfíð vakta
það hvort verð breytist á tiltekinn
hátt. Kerfíð sendir síðan boð til
hvaða notanda sem er á tölvupóst-
kerfinu þegar breyting á sér stað.
Hægt er að láta þessa vakt fylgjast
með bæði tímabundið eða ótíma-
bundið þróun tiltekinna þátta á
markaðnum. „Notandi getur t.d.
ákveðið að láta kerfíð senda skilaboð
til sín ef hlutabréf í Flugleiðum byija
að lækka,“ segir Halldór. „Þetta
sparar mikinn tíma því ógerlegt er
t.d. fyrir starfsmenn verðbréfafyrir-
tækja að fylgast stöðugt með. Kerf-
ið gæti stuðlað að því að markaður-
inn yrði virkari því það gerir kleift
að bregðast skjótar við breytingum
en verið hefur.“
Tekur við upplýsingum frá
erlendum mörkuðum
Gagnagrunnurinn er byggður upp
með hliðsjón af ISO stöðlum um
skráningu verðbréfa. „Kerfið er þeg-
ar tilbúið til að taka við upplýsingum
frá erlendum verðbréfamörkuðum
og setja upplýsingar inn á slík kerfi.
Með innbyggðri tölvupósttengingu
gætum við útvegað upplýsingar frá
erlendum verðbréfamörkuðum t.d.
um íslensk ríkisskuldabréf sem gefin
hafa verið út erlendis. Við höfum
þegar komið okkur upp tengingum
við erlenda gagnabanka þar sem
erlend skuldabréf og hlutabréf eru
skráð,“ sagði Halldór Axelsson.
Torgið
Tímarnir tvennir
Hjó RV færð þú öll óhöld til veislunnar s.s.
diska, diskamoftur, glös, glasamottur,
hnífapör, servéttur, partívörur, dúka o.m.fl,
Líttu við óg skoðaðu úrvalið!
Meö allt á hreinu !
RETTARHALSI 2
1 1 0 REYKJAVIK • SIMI: 91-875554
I þessu blaði er haldið upp á að um
þessar mundir eru tíu ár liðin frá því
að viðskiptablað Morgunblaðsins,
Viðskipti/Atvinnulíf, kom út í fyrsta
sinn. Með því öðlaðist umfjöllun um
atvinnulífið, viðskipti og fjármál sinn
fasta sess á síðum blaðsins, sem
áhersla hefur verið lögð á að bæta
og auka æ síðan.
Hins vegar er það auðvitað ekki
svo að atvinnulífinu hafi ekki verið
sinnt á síðum blaðsins áður en við-
skiptablaðið leit dagsins Ijós. Morg-
unblaðið hefur alla tíð lagt rækt við
fréttir úr atvinnulífinu, ekki síst úr
sjávarútvegi og landbúnaði framan
af. Öðru hverju urðu meira að segja
til viðskiptasíður, sem einatt voru þó
bundnar áhuga verðandi viðskipta-
fræðinga sem stunduðu blaða-
mennskuna með náminu eða fyrst á
eftir.
Einn af forverum okkar af þessu
tagi, Pétur J. Eiríksson, og núverandi
framkvæmdastjóri markaðssviðs
Flugleiða, hefur á góðum stundum
rifjað það upp þegar hann hélt úti
viðskiptasíðu í Morgunblaðinu í
kringum 1973. Hann mátti hafa sig
allan við í fréttaöfluninni, því að upp-
lýsingar lágu ekki á lausu - einungis
til skráð rfkisskuldabréf á eftirmark-
aði, og einu fyrirtækin sem gáfu upp
afkomutölur voru Eimskipafélagið og
Flugfélag íslands.
Röskum áratug síðar, þegar Við-
skipti/Atvinnulíf kom út í fyrsta sinn,
17. janúar 1985, voru aðstæður ótrú-
lega lítið breyttar - að minnsta kosti
ef tekið er mið af breytingum í við-
skiptalífinu síðustu tíu árin. En það
lá eitthvað í loftinu.
í fyrsta tölublaði viðskiptablaðsins
er m.a. sagt frá hlutafjárútboði Haf-
skips, sem forsvarsmenn þess von-
uðu þá að dygði til að koma rekstrin-
um á lygnan sjó, þótt raunin hafi
orðið önnur eins og flestir muna. En
þarna var líka fréttaskýring um nýjan
forstjóra Flugleiða, Sigurð Helgason,
forstöðumann ýélagsins í Bandaríkj-
unum, sem blaðið sagði hafa hreppt
stöðuna vegna þess að hann var
réttur maður á réttum stað á réttum
tíma. Sömuleiðis var frá því sagt að
Hewlett Packard á íslandi væri að
hefja starfsemi, og í þessu fyrsta
blaði var einnig varpað Ijósi á að
hérlendis væri að verða til vísir að
einhverju sem menn kölluðu hugbún-
aðariðnað. Allt síðan hefur upplýs-
ingatæknin verið órjúfanlegur hluti
af efni þessa blaðs.
Fyrir tíu árum var viðskiptablaða-
mennska í raun varla til. Margur
blaðamaðurinn tengdi sjálfkrafa
hvers kyns umfjöllun um fyrirtæki
auglýsingamennsku. Fréttnæmir
hlutir innan úr fyrirtækjum hurfu ein-
att í skugga slíkra gamalgróinna for-
dóma. Fprsvarsmenn fyrirtækjanna
sjálfra voru einnig alls óvanir fyrir-
tækjafréttum af þessu tagi. Fyrstu
mánuðina eftir að viðskiptablaðið tók
að koma út fór drjúgur hluti morgun-
verka ritstjóra Morgunblaðsins í
símtöl við reiða og sára fyrirtækja-
stjórnendur sem gátu með engu
móti skilið af hvaða undarlegum
hvötum viðskiptablaðið var að fjalla
um einhvern keppinaut þeirra. Við-
brögð af þessum toga heyra nú að
miklu leyti sögunni til.
Liðin ár hafa þannig verið mikið
breytingaskeið, sem leitast hefur
verið við að endurspegla á síðum
þessa blaðs. íslenskur verðbréfa-
markaður hefur raunverulega orðið
til á þessum tíma, með býsna blóm-
legum skuldabréfamarkaði og dafn-
andi hlutabréfamarkaði, sem nú fyrir
nokkrum árum var veitt í fastan far-
veg með stofnun Verðbréfaþings.
Við höfum upplifað ofurhagvöxt
skattlausa ársins, staðgreiðsluna og
virðisaukann, þjóðarsáttina og und-
anhald verðbólgunnar, kreppuna
sem nú vonandi sér fyrir endann á,
bankasameininguna miklu, Ijósvaka-
frelsið og óróann kringum Stöð 2,
fjörbrot Sambandsins og að því er
virðist myndun nýrrar valdablokkar
úr SÍS-fyrirtækjunum sem lifðu þau
umbrot af - og vel að merkja eru
flest hver orðin hlutafélög. Ársreikn-
ingar og opnir aðalfundir fyrirtækja
eru engin nýlunda lengur og meira
að segja milliuppgjör þykja orðið
sjálfsagt mál. Eigið fé stærstu fyrir-
tækjanna er orðið markaðsvara með
daglegt gengi, sem ræðst að veru-
legu leyti af upplýsingastreyminu.
íslenskum fjölmiðlum hafa þannig
opnast alveg nýjar fréttalindir og
enginn talar lengur af fyrirlitningu um
viðskiptablaðamennsku.
En hafi síðasti áratugur verið við-
burðaríkur, verður hann varla nema
smjörþefurinn af því sem koma skal.
Nýlegir utanríkissamningar hafa fært
íslenskt viðskipta- og fjármálalíf inn
í hringiðu hins alþjóðlega markaðar,
þar sem bíða ógrynni nýrra tækifæra
en að sama skapi harðnandi sam-
keppni. Innan seilingar er svo bylting
kennd við upplýsingahraðbrautina og
fer eins og eldur í sinu um alla heims-
byggð. Þetta hvort tveggja mun
móta atvinnuvegi og daglegt líf
landsmanna næstu árin meira en
nokkurn órar fyrir, þótt þess sé frei-
stað að bregða upp mynd af því í
þessari afmælisútgáfu.
Viðskiptablaðs Morgunblaðsins
bíða því áfram verðug verkefni.
BVS