Morgunblaðið - 25.01.1995, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ
____________I
18 MIÐVIKUDAGUR 25. JANÚAR 1995
LISTIR
SIGURÐUR Bjarki Gunnarsson, sellóleikari, Una Sveinbjarnar-
dóttir, fiðluleikari, Stefán Ragnar Höskuldsson, flautuleikari
og Sigurgeir Agnarsson, sellóleikari.
Tónlistarskólinn í Reykjavík
og Sinfóníuhljómsveit íslands
Einleikaraprófstón-
leikar í Háskólabíói
Ótilgreint andlit
SINFÓNÍUHUÓMSVEIT íslands
og Tónlistarskólinn í Reykjavík
halda tónleika í Háskólabíói á
morgun, 25. janúar. Tónleikarnir
hefjast klukkan 20.00 og eru fyrri
hluti einleikaraprófs fjögurra
nemenda Tónlistarskólans í
Reylq'avík; Sigurðar Bjarka Gunn-
arssonar, sellóleikara, Sigurgeirs
Agnarssonar, sellóleikara, Stefáns
Ragnars Höskuldssonar, flautu-
leikara og Unu Sveinbjamardótt-
ur.fiðluleikara.
Á efnisskrá em Konsert fyrir
flautu og hljómsveit í G-dúr KV
313 eftir Mozart og er einleikari
Stefán Ragnar Höskuldsson, Kon-
NEFND miðflokka á Norðurlöndum
hefur gert það að tillögu sinni að
Færeyingar, Grænlendingar, Álend-
ingar og Samar fái að tilnefna verk
til Tónlistarverðlauna Norðurlanda-
ráðs. Tillagan verður tekin fyrir á
þingi Norðurlandaráðs í Reykjavík í
febrúar-mars.
Tónlistarverðlaunin voru fyrst
veitt 1964. Enginn tónlistarmaður
hefur enn verið tilnefndur frá Fær-
eyjum, Grænlandi, Álandseyjum og
svæðum Sama. Aftur á móti hafa
Færeyingar, Grænlendingar og
Samar rétt til að leggja fram bækur
Nýjar bækur
• Út er komin bókin Fléttur, Rit
Rannsóknastofu í kvennafræðum
I. í bókinni eru greinar um siðfræði,
Bókmenntir, mannfræði, sálarfræði,
hjúkrunarfræði, félagsráðgjöf og fé-
lagsfræði. Þær eru allar skrifaðar frá
kvennafræðilegu sjónarhorni. Flestar
greinarnar eru að stofni til fyrirlestr-
ar sem haldnir hafa verið á vegum
Rannsóknarstofu í kvennafræðum
við Háskóla íslands. Efnisútdráttur
á ensku fylgir hverri grein.
Höfundar greinanna eru Guðný
Guðbjömsdóttir uppeldissálfræðing-
ur, Guðrún Jónsdóttir félagsráðgjafi,
sert fyrír selló og hljómsveit í a-
moll op.129 eftir Schumann, ein-
leikari er Sigurgeir Agnarsson,
Konsert fyrir fiðlu og hljómsveit
nr. 1 op. 77 eftir Sjostakovitsj,
einleikarí er Una Sveinbjarnar-
dóttir og Konsert fyrir selló og
hljómsveit í h-moll op. 104 eftir
Dvorák og er einleikari Sigurður
Bjarki Gunnarsson. Stjórnandi er
Bernharður Wilkinson.
Aðgöngumiðar eru seldir á
skrifstofu Sinfóníuhljómsveitar
íslands, Háskólabíói og við inn-
ganginn á tónleikadag. Miðaverð
er 500 kr. en 250 kr. fyrir nemend-
til Bókmenntaverðlauna Norður-
landaráðs. Færeyska skáldið Rói
Patursson og Samaskáldið Nils-
Aslak Valkeapáá hafa fengið bók-
menntaverðlaunin og 1965 fékk
Færeyingurinn William Heinesen
þau fyrir skáldsöguna Vonina góðu,
en þá voru það Danir sem lögðu
bókina fram.
Verði tillagan samþykkt á fund-
inum í Reykjavík má búast við að
tónverk frá Færeyjum, Grænlandi,
Álandseyjum og Samalandi komi til
álita við veitingu norrænu tónlistar-
verðlaunanna 1996.
Helga Kress bókmenntafræðingur,
Inga Dóra Bjömsdóttir mannfræð-
ingur, Kristín Björnsdóttir hjúkrun-
arfræðingur, Ragnhildur Richter
bókmenntafræðingur, Rannveig
Traustadóttir félagsfræðingur, Sig-
riður Dúna Kristmundsdóttir mann-
fræðingur og Sigríður Þorgeirsdóttir
heimspekingur.
Ragnhildur Richter og Þómnn
Sigurðardóttir eru ritstjórar bókar-
innar. Hólmfríður Árnadóttir hann-
aði kápu.
Fléttur eru 333 blaðsíður. Útgef-
a ndi er Rannsóknastofa í kvenna-
fræðum og Háskólaútgáfan.
Háskólaútgáfan sér um dreifingu.
Bókin kostarkr. 2.800.
LIST OG
HÖNNUN
M o k k a
LJÓSMYNDIR
Opið alla daga á opnunartíma
kaffistofunnar. Til 26. janúar.
„PERSÓNULEGT portrett“
nefnist sýning á veggjum Mokka
kaffi, og er höfundur myndanna
komungur áhugaljósmyndari, al-
nafni þjóðskáldsins ástsæla, sem
hefur notið leiðsagnar ýmissa at-
vinnuljósmyndara í borginni.
Um er að ræða uppblásin and-
litsbrot sem öll eru 60x80 cm á
stærð, sem saman eiga að mynda
eina heild og er hér um að ræða
óskilgreinda fyrirsætu. Við þessa
stækkun andlitsbrota sem skaga
útfrá veggjunum skal boðið upp á
mjög náin kynni við myndefnið,
og þannig umhverfast til dæmis
saklausir maskarar í forneskjuleg
risavaxin sverðgrös, sem við nán-
ari skoðun reynast vera slímhúð
augnanna sem hefur umbreyst í
kleprótt mýrlendi, nasholur verða
að hellismunnum og munúðlegar
varir að holdkenndum nagladekkj-
um. Allt leggur sig eins og það
er skoðað, stórt og smátt, stuðlar
og höfuðstaðir: Nafnlaust andlit
er afhjúpað og krufið í formi brota-
brota, - maður sýndur en ekki
nefndur.
Þetta er næsta óvenjuleg sýning
og nokkur tilbreyting að henni á
veggjunum og að auki stafar frá
KVIKMYNDIR
REGNBOGINN
HETJAN HANN PABBI
„MON PÉRE, CE HÉROS“
★ ★
Leikstjóri: Gerard Lauzier.
Aðalhlutverk: Gérard Depardieu,
Marie Gillain. Ampf. 1993.
ÞAÐ ERU engar nýjar fréttir að
bandarískir kvikmyndagerðarmenn
endurgera franskar gaman- og
spennumyndir og allt þar á milli
með misjöfnum árangri. Síðasta
dæmið er Sannar lygar Schwarzen-
eggers. En það gerist ekki alltaf
að við fáum bandarísku endurgerð-
ina fyrst í bíóin og frönsku frum-
gerðina næstum ári síðar, en það
er raunin með rómantísku gaman-
myndina Hetjuna hann pabba. Bíó-
höllin frumsýndi bandarísku útgáf-
una á síðasta ári og nú er Regnbog-
KVIKMYNDIR
Háskólabíó
OKKAR EIGIÐ HEIMILI
„ A HOME OF OUR OWN“
★ ★ Vi
Leiksljóri: Tony BUl. Handrit:
Patrick Duncan. Aðalhlutverk:
Kathy Bates, Edward Furlong,
Soon-Teck Oh, Clarissa Lessig. 1993.
ÓSKARSVERÐLAUNALEIK-
KONAN Kathy Bates fer með aðal-
hlutverkið í fjölskyldudramanu
Okkar eigið heimili í Háskólabíói
og leikur sannkallaða kjarnorku-
konu, sex bama, bláfátæka ein-
stæða móður sem dreymir um að
eignast hús fyrir íjölskylduna. Þeg-
ar hún kemur að niðurníddu hrófa-
tildri á ferð sinni um þjóðveginn
ákveður hún að þar sé komið fram-
tíðarheimilið, en veturinn sem fram-
myndunum einhver óskilgreind og
ástþrungin nálgun, sem vekur til
umhugsunar. Fyrir utan hinar
risavöxnu varir svo og augnabrún-
ir og augu, geta myndirnar allt
eins komið fyrir sjónir skoðandans
sem óskilgreint landslag. Hug-
myndin er góðra gjalda verð og
ljósmyndirnar sýnast vel teknar
þótt liturinn og háglansinn verði
frekar til að draga úr áhrifum en
að auka áherslur, og einkum rýrir
hann hin hreinu grátónablæbrigði.
Veigur sýningarinnar, en um
leið annmarkar hennar, er hið
ungæðislega hugarflug, sem enn
er ómótað.
í pistli mínum um hið merkilega
þjóðarbrot í norðurhluta Lettlands
inn að frumsýna frumútgáfuna. Það
segir kannski sína sögu um bága
stöðu evrópskra mynda hér á landi.
Franski stórleikarinn Gérard
Depardieu fer með aðalhlutverkin í
báðum myndunum og það er ólíkt
skemmtilegra að sjá hann á frum-
málinu, þótt frumgerðin sé annars
ekki merkileg á neinn hátt. Steve
Miner gerði bandarísku útgáfuna
en Gerard Lauzier er leikstjóri
frönsku myndarinnar. Uppbygging-
in er nánast sú sama, enda virkar
Hollywood stundum eins og stór
ljósritunarvél þegar kemur að þess-
um endurgerðum. Lauzier hefur úr
betri leikurum að moða en Miner
og þeir gefa sögunni talsvert meiri
dýpt. En þetta er ódýrt sumar-
myndafóður fyrir unglinga sérstak-
lega og lítt merkilegur pappír á
hvaða tungumáli sem er. Depardieu
leikur fráskilinn og einkar áhyggju-
fullan föður fjórtán ára stúlku sem
hann hefur með sér í frí til sólar-
landa. Ungir drengir líta hana hýru
undan er reynist henni og krökkun-
um sannkallaður rosavetur.
Bates heldur ekki aðeins fjöl-
skyldunni saman heldur myndinni
allri undir leikstjórn Tony Bills, sem
gert hefur þokkalegar miðlungs-
myndir á sínum ferli án þess að
skilja neitt afgerandi eftir sig. Það
gerir hann ekki heldur hér en sag-
an, sem byggist á sönnum atburð-
um eins og þeir eru raktir af elsta
syninum (Edward Furlong), er sögð
í ljúfsárum endurminningastíl og
verður aldrei væmin eða smekklaus
grátópera í lýsingu sinni á þeirri
fátækt og harðræði sem fjölskyldan
þarf að þola. Þótt fátt komi á óvart
í rauninni og dramatíkin geti verið
sterkari er myndin athyglisverð og
merkilega sönn bandarísk öreiga-
saga að mestu laus við Hollywood-
lausnir.
Edward Furlong fer fyrir krakka-
hópnum og gerir margt gott í hlut-
verki elsta sonarins sem einn hefur
er Líflendingar nefnast, kom fyrir
óskiljanleg prentvilla sem raskaði
innihaldinu verulega. Eitt núllið
hvarf á leið sinni í blaðið, en það
á ekki að geta komið fyrir þegar
greinum er skilað á disklingi. Hér
er þannig á ferð meiri háttar
óvættur í formi prentvillupúka,
sem ber að kveða niður með hraði,
því hann gerir of oft vart við sig
og má vera öllum sýnilegur.
Það er svo nokkur munur á
fimm hundruð ára gamalli sögu
og fimm þúsund og því vil ég koma
því rétta á framfæri og biðjast
velvirðingar á mistökum, sem ég
á sem betur fer ekki neinn þátt í.
auga og hún lýgur að hverjum sem
heyra vill að faðir hennar sé ekki
faðir hennar heldur ástmaður sinn,
hetja og ævintýramaður því ekkert
er ömurlegra en að hanga með
pabba sínum á ströndinni. Það veld-
ur síðan misskilningi sem hefur
ófyrirsjáanlegar afleiðingar í för
með sér.
Hetjan hann pabbi er sauðmein-
laus og ekkert alltof fyndinn farsi
í sólríku umhverfi. Hann snýst í
kringum einfaldan brandara um
vandræði föðurs sem ofverndar
dóttur sína og hvernig dóttirin,
ágætlega leikin af Marie Gillain,
svarar með því að sveija pabbann
af sér. Þess á milli blómgast heldur
óspennandi unglingástir. Depardieu
hefur tekið sér frí frá stóru hlut-
verkunum með þessari mynd en
jafnvel þegar hann þarf ekkgrt að
leggja á sig nema liggja í sólinni
er hann góður.
aldur til að skilja hvað eilífðarfá-
tæktin kostar fjölskylduna, hvers
hún fer á mis og hvaða mistök að-
kreppt móðirin gerir í baslinu.
Krakkamir eru hver öðrum
skemmtilegri og gefa myndinni
kómískan svip og Bates er frábær
í bitastæðri rullu. Þrjóska hennar
við að þiggja ölmusugjafir jafnvel
fyrir bömin sín stappar nærri geð-
veiki en ávinnur henni um leið sam-
úð og virðingu samborgarana og
Bates kemur bæði mistökum henn-
ar og sigrum vel til skila.
Hér er á ferðinni hljóðlát og
skrumlaus mynd sem er allrar at-
hygli verð án þess að rísa sérstak-
lega hátt nema í leikrænum tilburð-
um Kathy Bates. Bill heldur ágæt-
lega utan um söguna og tekst að
hafa hemil á tilfinningaseminni í
vandmeðfarinni sögu af hversdags-
hetju, sem sýnir að heimili er ekki
húskofi heldur fólkið innandyra.
Arnaldur Indriðason
ur.
Tónlistarverðlaun Norðurlandaráðs
Færeyingar, Grænlend-
ingar, Alendingar og
Samar fái að tilnefna
Bragi Ásgeirsson.
Raunir föður á sólarströnd
Arnaldur Indriðason
Kjarnorkukona í kreppu