Morgunblaðið - 28.11.1995, Blaðsíða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 28. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Framúr-
skarandi
MYNPLIST
Jcns/Skólavörðustíg
SKISSUR/
UNDIRBÚNINGSVINNA
Magnús Ó. Kjartansson.
Opið áverzlunartíma.
Aðgangnr ókeypis.
NU um stundir virðist það vera
sáluhjálparatriði hjá ungum og
framsæknum málurum að mála á
stóra fleka, og því stærri sem
grunnflöturinn er, því alvarlegri
og marktækari virðast athafnirn-
ar teljast. Rými og tími eru ein-
kunnarorð dagsins, og stundum
eru innsetningarnar í þá veru, að
einungis risavaxnir salir rúma
þær, en er þó sjaldnast um viðlíka
fyrirferð um listræna andgift og
hugsæi að ræða hjá fremjendun-
um.
Rétt er þó að stórir fletir og
þróttmikil útfærsla myndefnis
grípa skoðandann sterkari tökum
en lítil og fínleg verk, sem þarfn-
ast meiri nálgunar og tíma, en
þó er það svo að mörg mestu lista-
verk heimssögunnar eru af meðal-
stærð og sum af minni gerðinni
eins og t.d. fjölmörg málverk nið-
urlenzkra meistara. Þetta gefur
svo auga leið að í raun skipta
stærðir ekki meginmáli, og alls
ekki um listræn tilþrif, en yfir-
stærðir eru þó kærar flestum
myndlistarmönnum a.m.k. ein-
hvern tímann á ferli J>eirra.
Málarinn Magnús 0. Kjartans-
son er einn þeirra, sem hafa feng-
ið yfirstærðaveiruna eins og at-
hyglisverð framkvæmd hans í
Austursal Kjarvalsstaða bar með
sér. En minni myndirnar á sýning-
unni gáfu þó hinum stærstu lítið
eftir, nema að síður væri.
Sýning sú kom mörgum í opna
skjöldu, og það munu án efa lítil
frumriss og undirbúningsvinna í
listmunaverslun Jens Guðjónsson-
ar að Skólavörðustíg 20 sömuleið-
is gera. í þeim birtast nefnilega
ýmsir bestu eðliskostir Magnúsar
sem málara, sem eru sjálfsprottin
áreynslulaus vinnubrögð og fá-
gæt kímni, sem er hans eigin.
Listamaðurinn er afar vel mennt-
aður í niðurskipan myndefnisins
og glímunni við flatarmál, sem
kemur vel fram í öllum þessum
myndum, jafnframt því sem litur-
inn vinnur vel með hinum sér-
stöku áhersluþáttum.
Við sjáum eins og í hnotskurn
forvinnu listamannsins að stóru
flekunum, en hér er þungbúin
alvaran og lífspínan ekki í fyrir-
rúmi, heldur létt kímni, sem fellur
einkar vel að myndefninu. Mann-
sonurinn er hér óforvarendis að
skáskjótast milli stórhýsa á Laug-
arnesinu með krossinn á bakinu,
og er einhvern veginn svo nálæg-
ari og mannlegri en á stóru
flekunum, jafnframt fær skírskot-
unin aukinn brodd, sbr. „Borgar-
ljós“ (11) og „Næturganga“ (12).
Leikandi geit og eldspýta í yfir-
stærð eru í myndrænum pataldri
(14) og brokkgeng kirkja ögrar
náttúrulögmálunum (24). Ró og
jafnvægi einkennir svo myndina
„Glugginn minn“ (1) , en hins
vegar er fóturinn í „Uppstigning"
tákn sársauka og þjáningar.
Þetta eru afar vel útfærðar
myndir, sem skila sér enn betur
við endurtekna skoðun og er jafn
furðulegt að listamaðurinn veigr-
aði sér við að sýna þær og að
Eiríkur Smith skyldi stinga vatns-
litamyndunum sínum undir stól á
sínum tíma, sem við gátum nálg-
ast í Stöðlakoti fyrir skömmu.
Sem sagt framúrskarandi...
Bragi Ásgeirsson
Steinblóm
„Skref“ - hvers
vegna ekki?
MYNPLIST
Stödlakot
TEXTÍLAR
Hrönn Vilhelmsdóttir. Opið frá 14-18
alla daga. Til 3. desember. Aðgangur
ókeypis.
TextflhönnuðurinnHrönn Vil-
helmsdóttir er óþekkt stærð í ís-
lenzkri myndlist, og einkasýning
hennar í Stöðlakoti mun frumraun
hennar á vettvanginum á höfuð-
borgarsvæðinu. Aður hefur hún
sýnt í Listhúsinu ASH Varmahlíð,
og tekið þátt í nokkrum samsýn-
ingum.
Hún nam við Textíldeild MHÍ
TÓNLIST
Ncskirkja
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Rossini: Forleikur að Rakaranum í
Sevillu; Mozart: Hornkonsert nr. 3 í
Es-dúr K447; Beethoven: Sinfónía
nr. 5 í c-moll Op. 67. ÞorkeU-Jóels-
son, hom; Sinfóníuhljómsveit áhuga-
manna u. stj. IngvarS Jónassonar.
Neskirkju, sunnudaginn 26. nóvem-
ber kl. 16.30.
ÞAÐ var ekki verið að ráðast á
lægsta garðinn á tónleikum Sin-
fóníuhljómsveitar áhugamanna í
Neskirkju vestur á Melum á
sunnudaginn var. Að vísu er nokk-
uð um liðið síðan atvinnuhljómlist-
armönnum þótti sinfóníur Beét-
hovens óspilandi, en á móti kem-
ur, að Örlagasinfónían er líklega
þekktasta hljómkviða heims og
hverju mannsbami, sem á annað
borð veit af sígildri tónlist,- þaul-
kunnug. Það þarf því ekki lítið
hugrekki til að flíka opinberlega
afrakstri mismenntaðra viðvan-
inga, sem æfa aðeins einu sinni á
viku fyrir enga aðra umbun en
ánægjuna.
Ekki var heldur hægt að fela
sig á bak við ókunnugleikann í
1990 og iðnhönnunardeild skólans
næsta vetur. Hefur frá námslokum
einbeitt sér að hlutum notagildis
á sviðum textíla og rekur Textíl-
kjallarann, þar sem hún hefur ver-
ið með vinnustofu og verslun frá
því í september sl. ár.
Hrönn fylgir sýningunni úr hlaði
með stuttum inngangi „í „Kirkju-
gólfi“ koma saman átök trúar og
þjóðtrúar og íslenzk náttúra, fög-
ur, tignarleg en ægileg. Einnig
formfesta sem einkennir textílinn.
Látum hann springa út í stein-
blómi, losna úr Læðingi."
Ekki er mér fulljóst hvað lista-
konan er að fara með þessari tilvís-
un né hvernig hún tengir hana
framkvæmdinni og verkum sínum,
hinum verkefnunum tveimur. For-
leikurinn að „bezt heppnuðu gam-
anóperu heims“, Rakaranum í
Sevilla eftir Rossini, er mun létt-
ari áheyrnar en í flutningi, og tón-
verk Mozarts ekki síður, en allt
rann þetta ljúflega niður við góðar
undirtektir hinna fjölmörgu
ánægðu áheyrenda. Stemningin
var góð og minnti mann á að
sækja betur skólatónleika en mað-
ur hefur gert um hríð, því þrátt
fyrir eðlilega misjafna hæfíleika
ungmenna er þar glímt við undir-
stöðuatriði, sem hveijum hlus-
tanda á tímum gerilsneyddrar full-
komnunar er hollt að rifja upp
annað slagið - að ekki sé minnzt
á þá umbúðalausu spilagleði, sem
furðuoft virðist láta sig vanta á
tónleikum atvinnumanna.
Nú má til sanns vegar færa,
að hin fimm ára gamla Sinfóníu-
hljómsveit áhugamanna er að því
leyti frábrugðin skólahljórnsveit-
um, að. meðalaldur meðlima er
hærri og tónlistarkennarar og
fyrrum atvinnumenn meðal flytj-
enda, og hlýtur það allt að stuðla
að meiri hljómgæðum. Þó var ekki
laust við, í samanburði við óvænt
góða frammistöðu sveitarinnar í
Nýjaheimssinfóníu Dvoráks á tón-
leikunum í Fella- og Hólakirkju
sem eru silkidúkar í mismunandi
tónbrigðum, vinnsluferlið er æt-
ing, málun og tauþrykk. Jafnvel
þótt skreytikennd formin gangi
út frá einu grunnþema, sem mun
vera umrætt kirkjugólf eru þau
full laus í sér. Þetta teljast full
einhæf vinnubrögð á heildina litið,
en stuðlabergið í innsetningunni
er uppörvandi viðbót í formrænum
hreinleika sínum. Hins vegar kem-
ur kirkjugólf síður upp í hugann,
er maður ber dúkana augum, og
að auk virðist listakonunni yfir-
drifin gljáandi áferð kærari líf-
rænni og mattri. Þannig fannst
mér matti dúkurinn „Blómstrun"
(4) bera af og vera helst í tengsl-
um við mögn jarðar, og um leið
kirkjugólfið nafnkennda úr stuðla-
bergi.
A Ioftinu eru nokkrir púðar og
hér er efnisáferðin sömuleiðis full
stássleg að mínu mati.
Bragi Ásgeirsson
sl. vor, að sá frábæri standarður
væri nú í hættu, enda virtust nokk-
ur mannaskipti hafa orðið í milli-
tíðinni, einkum í yngingarátt. En
ef aðstandendur kjósa að horfa
frekar til framtíðar en fortíðar, er
það ekki nema hið bezta mál.
Þorkell Jóelsson, hornleikari úr
atvinnumannahljómsveitinni í
næsta húsi við Neskirkju, var ein-
leikari í 3. hornkonsert Mozarts.
Þorkell blés af öryggi og hispurs-
leysi, ekki sízt í lokarondóinu, þar
sem innri taktmælirinn sló þón-
okkrum slögum fleiri á mínútu en
áhugahljómsveitarfólki er tamast,
og mátti S.Á. hafa sig alla við
undir hvetjandi og óeigingjarnri
stjórn Ingvars Jónassonar til að
valdhornið hyrfi ekki á undan og
út í buskann.
Sinfóníuhljómsveit áhuga-
manna er hið lofsverðasta fram-
tak, og væri ekki óviðeigandi fyrir
borgaryfirvöld að rétta starfsem-
inni einhvetja hjálparhönd, þó
væri ekki nema út á nýfengna
evrópska menningarborgarnafn-
bót.
Að lokum: nafn S.Á. er heldur
óþjált og gæti valdið ruglingi í
skammstöfun.......hvernig væri
„Con Amore“?
Ríkarður Örn Pálsson
TONLIST
Borgarlcikhúsinu
KYNNINGARTÓNLEIKAR
Flytjendur: Camerarcica, Ólafur
Eliasson, Armann Helgason, David
Knowles, Signrður Halldórsson,
Daniel Thorsteinsson, Hallfríður
Ólafsdóttir, Þórunn Guðmundsdóttir
og- Kristinn Om Kristinsson.
Þriðjudagur 21. nóvember.
BÓKASÖFN eru til á hveiju
íslensku heimili, það er hluti af
sér-íslenskri menningu, við söfn-
um bókum, lesum þær kannski
ekki allar frá a-ö, en við vitum
af þeim, þær eru við höndina, við
getum flett upp í þeim þegar okk-
ur hentar og um leið eru þær heim-
ildir sem nýtast þegar á þarf að
halda. Á sama hátt eru þeir ein-
staklingar til sem safna hljómdisk-
um, en slíkir menn mættu vera
miklu fleiri og ekki er síður hægt
að nota hljómdiskana en bækurnar
til að sækja sér heimildir eða sam-
anburð. Bækur eru misjafnar að
gæðum, skrifaðar af ungu fólki
sem er að byija rithöfundaferil
sinn, af þeim sem eru á báðum
áttum og síðan af þeim sem náð
hafa þeim þroska að hafa fundið
sinn stfl og þróað hann, og þeir
hinif sömu stigu einu sinni fyrstu
spor í leit að töfrasprotanum, og
hversu áhugavert er þá einmitt
ekki upphafið og samanburðurinn.
Ekki minni möguleika hefði hljóm-
• KVIKMYNDIN Bróðir minn
Ljónshjarta er komin út á mynd-
bandi.
„Þessi einstaka saga eftir Astrid
Lindgren er hér ljóslifandi í æsi-
spennandi mynd fyrir börn og ung-
linga“, segir í kynningu.
Myndin gerist að stærstum hluta
í landinu Nangijala þar sem tími
ævintýranna og varðelda er enn í
fullu gildi. Bræðurnir Karl og Jónat-
an hittast á ný eftir stutt líf á jörð-
inni. Vegna hugrekkis fá þeir nafn-
ið bræðurnir Ljónshjarta. Stór hluti
kvikmyndarinnar var tekinn á ís-
diskasafn á hveiju heimili til að
geyma þennan feril. Skref gefur
tóninn. Ólafur nokkur Elíasson,
nemandi í píanóleik, á líklega
fyrstan heiðurinn af því framtaki
að tónlistarflutningur ungra flytj-
enda komist á varanlegt blað án
þess að kostnáðurinn sé flytjend-
unum algjör ofraun og það út af
fyrir sig er merkilegt skref.
Skref hélt kynningartónleika á
framtakinu og nýútkomnum
geisladiskum í Borgarleikhúsinu.
Borgarleikhúsið er kannski ekki
það heppilegasta fyrir sum ein-
leikshljóðfæri og kammermúsík-
salur getur aðalsalurinn tæpast
talist, og kannski bitnaði það
nokkuð á flutningnum. Tæpast var
heldur hægt að tala um heilstæða
tónleika, þar sem úr sumum verk-
unum á efnisskránni var aðeins
fluttur lítill hluti. Hér var því fyrst
og fremst um kynningartónleika
að ræða og í upphafi tónleikahna
flutti Ólafur Elíasson tölu um til-
urð og framtíðarmarkmið Skrefs
og gerði það einnig á léttu nótun-
um eins og vera bar og sagði frá
þeim forvitnilegu geisladiskum
sem þegar eru til sölu á ótrúlega
lágu verði, svo og þeim sem líta
munu dagsins ljós á næstu vikum.
Fleiri tónlistarnemendur hefðu
mátt mæta í Borgárleikhúsið á
þriðjudagskvöldið, en svona er
það, brautryðjendastarfið er sjald-
an auðvelt og því fær startið marg-
faldar óskir um gott gengi.
Ragnar Björnsson
landi. Myndin er
talsett af ljölda
leikara og í aðal-
hlutverkum eru '
Finnur Guð-
mundsson og
Björn Ingi Hilm-
arsson.
Lengd mynd-
arinnar er 102
mín., þýðandi er
Veturliði Óskars-
son, leikstjóri ísl. tals Guðrún
Þórðardóttir og um talsetningu sá
Hljóðogmynd.
Áhugans vegna
Ný myndbönd