Morgunblaðið - 22.04.1995, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 22. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VERIÐ
FRÉTTIR: EVRÓPA
Aðalfundur Sölusambands íslenzkra fiskframleiðenda
SIF eykur verðmæti út-
fluttra afurða um 18%
Hagnaður 1994 nam 164 milljónum króna
REKSTUR Sölusambands íslenzkra
fiskframleiðenda hf. og dótturfyrir-
tækja þess gekk vel á árinu 1994 og
jukust umsvif SÍF töluvert. Hagnaður
SÍF eftir reiknaða skatta nam 164
milljónum, arðsemi eigin fjár var
24,1% og arðsemi hlutafjár 34,4%.
Gengi hlutabréfa í SÍF hf. hefur
hækkað verulega frá áramótum og
var í byrjun apríl um 140% hætta en
á sama tíma fyrir ári.
A síðasta ári fluttu íslendingar út
um 48.000 tonn af saitfískafurðum
eða rúmlega 15% meira en 1993.
Verðmæti útflutningsins nam rúmum
12 milljörðum og jókst um rúm 22%
miðað við árið 1993 að teknu tilliti til
STJÓRN SIF hf. var öll endurkjörin
nema hvað Ari Þorsteinsson, for-
stöðumaður sjávarútvegssviðs KEA
á Akureyri, var kosinn í stað forvera
síns f starfi, Jóns Þórs Gunnarssonar
sem farinn er til starfa erlendis.
Nokkur undiralda var á fundinum
vegna hlutabréfakaupa fjárfesta í
félaginu undanfarna daga og vikur,
m.a. verðbréfamarkaðar Skandia og
Hafnarbakka, dótturfélags Eim-
skipafélagsins. Við stjómarkjörið bar
stjómarmaður upp fráfarandi stjórn
auk Ara en Svavar Svavarsson full-
trúi Granda hf. stakk upp á Róberti
Guðfinnssyni á Siglufírði og Berg-
þóri Baldvinssyni í Garði. Talið er
að hluti fyrirtækja sem jafnframt
eiga aðild að Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna hafí stutt mótframboðið
ásamt Skandia og Eimskip og fleiri
hluthöfum. Stjómarmennimir fengu
320 til 343 milljónir atkvæða og Ari
278 milljónir en Róbert 137 milljónir
og Bergþór 108 milljónir atkvæða.
Táknræn mótmæli
Róbert sagði í samtali við Morg-
unblaðið að fyrst og fremst bæri að
gengis krónunnar hvort árið. Hlutdeild
SIF í heildarútflutningi saltfískafurða
í fyrra var um 60% eða tæp 30.000
tonn, sem er 10% meira en árið 1993.
Verðmæti útfluttra saltfiskafurða frá
SÍF jóks hins vegar um 18% og nam
alls um 7,9 milljörðum. SÍF seldi salt-
físk og skreiðarafurðir fyrir 167 aðila
1994 og sem fyrr var Vinnslustöðin í
Vestmannaeyjum stærsti einstaki
framleiðandinn með tæp 2 þús. tonn.
Verð á saltfiskafurðum hækkaði um
8,3% frá 1993 til 1994.
Kvíarnar færðar út
SÍF færði út kvíamar i rekstri sín-
um á árinu 1994. í janúar 1994 keypti
líta á mótframboð sitt sem táknræn
mótmæli. Hann og fieiri væru
óánægðir með þau ummæli stjóm-
arformanns fyrirtækisins í Morgun-
blaðinu fyrir skömmu að ákveðnir
hluthafar væru óæskilegir í SÍF hf.
sem væri þó almenningshlutafélag
þar sem engar hömlur væru lagðar
á meðferð hlutaíjár. Framboðið ætti
sér skamman fyrirvara og vegna
þess að ekki hafi verið beðið um
margfeldiskosningu hafí verið vitað
fyrirfram að þeir næðu ekki kosningu
í stjóm. Þau atkvæði, sem hann hefði
fengið, hefðu tryggt tveimur mönn-
um kosningu samkvæmt reglum
margfeldiskosningar.
Anægður með fundinn
Sighvatur Bjamason stjómarfor-
maður sagðist vera ánægður með
fundinn og stjómarkosninguna. Góð
þátttaka í fundinum, þar sem mætt
var fyrir liðlega 86% hlutafjár, og
sú staðreynd að aftur væri áhugi hjá
mönnum að komast í stjórn SÍF sýndi
að félagið væri á réttri leið. Þá kvaðst
hann vera ánægður með góða kosn-
ingu stjómarmanna.
SÍF nær öll hlutabréf í Saltkaupum
hf. og yfírtók rekstur fyrirtækisins.
Rekstur Saltkaupa gekk vel og jókst
veltan um 80% miðað við 1993 og
var um 200 milljónir króna. Hagnað-
ur Saltkaupa nam 13,4 milljónum
króna.
í byijun síðasta árs stofnaði SÍF
innkaupa- og sölufyrirtækið SÍF Union
í Tromsö í Noregi. Hlutverk þess er
einkum að kaupa norskan saltfísk og
selja kaupendum SÍF, þegar skortur
er á íslenzkum saltfíski. Á síðasta ári
keypti fyrirtækið um 1.500 tonn af
norskum saltfíski, sem síðan voru seld
til Kanada og landa í Suður-Evrópu.
Kæligeymsla byggð í
Frakklandi
SÍF hefur nú rekið Nord Morue í
Frakklandi í fjögur ár. Velta fyrirtæk-
isins jókst um 27% 1994 miðað við
árið áður og nam 3 milljörðum. Fyrir-
tækið seldi um 9.200 tonn af afurðum
eða 17% meina en 1993. Hagnaður
þess nam 6,4 milljónum króna eftir
að hafa skilað 95 milljónum króna í
þjónustugjöld til SÍF hf. Fyrir dyrum
stendur mikil uppbygging á fyrirtæk-
inu sem mun kosta tæpar 400 milljón-
ir króna.
Eitt veigamesta atriði framkvæmd-
anna hjá Nord Morue er bygging
stórrar kæligeymslu sem SÍF mun
eiga og reka. Mun hún rúma um 2.000
tonn af afurðum eða um tvo skipsf-
arma. Tilgangurinn með byggingu
geymslunnar er tvíþættur; annars
vegar sá að geta keypt inn og geymt
físk, þegar eftirspum er í lágmarki
og hins vegar að geta afhent smærri
pantanir með lágmarks fyrirvara.
Nýtt fyrirtæki á Spáni
SÍF stofnaði síðasta haust sölu- og
dreifíngarfyrirtækið Copeseo SÍF s.a.
í Barcelona á Spáni í samvinnu við
Copesca & Sefrisa, sem er stærsti
einstaki viðskiptavinur SÍF á Spáni.
Velta fyrirtæksins nam 220 milljónum
króna og seldi það um 500 tonn þá
tvo mánuði sem það starfaði á síð-
asta ári.
Stjórn SÍF endurkjörin
Mótframboð I mótmælaskyni
Sighvatur Bjarnason, formaður sljórnar SÍF
Stöðugleikanum í sjávar-
útvegi verði ekki fórnað
„NÚVERANDI fiskveiðistjómunar-
kerfí er ein af forsendunum fyrir
því, að margnefndur og margrómað-
ur stöðugleiki hefur náðst. Þetta
kerfí er einnig meginforsendan fyrir
þeirri hagræðingu, sem fyrirtækin
sjálf hafa náð á undangegnum miss-
erum. Ætíð þegar illa hefur árað í
sjávarútvegi hafa stjómmálamenn-
imir jafnt sem almenningur heimtað
að greinin tæki sjálf á sínum málum
með niðurskurði og kröfu um hag-
ræðingu í rekstri. Það er einmitt
það, sem sjávarútvegurinn hefur ver-
ið að gera,“ sagði Sighvatur Bjama-
son, formaður stjórnar SÍF m.a. í
skýrslu sinni til aðalfundar SÍF í gær.
Sighvatur ræddi myndun nýrrar
ríkisstjómar og sagðist vonast til
þess að þeir, sem ynnu að henni,
bæru gæfu til að ganga þannig frá
hnútunum, að á þessu kjörtímabili
ríkti friður, að sjávarútvegurinn
fengi að starfa eðlilega og þróast og
þeim stöðugleika, sem tekizt hefði
að skapa hér á landi, yrði ekki fórn-
að fyrir framgang einhverra illa
hugsaðra og illa skilgreindra kosn-
ingaloforða, sem gefín hefðu verið í
hita leiksins. Þau hefðu fyrst og
fremst átt að höfða til óánægðra
kjósenda í sjávarútvegi, sem ekki
hefðu viljað viðurkenna staðreyndir
og enn síður viljað aðlaga sig að
breyttum forsendum í greininni.
Áhyggjur af málefnum
saltfiskiðnaðarins
í ræðum þeirra Sighvats Bjama-
sonar, og Gunnars Amar Kristjáns-
sonar, framkvæmdastjóra, kom fram
að hjá SÍF gætir nokkurra áhyggja
yfír þróun málefna saltfiskiðnaðarins
eftir að sérleyfi SÍF til útflutnings
var afnumið: „Samkeppnin hér innan
lands er afar óvægin og hörð og
reynslan sýnir að hún getur skaðað
íslenzka framleiðendur, þegar til
lengri tíma er litið. Söluaðilar em
nú á bilinu 20 til 30, sumir koma
aðeins upp á yfirborðið, þegar fram-
boðið er nægt. Sumir bjóða betri kjör
til viðskiptavina erlendis með því að
slaka á gæðakröfum sem hingað til
hafa verið gerðar til íslenzks salt-
fisks. Þessi vinnubrögð skaða orðstír
íslenzka saltfisksins.
Forskot íslenzka saltfisksins, til
dæmis yfir norskan saltfísk, á mörk-
uðum erlendis hefur verið að minnka
hin síðari misseri. Meginástæður
þess eru annars vegar að Norðmenn
hafa verið að bæta gæði framleiðslu
sinnar og einbeita sér að Spánar-
markaði, sem er okkar verðmætasti
markaður. Hins vegar hafa íslend-
ingar sofíð á verðinum í rúm tvö ár,
sem rekja má til afnáms sérleyfis
SÍF og fjölgunar söluaðila.
Forskotið tapast að
óbreyttri stöðu
Það er athyglisvert, að Norðmenn
og norsk stjómvöld vinna af kappi
við að móta stefnu í sölumálum sjáv-
arafurða. Ef að líkum lætur leiðir
hún til enn aukinnar samkeppni við
íslenzkar sjávarafurðir á mörkuðum
erlendis. Engin slík stefna hefur ver-
ið mótuð hér. Samvinnu vantar milli
seljenda. SÍF hefur oftar en einu
sinni hvatt til slíkrar samvinnu en
hlotið dræmar undirtektir. Fyrsta
skrefíð gæti til dæmis verið fólgið í
því að sölusamtökin legðu vinnu í
að kynna sér hvað Norðmenn eru
að gera og hver reynsla þeirra sé
af sölumálum sjávarafurða. Það
ástand sem ríkir meðal saltfiskfram-
leiðenda hér á landi, getur ekki geng-
ið til lengdar. Að óbreyttu mun for-
skot okkar tapast á erlendum mörk-
uðum og þar með tekjur íslenzkra
saltfískframleiðenda og íslenzka
þjóðarbúsins."
Belgar saka
Frakka um að
bijóta Schengen
Ypres, Belgíu. Reuter.
BELGAR hafa formlega kvartað yfír
þvf við frönsk stjómvöld að belgískum
lögreglumönnum hefur verið meinað
að elta grunaða afbrotamenn yfír
landamærin til Frakklands. Eftirför
yfír landamæri á að vera heimil sam-
kvæmt Schengen-samkomulaginu og
sakaði Johan Vande Lanotte, innan-
ríkisráðherra Belgíu, starfsbróður
sinn í Frakklandi, Charles Pasqua
um að bijóta samkomulagið einhliða.
Vande Lanotte lýsti því yfír að
Belgar hefðu ákveðið að fella úr gildi
samkomulag frá 1964, sem heimilar
frönskum tollvörðum að fara yfír
landamærin til Belgíu til að yfirheyra
grunaða fíkniefnasmyglara.
„Ég vona að Pasqua snúist hugur
hið bráðasta," sagði Vande Lanotte
en málið verður tekið upp á ráðherra-
fundi Schengen-ríkjanna sjö í Brussel
þann 28. apríl.
Breyta þarf frönskum lögum
Frakkar viðurkenndu í gær að
hafa bannað belgískum og þýskum
lögreglumönnum að halda áfram eft-
irför yfir landamærin og sögðu að
breyta yrði frönskum lögum áður en
slíkt yrði hægt. Embættismaður
sagði þriggja mánaða reynslutímabil
samkomulagsins enn vera í gildi og
að franska ríkisstjórnin væri að
kanna áhrif Schengen-samkomulags-
ins. Það væri þó ljóst að Frakkar
myndu aldrei samþykkja að erlendir
lögreglumenn gripu til aðgerða í
Frakklandi án þess að franskir lög-
reglumenn væru með í för.
Vande Lanotte sagði Frakka hins
vegar margsinnis hafa gefíð út yfír-
lýsingar um annað.
Hann sagðist vonast til að Frakkar
myndu brátt manna landamæra-
stöðvar sínar að Belgíu á ný til að
hægt yrði að koma í veg fyrir að
Frakkar færu í ránsferðir til Belgíu.
Nýleg könnun belgíska afbrota-
fræðingsins Brice de Ruyver bendir
til að glæpabylgju undanfarinna ára
í Vestur-Flæmingjalandi í Belgíu
megi rekja til franskra afbrota-
manna. Mikið atvinnuleysi er í borg-
unum Lille, Tourcoing og Roubaix í
Norður-Fraklandi og hafa frönsk
ungmenni farið í ránsleiðangra til
Flæmingjalands, þar sem velmegun
er mikil.
Reuter
Ariane á loft
SJÖTUGUSTU og annarri Ariane-
flaug evrópsku geimferðaráætl-
unarinnar var skotið á loft frá
geimferðastöðinni í Kourou í
Frönsku Guiana í gær. Geimskot
Ariane hafa gengið brösulega að
undanförnu en flugtak miðviku-
dagsins var sagt fullkomið. Flaug-
in mun koma fyrir evrópskum
gervihnetti er á að fylgjast með
umhverfismálum um allan heim.
Spánn heitir
Slóveníu
stuðningi
• JANEZ Drnovsek, forsætisráð-
herra Slóveníu, hefur fengið vil-
yrði Felipes Gonzalez, forsætisráð-
herra Spánar, fyrir því að Spánn
beiti sér fyrir gerð aukaaðildar-
samnings Evrópusambandsins við
Slóveníu. Spánn tekur við forsæti
í ráðherraráði sambandsins 1. júlí
næstkomandi. Slóvenar hafa nú
leyst deilumál sín við ítali, sem
stóðu í vegi fyrir því að viðræður
um aukaaðild gætu hafizt, og lýsti
utanríkisráðherra landsins því
meðal annars yfir í vikunni að Sló-
venía gerði engar landakröfur á
hendur Ítalíu.
• FRAMKVÆMDASTJÓRN Evr-
ópusambandsins hvetur til þess að
á ríkjaráðstefnu sambandsins, sem
hefst á næsta ári, verði þeim mála-
flokkum, þar sem ráðherraráðið
verður að taka ákvarðanir með
einróma samþykki, fækkað veru-
lega. Framkvæmdastjórnarmenn
vilja að greidd verði atkvæði um
flest mál og gildi þá aukinn meiri-
hluti í ráðherraráðinu.
• EVRÓPUÞINGIÐ hefur sett
þau skilyrði fyrir því að þingið
samþykki samning um tollabanda-
lag ESB og Tyrklands, að Tyrkir
dragi hersveitir sínar frá írak og
se^ji löggjöf um umbætur í mann-
réttindamálum. Þingið mun taka
samninginn fyrir í október, og ótt-
ast margir að ríkisstjórn Tansu
CUler í Tyrklandi takist ekki að
koma nauðsynlegum stjórnar-
skrárbreytingum í gegn fyrir þann
tíma.
Chirac útilokar
myntbandalag 1997
París. Reuter.
JACQUES Chirac, sem hefur örugga
forystu fyrir fyrri umferð frönsku
forsetakosninganna, ítrekaði í gær
að hann vildi beijast fyrir niður-
skurði ríkisútgjalda til að Frakkar
gætu tekið þátt í efnahagslegum og
peningalegum samruna Evrópusam-
bandsríkjanna árið 1999.
Hann útilokaði hins vegar að
Frakkar yrðu reiðubúnir undir pen-
ingalegan samruna þegar árið 1997.
„Það væri óhugsandi án alvarlegra
afleiðinga fyrir franska hagkerfið
og frönsk fyrirtæki,“ sagði Chirac í
viðtali við mánaðarritið Institutions
Européennes et Finance.
Chirac lagði mikla áherslu á mik-
ilvægi þess að nýta hagvöxt til að
draga úr fjárlagahalla fram til ársins
1999.-„Sameiginlegur gjaldmiðill er
forgangsverkefni og tækifæri
franska hagkerfisins."