Morgunblaðið - 15.12.1995, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Dr. Zhang segir betri árangur hafa orðið af aðgerðinni á Hrafnhildi en búist hafi verið við
Yiss von um 2 eða 3 stiga
mátt á 5 stiga skala
Morgunblaðið/Kristinn
DR. Halldór Jónsson, yfirlæknir bæklunardeildar Landspítalans, Auður Guðjónsdóttir, móðir Hrafn-
hildar, og dr. Zhang Shaoeheng, taugaskurðlæknir, þáðu boð frú Vigdísar Finnbogadóttur, forseta
íslands, í gær. Frú Vigdís þakkaði dr. Zhang fyrir að hafa komið til íslands til að framkvæma
læknisverk í þágu læknavisindanna og um leið í þágu mannúðar. Dr. Zhang þakkaði henni fyrir
að hafa greitt fyrir því að hann kæmi til íslands.
Meiri árangur hefur
orðið af flókinni tauga-
skurðaðgerð íslensks
og kínversks læknis á
tuttugu og tveggja ára
gamalli íslenskri
stúlku en haldið var
eftir aðgerðina á mið-
vikudaginn. Dr. Zhang
Shaocheng, annar
skurðlæknanna, lýsti
yfír ánægju sinni með
árangurinn í samtali
við Onnu G. Olafs-
dóttur í gær.
TILFINNING Hrafnhildar
Thoroddsen frá áverka-
stað hefur vaxið hraðar
en búist var við eftir að
gerð var á henni flókin tauga-
skurðaðgerð á miðvikudag. Dr.
Zhang Shaocheng taugaskurð-
læknir segir að hún hafí fengið
tilfinningu 20 sm niður frá áver-
kastað á einum sólarhring. Venju-
lega væru sjúklingar mun lengur
að öðlast aftur tilfinningu. Viss
von er um að hún geti náð 2 eða
3 mætti á skalanum fímm í vinstri
fótinn. Dr. Zhang, dr. Halldór
Jónsson jr., yfirlæknir bæklun-
ardeildar Landspítalans, og Auður
Guðjónsdóttir, móðir Hrafnhildar,
þáðu boð frú Vigdísar Finnboga-
dóttur, forseta íslands í gær. Dr.
Zhang segist ekki hafa orðið fyrir
meiri heiðri á ævinni.
„Ég er fæddur í Tangshanborg
í Hebeifylki í Norður-Kína. Eftir
að hafa lokið MA-gráðu við
Changhai háskóla og hafið lækna-
störf í Sjanghæ lenti ég í gífurleg-
um jarðskjálfta þegar ég var í
sumarfríi heima árið 1976. Yfir
200.000 manns létu lífið og sjálfur
slasaðist ég lítilsháttar. Við höfum
á orði í Kína að þegar menn sleppi
lifandi úr svona hörmungum eigi
þeir eftir að verða fyrir einhveiju
öðru mjög sérstöku síðar á lífsleið-
inni. Ferðin hingað til íslands er
ef til vill sönnun þess,“ segir dr.
Zhang Shaocheng um förina til
íslands.
Dr. Zhang segir ýmsar ástæður
fyrir því að hann hafi ákveðið að
gerast læknir. „Ein af
ástæðunum fyrir því að
ég vildi gerast læknir
var að margir læknar
eru í fjölskyldunni. Önn-
ur ástæða er að þegar
ég var lítill var ég oft veikur og
þurfti á læknishjálp að halda. Ég
hugsaði því með mér að ég vildi
sjálfur verða læknir og bjarga
öðrum. í Kína er talað um að tak-
ist lækni að bjarga lífi manns verði
það honum til ævarandi gæfu,“
segir hann.
Hann dregur úr því að hann
hafi bjargað mörgum mannslífum.
„Ég valdi mér taugaskurðlækn-
ingar af því að mér fannst meira
spennandi að velta fyrir mér
möguleikum á því sviði en að
ganga beint að því að lækna brot.
Mitt aðalstarf hefur því verið að
tengja saman taugar og sauma
útlimi á fólk. Ég bjarga s.s. ekki
mannslífum þó ég fari nærri því,“
segir hann.
Starfar í 1.200 rúma
sjúkrahúsi
Dr. Zhang staðfestir að fáir kín-
verskir læknar taki að sér flóknar
taugaskurðaðgerðir enda verði að
fara saman þekking, reynsla, góð
sjón og næmni í höndum. Hann
hefur haft næg verkefni og fram-
kvæmt um 1.000 skurðaðgerðir á
sínu sviði, flestar á handleggjum,
og oftast eftir vinnuslys. „Ég
starfa á stóru opnu hersjúkrahúsi
í Sjanghæ. íbúar í hverfinu í kring-
um sjúkrahúsið eru um milljón og
sjúkrahúsið er með 1.200 rúm í
fjórum stórum byggingum. Þrjár
eru fyrir almenning og ein er sér-
staklega fyrir sjúklinga með erlend
vegabréf. Tækjakosturinn er að
langmestu leyti innfluttur, t.d. frá
Japan, og þykir góður á kínversk-
an mælikvarða,“ segir hann. Um
6.000 komur eru á sjúkrahúsið á
hveijum degi að jafnaði.
Hann sagði ómögulegt að full-
yrða að ekki hefði verið gerð jafn-
flókin aðgerð og aðgerðin á Hrafn-
hildi á Vesturlöndum fyrr.
„Vesturlöndin eru fjölmenn og
engu hægt að slá föstu um slíkt.
Hins vegar veit ég ekki
til um árangur hafi náðst
af svona aðgerð jafn-
löngu eftir að slys hefur
orðið. Venjulega er reynt
að skera upp innan við
tveimur árum eftir slys en Hrafn-
hildur varð fyrir slysi fyrir sex
árum,“ segir hann.
Hann segir að mæna Hrafnhild-
ar hafi reynst nokkuð mikið sködd-
uð. „Mænan var svo mikið sködduð
neðst að ekki var hægt að tengja
í hana. Ofar var mænan sködduð
á fleiri stöðum og ekki var hægt
að eiga neitt við þá. Með hjálp
örtækni tókst okkur hins vegar
að mynda meira rými fyrir aðrar
taugar til að gefa þeim tækifæri
til að virka betur. Árangurinn hef-
ur þegar orðið mjög góður því
Hrafnhildur hefur fengið tilfinn-
ingu 20 sm niður á einum degi.
Venjulega, þegar aðgerð er fram-
kvæmd innan við tveimur árum
eftir að slys hefur orðið, vex til-
fínningin um 10 sm eða svo á
hálfu ári,“ segir hann.
Taugatenging heimspeki
Hann tekur fram að engin von
sé til að Hrafnhildur nái fullkomn-
um bata. „Fyrir aðgerðina gerði
Hrafnhildur ekki annað en að
halda holdum á vinstri fætinum.
Eftir hana, ef við ímyndum okkur
að máttur hafi fímm stig, er viss
von um að hún geti náð 2 eða í
besta falli 3 mætti. Ég get til sam-
anburðar sagt þér að ef um hendi
væri að ræða þýddi sá styrkur að
hún gæti tekið upp hlut en hún
gæti ekki tekið á,“ segir hann.
„Ef tilfinningin liðast niður í
fótinn er ýmislegt hægt að gera í
framhaldi af því sem kæmi henni
að gagni. Ég get t.d. nefnt að
sameina vöðva og færa til vöðva
til að hún geti hreyft fótinn eða
tengja taugar áfram niður til að
virkja aðrar taugar í fætinum,"
segir dr. Zhang og hann tekur
fram að eins og nú sé háttað séu
horfumar svo góðar að hann sé
ekki að velta því fyrir sér að at-
huga aðra mögleika til að færa
mátt í vinstri fót Hrafnhildar, t.d.
með því að tengja heil-
brigðar taugar við taug-
ar í efri hluta mænu
hennar eða tengja taug-
ar úr handlegg.
Annars segir dr.
Zhang að honum sé fremur illa
við að spá fyrir um árangur hvort
heldur er fyrir eða eftir aðgerðir.
„Einu sinni sagði starfsfélagi minn
að ákveðin tækni fælist í því að
sauma saman æðar en ákveðin
heimspeki í að tengja saman taug-
ar,“ segir hann. „Engu er líkara
en einhver dularfullur kraftur sé
stundum á ferðinni, a.m.k. er eng-
in trygging fyrir því að sami
árangur náist þó sami skurðlækn-
ir geri aðgerðir á tveimur einstakl-
ingum vegna sama áverkans,"
segir hann.
Stuðst er við þijár aðferðir til
að mæla mátt sjúklings áður en
hann getur farið að hreyfa vöðva
eftir aðgerð. „Ein aðferðin er að
beita skynprófí og reyndari læknar
geta reynt að þreifa á vöðvanum.
Hins vegar er best að nota raf-
magnsmælitæki til að sýna hvað
vöðvinn hefur tekið mikið við sér.
Við erum með dönsk mælitæki í
Kína og þau hljóta að vera til hér.“
Mestur heiðurinn
að hitta frú Vigdísi
Dr. Zhang segir að samstarfíð
við dr. Halldór Jónsson jr., yfir-
lækni bæklunardeildar Landspítal-
ans, hafí gengið mjög vel enda sé
Halldór mjög fær læknir. Þegar
dr. Zhang var spurður að því hvort
hann myndi skoða fleiri sjúklinga,
sagðist hann hafa komið til Is-
lands af því að heilbrigðisráðu-
neytið hefði farið fram á að hann
kæmi. Hann myndi fara eftir áætl-
unum þess.
Dr. Zhang sagðist mjöjg ánægð-
ur með móttökurnar á Islandi en
vona að ekki væri eytt miklu til
þeirra, enda væri hann sjálfur
ekki vanur miklum íburði heldur
ynni mikið og lifði einföldu lífi.
Hann sagði að mestur heiður sem
hann hefði orðið fyrir á ævinni
hefði verið að hitta frú Vigdísi
Finnbogadóttur forseta íslands í
gær. „Hún er mikill leið-
togi,“ sagði hann. Hann
sagðist halda að stór
hluti kínversks almenn-
ings vissi hver Vigdís
væri. „Fyrir því eru
nokkrar ástæður. Ég get nefnt að
Vigdís var oft í fararbroddi í heim-
sókn sinni til Kína og að ekki eru
margir kvenforsetar í heiminum.“
Dr. Zhang tók fram að hann
væri mjög ánægður með að hafa
fengið tækifæri til að koma til
íslands. „Ég hugsa að margir haldi
að hér sé bara ís og snjór en auð-
vitað fer því fjarri. Ég er mjög
ánægður með að fá að koma hing-
að og hafa fengið tækifæri til að
hitta forsetann ykkar og þann
mikilhæfa lækni sem Halldór Jóns-
son er.“
Viðbúnaðar-
áætlun Flug-
málastjórnar
„Fyllsta
öryggis
gætt“
ÞORGEIR Pálsson, flugmála-
stjóri, sagði í gær að verið
væri að leggja „síðustu hönd
á smáatriði" viðbúnaðará-
ætlunar, sem nota á til flug-
umferðarstjórnar eftir ára-
mót, og þar yrði fyllsta örygg-
is gætt.
Eftir fund Félags íslenskra
flugumferðarstjóra (FÍF) á
miðvikudag kom fram að
flugumferðarstjórar hefðu
áhyggjur af áætluninni og af
hálfu félagsins yrði félögum
í sjálfsvald sett hvort þeir
kæmu til vinnu eftir að upp-
sagnir þeirra tækju gildi 1.
janúar þótt þeim hefði verið
gert að vinna fram yfir upp-
sagnarfrestinn eins og heimilt
er í lögum.
„Þetta er á misskilningi
byggt,“ sagði Þorgeir Páls-
son. „Oryggi verður ekki
skert með neinum hætti.“
Að sögn Þorgeirs er mark-
mið flugumferðarstjórnar al-
mennt tvíþætt. Annars vegar
að tryggja aðskilnað flugvéla
og öryggi þeirra og hins veg-
ar að sjá til þess að ná sem
mestri hagkvæmni fyrir flug-
menn og flugfélög.
Þorleifur Björnsson, for- '
maður Félags íslenskra
flugumferðarstjóra (FÍF),
sagði í samtali við Morgun-
blaðið í fyrradag að hann
hefði áhyggjur af því að við-
búnaðaráætluninni fylgdi lítill
sveigjanleiki, vélar yrðu að
fljúga í ákveðinni hæð og erf-
itt yrði að bregðast við frávik-
um.
Þorgeir Pálsson sagði að
það yrði að draga úr sveigjan-
leika með föstum flugferlum
og það drægi úr hagkvæmni.
Hagkvæmni yrði heldul'
minni, en öryggi yrði óskert.
Nú væri meðal annars verið
að kanna hvernig viðbúnað-
aráætlunin stæðist fyrri flug-
umferð, með því að nota
tölvuhermi, og enn hefðu eng-
in vandamál komið í ljós.
Að sögn Þorgeirs hefur
Flugmálastofnun stöðugt
samráð við Alþjóðaflugmála-
stofnunina um þessi mál og
er von á sérfræðingi hennar
til íslands eftir helgina.
Fulltrúar Alþjóðasamtaka
flugumferðarstjóra til
íslands
Einnig eru væntanlegir
hingað til lands tveir fulltrúar
Alþjóðasamtaka flugum-
ferðarstjóra (IFATCA) í
næstu viku vegna þess
ástands sem skapast hefur í
málefnum flugumferðarstjóra
undanfarið.
Þorleifur Björnsson sagði
að áætlun Flugmálastjórnar,
sem notast á við eftir áramót,
hefði valdið IFATCA áhyggj-
um. Einnig þætti sú mikla
yfirvinna, sem hér er unnin
að jafnaði, keyra úr hófi fram,
enda þekktist slíkt ekki í ná-
grannalöndunum.
Að sögn Þorleifs koma Pre-
ben Falkman Lauritsen, for-
seti IFATCA, og Gunther
Melchert, aðstoðarstjórnandi
Evrópudeildar samtakanna,
hingað til lands eftir helgi og
verður haldinn með þeim
blaðamannafundur.
Að bjarga
mannslífi
færir gæfu
Vinnur mikið
og lífir
einföldu lífi