Morgunblaðið - 12.04.1995, Blaðsíða 22
22 MIÐVIKUDAGUR 12. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Vandinn
að velja
Bókaútgáfan Iðunn á hálfrar aldar afmæli
um þessar mundir og hefur í tilefni þeirra
tímamóta ákveðið að efna til stærsta og
veglegasta bókamarkaðar sem útgáfan hefur
nokkru sinni haldið. Orri Páll Ormarsson
vatt sér vestur á Bræðraborgarstíg, þar sem
markaðurinn er til húsa, og kíkti á aðstæður.
BÓKAMARKAÐUR Ið-
unnar var opnaður síðast-
liðinn sunnudag í for-
lagsverslun og á lager-
um Iðunnar að Bræðraborgarstíg
16 í Reykjavík. Á boðstólum eru
um sjö þúsund bókatitlar og full-
yrðir forlagið að sjaldan hafí boð-
ist jafn góð kjör á bókamarkaði.
Á markaðnum eru nýlegar bækur
jafnt sem eldri titlar og hafa marg-
ar bókanna aldrei áður sést á
markaði. Þama má finna allar teg-
undir bóka: íslensk og þýdd skáld-
verk, bama- og unglingabækur,
spennusögur, ástarsögur, þjóðleg-
an fróðleik, fræðirit, kennslubæk-
ur, uppflettirit, handbækur, ævi-
sögur, smásagnasöfn, teikni-
myndasögur á sérstöku
tilboðsverði, ritsöfn og
hvers kyns bækur aðrar.
Einnig er í boði fjöldi er-
lendra vasabrotsbóka og
bókapakkar þar sem fá
má 10-15 nýlegar bækur
af ýmsu tagi á áþekku
verði og eina nýja bók. Þrátt fyrir
breytilegar þarfir ættu unnendur
bókarinnar því að geta fundið eitt-
hvað við sitt hæfi.
Koma aftur og aftur
Jón Helgi Jónsson og Jón Þór
Helgason, starfsmenn bóka-
markaðar Iðunnar á Bræðraborg-
arstíg, segja að markaðurinn hafi
fallið í frjóa jörð. Fjöldi fólks hafi
lagt leið sína þangað fyrstu dag-
ana og almennt snúið ánægt til
síns heima. Jón Helgi segir að
fólk kaupi misjafnlega mikið af
bókum. Sumir kaupi eina eða tvær
á meðan aðrir fylli heilu körfurn-
ar.. Hann segir að algengast sé
að fólk eyði 2.000-3.000 krónum
á markaðnum og hverfi þá á braut
með um það bil tíu bækur í far-
teskinu. Hæsta upphæð sem
greidd hefur verið á markaðnum
til þessa er 20.000 krónur.
Áð sögn Jóns Helga eyða flestir
gestir dijúgum tíma í að kynna
sér úrvalið og sumir koma jafnvel
aftur og aftur. Einn viðskiptavinur
mun hafa komið í þrígang sama
daginn. Honum mun hafa litist svo
vel á bókakostinn á markaðnum
að hann fór tvívegis heim til að
safna kröftum. Annar mun hafa
keypt svo mikið að hann varð að
sæýa bíl til að flytja góssið.
Jón Helgi segir að bóka-
safnarar séu eðli málsins
samkvæmt áberandi á
mörkuðum sem þessum og
séu einkum á höttunum
eftir gömlum bókum sem
séu ófáanlegar annars
staðar. Að þessu sinni
ættu þeir að fá mikið fyrir sinn
snúð því nýverið hafi fundist
nokkrar bækur sem hafi ekki ver-
ið á boðstólum á mörkuðum áður.
Þá segir hann að bókasafnarar
hafi löngum verið sólgnir í óbundn-
ar bækur sem'ekki skorti að þessu
sinni fremur en endranær.
Borgar sig að kaupa mikið
Jón Helgi segir að gallaðar
bækur njóti mikillar hylli en þær
eru seldar á vægu verði. Þá segir
hann að íslenskar bækur séu vin-
sælli en erlendar. Ýmis tilboð eru
í gangi og Jón Þór leggur áherslu
Kom
þrisvar
sama
daginn
Morgunblaðið/Þorkell
JÓN ÞÓR Helgason og Jón Helgi Jónsson annast afgreiðslu á
bókamarkaði Iðunnar á Bræðraborgarstíg.
VILMUNDUR Hansen kom til að krækja í ákveðna bók.
Morgunblaðið/Þorkell
ELIN Blöndal og Tryggvi Einarsson eru á einu máli um að
bókamarkaðir séu nauðsynlegir fyrir þá sem komast vilja yfir
gamlar og ódýrar bækur.
á að það borgi sig í raun að kaupa markaðnum en geislaplöturnar
sem mest. Ennfremur er sjaldgæf- sem voru í boði hurfu eins og dögg
ar plötur og kassettur að finna á fyrir sólu fyrsta daginn.
Þegar horft er yfir sali á bóka-
markaði Iðunnar blasir við fólk á
öllum aldri - kaflar og konur. Allt
er það að bjástra við bókastaflana.
í miðjum hópnum stendur Vil-
mundur Hansen sem kveðst vera
á vettvangi í þeim tilgangi að finna
ákveðna bók sem hann hafí lengi
vanhagað um. Hann er af Vest-
fjörðum en segist jafnan gefa sér
tíma til að líta á bókamarkaði séu
þeir opnir þegar hann er í bænum.
Að mati Vilmundar er jafnan af
nógu að taka á slíkum mörkuðum
og því kjörið að næla sér í ódýrar
bækur. „Maður kaupir alltaf ein-
hveijar bækur sem maður myndi
ekki kaupa annars staðar.“
Baldur Hjaltason framkvæmda-
stjóri Lýsis hf. lætur sig ekki vanta
enda kveðst hann vera mikill bóka-
ormur. Hann segir að bóka-
markaðir séu bæði kaupendum og
útgefendum í vil enda gefí þeir
afdráttarlaust til kynna hversu
margir titlar hafí verið gefnir út
í gegnum tíðina. „Gróska bókaút-
gáfunnar endurspeglast í bóka-
mörkuðum.“ Baldur kveðst kaupa
töluvert af bókum fyrir sig og sína
á bókamörkuðum enda sé hægt
að komast yfir fjölbreytt lesefni á
viðráðanlegu verði. „Ég nota
bókamarkaði ekki síst til að kaupa
bækur um efni sem ég hef ekki
kynnt mér og skoða hvort ég hef
gaman af. Vandinn er bara að
velja!“
Kíkir á hverju ári
Elín Blöndal segir að bókamark-
aðir séu ómetanlegir fyrir þá sem
vilji krækja í gamlar bækur og
ódýrar bækur. Hún reynir að kíkja
á markað á hveiju ári og svipast
í senn eftir bókum fyrir sig og
aðra fjölskyldumeðlimi. Elín segir
að það sé sérstaklega þægilegt að
versla barnabækur á mörkuðum.
Úrvalið sé gott og verðið viðráðan-
legt. Henni þykir markaður Iðunn-
ar fínn og hefur í hyggju að kaupa
tíu bækur eða svo.
Tryggvi Einarsson kveðst aðal-
lega bregða sér á bókamarkaði til
að skoða. Hann kaupir helst þjóð-
sögur en segir að upphæðin sem
hann ver til þess ama fari eftir
efnum og aðstæðum hveiju sinni.
Núna fínnst honum ekki ólíklegt
að hann láti 1.000 krónur af hendi
rakna. Að hans mati eru bóka-
markaðir nauðsynlegir annað veif-
ið.
Marta Jerabkova kemur oft á
bókamarkaði og líst afbragðs vel
á þennan. Hún verslar mest fyrir
sjálfa sig; tíu til fimmtán bækur
í hvert skipti. Pétur Gauti Val-
geirsson er einnig fastagestur á
slíkum mörkuðum. Hann er einnig
ánægður með framtak Iðunnar.
Sá hængur er hins vegar á að
hann er orðinn auralaus sakir þess
hve boðið hefur verið upp á marga
bókamarkaði síðasta kastið.
Drýslar í lyklaleit
VERK eftir Sigurð.
Myndir og styttur úr
íslenskum j arð vegi
SIGURÐUR M. Sólmundarson
verður með sýningu á 40 um-
hverfisvænum og orkugefandi
myndum og styttum sem erú
unnar úr íslenskum jarðvegi dag-
ana 13-17 apríl í húsnæði aldr-
aðra, Egilsbraut 9 í Þorlákshöfn.
Þetta er 22. einkasýning Sig-
urðar og er opið frá kl. 14-22
alla dagana.
KVIKMYNOIR
Laugarásbíó
Riddarar kölska
(„Tales From the Crypt:
Demon Knights“) ★
Leikstjóri Emest Dickerson. Handrit
Ethan Reiff, Cyrus Novis, Mark Bis-
hop. Kvikmyndatökustjóri Rick Bota.
Tónlist Ed Shearmur. Aðalleikendur
Billy Zane, William Sadler, Jada Pin-
kett, Brenda Bakke, CCH Pounder,
Thomas Haden Church. Bandarísk.
Universal 1995
SJÓNVARPS-, kapal- og bíó-
myndir byggðar á hryllingssagna-
teiknimyndablaðinu Sögum að
handan („Tales From the Crypt“),
eftir William M. Gaines, eru orðn-
ar allnokkrar, auk vinsælla sjón-
varpsþátta. Ekki er langt síðan
sýnd var ein þessara mynda hér-
lendis, þríþáttungur undir stjórn
ekki ómerkari manna en Walters
Hills, Richards Donners og hins
nýbakaða Óskarsverðlaunahafa
Roberts Zemeckis. Þetta endur-
speglar ást Bandaríkjamanna á
þessu fyrirbrigði, þeir vilja sínar
draugasögur engu síður en mör-
landinn.
Ástarþátturinn er ekki augljós
í Riddurum kölska, fáfengilegri
skemmtun sem á sín skástu
augnablik í brellugerðinni en yfír-
leitt kafna þær í hræómerkilegri
atburðarás, tómatsósu og ofbeldi.
Sagan af riddurum kölska og lykl-
unum sjö er svo auvirðileg að hún
rifjast varla upp. Billy Zane leikur
einn þessara knapa, sem eiga að
vera búnir að standa í leitarstúss-
inu allt frá því að Guð allsheijar
skóp ljósið, áður ríkti myrkrahöfð-
inginn og árar hans. Djöfsi hefur
þó ekki látið deigan síga heldur
haft heila drýslahjörð í snattinu
og aðeins einn lyklanna ófundinn
í myndarbyijun og er í höndum
valmennisins Braykers (William
Sadler). Ef Satan kemst yfir lykil-
inn hans mur myrkrið aftur ríkja
yfír djúpunum ...
Þær gerast varla slakari en
þetta. Leikurinn er ekki uppá
marga físka, enda handritið gjörs-
neytt öllum tilþrifum. Það sem
hefur bjargað fjölmörgum B-hryll-
ingsmyndum frá því að snúast
uppí hreinræktuð leiðindi er gálga-
húmor, sem ekki er að fínna hér
þó höfundar ieiti. Leikstjórinn,
Emest Dickerson, gerir lítið af
viti og ætti að snúa sér hið skjót-
asta að því sem hann gerir best —
að stjórna kvikmyndatökunni fyrir
Spike Lee.
Sæbjörn Valdimarsson