Morgunblaðið - 15.06.1995, Blaðsíða 34
34 FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREINAR
Meginvandi Brunamálastofn-
unar er ekki lagalegs eðlis
SÍÐUSTU daga hafa málefni
Brunamálastofnunar ríkisins verið
ofarlega á baugi í fjölmiðlum enda
hlýtur afsögn aðal- og varastjórnar-
manna Brunamálastofnunar að telj-
ast til stórtíðinda. Stjórn stofnunar-
innar er skipuð, samkvæmt lögum
um brunavamir og brunamál nr.
41/1992, fulltrúum eftirtalinna að-
ila: Fyrrverandi félagsmálráðherra,
og er sá fulltrúi jafnframt formaður
stjórnar, Sambands íslenskra sveit-
arfélaga, Sambands íslenskra
tryggingarfélaga, Brunatæknifé-
lags íslands og Landssambands
slökkviliðsmanna. Jafnhliða fram-
angreindri afsögn sagði skólanefnd
Brunamálaskólans af sér, bæði að-
al- og varamenn, en hana skipa
einstaklingar með sérþekkingu og
reynslu í brunamálum og voru þeir
skipaðir af fráfarandi stjórn í nefnd-
ina samkvæmt ákvæðum reglu-
gerðar þar um.
Ástæða afsagnar allra þessara
aðila er sú sama, þ.e. samstarfsörð-
ugleikar við brunamálastjóra Berg-
-stein Gizurarson.
Sá samstarfsvandi er hér um
ræðir og er aðalefni núverandi
ágreinings hefur varað lengi og
hefur hann verið á borði a.m.k.
þriggja fyrrverandi félagsmálaráð-
herra þegar hann berst nú inn á
borð núverandi félagsmálaráðherra
Páls Péturssonar með eftirminni-
legum hætti og hann glímir nú við
að fínna lausn á.
Mikilvægt hlutverk
Brunamálastofnunar
Allt frá stofnun Landssambands
slökkviliðsmanna árið 1973 hefur
félagið lagt mikla áherslu á mikil-
vægi Brunamálastofnunar og að
starfsemi hennar sé sem öflugust.
Hafa samtökin tekið fullan þátt í
því að svo geti verið, ekki hvað síst
með tilliti til stuðnings stofnunar-
innar við slökkviliðin sem sam-
kvæmt lögum annast að mestu alla
framkvæmd brunamála og bruna-
vama í iandinu.
Samstarf Landssambandsins við
helstu ábyrgðar - og hagsmunaað-
ila innan stjómar eða annars staðar
í málaflokknum hefur ávallt verið
gott og ekki borið skugga þar á.
Hinn raunverulegi vandi
Sú breyting sem gerð var á lög-
um um brunavarnir og bmnamál
árið 1992 hefur í raun nýst ágæt-
lega og ekki verið ágreiningsefni
að öðm leyti en því að brunamála-
stjóri virðist ekki sætta sig við að
hafa stjórn sér við hlið
og hefur viljað fara ein-
fömm í faglegum sem
rekstrarlegum málefn-
um stofnunarinnar
jafnhliða því að virða
að vettugi þá eftirlits-
skyldu sem stjórnin
hefur samkvæmt lög-
um. Eins og áður hefur
komið fram spanna
fulltrúar brunamála-
stjómar alla helstu
þætti bmnamálanna og
hefur þetta fyrirkomu-
lag reynst farsælt og
löngu sannað gildi sitt
fyrir framgang bruna-
mála í landinu. í viðtali
Guðmundur
Vignir Oskarsson
í dagblaðinu Tímanum við bmna-
málastjóra þann 10. júní sl. segir
hann m.a.: „Réttast væri að skipa
nokkurs konar bmnavarnarráð,
sem hefði tillögurétt".
Núverandi vandi snýst því ekki
um gildandi lög eða reglugerðir
heldur fyrst og fremst um sam-
starfsörðugleika og viðhorf eins og
kirfílega hefur komið fram. Ef um
grá svæði hefur verið að ræða varð-
andi skömn á verksviði stjómar og
bmnamálastjóra hefur verið kveðið
upp úr í þeim efnum af fyrrverandi
félagsmálaráðherrum þeim Jó-
hönnu Sigurðardóttur og síðan
Rannveigu Guðmundsdóttur. Þrátt
fýrir það hefur það í engu breytt
afstöðu bmnamálastjóra sem að
mati greinarhöfundar hefur upp-
hafíð sig yfír lagaleg fyrirmæli ráð-
herra en þannig mega þessi mál
ekki ganga lengur.
Reynt til þrautar
Framanaf var reynt af hálfu full-
trúa Landssambandsins að fínna
leiðir til lausnar með fulltrúum ann-
arra aðila er að þessum málum
koma en allt kom fyrir ekki. Mættu
þessar umleitanir ávallt embættis-
hroka bmnamálastjóra, t.d. með
fullyrðingum um að Landssam-
bandið sem samtök væri aðeins í
forsvari fyrir minnihluta slökkvi-
liðsmanna í landinu og væri því
ekki marktækt í þessum efnum.
Til upplýsingar hvað þetta varðar
eru innan Landssambands slökkvil-
iðsmanna slökkviliðsmenn frá nær
öllum helstu slökkviliðum landsins
og er fjöldi félagsmanna rúmlega
800, þ.a. 210 í aðalstarfí og rúm-
lega 600 í hlutastörfum. Samtökin
samanstanda af almennum slökkvi-
liðsmönnum í aðal- og hlutastörf-
um, eldvarnaeftirlitsmönnum og
slökkviliðsstjórum og
hafa slökkviliðsmenn
ávallt talið farsælast
að standa sameinaðir
að sínum félagsmálum
í einum samtökum.
Meint
hagsmunagæsla
formanns stjórnar
Brunamála-
stofnunar
Brunamálastjóri
hefur látið hafa eftir
sér í fjölmiðlum að
fyrrverandi stjómar-
formaður hafi í störf-
um sínum stöðugt ver-
ið í hagsmunagæslu
fyrir slökkviliðsmenn. Það er erfitt
að geta sér til um hvað brunamála-
stjóri á hér við en það virðist tilraun
til að kasta rýrð á stjórnarformann-
inn svo og Landssambandið með
það að markmiði að gera þessa
aðila tortryggilega í augum stjórn-
valda og alls almennings á þeim
forsendum að framangreindir aðilar
gangi annarra hagsmuna en fag-
Ástæða afsagnanna er,
segir Guðmundur
Vignir Oskarsson,
samstarfsörðugleikar
við brunamálastjóra.
Fagleg baráttumál
Landssambandsins
Mér þykir rétt og skylt í þessu
sambandi að varpa ljósi á nokkur
helstu baráttumál og verkefni er
hugsanlega flokkast undir hags-
munamálarekstur Landssambands-
ins og Brunamálastofnunar og sem
samtökin hafa haft að baráttumál-
um í gegnum tíðina og varða hags-
muni alls almennings, brunamálin
og starfíð innan Brunamálastofnun-
ar. Samtökin hafa allt frá upphafi
haft fagleg vinnubrögð að Íeiðar-
ljósi jafnhliða því að eiga afar góð
samskipti við hina ýmsu aðila og
allan almenning.
GRUNNSKÓLABÖRN taka þátt í árlegri fræðslu um eldvarnir
sem fram fer í öllum grunnskólum landsins á vegum Landssam-
bands slökkviliðsmanna.
legra í störfum sínum. Störf for-
manns stjómar Brunamálastofnun-
ar hafa að mati greinarhöfundar
verið unnin að kostgæfni. Hefur
henni tekist að leiða með sjálfstæð-
um og farsælum hætti saman hin
mismunandi sjónarmið þeirra aðila
sem skipa stjórn stofnunarinnar
enda ekki risið deilur þar í milli að
neinu marki.
m M?A'RHwR,RÐRWiTil
KRABBAMEINSFELAGSINS 1995
VEITTU STUÐNING - VERTU MEÐ!
j * | : \
í þetta sinn voru miðar sendir körlum, á óldrinum p3ja - 75 ára. Við þökkum öllum þeim
sem þegar hafa borgað miðana og minnum hina á góðan málstaö og verðmæta vinninga.
Greiöa má í banka, sparisjóði eða póstafgreiöslu fram að dráttardegi, 17. júni.
Vakin er athygli á því að hægt er að borga með greiöslukorti (Visa, Eurocard).
Hringið þá í síma562 1414.
Hver keyptur miöi effir sókn og vörn gegn krabbameini!
Strax eftir stofnun samtakanna
1973 varð það að baráttumáli að
gerð skyldi kennslubók um bruna-
mál fyrir börn á grunnskólaaldri,
þá var komið á samstarfi við Sam-
band íslenskra sveitarfélaga um
betrumbætur á starfsumhverfi
landsbyggðarslökkviliðsmanna,
m.a. með útgáfu svokallaðrar
launatöflu sem að nokkru leyti hafði
jafnframt faglegt gildi fyrir þessa
aðila. Einnig barðist Landssam-
bandið fyrir umbótum á hlífðarfatn-
aði slökkviliðsmanna sem komið var
á með setningu reglugerðar þar um
árið 1983 en síðan hefur verið lyft
grettistaki í þeim málum ekki hvað
síst á landsbyggðinni. Þá voru úr-
bætur í reykköfunarmálum ekki sið-
ur stórt baráttumál en 1984 var
sett reglugerð um reykköfun sem
var einnig eitt af stóru skrefunum
í rétta átt.
Bætt menntun -
Brunamálaskólinn
Bætt menntun slökkviliðsmanna,
þ.m.t. eldvarnaeftirlitsmanna og
slökkviliðsstjóra, hefur verið eitt
helsta baráttumál samtakanna frá
upphafi. Þannig kom hugmyndin
um reykköfunarkennslu í sérstök-
um færanlegum gámi fyrst fram á
þingi Landssambandsins en síðan
varð þessi hugmynd endanlega að
veruleika með farskóla Brunamála-
stofnuar sem hefur verið mikil lyfti-
stöng fyrir landsbyggðina.
Mikilvægi þess að koma á sam-
ræmdri og bættri menntun allra
slökkviliðsmanna var ótvírætt og
eftir að málið hafði verið lagt fram
af hálfu stjórnvalda og fengið all-
nokkra umfjöllun og menn togast
á um það um nokkra hríð myndað-
ist samstaða um málið meðal allra
aðila er að því höfðu komið, að
brunamálastjóra undaskildum, og
var síðan sett reglugerð um mennt-
un, réttindi og skyldur slökkvilíðs-
manna árið 1991 sem síðan tók
breytingum árið 1994 og sett voru
inn sérstök ákvæði um Brunamála-
skólann. Sú ákvörðun að hafa skól-
ann sem hluta af Brunamálastofnun
byggði á þeirri hugmynd að þannig
mætti samþætta alla þætti mennt-
unar- og fræðslumála er lúta að
brunamálum jafnhliða því að nýta
tæki, búnað og húsnæði stofnunar-
innar með lágmörkun tilkostnaðar
í huga.
Oflugt forvarnastarf
Landssambandsins
Ég hef ekkert komið inn á það
forvarnarstarf sem slökkviliðsmenn
hafa rekið á vegum samtakanna
og ætla ég að leyfa mér að nefna
nokkuð atriði í því sambandi. Á síð-
astliðnu ári nutu u.þ.b. tvö þúsund
einstaklingar fræðslu um eldvarnir
og notkun handslökkvitækja hjá
Forvarna- og fræðsludeild samtak-
anna bæði á eigin vegum og á veg-
um fyrirtækja og stofnana og átt
miklum vinsældum að fagna enda
um stöðugt vaxandi starf að ræða.
Sérstakt brunavarnaátak hefur
verið árlega í gangi um jól og ára-
mót á vegum samtakanna allt frá
árinu 1985. Það ár hófst átakið
með hringferð fulltúa Landssam-
bandsins um landið ásamt sérfræð-
ingi frá Store Brand í Noregi en
jafnframt var með í förinni sérstak-
lega innfluttur slökkvibíll vel útbú-
inn tækjum og nýjasta búnaði.
Komið var við í fjölda sveitarfélaga
til að kynna tækjakostinn jafnhliða
nokkurri þjálfun slökkviliðsmanna.
Árlega fara slökkviliðsmenn fyrir
tilstuðlan brunavarnaátaks Lands-
sambands slökkviliðsmanna í alla
grunnskóla landsins og fræða börn-
in um eldvarnir. Um síðustu jól tóku
milli 35 til 40 þúsund börn þátt í
þessu árlega verkefni. Jafnhliða
hefur félagið gefið út fræðsluefni
nú á síðasta misseri í tvisvar sinnum
50.000 eintökum og dreift án end-
urgjalds en kostnaður af framan-
greindu forvarnarstarfi hefur ein-
göngu verið fjármagnaður af frjáls-
um framlögum fyrirtækja og stofn-
ana utan ríflega 400.000 kr. sem
félagið hefur sjálft lagt til af félags-
gjöldum félagsmanna sinna til þess-
ara mála.
Af nógu er að taka í þessum
efnum en ég læt staðar numið hér.
Það má vel vera að brunamálastjóra
sé ekki kunnugt um framangreint
framlag félagasamtaka slökkviliðs-
manna til brunamálanna í gegnum
tíðina sem að mestu hefur verið
unnið í sjálboðavinnu.
Umfjöllun um kjaraleg málefni
slökkviliðsmanna hefur aldrei farið
fram innan Brunamálastofnunar
enda er stofnunin ekki vettvangur
til þess. Það er mat greinarhöfund-
ar að mikill meirihluti starfsemi
Landssambandsins sé af faglegum
toga, brunamálunum og vonandi
sem flestum landsmönnum til heilla.
Höfundur er formaður
Landssambands
slökkviliðsmanna.
1995 bældinguiiim er kominn út!
Fæst hjá okkur og á flestum bensínstöðvum.
nda, Bændahöllinni v/Hagatorg, 107 Reykjavík, sími 562-3640/42/43.