Morgunblaðið - 30.05.1996, Blaðsíða 12
12 FIMMTUDAGUR 30. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Um 350 manns sóttu aðalsafnaðarfund í Langholtssókn á þriðjudagskvöld
Morgunblaðið/Kristinn
MARGIR fundarmanna samfögnuðu Ólöfu Kolbrúnu Harðardóttur þegar ljóst var að ályktun henn-
ar hafði verið samþykkt. Ólöf gekk úr sóknarnefnd á fundinum.
Sóknarnefnd hlaut
afgerandi stuðning
Aðalsafnaðarfundur
Langholtssóknar var
haldinn síðastliðið
þriðjudagskvöld. Guðni
Einarsson sat fundinn
og fylgdist með því sem
fram fór.
GUÐMUNDUR E. Pálsson,
formaður sóknamefndar,
setti fundinn og bauð séra
Ragnari Fjalari Lárussyni
prófasti að stíga í pontu. Sr. Ragnar
Fjalar las ritningarorð og flutti bæn.
Auk prófasts var sr. Sigurður Sigurð-
arson vígslubiskup í Skálholti við-
staddur úr hópi forystumanna Þjóð-
kirkjunnar.
■Ingi R. Heigason, lögfræðingur,
var kjörinn fundarstjóri og Kristjana
Kristjánsdóttir og Anna María Ög-
mundsdóttir kjörnar fundarritarar.
Lesin var fundargerð síðasta aðal-
safnaðarfundar og síðan fluttu for-
menn nefnda og starfsgreina skýrslur
um safnaðarstarfið á liðnu ári. Þá
voru lesnir reikningar safnaðarins og
kórskóla.
Deilt á kirkjuyfirvöld
Guðmundur E. Pálsson las skýrslu
sóknarnefndar. Að loknum kafla um
starfið og efnahag sóknarinnar sagði
Guðmundur sóknamefnd vilja hafa
sem fæst orð um deilumar í söfnuð-
inum að sinni vegna úrskurðar herra
Bolla Gústavssonar vígslubiskups.
„Þó viljum við taka fram að við teljum
okkur ekki hafa stuðlað að eða magn-
að þær deilur sem hér hafa verið,“
sagði Guðmundur. „Við viljum láta í
ljós undrun okkar og vonbrigði með
veraldleg og kirkjuleg yfirvöld vegna
vanmáttar þeirra gagnvart þessum
deilum. Jafnframt viljum við lýsa
hneykslan okkar á meðferð yfírvalda
á undirskriftasöfnun sem fór fram
hér í söfnuðinum þar sem um 1500
manns skrifuðu undir svo afdráttar-
lausa yfírlýsingu, eða um 60% að-
spurðra. Þessar undirskriftir færðu
sóknamefnd sanninn um að hún hef-
ur verið að vinna í þágu safnaðarins
og var þetta mikill stuðningur og
hvatning til sóknarnefndar."
Bára Friðriksdóttir guðfræðingur
flutti skýrslu um bama- og unglinga-
starf. Hún var ráðin í hálft starf í
haust er leið en er að hætta. Bára
sagði að öllum hefði liðið illa í sam-
starfínu þennan vetur. Hún sagðist
hafa hlakkað til samstarfs við sr.
Flóka. Eftir að þau fóru að starfa
saman hefði hann gróflega misboðið
réttlætiskennd hennar hvað eftir ann-
að. Sagðist Bára samvisku sinnar
vegna ekki geta stutt prestinn. Taldi
hún sr. Flóka ýmsum kostum búinn
en hæfíleikar hans fengju ekki notið
sín vegna skorts á hæfni í mannlegum
samskiptum. Bára lýsti undrun sinni
og sorg yfír því hvemig kirkjuyfírvöld
hefðu tekið á málum og sagði að sér
þætti sóknamefnd hafa verið stórlega
misboðið.
Ólöf Kolbrún Harðardóttir flutti
skýrslu orgelsjóðs. Hún rakti forsögu
orgejkaupa í kirkjuna og orgelsöfnun-
ar. Ólöf sagði snurðu hafa hlaupið á
þráðinn í söfnuninni. Því hefðu tekjur
orgeisjóðsins verið langt undir áætlun
í fyrra.
Aðrir starfsmenn safnaðarins viku
ekki beinlínis að þeim deilumálum
sem hafa verið viðloðandi safnaðar-
starfið í Langholtssókn.
Tillaga um stuðning við
sóknarnefnd
í umræðum um skýrslur og reikn-
inga kvaddi sér hljóðs Baldvin Frede-
riksen úr svonefndum Þróttheimahópi.
Hópurinn fór að hittast í janúar sl.
og stóð meðal annars að undirskrifta-
söfnuninni. Baldvin bar upp ályktun
um stuðning og þakkir til sóknar-
nefndar. Þar var lagt til að fundurinn
þakkaði sóknamefnd frábær störf á
liðnu ári og léti í Ijós aðdáun sína á
því „hversu vel og af mikilli þolin-
mæði og þrautseigju var haldið á
málum safnaðarins gagnvart kirkjuyf-
irvöldum, sem oftsinnis virtust virða
að vettugi óskir og þarfír safnaðarins.“
Skrifleg atkvæðagreiðsla fór fram
um ályktunina og studdu hana 269
fundarmenn, 66 voru á móti, eitt at-
kvæði var ógilt og auðir seðlar 6. AIls
greiddu 342 atkvæði.
Líflegar umræður
Jón Magnússon kvaddi sér hljóðs
og þótti dapurlegur málflutningur
Báru Friðriksdóttur. Hann sagði þetta
koma sér á óvart eftir að hafa verið
með sr. Flóka og ekki hafa neitt nema
gott um hann að segja.
Bjöm Ólafur Hallgrímsson tók und-
ir orð Jóns og sagðist ekki hafa reynt
sr. Flóka nema að góðu. Björn gerði
athugasemd við þann lið skýrslu sókn-
amefndar þar sem lýst er hneykslan
á meðferð yfírvalda á undirskrifta-
söfnuninni. Bjöm benti á að mikill
meirihluti sóknarbama hefði ekki
skrifað undir plaggið. Hins vegar
hefði þessi undirskriftasöfnun
hneykslað sig og fleiri.
Þá tók Svavar Kristjónsson til
máls. Hann taldi að sóknarnefndin
ætti að segja af sér. Hún hefði mis-
skilið hlutverk sitt. í stað þess að
vera prestinum tii halds og trausts
hefði hún unnið gegn honum. Svavar
sagðist hafa sótt messur síðan í des-
ember en aldrei séð neinn úr sóknar-
nefndinni við þær athafnir.
Baldur Hafstað, sem starfað hefur
með Þróttheimahópnum, sagði meðal
annars að neikvæð utanaðkomandi
öfl hefðu blandað sér í málefni safnað-
arins til að flækja þau. Hann sagði
að baráttunni yrði haldið áfram. Bald-
ur sagði hópinn harma afstöðu kirkju-
yfírvalda og taldi þau hafa bragðist.
Margir prestar hefðu lýst stuðningi
við baráttu hópsins og að með lyktum
Langholtsdeilu yrði fylgst víða. „Ef
hér fer illa er líklegt að Þjóðkirkjan
riði til falls,“ sagði Baldur.
Fleiri tóku til máls, þeirra á meðal
Jóhanna G. Erlingsson. Hún benti
meðal annars á að ekki væri tekið
mark á bænarskjali sem 1500 manns
settu nöfn sín við til að fá því breytt
sem gerst hefði í söfnuðinum „frá því
ungur maður tók þar við og gerði
hallarbyltingu í húsi Guðs“. Jóhanna
benti á að jafn margir hefðu skrifað
undir skjalið og þyrfti til að mæla með
forsetaframbjóðanda.
Kosið í sóknarnefnd
Samkvæmt úrskurði herra Bolla
Gústavssonar vígslubiskups_ skyldu
þær Margrét Leósdóttir og Ólöf Kol-
brún Harðardóttir ganga úr sóknar-
nefnd. Þær tóku báðar til máls og
sögðust hlíta úrskurðinum. Margrét
tilnefndi Helga Kristinsson sem eftir-
mann sinn og Ólöf Kolbrún tilnefndi
Kötlu Þorsteinsdóttur.
Sr. Flóki Kristinsson kvaddi sér
hljóðs og sagði það nær ófrávíkjan-
lega reglu að varamenn í sóknamefnd
gengju upp þegar aðalmenn hyrfu úr
nefndinni. Þetta tryggði að fólk sem
þekkti til mála tæki sæti sem aðal-
menn. Sr. Flóki lagði til að þessi regla
yrði virt, annað væri sóun á starfs:
kröftum og reynslu varamanna. í
framhaldi af orðum sr. Flóka varð
nokkur óróleiki í salnum og heyrðust
framíköll óg baul.
Fundarstjóri sagði lög um kjör
sóknamefnda ótvíræð, í stað aðal-
manns í sóknamefnd skyldi kjósa
nýjan aðalmann. Guðmundur Ágústs-
son lögfræðingur, sem sæti á í sókn-
arnefnd, tók undir þetta og vísaði í
erindisbréf til sóknamefnda. Sr.
Ragnar Fjalar tók undir orð sr. Flóka,
en sagði lögin ótvíræð og eftir þeim
skyldi farið.
Engar aðrar tilnefningar bárast og
lýsti fundarstjóri þau Kötlu og Helga
réttkjöma aðalmenn.
Fundarstjóri las bréf frá Guðmundi
Gisíasyni, varamanni í sóknarnefnd,
þar sem hann lýsti því að hann gæfí
ekki kost á sér til setu í nefndinni.
Helsta ástæðan var sú að á fundi
sóknamefndar fyrir aðalfundinn hefði
virst augljóst að meirihluti nefndar-
innar hygðist nota aðalfund safnaðar-
ins „til að auka enn frekar á vand-
ræði safnaðarins með því að heimila
svonefndum Þróttheimasamtökum,
eða velunnurum Langholtskirkju, að
viðhafa tilburði sína til sátta í deil-
unni með ómerkilegri síbylju um sókn-
arprestinn okkar . . .“
Guðmundur E. Pálsson stakk upp
á Bergrósu Jóhannesdóttur sem vara-
manni, einnig var stungið upp á Skúla
J. Björnssyni. Hann dró sig til baka
og lýsti stuðningi við Bergrósu, sem
var því sjálfkjörin.
Þá las fundarstjóri bréf frá Sigríði
Jóhannsdóttur, safnaðarfulltrúa, til
sóknamefndar. í bréfínu sagðist Sig-
ríður ekki geta, sannfæringar sinnar
vegna, verið áfram safnaðarfulltrúi
og því segði hún af sér. Stungið var
upp á Ásgeiri Péturssyni í hennar
stað og var hann sjálfkjörinn.
Umfangsmikil önnur mál
Miðnætti var farið að nálgast þeg-
ar umræða hófst um önnur mál. Bald-
vin Frederiksen mælti fyrir stofnun
félags velunnara safnaðarins og sagði
að lagðir yrðu fram listar þar sem
fólk gæti skráð nöfn sín.
Ólöf Kolbrún Harðardóttir lagði
fram ályktun þess efnis að kirkjuyfir-
völdum og ráðherra „beri að taka til
greina skriflegar yfirlýsingar 1500
sóknarbarna, og að ráðherra leysi svo
fljótt sem verða má sóknarprestinn
frá embætti og virði þannig vilja safn-
aðarins11. í rökstuðningi með tillög-
unni er bent á að samkvæmt lögum
um veitingu prestakalla séu það sókn-
arbömin sem hafa úrslitavaldið um
ráðningu prests. Vilji safnaðarins sé
grandvallaratriði og ráðherra, sem
færi með veitingarvald, yrði að byggja
alfarið á þessum vijja. Ályktuninni
lauk á orðunum: „Urskurður Bolla
biskups Gústavssonar var ekki sáttar-
gerð, enda hafa þær engar dugað,
heldur dómur, sem setur deiluna í
sókninni á svið ógnarjafnvægis milli
prests og kantors, en virðir ekki vilja
eða þarfir safnaðarins,"
Björn Ólafur Hallgrímsson lagði
fram frávísunartillögu og var hún
felld með öllum þorra atkvæða.
Guðmundur Gunnarsson lagði fram
áskorun á sóknarnefnd að beita sér
fyrir stofnun samtaka kirkjusafnaða
á Islandi, sem vinni markvisst að
hagsmunamálum safnaðanna. Álykt-
unin var samþykkt.
Nú var gengið til skriflegrar at-
kvæðagreiðslu um tillögu Ólafar Kol-
brúnar. Að lokinni atkvæðagreiðsl-
unni sleit formaður sóknamefndar
fundinum og var klukkan þá 20 mín-
útur yfír miðnætti.
Margir biðu eftir niðurstöðu at-
kvæðagreiðslunnar og fór hún þannig
að 228 studdu tillöguna, 25 voru
henni andvígir, eitt atkvæði var ógilt
og auðir seðlar 2. Alls tóku 256 þátt
í atkvæðagreiðslunni.
Safnaðarstjórn naut afgerandi
stuðnings fundarmanna. Eins er ljóst
að Þróttheimasamtökin hafa treyst
sig í sessi.
Sr. Flóki Kristinsson
Ráðamenn rjúka varla
til vegna óánægju
„ÉG HEF rökstuddan grun um
að smalað hafi verið á fundinn,
en ég get í raun engu svarað um
þessa tillögu, þar sem skorað er
á kirkjumálaráðherra að leysa
mig frá embætti," sagði sr. Flóki
Kristinsson, sóknarprestur í
Langholtssókn, í samtali við
Morgunblaðið í gær.
Flóki sagði að það myndi koma
sér mjög á óvart ef einhver við-
brögð kæmu frá kirkjumálaráð-
herra. „Það er lítill vandi að fá
tvö hundruð manns til að samein-
ast um einhverja óánægju og
ráðamenn þjóðarinnar rjúka
varla til út af svoleiðis löguðu,"
sagði hann.
Flóki sagði að enn sæti sama
óánægða sóknarnefndin og sami
organisti, sem væri jafnóánægð-
ur með prestinn og áður. Enn
væri sami prestur, sem ekki gæti
þóknast kirkjueigendafélaginu.
„Staðan hefur hins vegar
breyst eftir úrskurð setts bisk-
ups, Bolla Gústavssonar, á þann
veg að nú er alveg skýrt og
Morgunblaðið/Kristinn
SÉRA Flóki Kristinsson og séra Sigurður Sigurðarson vígslubisk-
up í Skálholti ræddu niðurstöðu fundarins að honum loknum.
greinilegt hvernig menn eiga að
vinna. Það kom hins vegar fram
á fundinum, einkum í máli Ólafar
Kolbrúnar Harðardóttur, að hún
sættir sig alls ekki við úrskurð
biskupsins og telur ekkert mark
á honum takandi. Hún strengdi
þess heit á fundinum að helga
krafta sína þessari andófshreyf-
ingu innan kirkjunnar," sagði
Flóki.
Starfa áfram eftir
úrskurðinum
Séra Flóki sagði að hann myndi
eftir sem áður starfa í samræmi
við úrskurð Bolla Gústavssonar
og sinna prestþjónustu. „Fólk í
sóknarnefndinni er ekki sljórn
safnaðarins, heldur leikmenn,
sem eru falin ákveðin verk cins
og meðferð fjármuna og viðhald
á kirkjubyggingu. Það káfar ekk-
ert upp á mig hvernig þetta fólk
starfar.“