Morgunblaðið - 17.03.1995, Blaðsíða 10
10 FÖSTUDAGUR 17. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Deilt um
keisarans skegg
Hugtakafræði stjómmálanna er margslung-
in. Til þess að skilja ágreininginn um ráðgjaf-
arvinnu Ingu Jónu Þórðardóttur þurfti Páll
Þórhallsson að átta sig á muninum á „grein-
argerðuma, „skýrsluma og „minnisblöðum“,
og setja sig inn í sálarfræði kosningabarátt-
unnar þar sem munurinn á „breyttu rekstrar-
formi“ og „einkavæðingu“ skiptir sköpum.
Hvers vegna not-
ar þú Rautt Ebal
Ginseng?
Sigurbjörn Báröarson,
hestaíþróttamaður: Stór-
mót í hestaíþróttum eru
mjög krefjandi. Þess
vegna nota ég Rautt Eðal
Ginseng. Þannig kemst ég
í andlegt jafnvægi, skerpi
athyglina og eyk úthaldið.
Sigrún Sigurðardóttir,
reiðkennari: Til að komast
í andlegt jafnvægi og efla
starfsþrek.
Eyjólfur ísólfsson, tamn-
ingameistari: Það heldur
mér í morgunformi fram á
kvöld.
Rautt Eðai Ginseng
skerpir athygli og
eykur þol.
AF
INNLENDUM
VETTVANGI
RÁÐGJAFARVINNA Ingu
Jónu Þórðardóttur fyrir
Markús Öm Antonsson
þáverandi borgarstjóra á
árinu 1992 var mjög umtöluð í kosn-
ingabaráttunni fyrir borgarstjómar-
kosningar síðastliðið vor. Umræðan
hefur nú kviknað á ný eftir að Ingi-
björg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri
hélt blaðamannafund á föstudag fyr-
ir viku og lagði fram greinargerð
Ingu Jónu sem sjálfstæðismenn
hefðu ekki viljað sýna fyrir kosning-
ar. Margar forvitnilegar spurningar
hafa vaknað eins og til dæmis hvern-
ig Ingibjörg Sólrún hafi komist yfir
greinargerðina og hvort hún hafi ein-
hvem tíma verið kynnt borgarfulltrú-
um Sjálfstæðisflokksins. Ekki verður
þó nánar fjallað um þær heldur spurt
hverju það breyti í raun að greinar-
gerðin skuli koma fram nú? Það er
vert að rifja upp hvað hinar and-
stæðu pólitísku fylkingar sögðu um
málið fyrir kosningar, bera það sam-
an við ummæli nú tæpu ári síðar og
innihald greinargerðarinnar.
í hvaða formi var
vinna Ingu Jónu?
Fyrsta ágreiningsefnið varðar það
í hvaða formi vinna Ingu Jónu var.
Talsmenn R-listans hafa alla tíð hald-
ið því fram að Inga Jóna hljóti að
hafa gert heildstæða skýrslu. Sjálf-
stæðismenn á hinn bóginn hafa sagt
að vinna Ingu Jónu hafi ekki verið
í formi einnar skýrslu heldur hafi
verið um að ræða greinargerðir og
minnisblöð til Markúsar Arnar. Að
vísu lét Árni Sigfússon borgarstjóri
ummæli falla á borgarstjórnarfundi
7. apríl 199i4 sem túlka mætti svo
að eitthvert eitt skriflegt plagg frá
Ingu Jónu hefði þar meira vægi en
önnur: „Hér er um að ræða ábending-
ar, minnisblöð til borgarstjóra og
ráðleggingar á fundum með borgar-
stjóra, en jafnframt liggur til grund-
vallar greinargerð, sem ég hef óskað
eftir og verður ekkert flókið að af-
henda borgarfulltrúa Sigrúnu Magn-
úsdóttur væntanlega á næsta borgar-
ráðsfundi.. .“
Ekki afhenti Árni Sigfússon grein-
argerðina á borgarráðsfundi þann
12. apríl heldur lagði fram minnis-
punkta frá Markúsi Erni. Þar sagði
m.a.: „Á reglulegum fundum með
borgarstjóra lagði Inga Jóna fram
minnisblöð og greinargerðir sem
vinnuplögg fyrir borgarstjóra að
vinna frekar úr í samráði við embætt-
ismenn borgarinnar og forstöðumenn
á viðkomandi rekstrarsviðum." Sig-
rún Magnúsdóttir lét þá bóka: „Það
kemur nú í ljós að engin skýrsla eða
greinargerð hefur verið unnin af
Ingu Jónu Þórðardóttur, heldur legg-
ur núverandi borgarstjóri fram
„minnisblað" Markúsar Árnar Ant-
onssonar þar _sem hann tíundar
ábendingar og minnispunkta frá
Ingu Jónu.“ Þessi bókun Sigrúnar
gefur ekki að öllu leyti rétta mynd
af minnisblaðinu því þar hafði ein-
mitt verið minnst á greinargerðir.
Á blaðamannafundinum sem Ingi-
björg Sólrún borgarstjóri boðaði síð-
astliðinn föstudag kom fram í hennar
máli að fundur greinargerðarinnar
styddi það sem R-listamenn hefðu
sagt um þetta efni: „Því var afneitað
að skýrslan væri til í heildstæðu
formi...“ sagði Ingibjörg meðal
annars á blaðamannafundinum, og
hlýtur hún þá að telja að greinargerð
Ingu Jónu sem hún lagði fram nú
sé hin heildstæða skýrsla, sem _ af-
sanni mál sjálfstæðismanna. Árni
Sigfússon segir hins vegar í Morgun-
blaðinu 14. mars sl. að það sé frá-
ieitt að þarna sé um heildarskýrslu
að ræða, hvað þá stefnumótun af
hálfu sjálfstæðismanna.
Varpar greinargerðin, sem Ingi-
björg Sólrún lagði fram, einhveiju
ljósi á þetta mál? Greinargerðin er
um 40 síður og segir í formála að
henni: „Síðast liðinn vetur fól borgar-
stjórinn í Reykjavík, Markús Öm
Antonsson, undirritaðri að gera sam-
antekt um möguleika til einkavæðing-
ar í rekstri borgarinnar. Hófst sú
vinna í febrúar og liggur nú fyrir
meðfylgjandi greinargerð... Rétt er
að taka fram að hér er ekki um
rekstrarúttekt að ræða heldur fru-
mathugun á þeim þáttum, sem telja
verður að skipti máli í þessu sam-
bandi. Frekari vinna er því nauðsynleg
í einstökum atriðum, eftir því sem að
ákvarðanir um framhald málsins gefa
tilefni til.“ Greinargerðin er undirrituð
af Ingu Jónu Þórðardóttur í júní 1992.
Árni
Sigfússon
Markús Örn
Antonsson
Sigrún
Magnúsdóttir
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
Ekki er ágreiningur um að Inga
Jóna starfaði við ráðgjöfina allt árið
1992 og því er ljóst að greinargerð
frá því í júní það ár er ekki loka-
skýrsla. Einhver þáttaskil í starfi
ráðgjafans virðist hún þó óneitanlega
hafa markað, skv. formálanum. Inga
Jóna segir í grein í Morgunblaðinu
14. mars sl. að greinargerðirnar hafi
verið fleiri en ein og það getur auðvit-
að vel verið, en einungis ein hefur
komið fram í dagsljósið.
Út á hvað gekk vinna
Ingu Jónu?
R-listinn og sjálfstæðismenn hafa
ekki lýst þeirri vinnu sem Inga Jóna
innti af hendi með sama orðalagi.
R-listamenn héldu því fram í kosn-
ingabaráttunni að vinna Ingu Jónu
hefði falist í að undirbúa stórtæka
einkavæðingu borgarfyrirtækja,
jafnvel þeirra sem ekki væru í sam-
keppni. 11. maí 1994 birtist grein
eftir Sigrúnu Magnúsdóttur 1' Morg-
unblaðinu þar sem segir: „Ástæðan
fyrir leyndinni er bara ein: Greinar-
gerðir Ingu Jónu eru pólitískt
sprengiefni." Markús Örn lýsti starfi
Ingu Jónu aftur á móti svo í minnis-
punktum sínum sem lagðir voru fyr-
ir borgarráð: „Markmiðið með þess-
ari vinnu var að kanna, hvernig
Reykjavíkurborg þyrfti að bregðast
við nýjum, utanaðkomandi aðstæð-
um og hvar unnt væri að ná fram
aukinni hagkvæmni í rekstri, til
dæmis almennum sparnaði, með
auknum útboðum eða breyttu rekstr-
arfyrirkomulagi... Heistu niður-
stöður voru þær, að í fiestum tilfell-
um yrði bestum árangri náð með
auknum og vel skipulögðum útboðum
en breytingar á rekstarfyrirkomulagi
JCroumata
_______og Manuela Wiesler
íslenska Óperan, sunnudagur 19. mars kl. 14:00
Slagverkshópurinn Kroumata, sem hlotið hefur einróma lof gagnrýnenda og
tónlistarunnenda víða um heim, heldur tónleika í fyrsta sinn á (slandi ásamt
flautuleikaranum Manuelu Wiesler. Á efniskránni eru verk eftir J. Cage, S.D.
Sandström, G. Katzer og R. Wallin. , .. . „ ... . _ , .
Tonleikarnir verða ekki endurteknir.
Miðasala í íslensku Óperunni í síma 551 1475
Inga Jóna
Þórðardóttir
kæmu vissulega tii
greina í ákveðnum tilvik-
um.“
í viðtali við Morgun-
blaðið 12. maí 1994 seg-
ir Inga Jóna um ráð-
gjafarstarf sitt: „Sigrún
hefur líka verið að dylgja
um það hvað hafi verið
gert. Markmiðið með
vinnunni var að ná fram
hagræðingu með al-
mennum sparnaði, út-
boðum og breyttu rekstr-
arfyrirkomulagi. “
Það er óneitanlega at-
hyglisvert að Markús
Örn og Inga Jóna taka
sér hvergi orðið einka-
væðingu í munn þegar
þau lýsa markmiðinu með vinnunni.
Þegar greinargerðin er skoðuð á hinn
bóginn þá ber hún yfirskriftina
„Einkavæðing hjá Reykjavíkurborg"
og fjallar hispurslaust um möguleika
á einkavæðingu hjá borginni. R-lista-
menn töldu og telja sig kunna skýr-
ingar á þessari feimni við að nota
orðið einkavæðingu, sjálfstæðismenn
hefðu ákveðið að flýja stefnumið sín,
einkavæðinguna sem átt hefði að
vera skrautijöður í hatt flokksins.
Sjálfir hafa sjálfstæðismenn ekki vik-
ið sérstaklega að því hvort það sé
tilviljun að þeir nota ekki orðið einka-
væðingu lengur eða kænskubragð í
kosningabaráttunni.
í greinargerðinni er hugtakið
einkavæðing skilið víðtækri merk-
ingu, sem geti falið í sér sölu fyrir-
tækja, breytt rekstrarform, útboð
eða að starfsemi væri lögð niður og
þjónusta keypt annars staðar að.
Efnislega er því vandfundinn munur
á inntaki greinargerðarinnar og
þeirri lýsingu sem sjálfstæðismenn
gáfu fyrir kosningar á vinnu Ingu
Jónu. Pólitískt sprengiefni er þar
vandfundið og greinargerðin virðist
byggð á heilbrigðri skynsemi öðrum
þræði og viðtekinni hugmyndafræði
Sjálfstæðisflokksins hins vegar, sbr.
orð Ingu Jónu í Morgunblaðinu 14.
mars sl.: „Enda má nú öllum þeim
sem lesið hafa plaggið vera ljóst að
þar er efnislega ekkert að fela."
Þarf að opinbera allt sem
kostað er af almannafé?
Þriðji stóri ásteytingarsteinninn í
máli þessu öllu saman er sá hvort
það sé réttlætanlegt að borgarstjóri
fái ráðgjöf kostaða af almannafé án
þess að þurfa að opinbera öll gögn
sem henni fylgja. R-listamenn virð-
ast vilja setja jafnaðarmerki á milli
þess að hlutur sé kostaður af almenn-
ingi og þess að hann eigi að vera
opinber: „Þessi vinna er unnin fyrir
almannafé og á því að vera opinbert
plagg, sem allir eiga að geta sótt í
hugmyndir,“ lét Sigrún Magnúsdótt-
ir bóka í borgarráði 12. apríl 1994.
Árni Sigfússon taldi þessa gagnrýni
annaðhvort byggða á þekkingarleysi
á vinnu ráðgjafa almennt og nútíma
stjórnarháttum eða þá að hún væri
sett fram til að vekja tortryggni.
Inga Jóna sagði um sama efni í við-
tali við Morgunblaðið 12. maí 1994:
„Hver einasti stjórnandi fyrirtækis
þekkir slík vinnubrögð. Þegar starf-
semi einstakra stofnana og fyrir-
tækja er skoðuð koma óhjákvæmi-
lega í ljós ýmis viðkvæm atriði og
það gefur augaleið að menn dreifa
ekki slíkum gögnum.“
Það að greinargerðin skuli koma
fram núna auðveldar manni enganveg-
inn að taka afstöðu til þess að hve
miklu leyti borgarstjóri megi fá ráð-
gjöf í trúnaði, en þó virðist sú spum-
ing hafa mesta almenna þýðingu
þeirra sem hér hafa verið nefndar.