Morgunblaðið - 06.12.1995, Blaðsíða 38

38 MIÐVIKUDAGUR 6. DESEMBER 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
SOFFÍA GUÐRÚN
ÁRNADÓTTIR
+ Soffía Guðrún
Árnadóttlr
fæddist á Dalvík 18.
september 1905 og
ólst upp með fjöl-
skyldu sinni, fyrst á
Skáldalæk í Svarf-
aðardal en árið
1917 fluttu þau til
Akureyrar. Hún
lést 27. nóvember í
Landspítalanum.
Foreldrar hennar
voru Árni Friðriks-
son, f. 4.6. 1864, d.
1.3. 1946, og Ingi-
gerður Zophonias-
dóttir, f. 24.10. 1867, d. 14.3.
1952. Bæði Svarfdælingar að
ætt og uppruna.
Systkini Soffíu voru: Hjör-
leifur, f. 9.10. 1892, d. 9.7. 1958;
Stefán Jón, f. 24.9. 1894, d.
26.4. 1966; Zophonías, f. 8.8.
1897, d. 16.9. 1978; Trausti, f.
27.10. 1900, d. 13.11. 1971,
Sveinbjörn Tryggvi, f. 12.9.
EITT það fyrsta sem ég heyrði sagt
um Soffíu G. Árnadóttur var það,
að hún væri hvunndagshetja. I mín-
um eyrum hljómaði þetta þá eins
og hvert annað viðkvæmnishjal son-
ar sem elskar móður sína, jafnvel
klisja sem fólk notar í afmælisræð-
um og minningargreinum. Þegar
ég svo fór að kynnast henni, skildi
ég loks hina réttu meiningu þessa
orðs, sem lýsir svo miklu í látleysi
sínu.
Ævivegur Soffíu varð snemma
þyrnum stráður. Hjarta hennar beið
skipbrot á yngri árum og hún stóð
uppi með tvo unga, föðurlausa
drengi, sem hún barðist fyrir af
alefli. Þegar yngri drengurinn var
á fjórða ári giftist hún og flutti til
Raufarhafnar, þar sem hún bjó í
1902, d. 23.4. 1904;
Arngrímur, f. 15.4.
1907, d. 30.6. 1932,
og Elín Rannveig,
f. 3.6. 1909, d. 14.1.
1923.
Soffía giftist árið
1935 Hreiðari Frið-
geirssyni frá
Raufarhöfn, f. 7.9.
1910, d. 4.12. 1964.
Börn Soffíu eru:
Stefán Valur Páls-
son, f. 1.7. 1929,
maki Angela Bald-
vins; Árni Valur
Viggósson, f. 7.4.
1931, maki Unnur Þorsteins-
dóttir; Geir Hreiðarsson, f. 3.2.
1936, og Elín Hreiðarsdóttir,
f. 4.7. 1937, í sambúð með Dav-
íð Zophoníassyni. Afkomendur
Soffíu eru nú 58.
Útförin fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
hartnær 20 ár. Hún eignaðist tvö
börn með manni sínum og undi sér
vel á Raufarhöfn.
Á miðjum aldri veiktist hún al-
varlega og var send fjársjúk með
skipi til Kaupmannahafnar, þar sem
hún gekkst undir mikla höfuðað-
gerð. Veikindin leiddu til fötlunar
sem háði henni æ síðan. Eftir að
hún kom heim aftur, lömuð og veik-
burða, var heimilið leyst upp og
næstu árin voru henni mikil þrek-
raun. Hún barðist af hörku fyrir
æru sinni og sjálfstæði, staðráðin í
að láta ekki bugast og tókst að
stofna heimili aftur, af litlum efn-
um, en með góðum stuðningi barna
sinna og vina. Síðustu 18 árin bjó
hún í Furugerði 1 og eignaðist þar
loksins öruggt heimili og skjól, sem
t
Innilegar þakkir til allra, er sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför
móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
HÓLMFRÍÐAR JÓNASDÓTTUR
frá Hofdölum.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Dvalar-
heimilisins á Sauðárkróki.
Hjalti Guðmundsson, Kristín Svavarsdóttir,
Anna Jóna Guðmundsdóttir, Sigurður Ólafsson,
Margrét Guðmundsdóttir, Stefán Guðmundsson,
Sólborg Valdimarsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Lokað
Vegna útfarar INGÓLFS TH. GUÐMUNDSSONAR,
fyrrverandi deildarstjóra, Fornhaga 23, Reykjavík,
verður lokað frá kl. 14.00 miðvikudaginn 6. desem-
ber 1995.
I. Guðmundsson & CO. hf.
Þverholti 18,
Reykjavík.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð
og hlýhug við andlát og útför ástkaerrar
móður okkar, tengdamóður, ömmu og
langömmu,
SIGURLAUGAR GUÐJÓNSDÓTTUR,
Rauðarárstig 32,
Reykjavík.
Guðjón Skarphéðinsson, Klara Bragadóttir,
Pétur Skarphéðinsson, Sigriður Guttormsdóttir,
Gunnar Skarphéðinsson,
Anna Rósa Skarphéðinsdóttir, Sigurður Ágústsson,
Hildur Skarphéðinsdóttir, Magnús Hjartarson,
Bergþóra Skarphéðinsdóttir, Guðmundur Þorsteinsson,
Védís Skarphéðinsdóttir, Gunnlaugur Ó. Johnson,
barnabörn og barnabarnabörn.
hún fékk að njóta þar til yfír lauk.
Ég hef aldrei kynnst manneskju
með annan eins baráttuvilja, óbil-
andi kjark og þrautseigju og hún
tengdamóðir mín bjó yfir. Lágvaxin,
tággrönn og hnarreist stóð hún af
sér veikindi, vonbrigði, áföll og
sorgir með eindæma reisn og æðru-
leysi. Hún lagði hart að sér til að
geta verið sem mest sjálfbjarga og
það var stórkostlegt hvað hún gat.
Aldrei heyrðist hún kvarta. Það kom
fyrir að okkur þótti nóg um hetju-
skapinn, þegar hún sagðist í mesta
lagi vera löt eða aumingi, þótt við
vissum að hún væri þjáð.
Mörgum þótti hún eiga það til
að vera hijúf og viðskotaill og víst
var hún það af og til, en við sem
þekktum Iífshlaup hennar vissum,
að þetta var hennar aðferð til að
veija sig og komast af. Hún var
ekki allra, harður skóli lífsins hafði
kennt henni að ekki er öllum treyst-
andi. En í raun var hún yndisleg
manneskja með stórt hjarta, sem
hafði mikið að gefa. Börnin hennar
fjögur og fjölskyldur þeirra voru
henni einstaklega kær og hún um-
vafði okkur öll óendanlegum kær-
leika og hlýju, enda var hún vinsæl
amma sem öllum þótti gaman að
koma til. Svo var hún líka mikill
húmoristi og ótrúlega ung í anda.
Og allir voru tilbúnir að snúast fyr-
ir hana, skreppa með henni út eða
rétta henni á einhvern annan hátt
hjálparhönd. Litla heimilið hennar
í Furugerði var einskonar miðstöð
ættarinnar, þar sem fólkið hennar
hittist gjarna, eða sótti til ömmu
fréttir af öðrum í fjölskyldunni, því
hún fylgdist með öllum börnunum
sínum af lífi og sál, var áhugasöm
um líf þeirra og störf og vakandi
yfir velferð þeirra.
Auk barna sinna annaðist Soffía
að miklu leyti uppeldi Vals Geirs-
sonar, sonarsonar síns og milli
þeirra var alla tíð mjög innilegt og
sérstakt samband. Ánnaðist hann
ömmu sína í veikindum hennar hin
seinni ár af einstakri alúð og natni.
Það gerði einnig dótturdóttur henn-
ar, Soffía Björnsdóttir, en þau tvö
vöktu yfir velferð hennar svo af
bar. í veikindum hennar var erfitt
að búa svo fjarri, en við vissum að
hennar vær gætt eins vel og kostur
var og vil ég, fyrir hönd okkar hjón-
anna, þakka þeim þeirra kærleiks-
ríku umhyggjusemi við ömmu sína,
hún var ómetanleg og verður seint
launuð.
Sönn vinátta og ræktarsemi var
henni mikils virði og hún átti einn-
ig góða vini í Furugerði 1, sem
reyndust henni vel og hún var
tryggur og góður vinur.
Það verður undarlegt lífíð, þegar
engin amma Soffía er lengur og
„fjölskyldumiðstöðinni í Furugerð-
innu“ hefur verið lokað. Nú er það
okkar, sem eftir lifum, að heiðra
minningu hennar með sömu frænd-
rækninni og sama vinarþelinu og
hún hélt í heiðri og kenndi okkur.
Soffía var mikil hannyrðakona og
fagurkeri og liggja eftir hana mörg
listaverk. Hún las einnig mikið og
fylgdist vel með þjóðfélagsmálum,
var afskaplega fróð og stálminnug.
Þegar sjónin fór að bila fékk hún
sér stækkunargler og grófari
handavinnu, því aldrei skyldi það
henda henni að sitja augum hönd-
um.
Hún hafði yndi af ferðalögum
og hefði fötlunin ekki heft hana
hefði hún örugglega lagst í heims-
hornaflakk, sagði hún einhvern-
tíma. Sem betur fer átti hún marga
góða að sem voru ólatir að fara
með henni í ferðir af ýmsu tagi. Á
sumrin kom hún til okkar á Akur-
eyri og naut þess að vera hér á
sínum gömlu heimaslóðum og fara
með okkur í skoðunarferðir um
norðurlandið. Fastur áfangastaður
á hveiju sumri var Svarfaðardalur
og Dalvík, þar sem hún átti góða
vinkonu og frænku sem hún heim-
sótti.
Ég kynntist Soffíu þegar hún var
komin fast að áttræðu. Þegar sonur
hennar kynnti mig fyrir henni sem
konuefnið sitt, tók hún mér strax
opnum örmum og milli okkar mynd-
aðist fljótlega vináttuband sem
aldrei bar skugga á. Og dætrum
mínum varð hún sem amma frá
fyrsta degi þeirra kynna.
Hún sýndi mér strax sinn vand-
aða innri mann þegar hún, fordóma-
laust og með opnum huga, tók mig
í fjölskylduna og sýndi mér strax
að hún bar takmarkaða virðingu
fyrir þeim sem settust í dómara-
sæti yfir einkalífi annarra. Við átt-
um saman margar góðar stundir,
þar sem við spjölluðum um eilífðar-
málin eða sögðum hvor annarri
ýmislegt frá liðnum árum, ýmislegt
sem við sögðum engum öðrum og
enginn fær að vita, en við áttum
margt sameiginlegt, og skildum
hvor aðra, hjálpuðum hvor annarri
kannski líka á stundum að leysa
einhveija gamla, erfiða sálarhnúta.
í huga mínum mun Soffía lifa
sem einstaklega sterkur og aðdáun-
arverður persónuleiki, lítil, grönn
og veikburða að sjá, en svo ótrúlega
sterk og með sjálfsvirðinguna í full-
komnu lagi, þrátt fyrir fatlaðan og
veikburða líkama. Tíguleg, vel til
höfð, á hveiju sem gekk, traust og
hlý. Þegar fjölskylda og vinir sam-
fögnuðu Soffíu á níræðisafmæli
hennar í september sl. kvaddi hún
alla, vitandi að hveiju dró. Vissu-
lega langað hana til að vera hér
lengur, hugurinn var svo ungur og
ern, en líkaminn var veikur og þjáð-
ur, og hefur nú loks fengið hvíld
eftir erfitt stríð. Hún kvaddi þetta
jarðlíf sátt og þakklát, trúuð á feg-
urra líf fyrir handan.
Ég kveð kæra tengdamóður og
vinkonu með virðingu og þakklæti
fyrir allt sem hún var mér. Megi
hún hvíla í friði.
Unnur Þorsteinsdóttir.
Þá er komið að kveðjustund,
Soffía mín, og vil ég nota tækifær-
ið að þakka 45 ára viðkynningu.
Allt frá því að við vorum þijú á
heimili þínu á Raufarhöfn fyrsta
sumarið okkar og til þess tíma að
búa í sama hverfi seinustu 18 til
20 árin.
Aldrei hef ég skilið alla þessa
tengdamömmubrandara, sem oft er
vitnað í, vegna þess að ég upplifði
þig sem mína bestu vinkonu og
góðan félaga í öllum málum. Að
vísu vorum við báðar „svolítið frek-
ar“ eða ákveðnar í skoðunum, er
betra að segja, en ég man aldrei
eftir að það kæmi að sök.
Ég vil þakka þér fyrir allt sem
þú hefur gert fyrir mig og mína,
allt frá því að passa dæturnar fyrst
þegar ég fór út að vinna og svo
fyrir alla fallegu handavinnuna og
saumaskapinn. Mikið hefði verið
gaman að sjá alla munina þína sam-
an komna á einum stað og væri
það merkileg „sýning“. En sumir
kæra sig ekki um að vera í sviðsljós-
inu, en mættu svo sannarlega vera
það, hæfileikanna vegna.
Alltaf var gaman að fara með
þér í búðir og velja föt, en ég mundi
segja að smekkur okkar hafi ekki
verið ólíkur. Það væri áreiðanlega
leitun að konu á þínum aldri sem
hugsaði eins vel um klæðnað og
útlit og þú. Og var það bara „eitt“
af þínum góðu einkennum.
Og hvernig þú stóðst þig í þinni
lífsbaráttu, með allt sem þú hefur
gengið í gegn um, er „hetjusaga",
sem ég veit að þú vilt ekki að minnst
sé á. Að lokum þakka ég þér aftur
fyrir allt og ég veit að þér líður vel
núna.
Samúðarkveðjur, Valur minn og
allir hinir.
Angela.
Það var mánudagsmorguninn 27.
nóvember að hringt var í mig og
mér tilkynnt lát ömmu minnar. Sú
fregn kom alls ekki á óvart, en
samt er það einhvern veginn svo
að maður er alltaf jafn óviðbúinn
þegar um andlát ástvinar er að
ræða. Tilhugsunin um að amma
Soffía yrði ekki framar í Furugerð-
inu varð allt í einu svo köld og
miskunnarlaus og skildi eftir tóm-
leika og söknuð. Það er á slíkum
stundum sem manni finnst tíminn
standa kyrr og maður spyr sjálfan
sig: Hvað svo? Það hljómar barna-
lega, en einhvern veginn bjóst ég
alltaf við að amma Soffía yrði allt-
af til staðar.
Amma hét fullu nafni Soffía
Guðrún Árnadóttir, en ég man ekki
til þess að hún væri kölluð annað
en amma Soffía meðal ættingja.
Amma Soffía var mjög sérstök
manneskja. Þótt hún væri smávaxin
og afar fíngerð var hún síður en
svo viðkvæm. Hún var dugnaðar-
forkur, beinskeytt og hörð í horn
að taka ef henni fannst sér misboð-
ið. En hún var líka hjartahlý og
skemmtileg, sanngjörn og umburð-
arlynd. Hún var ótrúlega æðrulaus
og ég tel að það hafi einkennt hana
framar öðru. Þegar ég lít til baka
minnist ég allra þeirra stunda sem
við áttum saman og ævinlega voru
skemmtilegar, enda bjó amma Soff-
ía yfir sérstakri og skemmtilegri
kímnigáfu. Þegar við hittumst
töluðum við um alla heima og
geima, hlógum og skemmtum okkur
konunglega þrátt fyrir 50 ára ald-
ursmun.
Lífshlaup ömmu var enginn dans
á rósum. Hún gekkst undir mikla
skurðaðgerð í Danmörku fyrir 50
árum og var mjög fötluð upp frá
því. Hún átti einnig við erfið veik-
indi að stríða á síðustu árum, en
samt kvartaði hún aldrei. Ef maður
spurði hana hvernig líðan hennar
væri svaraði hún því ævinlega til
að hún hefði það gott. Amma Soff-
ía átti lítið og fallegt heimili í Furu-
gerði 1 í Reykjavík. Að koma þang-
að inn var eins og að koma í eins
konar friðhelgi frá ys og þys dags-
ins. Það var gott að leita huggunar
hjá henni þegar manni fannst lífið
leika mann grátt og alltaf fór mað-
ur af fundi hennar fullur bjartsýni
og trú á lífið og sjálfan sig. Hún
gaf ríkulega af sér þótt hún vildi
sjálf aldrei þiggja neitt.
Amma Soffía fylgdist vel með
öllum sínum afkomendum og öðrum
ættingjum. Hjá henni fékk maður
reglulega annál „síðan síðast“ svo
maður vissi alltaf hvernig gekk hjá
öðrum í fjölskyldunni, enda gætti
hún þess að allir vissu af hinum
því hún bar mikla umhyggju fyrir
sínu fólki.
Ég kveð þig, amma Soffía, með
söknuði. Þú gafst mér mikið af
sjálfri þér og varst umfram allt ein-
lægur vinur minn. Farðu vel og guð
geymi þig.
Öllum aðstandendum ömmu
Soffíu flyt ég innilegar samúðar-
kveðjur og vil ég nota þetta tæki-
færi til að þakka sérstaklega tveim-
ur barnabörnum hennar, sonarsyni,
sem annaðist ömmu í veikindum
hennar á síðustu árum og dóttur-
dóttur hennar í Hafnarfirði, sem
hefur alla tíð sýnt mikla fórnfýsi
og ástúð í garð ömmu. Soffíu.
Friðjón.
Elsku langamma.
Nú þegar fréttirnar um að þú
sért ekki lengur meðal okkar, ber-
ast til mín hér í Chicago á þessum
þungbúna mánudegi, kemur upp í
huga mér tíminn fyrir tveimur mán-
uðum þegar við kvöddumst síðast.
Ég fann það þá að þú kvaddir mig
eins og þetta væri okkar hinsta
kveðjustund, þú vissir meira en ég.
Ég svaraði þér eitthvað á þá leið
að við mundum sjást. síðar. Síðar
verður víst annars staðar en ég
bjóst við.
Heimurinn er án efa fátækari í
dag en hann var í gær, þar sem
við fáum ekki lengur notið bros
þíns og hlýju. Minningin um góða
ömmu mun samt ávallt fylgja mér
í huga mínum og hjarta þar til við
hittumst næst.
Ég réyni samt að vera glöð fyrir
þína hönd.þar sem þú.ert á betri
stað sameinuð aftur með ættingjum
og vinum liðinna tíma. En í dag er
söknuðurinn yfirsterkari því að
þrátt fyrir að þú hafir verið tilbúin
að kveðja þá var ég það víst ekki.
Manstu eftir fallegu litskrúðugu
lopasokkunum sem þú pijónaðir
fyrir mig í fyrra, þeir minna mig á
þig; skemmtilegir og hlýir eins og
þú.
Takk fyrir allt langamma.
Sjáumst,
Angela.