Morgunblaðið - 06.12.1995, Blaðsíða 16
16 MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Haraldur Böðvarsson hf. býður út 50 milljóna hlutafé
Hagnaður áætlaður
99 milljóuir í ár
og Bandaríkjunum. Á árinu var sett
upp ný vinnslulína frá Marel. Þá
hefur verið fjárfest í endurbótum í
fiskimjölsverkgmiðjunni og er stefnt
að því að auka afköstin í um 750
tonn á sólarhring.
Burðarás stærsti hluthafinn
Sérstök grein er að venju gerð
fyrir áhættuþáttum í rekstri og vek-
ur þar athygli að væntanlegum íjár-
festum er bent á að líta til hugs-
anlegra breytinga á lögum um stjórn
fiskveiða íslendinga. Félagið er einn
af stærstu kvótahöfum í sjávarút-
vegi og hefur yfir að ráða 86 þúsund
tonnum sem samsvarar um 12.200
þorskígildistonnum.
Sömuleiðis er bent á að búast
megi við sveiflum í afkomu frá ári
til árs vegna þess hversu stór hluti
tekna kemur af veiði og vinnslu á
loðnu og síld.
Eigið fé Haraldar Böðvarssonar í
lok júní var alls 772,5 milljónir, og
eiginijárhlutfall 28%. Innra virði fyr-
irtækisins var á sama tíma 1,93.
Hlutabréf í félaginu hafa gefið afar
góða ávöxtun á þessu ári. Þannig
var gengi þeirra 1,65 í byrjun ársins
en síðustu viðskipti áttu sér stað á
Stjórnendur hóflega bjartsýnir á komandi ár
Verðbólga eyksteu
atvinnuleysi minnkar
HAGVÖXTUR hérlendis verður
2,77% á næsta ári samanborið við
3,2% í ár en verðbólga eykst, verður
3,15%, samanborið við 2% í ár sam-
kvæmt niðurstöðum efnahagsspár
spástefnu Stjórnunarfélagsins, sem
haldin var í gær. Þá er því spáð að
meðaltekjur aukist um 5,81% á
næsta ári, samanborið við 5,5%
áukningu í ár, en atvinnuleysi
minnki, verði 4,41% á næsta ári en
í ár er áætlað að það verði um 5%.
Þátttakendur voru einnig spurðir
um langtímahorfur í íslensku efna-
hagslífi og töldu 78% að þær væru
í meðallagi og íslendingum tækist
að halda í við nágrannaþjóðir. 14%
töldu horfurnar vera góðar en aðeins
4% töldu þær vera slæmar.
Við gerð efnahagsspárinnar var
leitað til 130 forsvarsmanna í at-
vinnulífi en af þeim sendu 52 svör.
Niðurstöðurnar voru síðan kynntar
á spástefnu Stjórnunarfélagsins,
sem var nú haldin í sextánda sinn.
Auk þess voru tíu erindi haldin á
ráðstefnunni, þar sem iagt var mat
á efnahagsþróun fram til aldamóta.
Overulegar
gengisbreytingar
Óveruleg breyting verður á gengi
helstu gjaldmiðla gagnvart krónunni
á næsta ári ef marka má niðurstöðu
spárinnar. Gengi Bandaríkjadals
mun hækka um 1,7% og verður því
65,75 krónur í lok næsta árs en það
er nú 65,38 kr. Þýska markið mun
lækka um 0,7% og verður því 45,31
í lok næsta árs en nú er það 45,48.
Meðalgengi mun hins vegar hækka
um 1,48.
Þátttakendur í könnuninni gera
ráð fyrir að vextir innan lands haldi
áfram að lækka á næsta ári. Sam-
kvæmt spánni munu meðalvextir á
verðtryggðum útlánum banka í árs-
lok 1996 nema um 8,04% en um
síðustu mánaðamót voru þeir 8,9%.
Þá er því spáð að ávöxtunarkrafa
húsbréfa verði 5,5%, samanborið við
5,9% nú, og nafnvextir á þriggja
Morgunblaðið/Ásdís
SPÁÐ í efnahagsþróun næstu ára. Frá spástefnu Stjórnunarfé-
lags íslands, sem haldin var í gær.
mánaða ríkisvíxlum yerði 7,08%,
samanborið við 7% nú.
Ræðumenn spástefnunnar lögðu
ríka áherslu á mikilvægi menntunar
fyrir atvinnulífið. í ræðu Björns
Bjarnasonar, menntamálaráðherra,
kom fram að ríkið væri að endurskil-
greina hlutverk sitt og auka vald-
dreifingu í menntamálum. Ábyrgð
væri flutt til sveitarfélaga, foreldra
og skólanna sjálfra. Rétt væri að
auka frelsi nemenda til að velja um
skóla en ekki mætti bannfæra orð
eins og þjónustu og samkeppni þegar
rætt væri um skóla. „Ef þessi orð
eru bannfærð, þegar rætt er um
skóia, hvernig geta þeir þá búið nem-
endurna, viðskiptavini sína, undir líf-
ið, þar sem þjónusta og samkeppni
eru leiðarljós til góðs árangurs?"
Erlend samkeppni?
Ræðumönnum á spástefnunni varð
tíðrætt um upplýsingabyltinguna og
þörfina fyrir öflugt menntakerfi á
Islandi. Hörður Sigurgestsson, for-
stjóri Eimskipaféiags Islands, sagði
m.a. að búast mætti við því að þróun-
in í flutningaþjónustu yrði áfram
hröð en áherslur ættu eftir að breyt-
ast. Fyrirtæki myndu t.d. í meira
mæli bjóða alhliða flutningaþjón-
ustu. Þá væri ljóst að bætt vega-
kerfi myndi gera iandflutninga sam-
keppnisfærari og þeir myndu aukast
á kostnað flug- og sjóflutninga.
Hörður sagði að freistandi væri
að líta á flutninga á skilaboðum,
þ.e. síma- og fjarskiptaþjónustu, sem
samgöngu- og flutningamál í víðari
merkingu. „Það er skoðun mín að í
markvissum áföngum eigi ríkisvald-
ið að draga sig út úr þessum rekstri.
í mörgum nágrannalöndum, þar sem
ríkið hefur hætt rekstri símaþjón-
ustu, hefur kostnaður lækkað um
25-30%.“
Hörður vék að samkeppni í flutn-
ingamálum og sagði að líklegt væri
að fá og stór fyrirtæki myndu áfram
vera afgerandi á markaðnum. „Fyr-
irtæki þurfa að ná ákveðinni stærð
til að geta tryggt hagkvæmni í
rekstri, sveigjanleika, víðtæka þjón-
ustu og fjárhagslegan styrk. Án fjár-
hagslegs styrks og stærðar hefðu
íslendingar ekki náð jafn langt og
raun ber vitni að tryggja traustar
og góðar samgöngur við landið.
Búast má við erlendri samkeppni
erlendis frá. Þetta á bæði við um
siglingar og flugrekstur."
HARALDUR Böðvarsson (HB) hf. á
Akranesi hefur boðið út nýtt hlutafé
að nafnvirði 50 milljónir króna. Bréf-
in verða seld á genginu 2,4 til for-
kaupsréttarhafa fram til 27. des-
ember, en almenn sala hefst daginn
eftir. Söluandvirði bréfanna er því
120 milljónir króna
Tilgangur útboðsins er að styrkja
fjárhagsstöðu félagsins, greiða upp
óhagkvæmt lánsfé og fjármagna
frekari uppbyggingu í síldar- og
fiskimjölsverksmiðju félagsins með
það fyrir augum að auka afköst
hennar.
Á síðasta ári nam hagnaður HB
alls 103 milljónum af um 2,2 millj-
arða rekstrartekjum. Þar af nam
söiuhagnaður o.fl. óreglulegir liðir
32 milljónum.
Fyrirtækið gerir nú út einn frysti-
togara, tvo ísfisktogara, tvö nóta-
skip og rekur frystihús og fiskimjöls-
verkmiðju. Á árinu 1995 gera for-
ráðamenn HB ráð fyrir að afli tog-
ara fyrirtækisins verði 12 þúsund
tonn, en þar af verði 1.700 tonn af
úthafskarfa og öðrum utankvótateg-
undum. Jafnframt er gert ráð fyrir
að nótaskipin afli 72.600 tonna af
loðnu og síld, þar af 13 þúsund tonn
Fjárfestar varaðir
við hugsanlegum
breytingum á fisk-
veiðilöggjöf
af síld úr Síldarsmugunni. Loks er
reiknað með því að unnin verði 8.100
tonn af hráefni í frystihúsinu og 70
þúsund tonn í fiskimjölsverksmiðj-
unni. Afkoman af rekstrinum sjálf-
um stefnir í að verða nokkuð lakari
í ár en á árinu 1994 en á móti koma
lægri íjármagnsgjöld. Samkvæmt
áætlun verður hagnaður ársins 99
milljónir.
Þá er í útboðslýsingu sýnd rekstr-
aráætlun ársins 1996. Þar kemur
fram að reiknað er með 13.500 tonna
afla togara og 74.500 tonnum af
síld og loðnu. Unnin verði 7.700
tonn í frystihúsinu og 70.200 tonn
í fiskimjölsverksmiðjunni. Er ein-
ungis gert ráð fyrir 60 milljóna
hagnaði á árinu.
Félagið hefur unnið markvisst að
því að fullvinna afurðir og fer stór
hluti framleiðslu frystihússins í smá-
pakkningar fyrir markaði í Evrópu
Lykiltölur úr rekstri Haraldar
Böðvarssonar hf. i i
Upphæðir í milljónum kr. XssaB Áætlun Áætlun
Rekstrarafkoma og horfur 1994 1995 1996
Rekstrartekjur 2.188 2.340 2.175
Hagnaður fyrir afskriftir 438 400 371
Hagnaður án fjárm. tekna
og (fjárm. gjalda) 231 180 160
Fjármunatekjur og (fjármunagjöld) (159) (81) (100)
Afkoma af reglulegri starfsemi 72 99 60
Hagnaður (tap) 104 99 60
Veltufé frá rekstri 262
Efnahagur 31.12J94 31.6.’95
Eignir alls 2.712 2.806
Skuldir alls 2.012 2.033
Eigið fé 700 773
Eiginfjárhlutfall 26% 28%
Verðþróun hlutab í HB á árinu réfa 9- 2,50
4U
- 2,20
— i ,yu
l ,7 u
20.1. 3 3. 4 4. 4 5. 1 6. 11 7. 4 8. 20 .9. 8.1 1.2 3.11.
.
genginu 2,50 þannig að hækkunin
er um 50%. Á þessu ári nema heild-
arviðskipti með hlutabréf í HB alls
um 202 milljónum og vega þar þungt
mikil hlutabréfakaup Burðaráss hf.,
eignarhaldsfélags Eimskips. Burðar-
ás er nú stærsti hluthafinn með
10,5% hlut.
Hagnaður Flugleiða hf. 1.056
milljónir fyrstu níu mánuðina
Um 40 millj. kr.
rekstrarbati
HAGNAÐUR Flugleiða fyrstu níu ráð fyrir að vöxturinn í millilanda-
mánuði ársins var alls 1.056 millj- fluginu verði rúmlega 15%, eink-
ónir samanborið við 765 milljónir um vegna tveggja nýrra flugleiða
á sama tímabili í fyrra. Hagnaður til Boston og Halifax.
af sölu flugvélar í janúar vegur Þá benda Flugleiðamenn á að
þyngst í þessum bata en afkoma greiðslustaðan sé sterk um þessar
af reglulegri starfsemi hefur mundir. Handbært fé frá rekstri
batnað um 40 milljónir á tímabil- fyrstu níu mánuðina hafi verið
inu. Rekstrarafkoma félagsins 2,2 milljarðar og bankainnstæður
var nokkuð lakari í september tæplega 2,9 milljarðar í lok sept-
miðað við sama mánuð í fyrra, ember. Eigið fé Flugleiða í lok
því fyrstu átta mánuðina var september nam alls 5.674 milljón-
rekstrarbatinn um 116 milljónir. um en var 4.754 milljónir á sama
Afkoman fyrstu níu mánuði tíma í fyrra..
ársins og bókanir til ársloka Vegna aukinna umsvifa hefur
benda nú eindregið til þess að félagið ráðið 27 nýja flugmenn
félagið muni skila hagnaði á ár- og er gert ráð fyrir að ráða 75
inu, að því er segir í frétt frá nýjar flugfreyjur og flugþjóna.
félaginu. Farþegum í millilanda- Áætlað er að farþegum í milli-
flugi hefur fjölgað um 4% á árinu landaflugi fjölgi á næsta ári um
sem er í takt við vöxt hjá öðrum 15% og veltan aukist um 1,8 millj-
flugfélögum. Á næsta ári er gert arða sem er 11%.
Smith tekur við
af Smale hjá GM
Detroit. Reuter.
JOHN SMITH framkvæmdastjóri
hefur verið valinn stjórnarformaður
General Motors í stað Johns Smales,
sem komst til valda með sögulegum
hætti 1992.
Smale mun sitja áfram í stjórn
GM og verður formaður nýtilkomins
framkvæmdaráðs hennar. Ráðið
verður skipað formönnum annarra
fastanefnda stjórnarinnar auk
Smales og mun samræma eftirlits-
starf stjórnar GM.
Smith verður eftir sem áður æðsti
stjórnandi GM (CEO) og í forsæti
forstjóraráðs, sem verður sem fyrr
helzti ákvörðunaraðili stjórnar fyr-
irtækisins.
Harry Pearce, einn af varafram-
kvæmdastjórum GM, var kjörinn
einn framkvæmdastjóra fyrirtækis-
ins og verður varastjórnarformaður.
Pearce heldur sæti sínu í forstjórar-
áðinu.
Smale var áður stjórnarformaður
Procter & Gamble Co. og stóð fyrir
brottvikningu fyrrverandi stjórnar-
formanns GM, Roberts Stempels,
og stjórnar hans 1992 þegar fyrir-
tækið átti við alvarlega fjárhags-
erfiðleika að etja.
Hann kvað ákvörðun sína um að
láta af formennsku sýna að hann
treysti stjórn Smiths og þeirri
stefnu sem væri fylgt.