Morgunblaðið - 17.03.1995, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
í sjónvarpsþætti um
menntamál á mánu-
daginn hóf Jón Bald-
vin Hannibalsson mál
sitt á því að vitna í
Stein Steinarr sem
hefði sagt það í Al-
þýðublaðinu fyrr á
öldinni að peningar
væru afl þeirra hluta
sem gera skal.
Akaflega er ósenni-
legt að Steinn hafí
slegið um sig með ein-
mitt þessum orðum.
Þó veit maður aldrei,
enda var hann „soltinn
og klæðalaus“ þegar
hann orti í Alþýðublaðið. Steinn
hefur þá hinsvegar haft þetta yfír
sem tilvitnun því að þessi hugsun
var orðuð á íslensku nokkru áður.
í kvæðinu „Aldamótum" (í bók-
inni Hafblik) segir Einar Bene-
diktsson nefnilega að hér sé „ei
stoð að stafkarlsins auð“ - og má
heita vel viðeigandi í umræðu um
íslensk menntamál:
Nei, stórfé! Hér dugar ei minna!
Oss vantar hér lykil hins gullna gjalds
að græða upp landið frá hafi til fjalls.
Hann opnar oss hliðin til heiðanna, á miðin,
í honum býr kjami þess jarðneska valds.
Þann Iykil skal ísland á öldinni fínna, -
fá afl þeirra hluta er skal vinna.
Raunar er Einar
líka að vitna til fyrri
manna. Elsta íslensk
orðun þessa málshátt-
ar sem ég veit um er
nefnilega hjá Jóni Víd-
alín úr Hússpostillunni
frá 1718-20 (vænt-
anleg í nýrri útgáfu
Máls og menningar
síðar á árinu). Þar
hefst útleggingin í
húslestri á fyrsta
sunnudegi eftir trinit-
atis nefnilega svo:
vilji yður auður til þá
hengið ekki hjartað
þar við, segir Davíð.
Ekki fordæmir hann auðinn í
sjálfum sér, heldur of mikla
elsku á hönum. Ríkdómurinn
er góður þeim er rétt kann að
brúka hann. Auður er afl þeirra
hluta sem gjöra skal,
skrifar Jón biskup, og gætir
trúnaðar við heimild sína einsog
sönnum meistara sæmir: „segir
Cicero.“
Teitur latínukennari Benedikts-
sonar staðfestir þetta auðvitað, og
á latínu Marci Tullii Ciceronis, sem
nefndi þetta einkum um styrjaldir,
hljómar það nokkurnveginn svona:
Pecunia nervus rerum gerend-
arum. Teitur segir þetta sennilega
enn eldra og komið úr grísku, er
meðal annars til í ræðuslitrum eft-
ir Demosþenes mælskusnilling.
Fleiri hafa reyndar ort um auð-
inn en þeir Vídalín, Einar, Cicero,
Demosþenes og Hannibalsson. Og
það á kannski vel við nú á síðustu
tímum þess stjórnmálaflokks sem
Akaflega er ósennilegt,
segir Mörður Arnason,
að Steinn Steinarr
hafi slegið um sig með
þeim orðum að auður sé
afl þeirra hluta sem
gjöra skal.
eitt sinn dreifði rauðum rósum að
rifja upp vísuna Halldórs Laxness
í orðastað Bjarts í Sumarhúsum
úr Sjálfstæðu fólki:
Því er mér síðan stirt um stef,
stæri mig lítt af því sem hef,
því hvað er auður og afl og hús
ef engin jurt vex í þinni krús.
Með vinsemd.
Höfundur er íþriðja sæti J-listans
í Reykjavík.
PABBI/MAMMA
Allt fyrir nýfædda barnið
ÞUMALÍNA
Pósthússtræti 13 -S. 5512136
na Sjábu hlutina
iBi í víbara samhcngi!
Afl þeirra hluta
sem gera skal
Orðsending til Jóns Baldvins
Hannibalssonar
Mörður Árnason
FÖSTUDAGUR 17. MARZ 1995 25
ÞRJÁR
B GÓÐAR
A GOLFIÐ
15.409 Afb. verð
Ryksuga 7100
1300 W mótor.
Stillanlegur sogkraftur.
Fjórföld míkrósía.
Pokastær& 4 L.
Inndraganleg snúra.
16.730Alb. vecð
Ryksuga 7200
1300 W mótor.
Stillanlegur sogkraftur.
Fjórföld míkrósía.
Pokastærð 4 L.
Inndraganleg snúra.
18.720 Afb. verð ^ngjanlegt rör.
03
Ryksuga 7400
1400 W mótor.
Stillanlegur sogkraftur.
Sexföld míkrósía og ultra filter.
Inndraganleg snúra.
Lengjanlegt rör.
Pokastærð 4 L.
BRÆÐURNIR
p] ORMSSON HF
Lágmúla 8. Sími 38820
3500
I S L A N D
w-
The World Championship in Handball for Men, 1995
& ss=bi:=ii
ÍSLAND
ISLA
tmmi
HMI HAND-
KNATTLEIK'95
ÁkUREYRI
L.W A Af/>/
iAFNARFJORÐUR
KOPAVOGUR
\>
iknottleik. 1995
' ■■
FRIMERKI GEFIN UT
14. MARS 1995
STAMPS ISSUED 14 MARCH 1995
PÓSTUR OG SlMI
er
FRÍMERKJASALAN - POSTPHIL
P.O. BOX 8445
128 REYKJAVÍK
SÍMI 5506051/52/53
FAX 5506059
m 18. mars kl. 9.00 -18.00 verða starfsmenn okkar með
á torginu í Kringlunni. Einnig verður HM-gjafamappan til
i handboltans og þátttaka íslendinga í keppninni rakin í máli og
er í senn glœsileg vinagjöf og minjagripur sem kostar aðeins 480 kr.
AEG