Morgunblaðið - 04.06.1995, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
New York -Nýló. Sýning tíu eyjaskeggja í Nýlistasafninu
Heimur úr
hópum forma
Morgunblaðið/Kristinn
HLUTI eyjaskeggjanna sem sýna verk sín í Nýlista-
safninu næstu vikurnar.
NEW YORK - Nýló er yfírskrift
samsýningar sem tíu eyjaskeggjar
frá Ameríku gangast fyrir í Ný-
listasafninu. Um er að ræða fimm
íslenska myndlistarmenn og jafn-
marga frá Púertó Ríkó sem eiga
það sameiginlegt að hafa lagt
stund á myndlistamám í New
York. Þijú úr hópnum efndu til
sýningar á Púertó Ríkó síðastliðið
sumar og nú er röðin komin að
íslendingum að bera saman list
einstaklinga sem sprottnir eru úr
afar ólíku umhverfi.
„Það er mjög gott að fá nýtt
innlegg í myndlistina hér heima,“
segir Ingibjörg Jóhannsdóttir,
einn listamannanna. „Það er alltof
sjaldgæft að erlendir listamenn
sýni hérna en það er nauðsynlegt
fyrir myndlistarmenn að sýna
verk sín annars staðar en í heima-
landinu. Síðan hafa allir gott af
því að hitta fólk og sjá eitthvað
nýtt.“
Annex Burgos notast við tákn
sem hún finnur í nánasta um-
hverfi sínu og lagar þau að þeirri
ólíku merkingu sem fólk gefur
þeim við mismunandi aðstæður.
„Það er í eðli mannsins að skapa
vandamál. Ég reyni að bregðast
við þeirri yfirborðslegu reynslu
sem þetta eðli orsakar, með því
að sjá og skilja samhengið í öllum
þeim ólíku aðstæðum sem upp
koma, bæði hjá einstaklingum og
samfélaginu í heild. Við vinnu
mína vel ég mér stefnu sem teng-
ist þessari sýn og reyni þannig að
nálgast þá ógn og ringulreiðina
sem einkennir okkar daga.“
Hversdagslegir hlutir
Hrafnhildur Arnardóttir kveðst
vera að skoða hversdagslega hluti
eins og blóma- og landslagsmynd-
ir sem hafa verið með ástsælustu
viðfangsefnum myndlistar. „Ég er
að nota þessi viðfangsefni til að
bera saman skilning minn á þeirri
myndlist sem ég er að fást við og
myndlist yfir höfuð. Efni sem ég
nota meðal annars er vaselín,
græðandi efni á líkamann eins og
blómamyndir á sálina, til ánægju
og yndisauka...“
Verkið sem Ingibjörg Jóhanns-
dóttir sýnir er minning sem kom
til hennar í útlöndum um snjó,
stjömur, myrkur, vetur og vasa-
ljós. „Minningar eru kæfandi og
leiða til einskis þegar þær stjórna
hugsunum manns. Hins vegar
geta þær verið kveikja að ein-
hveiju nýju og óvæntu þegar þær
koma að óvörum þar sem verið
er að upplifa nýjar kringumstæð-
ur. Minningar og nýjungar verða
eitt. Þannig geta minningar bætt
við og sýnt núið í nýju ljósi - og
einstaka sinnum endað í mynd-
list.“
Listsköpun Arnaldos Morales
hófst í æsku. Hann smíðaði leik-
föngin sín sjálfur þar sem hann
vildi sjá hvernig þau virkuðu. Oft-
ar en ekki bar hann síðan eld að
þeim þegar takmarkinu var náð.
„Minn miðill er rafmagn. Rafmagn
heillar mig en það stafar ef til
vill af því að ég var hræddur við
það í æsku.“
í málverkum sínum reynir
Kristín Hauksdóttir að sýna ólíka
heima. Heima mismunandi skynj-
unar; hvernig hlutir eru séðir,
skynjaðir, ímyndaðir og tákngerð-
ir. „Raunveruleiki. A hveijum
tímapunkti eru margir veruleikar
sem ráðast af skynjun. Skynjun
getur breyst með fjarlægð viðkom-
andi á hlutina, viðhorfum hans og
uppruna."
I athöfnum sínum kenndum við
sjónlistir kveðst Magnús Sigurðs-
son fást við þijú meginsvið tilveru
sinnar og reyndar alls mannkyns:
Beyg framtíðarinnar, skelfingu
samtíðarinnar og hrylling fortíðar-
innar. „Það er ekkert mannlegt
sem mér kemur ekki við og því
reyni ég að tína upp og safna sam-
an þeim molum sem hrökkva af
borðum mér betri og hæfari
manna og steypa þeim saman í
sem heillegasta mynd svo ein-
hveijir fái þeirra notið.“
Fæst aðallega við rými
Carmen Olmo fæst aðallega við
rými í verkum sínum. „Hver hlutur
tekur ákveðið rými og hefur
ákveðna formbyggingu; með þetta
vil ég vinna. Við lifum í heimi
gerðum úr hópum forma en við
áttum okkur ekki á þeim; það að
gera sér grein fyrir rýminu kring-
um okkur er að skilja það.“
Verkin sem Stefán Jónsson hef-
ur valið til sýningar eru öll utan
eitt unnin veturinn 1993-94. „Þau
gefa held ég nokkuð góða mynd
af því sem ég var að fást við á
þeim tíma en þá hafði ég um nokk-
urt skeið verið að reyna að finna
verkum mínum nýjan farveg sem
ekki væri eins háður tilvitnunum
í listasöguna og þau verk sem ég
gerði næstu tvö ár þar á undan.“
Auk þeirra eiga Charles Juhasz-
Alvarado og Ana Rosa Rivera
Marrero verk á sýningunni sem
stendur til 25. júní næstkomandi.
FIMM manna lúðrasveit kon-
unglegu dönsku lífvarðar-
sveitarinnar leikur í Reykja-
vík og Kópavogi í næstu viku.
Hljómsveit
drottning-
arinnar
HLJÓMSVEIT konunglegu dönsku
lífvarðarsveitarinnar heldur tónleika
í Reykjavík og Kópavogi þriðjudag-
inn 6. júní kl. 17-17.45 í Ráðhúsinu
og sama dag í Listasafni Kópavogs
kl. 20.30 og fimmtudaginn 8. júní í
Norræna húsinu kl. 20.30.
Hljómsveitina skipa fimm tónlist-
armenn, sem allir eru meðlimir
lúðrasveitar konunglegu Iífvarðar-
sveitarinnar. Hljómsveitin fylgir
hennar hátign drottningunni í ferð-
um hennar ínnanlands og utan og
hefur leikið við mörg opinber tæki-
færi, meðal annars í silfurbrúðkaupi
droýtningar og eiginmanns hennar.
Á tónleikunum klæðist hljómsveit-
in bláum viðhafnarbúningi. Dag-
skráin spannar frá Bach til Béatles,
bæði upprunalegar tónsmíðar fyrir
blásturshljóðfæri og verk, sérstak-
lega útsett fyrir hljómsveitina.
Morgunblaðið/Sverrir
Sveirisdagur
Létt og lipurt
Á SVERRISDEGI, þann 1. júní
sl. voru veittar viðurkenningar til
Hafnfirðinga sem vakið hafa at-
hygli á sviði lista og menningar.
Formaður stjómar Hafnarborg-
ar, Ellert Borgar Þorvaldsson,
afhenti viðurkenningamar. EJín
Ósk Óskarsdóttir og Kjartan Ól-
afsson sungu íslensk og erlend
einsöngslög og dúetta við undir-
Ieik Hólmfríðar Sigurðardóttur.
Sverrisdagur var haldinn há-
tíðlegur í þriðja sinn, en árið
1993 stofnuðu nokkrir einstakl-
ingar með stuðningi ýmissa fyrir-
tækja minningarsjóð um Ingi-
björgu Sigurjónsdóttur og Sverri
Magnússon, en þau hjónin lögðu
grunninn að stofnun Hafnar-
borgar með stórgjöf.
A myndinni eru Ellert Borgar
Þorvaldsson og Pétrún Péturs-
dóttir, forstöðumaður Hafnar-
borgar, ásamt þeim sem tóku
við viðurkenningunum, Lúðvík
Geirssyni blaðamanni, Agli Frið-
leifssyni kórstjóra og Erlendi
Sveinssyni sem var viðstaddur
fyrir hönd föður síns, Sveins
Björnssonar listmálara.
TONOST
F í II - s a I u r i n n
KAMMERTÓNLEIKAR
Verk eftir DeFalla, Stravinsky, Villa-
Lobos, Copland, Britten og Ravel.
Kammerhópurinn Camerarctica
ásamt Elisabetu Waage, harpa, og
Þórunni Guðmundsdóttur sópran.
Tónlistarskóla FÍH, Rauðagerði,
fimmtudaginn 1. júní.
EFST á skránni stóð Tónleikaröð
FÍH. Einhvern veginn hefur þetta
framtak farið á mis við mann að
undanförnu, en vissulega er það
ekki minna lofsvert fyrir það. Innan
vébanda Félags íslenzkra hljómlist-
armanna stendur aftur á móti afar
fjölleitur hópur, sem kunnugt er,
og enga sá maður t.d. fulltrúa frá
hrynbundna hólfinu. Varla getur
Tónleikaröðin eingöngu verið hugs-
uð fyrir klassissista og utanfélags-
menn, enda dagskráin umrætt
kvöld einkar létt og lipur. Sem sé,
kæru félagsforkólfar: Upp með
kynningarbumburnar!
Undirrituðum kom annars á
óvart, hversu gott hljómhús FÍH-
salurinn að Rauðagerði er orðinn,
og gengur kraftaverki næst, ef
nokkrir spónplötuhlerar eru allt sem
þarf til að áorka jafn miklu.
Óbyrgðu sýningargluggarnir virt-
ust nefnilega hafa tilhneigingu til
að endurvarpa hátíðniglamrinu en
gleypa miðju og botn, en kannski
bezt að selja það ekki of dýrt. Eft-
ir stóð hins vegar, að frönsku eða
franskleitu rómantísk-impressjón-
ísku kammerverkin hljómuðu líkt
og sérsniðin fyrir þennan tiltekna
sal, því „ambíensinn" var bæði tær
og safaríkur. Strax í fyrsta verki,
hinu ljóðræna Psyché eftir Manuel
DeFalla, þurfti að staðfesta með
sjóntaugum, að hljómsveitin væri
ekki stærri en fimm manna (flauta,
harpa og strengjatríó), því hljóm-
fyllingin minnti hvað helzt á kam-
mersinfóníuhljómsveit í fjórrása
víðómi. Þetta fallega smáverk var
mjög vel leikið af þeim félögum,
og Þórunn Guðmundsdóttir söng
með næmu eyra hins fædda kam-
mertónlistarmanns fyrir góðri sam-
stillingu.
Síðan lék Camerarctica örverkið
(um 1 mín.) Epitaphimn fyrir
flautu, klarinett og hörpu eftir Igor
Stravinsky. Þá kom að Þremur
stykkjum sama höfundar fyrir ein-
leiksklarinett; aldeilis skínandi vel
flutt við lipurð og eldmóð af klari-
nettleikara hópsins, sem ekki var
auðkenndur með nafni frekar en
aðrir meðlimir Camerarcticu og
hljóta því að vera skilaboð um, að
fjallað skuli um hópinn in solidum.
Sá brazílski Heitor Villa-Lobos
er að komast ofar á blað nú í seinni
tíð, aldarþriðjungi eftir andlátið.
Quintette Instrumental fyrir flautu,
hörpu og lét ýmist stillt og tryllt í
höndum Camerarcticu. Var ekki
sízt miðþátturinn eftirminnilegur;
hann hét einfaldlega „Lento“, en í
vitund hlustandans gæti hann alveg
eins hafa heitið eitthvað á við
„Morgunmisturí frumskóginum við
Ángel-fossa í Venezuela".
Makalaus „misterioso" náttúru-
stemning. Én kannski var það
flaututónaplokk hörpunnar sem
gerði útslagið; við liggur, að hörpu-
laus kvikmyndatónlist um unaðs-
reiti óbyggða sé óhugsandi.
Lokaþátturinn var hrynhvassast-
ur, og vantaði þar á stöku stað
nokkuð upp á, að leikur hópsins
smylli saman í sannfærandi heild.
Hið yndislega impressjóníska tríó
Aarons Coplands fyrir sópran,
flautu og klarinett frá 1923 gekk
ljómandi vel upp. Blásturinn var
feikivel samhæfður, og sópranrödd
Þórunnar blikaði eins og hljóðfæri
meðal hljóðfæra. Þegar hún þurfti
að skila meiri texta, í 5 þjóðlagaút-
setningum Benjamíns Brittens
(1976) næst á eftir, hefði á hinn
bóginn stundum mátt óska sér
harðari framburðar. Bjartar raddir
virðast oft þurfa að hafa meira fyr-
ir því að skila skýrum texta en
dimmar. Að öðru leyti voru lögin
sungin af tilfinningu, og inntónun
var til fyrirmyndar.
Fremst meðal jafningja þetta
kvöld stóð Elisabet Waage hörpu-
leikari, sem sá ein um undirleik í
Britten af miklu öryggi og átti
hreint glæsilega spretti í lokaverk-
inu. Introduction et Allegro (1906)
fyrir hörpu, strengjakvartett, flautu
og kiarinett eftir Maurice Ravel.
Skv. óvenjufróðri tónleikaskránni
var það pantað af Erard-fetilhörpu-
smiðjunni til höfuðs krómatískri
hörpu Pleyels, en þeir framleiðend-
ur hóuðu í Debussy sér til fulltingis
(Danses sacré et profane). Og hvort
sem Ravel þykir merkara tónskáld
en Debussy eða öfugt, þá dó Pleyel-
harpan drottni sínum, en fetilharp-
an lifir enn.
Verkið naut sín vel í innlifuðum
flutningi Camerarcticu-hópsins; til-
komumikið stykki miðað við lengd,
en samt leikandi létt áheymar á
björtu vorkvöldi.
Ríkarður Ö. Pálsson.
‘Blómarósir á breytingaskeiði”^
aldur frá 15.júní- til 4.júlí
Námskeið fyrir konur sem vilja tengjast
líkama sínum og lœra að nema skilaboð h.ans.
innihald: Undirstaða Kripalujóga, jógastöður er tengjast líkama
kvenna, slökun og hugleiðsla, rétt öndun og öndunarcefingar
Breyting er betra líf.
Jógastöðin Heimsljós, Armúla 15.
símar: 588 9181 Og 588 4200
upplýsingar einnig hjá Áslaugu s: 566 6867
v__________________________________________J