Morgunblaðið - 14.05.1996, Blaðsíða 36

36 ÞRIÐJUDAGUR 14. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
MIIMNINGAR
+ Elísabet Sveins-
dóttir fæddist í
Kaupmannahöfn
hinn 22. júní 1922.
Hún lést á hjarta-
deild Borgarspítal-
ans hinn 5. maí síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Sveinn Björnsson
sendiherra og síðar
forseti og Georgía
Björnsson, f. Hoff-
Hansen. Systkini
Elisabetar voru þau
Björn Sv. Björns-
son, f. 1909, Anna
Katherine Aagot Patursson, f.
1911, Henrik Sv. Bjömsson, f.
1914, Sveinn Christen Bjöms-
son, f. 1917, og Ólafur Sv.
Björnsson, f. 1919. Björn lifir
Elísabetu systur sína, en hin
systkinin em látin.
Elísabet giftist Davíð S. Jóns-
syni forstjóra hinn 18. maí 1946
og var brúðkaup þeirra haldið
á Bessastöðum. Elísabet helgaði
sig heimili sínu og uppeldi sex
bama sinna. Um þrjátíu ára
skeið var heimili þeirra Davíðs
í Þingholtsstræti 31 og var þar
mikill gestagangur. Böm þeirra
Elísabetar og Davíðs em: 1)
Guðrún Daviðsdóttir, f. 1944.
Hún á þijár dætur, Elinu Sig-
riði, f. 1973, Elisabetu, f. 1975
og Li\ju Dögg, f. 1983. 2) Erla
Davíðsdóttir, f. 1947, gift Jó-
hanni Birgi Guðmundssyni. Þau
eiga þijú böm, Katrínu Sig-
fríði, f. 1968, Davið Smára, f.
1976 og Karenu Sóleyju, f. 1977.
3) Sigríður Davíðsdóttir, f. 1950.
Hveijir eru þeir skólafélagar
sem, skila mestu á lífsleiðinni að
loknu dagsverki? Eru það þeir, sem
mikið ber á og komast til mestra
metorða? Eða eru það þeir, sem
gera öðrum gagn í hógværð sinni,
stuðla að velferð annarra og láta
gott af sér leiða. Þessi spurning
verður ofarlega í huga, þegar
kvödd er Elísabet Sveinsdóttir
Björnsson, eða Beta eins og við
skólasystkinin kölluðum hana. Hún
var ein af þeim hógværu, sem
studdu við bakið á vinum sínum,
en fjölskylda hennar sat ávallt í
fyrirrúmi.
Við Beta vorum saman í mennta-
skóla og vorum báðar eins konar
útlagar í Reykjavík. Foreldrar mín-
ir bjuggu á Vífílsstöðum og foreldr-
ar Betu bjuggu í öðru landi. Hún
bjó hjá frú Ingibjörgu Þorláksson,
þeirri merkiskonu, og þar leið henni
vel. í herbergi Betu á Bjarkargöt-
unni var oft skemmtilegt að vera,
og þar var skrafað og brosað yfír
ýmsu smávægilegu. Beta rifjaði
stundum upp ýmsar tilvitnanir og
smásögur, sem voru bráðfyndnar
og spaugilegar og yljuðu um hjarta-
rætur. Ungu stúlkurnar voru eðli-
)ega forvitnar um, hvað biði þeirra
í framtíðinni, og fóru eitt sinn til
spákonu. Hún sagði, að foreldrar
Betu byggju í öðru landi, en myndu
brátt flytjast heim. Stöllurnar
hristu höfuðið, lítið var að marka
svona raus og þær héldu hlæjandi
út í góða veðrið.
Margvísleg örlög biðu þessara
ungu stúlkna, en Beta var ein
þeirra, sem lærðu af reynslunni,
og varð kona að meiri. Hún virtist
oft hlédræg, dálítið dul, lítið fyrir
að trana sér fram, en fór sína leið
og var alltaf sjálfri sér samkvæm.
Það átti fyrir mér að liggja að
missa mann minn fyrir aldur fram,
og allar aðstæður voru erfíðar.
Nokkru síðar hringdi síminn og
Beta sagði: „Gunna mín, viltu ekki
koma upp í sumarbústað og vera
hjá okkur í nokkra daga, hér líður
okkur svo vel?“ Þetta hefði Beta
mín ekki getað boðið nema af því
Hún á tvö börn, Ge-
orgíu Olgu, f. 1979,
og Davíð Tómas, f.
1988. 4) Sveinn Ge-
org Davíðsson, f.
1953. 5) Jón Pálmi
Davíðsson, f. 1955.
6) Elísabet Dolinda
Ólafsdóttir, f. 1965.
Hún á tvö böm,
Lindu Björgu, f.
1989, og Kjartan, f.
1995. Sambýlismað-
ur hennar er Már
Björgvinsson. Elísa-
bet Dolinda er dóttir
Ólafs bróður Elísa-
betar og konu hans Dolindu
Tanner sem bæði em látin. Hún
ólst upp hjá þeim Elisabetu og
Davíð frá bamæsku og er kjör-
dóttir þeirra. Elísabet ólst upp
í Danmörku og stundaði þar
barna- og gagnfræðaskólanám.
Sautján ára að aldri fluttist hún
til íslands vegna styijaldarinnar
sem þá geisaði í Evrópu. Hún
bjó fyrst hjá Ingibjörgu Claess-
en Þorláksson eða þar til móðir
hennar kom heim með Esjunni
frá Petsamo. Faðir hennar kom
heim með viðkomu á Italiu og
í New York og fluttust þau til
Bessastaða er faðir hennar tók
við starfi ríkisstjóra árið 1941.
Þá um vorið varð Elísabet stúd-
ent frá Menntaskólanum í
Reylgavik. Eftir stúdentspróf
dvaldist hún meðal annars i
Bandaríkjunum.
Útför Elísabetar Sveinsdóttur
verður gerð frá Dómkirkjunni
í dag, og hefst athöfnin klukkan
13.30.
að hún átti góðan mann, Davíð S.
Jónsson forstjóra, en þau hjónin
voru mjög samhent og létu gestum
sínum líða vel.
Margar voru heimsóknir hennar
til vina og vandamanna, og ávallt
var hún reiðubúin að rétta öðrum
hjálparhönd. í aprílbyrjun sl. kom
Beta heim til mín og sótti mig í
bekkjarkaffið, eins og hún hafði
gert í vetur. Hún var hress að
vanda, og afar hlýlegt bros hennar
lífgaði upp á tilveruna.
Ég vil votta manni hennar og
fjölskyldu innilegar samúðarkveðj-
ur, og ég þakka Betu minni sam-
fylgdina og fordæmið, sem hún gaf
öðrum.
Guðrún P. Helgadóttir.
Gengin er góð kona og merk,
Elísabet Sveinsdóttir Björnsson.
Kona sem laðaði að sér alla aldurs-
hópa, unga sem aldna, með sinni
mildu glaðværð, víðsýni og stóisku
ró.
Heimili hennar og Davíðs, móð-
urbróður míns, hefur verið kjölfesta
margra í hálfa öld. Þar var móðirin
sem alltaf var stoðin og styttan.
Þar var hinn óbilandi vinur og þar
var húsmóðirin og heimsdaman.
Saga Elísabetar og Davíðs er
saga kynslóðarinnar sem hóf bú-
skap á eftirstríðsárunum. Var þá
unga fólkið í þjóðfélaginu. Þau
höfðu bæði dvalið erlendis, m.a. í
Bandaríkjunum, og báru því jafnan
með sér ferskan andblæ og nýja
strauma, sem höfðu áhrif á líf okk-
ar hinna. Þá var ég lítill telpu-
hnokki sem fékk stjörnur í augun
þegar ég fékk að vera með þessu
glæsilega pari Og árin liðu, Elísa-
betu og Davíð fylgdi alltaf stöðug-
leiki, einhver föst stærð sem var
bæði huglæg og hlutlæg.
Elísabet hélt alltaf reisn sinni,
fram til hins síðasta. Hún minnti
okkur hin, með fögru lífi sínu, á
hin eilífu gildi og skyldur mann-
eskjunnar. Fyrir stuttu síðan áttum
við tveggja kvenna tal sem oftar.
Þá spurði ég hana, hvort hún hefði
ekki, hér áður fyrr, haft löngun til
frekara náms eftir stúdentspróf í
MR og að hasla sér völl úti á vinnu-
markaðnum, eins og sagt er í dag.
Á sinn hógværa hátt fékk hún mig
til að skilja hlutverk sitt og tak-
mark í lífinu; benti mér á, að þess-
um þörfum hefði hún sinnt í því
umhverfi sem þau Davíð skópu sér.
Það hefur verið lærdómsríkt að
fylgjast með samheldni þeirra
hjóna við að hjálpa bömum að fóta
sig í lífinu og virkja mannauðinn í
unga fólkinu, svo það mætti eflast
og verða að sjálfstæðum, farsælum
einstaklingum. En ekki hvað síst
var áhrifaríkt að fylgjast með sam-
hug þeirra Elísabetar og Davíðs í
því að styðja og hlúa að elstu kyn-
slóðinni.
Elísabet hefur auðgað líf okkar
fjölmargra. Hafi hún þökk fyrir
allt og allt.
Guð veri með henni og ástvinum
hennar öllum.
Alda Halldórsdóttir.
Elsku amma, þegar atburðirnir
gerast svona snöggt gefst enginn
tími til að segja allt sem segja
þyrfti. Það er svo margt sem ég
átti eftir að segja þér og margt sem
ég átti eftir að þakka þér fyrir. Þú
varst alltaf svo góð og skilningsrík,
ég minnist þess nú, hversu oft ég
gat leitað til þín með vandamál
mín og aðra hluti sem voru mér
hjartfólgnir. Þú aðstoðaðir mig allt-
af þegar ég átti í einhveijum erfið-
leikum, og fæ ég aldrei fullþakkað
þér öll þau góðverk sem þú gerðir
fyrir mig, og vona ég um leið að
þú fyrirgefír mér þær stundir sem
ég gerði þér erfiðar.
Nú þegar þú ert ekki lengur
hérna hjá okkur, minnist ég þín
og vil ég þakka guði fyrir allar þær
stundir sem við áttum saman. Þeg-
ar ég minnist þín koma alltaf upp
í huga mér fleiri og fleiri eiginleik-
ar í fari þínu sem ég hafði ekki
hugsað út í áður. Þú varst mér og
öllum öðrum svo góð. Óeigingirni
og að þjóna öðrum og veita þeim
það besta sem þú gast einkenndi
þig_ og allt þitt líf.
Ég áttaði mig kannski ekki á
því þá en veit það nú, hversu vænt
mér þótti um þig og hversu mikils
virði þú varst mér. Þú áttir svo
sannarlega miklu betra skilið og
vildi ég gefa hvað sem væri aðeins
til að fá að segja þér hversu vænt
mér þótti um þig. Ég sakna þín
mikið og græt sárt að þurfa að
skilja við þig. Í hvert skipti sem
ég hugsa til þín lít ég upp í himin-
inn og þakka guði fyrir að þú haf-
ir verið amma mín og _að ég hafi
fengið að eiga þig að. Ég bið guð
að geyma þig og varðveita og um
leið að vera méð afa og umvefja
hann öllum sínum kærleik. Því eng-
inn fær komið í þinn stað og minn-
ist ég þín því með söknuði sem ég
ekki hefði gert ef þú hefðir ekki
verið besta amma í heimi. Ég skal
reyna að vera góð og veita þeim
ást sem þurfa sem ég veit að þú
hefðir viljað. Þannig að lif okkar
beri þess merki hvað þú varst mér
góð og mikil fyrirmynd. Guð geymi
þig-
Georgía.
Fyrsta minning mín um Betu
frænku er í húsinu við Þingholts-
stræti, sem var í augum smárrar
hnátu húsið með stóru tröppurnar.
Er ég var orðin nógu gömul til að
fara í strætó niður á Tjörn á skauta,
var gott að koma við hjá frænku
á Þingholtsstrætinu. Eftir mikil
hlaup á skautum tók Beta á móti
tveimur litlum hnátum með heitt
súkkulaði og kaffibrauð.
í mínum augum hefur Elísabet
frænka alltaf verið nokkurskonar
tengiliður við þennan legg fjöl-
skyldu minnar og hefur hún staðið
sig vel í því hlutverki. Ég minnist
þess að síðast þegar við hittumst
sagði hún mér með mikilli kátínu
frá því að þau hjónin hefðu nýlega
farið í bíó, í fyrsta skipti í áraraðir
og séð myndina BABE. En það er
oft eins og ljósið slokkni þegar
manni finnst það einmitt lýsa svo
skært.
Fyrir hönd fjölskyldu minnar
kveð ég þig nú, frænka, og þakka
þér fyrir góð kynni. Megi Guð og
gæfan styrkja ykkur, Davíð, börn
og barnabörn og einnig alla aðra
sem nú eiga um sárt að binda.
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesú, í þína hönd.
Síðast þegar ég sofna fer
sitji guðs englar yfir mér.
(Hallgr. Pét.)
Guðrún Jóhanna
Georgsdóttir.
Mæt kona er fallin í valinn. Lát
hennar kom eins og reiðarslag fyr-
ir ástvini hennar. Þetta bar svo
óvænt að. Elísabet var ein af þeim
sem kvartaði ekki og var ekki allt-
af hjá læknum. Hún átti nokkra
skjólstæðinga og var stoð margra.
Þó er mér ekki kunnugt um, að
hún væri í neinu líknarfélagi. Hún
vann í kyrrþey, það var hennar
háttur.
Ég kynntist Elísabetu fljótlega
eftir að yngsti systursonur móður
minnar kvæntist henni. Þar steig
hann mikið gæfuspor. Hún var
honum frábær eiginkona og mikill
félagi. Elísabet var mjög vel gefín
og hefði eflaust átt framtíð fyrir
sér á atvinnumarkaðnum, en þá var
ekki til siðs að konur ynnu úti eft-
ir að þær eignuðust börn. Hún
helgaði sig heimilinu og hugsaði
um bömin þeirra fímm. Þau bjuggu
fyrstu árin á Bollagötu 3.
Þegar ég sem ung stúlka fór
að heiman og flutti suður, leigði
ég herbergi á Bollagötu stutt frá
þeim. Dæturnar voru þá orðnar
þijár. Þeim hjónum þótti sjálfsagt
að ég sylti ekki í frítíma mínum
og óðar en varði var ég orðin fast-
ur heimilismaður. Húsráðendur
mínir seldu íbúð sína og fluttu upp
í Hlíðar og ég með, en nokkru síð-
ar losnaði herbergi á jarðhæð hjá
Elísabetu og Sigmundi og gerðist
ég þá að nafninu til leigjandi þar
og bjó þar um tíma. Á Bollagöt-
unni fæddust synirnir tveir. Elísa-
bet hafði þá stúlku sér til aðstoð-
ar, þetta var orðið mannmargt
heimili. Þau hjón voru höfðingjar
heim að sækja og frændgarður
mikill í báðar ættir.
Áður en ég kom á heimilið var
sá siður kominn á að öldruðu fólki,
sem ekki átti nána ættingja, var
boðið þangað á aðfangadagskvöld.
Á gamlárskvöld voru þar oft bróðir
Sigmundar og mágkona. Þá var
slegið á léttari strengi og þeir bræð-
ur stríddu mér oft á karlmannsleys-
inu. Þegar íjölskyldan var orðin
svona stór keyptu þau einbýlishús
í Þingholtsstræti og bjuggu þar í
29 ár. Þar hafði Elísabet enga
hjálp, en ætíð mikill gestagangur
og oft þétt setinn bekkurinn. Ég
bjó í tvö ár í Miðstræti og var gott
að vera komin í nábýli við þau
ágætu hjón aftur. Systurnar pöss-
uðu stundum eldri son minn. Það
var ekki amalegt er litli flökku-
sveinninn minn tók upp á því að
fara sínar eigin leiðir um borg og
bæi, að hafa mannmargt lið í Þing-
holtsstræti til leitar.
Það hafa verið mikil umskipti
fyrir Elísabetu, sem var yngst
systkina sinna og kom svo að segja
úr vernduðu umhverfi, að hafa
svona mikið umleikis, en hún stóð
sig ætíð eins og hetja.
Alltaf þurfti hún að vera viðbúin
því að fá óvænta gesti með litlum
fyrirvara. Það voru ættingjar þeirra
og vinir og menn í viðskiptaerind-
um í tengslum við frænda minn,
sem rak umfangsmikla heildverzl-
un. Þegar börnin voru orðin stálpuð
og sum farin að heiman, tóku þau
til sín kornunga bróðurdóttur Elísa-
betar, sem misst hafði þá báða
foreldra sína. Hún bjó hjá þeim þar
til hún stofnaði eigið heimili. Þau
keyptu síðar einbýlishús á einni
hæð að Bauganesi 30. Það var
nýlegt og fallegt hús og þar leið
þeim ákaflega vel. Þar var dóttur-
dóttir þeirra alltaf öðru hvoru hjá
þeim og fermdist þar.
Elísabet varð fyrir mörgum áföll-
um í lífinu en henni var gefið mik-
ið jafnaðargeð og rósemi, hún tal-
aði aldrei illa um nokkra mann-
eskju. Öll þau ár sem ég var sam-
vistum við hana sá ég hana aldrei
skipta skapi.
Kæra Elísabet, ég kveð þig með
miklum söknuði og þakka þér fyrir
allt sem þú hefur fyrir mig gert.
Við Jón sendum eiginmanni,
börnum, tengdabörnum og barna-
börnum, bróður og ástvinum hlýjar
kveðjur.
Blessuð sé minning hennar.
Margrét Jóhannsdóttir.
í dag kveðjum við ömmu okkar
Elísabetu Sveinsdóttur hinstu
kveðju. í hugann koma minningar
frá fjölskylduboðum í Þingholts-
strætinu og síðar á Bauganesi þar
sem amma veitti af mikilli rausn
og passaði upp á að allir fengju
nóg. Henni var mjög annt um vel-
ferð okkar og fylgdist vel með sínu
fólki. Margar myndir leita á hug-
ann á svona stundu og kveðju-
stundin er alltaf sár, en við vitum
að algóður Guð hefur veitt ömmu
skjól hjá sér og þaðan fær hún
vonandi að fylgjast með þeim er
hún unni. Að lokum biðjum við
góðan Guð að styrkja afa á sorgar-
stundu.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(V. Briem.)
Barnabörn.
Minning'argreinar
og aðrar greinar
FRÁ áramótum til 15. febrúar sl.
birti Morgunblaðið 890 minning-
argreinar um 235 einstaklinga.
Ef miðað er við síðufjölda var hér
um að ræða 155 síður í blaðinu
á þessum tíma. í janúar sl. var
pappírskostnaður Morgunblaðs-
ins rúmlega 50% hærri en á sama
tíma á árinu 1995. Er þetta í
samræmi við gífurlega hækkun á
dagblaðapappír um allan heim á
undanförnum misserum. Dagblöð
víða um lönd hafa brugðizt við
miklum verðhækkunum á pappír
með ýmsu móti m.a. með því að
stytta texta, minnka spássíur o.fl.
Af þessum sökum og vegna
mikillar fjölgunar aðsendra
greina og minningargreina er
óhjákvæmilegt fyrir Morgunblað-
ið að takmarka nokkuð það rými
í blaðinu, sem gengur til birtingar
bæði á minningargreinum og al-
mennum aðsendum greinum. Rit-
stjórn Morgunblaðsins væntir
þess, að lesendur sýni þessu skiln-
ing enda er um hófsama takmörk-
un á lengd greina að ræða.
Framvegis verður við það mið-
að, að um látinn einstakling birt-
ist ein uppistöðugrein af hæfi-
legri lengd en lengd annarra
greina um sama einstakling er
miðuð við 2.200 tölvuslög eða um
25 dálksentimetra í blaðinu.
í mörgum tilvikum er samráð
milli aðstandenda um skrif minn-
ingargreina og væntir Morgun-
blaðið þess, að þeir sjái sér fært
að haga því samráði á þann veg,
að blaðinu berist einungis ein
megingrein um hinn látna.
Jafnframt verður hámarks-
lengd almennra aðsendra greina
6.000 tölvuslög en hingað til hef-
ur verið miðað við 8.000 slög.
ELISABET
S VEINSDÓTTIR
BJÖRNSSON