Morgunblaðið - 05.03.1996, Blaðsíða 56

MORGUNBLADID, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SlMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRl: HAFNARSTRÆTI 85
ÞRIÐJUDAGUR 5. MARZ 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Steinbítsrisi
veiddist
við Eyjar
STEINBÍTUR, sem vó 15,5 kg
slægður og mældist rúmlega 124
sentimetra langur, kom í net
Góu VE við Mannklakk austur
af Vestmannaeyjum hinn 1.
mars síðastliðinn. Að sögn Páls
R. Pálssonar, forstöðumanns
Fiskmarkaðs Vestmannaeyja, er
þetta Iíklega stærsti steinbítur
sem mældur hefur verið hér á
landi. Sá sem kemst næstþess-
um að lengd var 119 sentimetra
langur og hefur íslandsmetið
því verið slegið svo um munar.
Páll taldi að steinbíturinn stóri
hafi vegið um 18 kg óblóðgaður
og óslægður.
Steinbíturinn var boðinn upp
á Fiskmarkaði Vestmannaeyja í
gær. Það var markaðurinn sjálf-
ur sem átti hæsta boð og greiddi
150 krónur fyrir kílóið. Þessi
risi meðal steinbíta verður
stoppaður upp og mun vænt-
anlega prýða húsnæði fiskmark-
aðarins í framtíðinni. Páll R.
Pálsson sagðist enn naga sig í
handarbökin fyrir að hafa látið
ganga sér úr greipum 43 kg
þorsk sem barst inn á markað-
inn í fyrra. Því vildi hann allt
til vinna að varðveita steinbíts-
tröllið. Páll sagði að steinbítur-
inn yrði aldursgreindur þegar
búið væri að kvarna hann, en
líklega væri fiskurinn kominn á
þrítugsaldurinn.
Morgunblaðið/Sigugeir Jónasson
ÁRNI Karl Ingason, starfsmaður Fiskmarkaðs Vestmannaeyja,
með risasteinbitinn og einn „venjulegan“ til samanburðar.
Fimmtíu o g sex hafa nú greinst sýktir af salmonellu
Þrjú tilvik utan
Ríkisspítala
FIMMTÍU og sex manns hafa
greinst með sýkingu af völdum
salmonella enteritidis á sýklafræði-
deild Landspítala, en af þeim eru
þrír utan Ríkisspítala og hafa ekki
neytt fæðu þar innan veggja. Dr.
Karl G. Kristinsson, sérfræðingur í
sýklafræði, segir að spurningalistar
sem hinir sýktu hafa svarað hafi
lijitt í ljós að þeir hafi allir borðað
sama réttinn, og liggi hann undir
grun um að vera uppspretta sýking-
arinnar.
Heilbrigðiseftirlit ríkisins og
Hollustuvernd ríkisins funduðu í
gær um stöðu mála á Ríkisspítölum,
en stofnanirnar þijár hafa tekið
höndum saman um að fá eins mik-
ið af ræktunum úr umræddum rétti
og hægt er.
Ekki matreitt
á Landspítala
Ekki eru til afgangar af réttinum
og fyrir vikið verður byggt á líkum
og sýnum frá sjúklingum þegar
úrskurðað verður um orsakavald-
inn, auk þess sem möguleiki er á
að hægt sé að finna eitthvað af því
hráefni sem fór í réttinn.
„Við getum ekki staðfest upptök-
in nema með því að rækta réttinn
sjálfan og hann er ekki til, þannig
að aldrei verður um 100% staðfest-
Ein mesta hóp-
sýking sem orðið
hefur hérlendis
ingu að ræða. En við gerum sjaldn-
ast ráð fyrir að ná þeim árangri í
málum sem þessum, þannig að oft-
ast byggist þetta á líkum og þær
eru sterkar í þessu tilviki,“ segir
Karl.
Karl segir að ekki verði upplýst
strax um hvaða rétt sé að ræða,
enda sé hann ekki lengur á boðstól-
um og framleiðandinn gæti beðið
skaða af, reynist grunur manna
rangur. Bæði er verið að skoða
framleiðanda og hráefni að sögn
Karls. Umrædd matvæli komu því
sem næst tilbúin inn á Ríkisspítala
og voru ekki elduð í eldhúsi Land-
spítala.
Karl segir að salmonellusýkingin
nú sé orðin ein stærsta hópsýking
í tengslum við eina matareitrun sem
upp hefur komið hérlendis, en fyrir
talsvert mörgum árum hafi vel á
annað hundrað einstaklingar sýkst
vegna skemmds hráefnis í olíusósu.
Sýkingar hafa fundist á Landspít-
ala, geðdeild, Hátúni, Kleppsspítala,
leikskólum Ríkisspítala, Vífilsstað-
aspítala og Kópavogshæli. Eldhús
Landspítala þjónar öllum þessum
deildum Ríkisspítala nemur tveimur
síðastnefndu, sem þykir renna stoð-
um undir þá kenningu að sýkingin
eigi sér aðra orsök en eldhús Land-
spítala að sögn Karls, auk áður-
nefndu einstaklinganna þriggja sem
greinst hafa sýktir.
13 börn hafa sýkst
Hann kveðst gera sér vonir um
að sýkingin sé yfirstaðin en fleiri
eigi þó væntanlega eftir að greinast
og ekki þurfi að koma á óvart þótt
þau verði á sjöunda tuginn áður en
yfir lýkur. Greiningum fari þó
eflaust fækkandi. Sýktu einstakl-
ingamir hafa sumir orðið talsvert
veikir og þurft að leggjast á sjúkra-
hús, án þess þó að vera í lífshættu.
„Mér er ekki kunnugt um að
nokkur hafi veikst svo mikið að við
teljum líklegt að viðkomandi hljóti
varanlegt heilsutjón af,“ segir Karl.
Margir eru á batavegi og þeir sem
þjáist af niðurgangi eru beðnir um
að senda sýklafræðideild Land-
spítalans sýni, sem tekur um tvo
daga að rækta.
Þrettán börn hafa sýkst, þar af
ellefu á leikskólum Ríkisspítala, en
þau hafa ekki átt í meiri vandræð-
um með að glíma við sýkinguna en
hinir fullorðnu að sögn Karls.
Endurkröfur vá-
tryggingafélaga
rúmar 18,6 millj.
ENDURKRÖFUNEFND, sem skip- 15 konur eða rúm 14%. Árið 1992
uð er til að kveða á um endurkröfu- var hlutfall kvenna um 14%, árið
rétt vátryggingafélaga vegna tjóna 1993 tæp 16% og 19% árið 1994.
af ásetningi eða stórkostlegu gá-
leysi hefur úrskurðað í 118 málum
á árinu 1995. Þar af vom samþykkt-
ar að hluta eða öllu leyti kröfur í
115 málum. Endurkröfumar nema
samtals 18,638.053 krónum. Hæsta
endurkrafan nemur tæpum
1.350.000 krónum.
Árið 1994 var heildarfjöldi mál-
anna 112 og samþykktar kröfur að
öllu eða einhverju leyti voru 94,
samtals að fjárhæð 20.552.674
krónur.
Hæsta endurkrafan var rúmar
1,3 milljónir og næsthæsta var rúm-
lega 1,1 millj. árið 1995. Alls var
úrskurðuð 21 endurkrafa, þar sem
fjárhæðir námu 250 þúsund krónum
eða meira.
94% vegna ölvunar
Samkvæmt upplýsingum frá end-
urkröfunefnd kemur fram að 94%
endurkrafna á árinu 1995 voru rak-
in til ölvunaraksturs, en 88% á árinu
1994. Hjá tjónvöldum sem endurkr-
afðir voru reyndust 52 hafa 2 próm-
ill og yfir af vínandamagni í blóði,
þar af 3 með yfir 3 prómill.
Af þeim 105 málum sem endur-
kröfurnar ná til voru 90 karlar en
Morgunblaðið/RAX
Rækju landað
PÉTUR Jónsson RE landaði í vikna túr. Ríekjan var sett í
Reykjavík í gær 265 tonnum af frystigáma og flutt til Stykkis-
frystri rækju eftir fjögurra hólms þar sem hún verður pilluð.
Islandsflug
stækk-
ar flotann
ÍSLANDSFLUG hefur tekið á
leigu nýja flugvél sem ber 46 far-
þega eða um 4 tonn af vörum.
Vélin er af gerðinni ATR 42 og
verður einkum notuð til fraktflutn-
inga milli Islands og Englands auk
farþegaflugs, ekki síst í Græn-
landsflugi félagsins.
Gunnar Þorvaldsson, fram-
kvæmdastjóri íslandsflugs, segir
að Metro-flugvél sem notuð hefur
verið til fraktflugs hafí verið orðin
of lítil þegar í haust er leið. Því
hafí verið ráðist í þessa aukningu
á flugvélakosti. Fyrir á íslandsflug
þtjár Dornier vélar og eina Metro,
sem hver um sig getur flutt 19
farþega.
Ráðgert er að taka vélina í
notkun þann 1. maí næstkomandi.
■ Ætlað að sinna/16