Morgunblaðið - 12.04.1995, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 12. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ

FRÉTTIR
Mokveiði á úthafskarfamiðum á Reykjaneshrygg
Afli fyrir
um 2 millj-
ónir á dag
MOKVEIÐI hefur verið á úthafs-
karfamiðum út af Reykjanes-
hrygg síðustu daga og í gær voru
fjögur íslensk skip á miðunum.
Aflaverðmæti ísiensku skipanna
hefur verið að meðaltali um tvær
milljónir króna á sólarhring, að
sögn Símons Jónssonar, skip-
stjóra á Örfirisey.
Örfírisey hélt á úthafskarfa-
miðin fyrir um tíu dögum og
sagði Símon að menn skömmtuðu
sér aðeins þann afla sem þeir
hefðu undan að vinna. „Það er
þó lítið þessa stundina vegna
brælu,“ sagði Símon.
Um 30 skip voru á miðunum í
gær. Islensku skipin eru auk Ör-
firiseyjar, Sléttanes, Siglir og
Haraldur Kristjánsson. Þá eru
þarna þrír Færeyingar og þrír
Norðmenn, 12-15 skip frá Múrm-
ansk og annað eins frá Litháen.
Símon sagði að menn tækju
helst ekki meira en 25-30 tonn í
hali til að hafa undan. Tvö höl
af þessari stærð eru tekin á sólar-
hring þannig að sólarhringsveið-
in er á bilinu 50-60 tonn. Símon
segir að vel væri hægt að veiða
meira ef afkastagetan væri meiri
um borð í skipunum. Símon sagði
að miklu meira magn væri af
smáum fiski en stórum í aflasam-
setningunni.
Morgunblaðið/Halldór Nellett
VEÐUR var slæmt á miðunum á Reykjaneshrygg seinnipartinn
í gær þegar flugvél Landhelgisgæslunnar flaug þar yfír. Alls
voru 30 skip að veiðum, þar á meðal norski togarinn Nordstar.
Rafmagnsveitan
kaupir laxveiði-
réttindi í sjó
BORGARRÁÐ hefur
samþykkt að veita
Rafmagnsveitu
Reykjavíkur heimild
til að taka þátt í upp-
kaupum á laxveiðirétt-
indum í sjó, með fyrir-
vara um þátttöku rík-
issjóðs. Framlag raf-
magnsveitunnar verð-
ur 1,5 milljónir króna.
Fimm jarðir
í erindi rafmagnsveitunnar til
stjórnar veitustofnana kemur fram
að á síðastliðnu ári hafí fulltrúar
þeirra, sem veiðirétt eiga í ám sem
falla í Faxaflóa, ásamt eigendum
hafbeitarstöðva, rætt um mögu-
leika á að kaupa veiðirétt þeirra
sem stunda löglegar veiðar á laxi
með netalögn í sjó í Faxaflóa.
Um er að ræða veiðirétt fyrir
landi tveggja jarða við Hvalfjörð
eða Innra-Hólms og Kúludaldsár
og þriggja jarða á Mýrum, sem
eru Þursstaðir, Rauðanes og
Lambastaðir.
Meðaltalsveiði 2.576 laxar
Meðaltalsveiði í net í Hvalfírði
síðustu fímm ár voru 2.576 laxar
á ári og hefur verið staðfest með
rannsókn á merktum
laxi, að um er að ræða
nánast lax úr öllum
ám sem falla í Faxa-
flóa, þar á meðal úr
Elliðaánum. Þá er tal-
ið að árlega veiðist
um þúsund laxar í
lagnirnar út af Mýr-
um.
Fram kemur að
samstarfsnefnd um
könnun á möguleik-
um á kaupum á laxveiðiréttindum
vilji freista þess að ná samningum
um kaup á veiðirétti þannig að
laxveiðar í sjó leggist af frá og
með næsta sumri.
Heildarkostnaður 30 millj.
Gert er ráð •fyrir að heildar-
kostnaður við kaupin verði um 30
milljónir. Þar af komi 15 milljónir
úr ríkissjóði, fjórðungur frá veiði-
réttareigendum við ár sunnan
Skarðsheiðar og fjórðungur frá
eigendum hafbeitarstöðva og
veiðiréttareigendum norðan
Skarðsheiðar. Miðað við mat lax-
veiðihlunninda koma 1,5 milljónir
í hlut Elliðaánna af 7,5 milljónum
sem skiptist milli ánna sunnan
Skarðsheiðar.
Sölusamband íslenskra fiskframleiðenda
164 milljóna hagnaður
Fyrsti sátta-
fundur ár-
angurslaus
FYRSTA sáttafundi í kjaradeilu Sjó-
mannafélags Reykjavíkur vegna
undirmanna á kaupskipum og við-
semjenda þess hjá ríkissáttasemjara
lauk á sjöunda tímanum í gærkvöldi
og var fundurinn árangurslaus, að
sögn Þóris Einarssonar ríkissátta-
semjara.
Næsti fundur hefur verið boðaður
í dag kl. 10.30. Sjómannafélagið
hefur boðað sjö daga verkfall á kaup-
skipaflotanum sem á að hefjast á
miðnætti á páskadagskvöld hafi ekki
samist fyrir þann tíma.
Litið þokaðist í viðræðum Flug-
freyjufélags íslands og vinnuveitenda
hjá sáttasemjara í gær en annar fund-
ur hefur verið boðaður kl. 14 f dag.
HAGNAÐUR Sölusambands ís-
lenskra fiskframleiðenda hf. eftir
skatta á síðasta ári nam 164,1 millj-
ón króna, sem er verulegur bati frá
árinu áður, þegar hagnaðurinn var
53*/2 milljón. Það ár starfaði fyrir-
tækið í tíu mánuði eftir breytt fé-
lagsform þess 1. mars 1993. Stjórn
SIF hefur ákveðið að leggja til 8%
arðgreiðslur á aðalfundi félagsins,
sem haldinn verður á föstudag í
næstu viku.
Sighvatur Bjarnason, stjórnar-
formaður SÍF, segir að umskipti
hafí orðið í rekstri sölusambands-
ins. „Við náðum að auka mjög söl-
una á síðasta ári og á sama tíma
náðum við að skera kostnaðinn
verulega niður, svo hagkvæmnin
jókst. Að auki keyptum við töluvert
af saltfíski inn í fyrra og seldum
aftur á haustmánuðum. Þar sköp-
uðust góðar tekjur.“
Eigið fé 682 milljónir
Sighvatur segir að hann sé bjart-
sýnn á reksturinn á þessu ári, en
hagnaður verði vart eins mikill og
á síðasta ári. „Við teljum þó að
þetta ár verði ágætt, enda hefur
SÍF verið að styrkjast mjög á und-
anfömum tveimur árum. Eigið fé
er nú 682 milljónir króna og innra
virði bréfanna stendur í 1,43, en
var 1,14 í fyrra. Þegar síðasti aðal-
fundur var haldinn var sölugengi
bréfa 0,79, en er nú 1,45, þannig
að ávöxtunin hefur verið mjög góð.“
Útflutningur SÍF jókst um 10%
milli áranna 1993 og 1994 og út-
flutningsverðmæti um 18%. Hagn-
aður félagsins, sem hlutfall af
rekstrartekjum, var 4,9% og arð-
semi eigin fjár 24,1%.
Velta dótturfyrirtækis SÍF, Nord
Morue í Frakklandi, jókst um 27%
á milli áranna 1993 og 1994 og
nam rúmum 3 milljörðum króna.
Hagnaður fyrirtækisins 1994 var
6,4 milljónir króna.
Ný númer
krefjast
breyttra
forrita
VEGNA breytinga á símanúmerum
sem taka gildi 3. júní næstkomandi
hefur reynst nauðsynlegt að skipta
um forrit í þeim tæplega 4.000 posum
fyrir kortaviðskipti sem eru í verslun-
um og fyrirtækjum um allt land. Að
sögn Andra Hrólfssonar, markaðs-
stjóra þjónustusviðs Visa-íslands,
skynjuðu posamir ekki nýju síma-
númerin.
Andri sagði að vegna anna af þess-
um sökum hefði ekki verið hægt að
sinna uppsetningum á nýjum posum
nema að takmörkuðu leyti. Einnig
hefði það sett strik í reikninginn að
nýir notendur hefðu bæst örar við en
reiknað hafði verið með.
Hann sagði að nokkuð væri af
óafgreiddum pöntunum en á því yrði
tekið eftir páska.
Skjálftar við
Hveragerði
NOKKRIR jarðskjálftakippir fundust
í Hveragerði á sjöunda tímanum í
gærkvöldi og mældist stærsti skjálft-
inn 2,6 stig á Richter á jarðskjálfta-
mælum.
Samkvæmt upplýsingum jarð-
skjálftafræðings á Veðurstofunni
mældust fjórir kippir yfir 2 stig á
Richter. Upptök skjálftanna voru við
Ölkelduháls, skammt norðvestur af
Hveragerði. Hafa smáskjálftahrinur
géngið yfir á þessu svæði annað slag-
ið seinustu daga.
Krani féll
ofan á togara
KRANI og lyftari féllu ofan á fær-
eyska togarann Ocean Hunter, þar
sem hann lá við höfn í Grundarfirði
í gær.
Engin slys urðu á mönnum og tókst
um síðir að lyfta báðum tækjunum
frá skipinu og löndun gat haldið
áfram.
Hæstiréttur ógildir kaup á smábátum vegna breyttra laga um fiskveiðar
Eigendur áttuðu sig ekki á
breyttri fiskveiðistj órnun
HÆSTIRÉTTUR kvað í gær upp dóma um
ógildingu samninga vegna kaupa á tveimur
smábátum á þeirri forsendu að fyrri eigendur
hafí ekki gert sér grein fyrir þeim breytingum,
sem 'urðu á reglum um fískveiðiheimildir báta
undir 6 brúttórúmlestum.
Tveir dómarar af fímm skiiuðu sératkvæði
og sögðu báða samningsaðila hafa staðið jafnt
að vígi til að kynna sér breytingarnar, sem
hafí komið fram tveimur og hálfum mánuði fyr-
ir samningsgerð. Ekki væru því lagaskilyrði til
að ógilda samninginn.
Ósanngjarn samningur
Breytingamar á reglum um fiskveiðiheimildir
smábáta árið 1990 höfðu í för með sér að veið-
ar smábáta voru felldar undir reglur um aflahlut-
deild og aflamark, en höfðu áður verið leyfis-
bundnar að takmörkuðu leyti. Jafnframt var
ákveðið að framselja mætti aflahlutdeild skips
og sameina hana aflahlutdeild annars skips og
sú regla látin ná til þessara báta eins og ann-
arra skipa.
Áður höfðu veiðileyfí bátanna verið óframselj-
anleg, en veiðiheimildirnar hækkuðu mjög í verði
við þessar breytingar vegna aukinnar eftirspurn-
ar.
Málin tvö, sem Hæstiréttur dæmdi um í gær,
snerust um sölu á tveimur smábátum. Eigendur
bátanna héldu því fram að þeir hefðu ekki gert
sér ljóst að svigrúm þeirra til að leggja grand-
völl að veiðum á öðrum báti með viðráðanlegum
kjöram gæti orðið að engu við breytingar á regl-
um um fiskveiðiheimildir, eins og raunin varð.
Hæstiréttur bendir á, að söluverð bátanna hafi
verið svipað því, sem fyrri eigendur hafí vænst
miðað við fyrir veiðireglur.
Báðir kröfðust eigendur smábátanna þess að
kaupin gengju til baka, þegar þeir gerðu sér
grein fyrir breytingunum og féllst Hæstiréttur
á það og sagði annað ósanngjamt vegna þeirrar
stórfelldu röskunar á högum þeirra, sem í samn-
ingskjörunum fólust. Hæstaréttardómararnir
Hrafn Bragason, Guðrún Erlendsdóttir, Harald-
ur Henrysson, Hjörtur Torfason og Pétur Kr.
Hafstein kváðu upp dómana.
Tveir skila sératkvæði
Guðrún og Pétur skiluðu sératkvæði, þar sem
þau segja að beita beri ógildingarákvæði samn-
ingalaga af mikilli varfærni. Líta beri til efnis
samnings, stöðu samningsaðila, atvika við samn-
ingsgerðina og atvika, sem síðar komu til. Al-
mennt sanngimismat nægi ekki. Báðir samn-
ingsaðilar hafí haft jafna stöðu til þess að kynna
sér efni frumvarps til laga um stjóm fiskveiða
og fylgjast með afdrifum þess.
Áhrif hinna nýju laga hafí þannig mátt vera
báðum aðilum jafn fyrirsjáanleg og ógilding
samningsins verði ekki byggð á síðar til komnum
atvikum. Efni samningsins hafí verið venjulegt
á þeim tíma er hann var gerður og engin sér-
stök atvik við samningsgerðina er réttlætt geti
ógildingu.