Morgunblaðið - 12.07.1996, Síða 32
32 FÖSTUDAGUR 12. JÚLÍ 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
BORGÞÓR
BJÖRNSSON
+ Borgþór
Björnsson
fæddist á Gijótnesi
á Melrakkasléttu,
N-Þingeyjarsýslu
hinn 5. apríl 1910.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Reykjavíkur 4.
júlí sl. Foreldrar
Borgþórs voru
Björn Guðmunds-
son, f. 20. maí 1874,
bóndi á Grjótnesi,
og Aðalbjörg Páls-
dóttir, f. 2. október
1870, ljósmóðir.
Systkini Borgþórs
voru: Jóhanna, f. 3. júlí 1901,
Guðmundur, f. 2. apríl 1903,
Gunnar Páll, f. 30. janúar 1905,
og Baldur, f. 11. september
1907. Gunnar Páll er sá eini
eftirlifandi af systkinunum.
Auk þess ólu foreldrar Borg-
þórs upp frá unga aldri Halldór
Gunnar Stefánsson. Hinn 12.
ágúst 1939 kvæntist Borgþór
Ingu Erlendsdóttur, f. 29. októ-
ber 1910, sem lifir mann sinn.
Foreldrar hennar voru Erlend-
ur Erlendsson frá Skálholti í
Biskupstungum og Sigurbjörg
Þorsteinsdóttir frá Grund í
Svínadal. Þau stunduðu búskap
að Hnausum i Húnavatnssýslu.
Börn Ingu og Borgþórs eru: 1)
Jóhanna Borgþórsdóttir, f. 1.
ágúst 1940, kennari. Maki
hennar er Haukur
Bjarnason, f. 4. maí
1934, lögfræðingur.
Börn þeirra: Bjarni,
f. 5. september
1969, lögfræðingur,
Þór, f. 19. mars
1972, B.A. í sljórn-
máiafræði, og Arn-
ór Gauti, f. 5. ágúst
1982, nemi. 2) Bald-
ur Björn Borgþórs-
son, f. 3. febrúar
1947, húsgagna-
smiður. 3) Erlendur
Borgþórsson, f. 10.
mars 1951, versl-
unarmaður. Maki hans er Odd-
björg Friðriksdóttir, f. 29. júní
1953, skrifstofumaður. Börn:
Guðjón Þór, f. 15. ágúst 1970,
arkitekt (móðir Sigrún Marin-
ósdóttir), Elmar Þór Erlends-
son, f. 8. maí 1978, verslunar-
skólanemi og Steinar Örn, f.
18. maí 1981, nemi. 4) Margrét
Borgþórsdóttir, f. 15. nóvember
1953, flugfreyja. Maki hennar
er Grétar Magnússon, f. 7. októ-
ber 1945, verktaki. Börn þeirra:
Borgþór Grétarsson, f. 16.
október 1977, verslunarskóla-
nemi, Inga Rún, f. 2. ágúst 1982,
nemi, og Grétar Atli, f. 5. nóv-
ember 1988, nemi.
Borgþór verður jarðsunginn
frá Kópavogskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 15.
Á fögru sumarkvöldi kvaddi
tengdafaðir minn Borgþór Björns-
son þennan heim. Nú er hann horf-
inn yfir móðuna miklu til æðri
máttarvalda, þar sem ég veit að
honum verður vel tekið. Fyrstu
kynni mín af þessum heiðursmanni
voru er ég fyrir rúmum tuttugu
árum, ungur maður, kom inn á
heimili þeirra hjóna með yngri dótt-
ur þeirra. Þau hjónin tóku mér strax
afar vel og reyndust mér sem bestu
foreldrar. Fyrir það er ég þeim
ævinlega þakklátur.
Borgþór er fæddur og uppalinn
á Gijótnesi á Melrakkasléttu. Fæð-
ingarstaðurinn var alla tíð mjög
ofarlega í huga hans og margar
kvöldstundir sátum við og ræddum
saman kosti og galla Gijótnesjarð-
arinnar, sem hann taldi með betri
bújörðum á landi hér með tilliti til
dúntekju og veiðimennsku á árum
áður. Um þetta vorum við ekki allt-
af sammála, en eitt veit ég, að þetta
var sá staður sem honum þótti sem
vænst um.
Þótt Borgþóri liði vel á Grjótnesi
vissi hann að handan hæðarinnar
biðu tækifærin. Það varð því úr að
hann hélt til náms í Menntaskólann
á Akureyri þar sem hann dvaldi í
þijá vetur, en sökum fjárskorts lauk
hann ekki námi þar. Hann hélt til
Reykjavíkur og hóf nám utanskóla
í Samvinnuskóla Reykjavíkur og
lauk því með sóma á tveimur árum.
Ekki lét Borgþór hér staðar numið.
Hann vildi sjá hinn stóra heim og
nema meira. Það varð því úr að
hann hélt til Bretlands til fram-
haldsnáms í verslunarfræðum. Þar
dvaldi hann við nám og störf í eitt
ár. Námsferill Borgþórs er kannski
ekki langur á nútíma mælikvarða
en fyrir rúmlega sjö áratugum hef-
ur þetta þótt stórvirki fyrir fátækan
bóndason af Sléttunni að taka sig
upp frá æskustöðvunum og halda
út í hinn stóra og harða heim. Þar
kom fram aðalhæfileiki Borgþórs,
sem var kjarkur og þor til þess að
takast á við erfið verkefni. Eftir
heimkbmuna starfaði hann fyrsta
áratuginn við verslunarstörf, en
stofnaði síðan sitt eigið fyrirtæki
sem hann starfaði við á meðan
heilsa og kraftar leyfðu.
Þegar ég kom inn í líf þeirra
hjóna höfðu þau byggt sér myndar-
legt hús á Mánabraut 17 í Kópa-
vogi. Þar sköpuðu þau sér fallegt
og hlýlegi heimili sem gaman og
gott var að koma á. Borgþór var
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til birtingar
endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðsins
í Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Hafnarstræti
85, Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarnar í símbréfí
í númer 5691181.
Framvegis verður við það miðað, að um látinn einstakling birt-
ist ein uppistöðugrein af hæfilegri lengd en lengd annarra greina
um sama einstakling er miðuð við 2.200 tölvuslög eða um 25
dálksentimetra í blaðinu. Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast
við eitt til þijú erindi. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnar-
nöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru birtar
greinar um fólk sem er 70 ára og eldra. Hins vegar eru birtar
afmælisfréttir ásamt mynd í Dagbók um fólk sem er 50 ára eða
• eldra.
Mikil áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrituð
eða tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi
útprentuninni. Það eykur öryggi í textameðferð og kemur í veg
fyrir tvíverknað.
Auðveldust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa sem í daglegu
tali eru nefndar DOS-textaskrár. Þá eru ritvinnslukerfin Word og
Wordperfect einnig auðveld í úrvinnslu.
mikið náttúrubam og naut þess að
vera út í náttúrunni hvort heldur í
fallega garðinum sínum heima, eða
á sumarbústaðalandi sínu þar sem
hann stundaði tijárækt af miklum
eldmóð og var stoltur af. Borgþór
var með eindæmum barngóður
maður og voru það ófáar stundirnar
sem barnabörnin dvöldu í góðu yfir-
læti hjá afa og ömmu í Kópavogi.
Á þeim stundum leið afa vel. Eg
er þess fullviss að þau hugsa nú til
afa síns með söknuði í bijósti og
þakklæti í huga fyrir allar ánægju-
stundirnar sem hann veitti þeim.
Borgþór var víðlesinn maður og
átti fjöldann allan af góðum bókum,
hvort heldur það voru íslenskar
bókmenntir eða erlend fræðirit. Við
lestur þessara bóka undi hann sér
vel nú síðari árin.
Síðustu tíu ævidagana dvaldi
Borgþór á hjartadeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur og naut þar aðhlynn-
ingar góðs hjúkrunarfólks, sem á
svo sannarlega þakklæti skilið.
Þetta var erfiður tími fyrir hann
og fjölskyldu hans og var það yndis-
legt að hann skildi kveðja þennan
heim með eldri dóttur sína og börn-
in hennar sér við hlið, fólkið sem
hafði sinnt honum svo vel á erfiðum
tíma. Þannig tel ég að hann hafi
helst viljað hafa sína síðustu daga,
umvafinn ástríkri fjölskyldu sinni.
Borgþór minn, nú er komið að
leiðarlokum, ég þakka samfylgdina
sem var mér bæði ánægjuleg og
þroskandi. Síðasta handtak okkar
stundarfjóðung áður en þú kvaddir
þetta jarðneska líf mun mér seint
úr minni líða. Ég kveð þig með trega
og veit að handan móðunnar miklu
mun þér líða vel. Elsku Inga, börn
og barnaböm, ég veit að söknuður
ykkar er mikill, en minningin um
góðan mann mun lifa með ykkur
og lina þjáningar ykkar.
Ég votta öllum aðstandendum
mína dýpstu samúð.
Þinn tengdasonur,
Grétar Magnússon.
Hér sit ég einn inni í herbergi
og hugsa um símtalið sem ég fékk
áðan. Ég bjóst svo sannarlega ekki
við því að fá fréttir af því að hann
afi minn væri búinn að yfirgefa
þetta erfiða líf. Ég ákvað að reyna
að vera sterkur en einhvernveginn
flaug sú ákveðni út í veður og vind
er ég fann tár renna niður kinnar
mínar. Á þessu stutta augnabliki
flugu hjá mér minningar af honum
Borgþóri afa mínum er hann var
að vinna inn í Byggi, uppi í sumar-
bústað, segjandi sögur af Gijótnes-
inu eða bara inni á Mánabrautinni
kæru. Þær voru ekki ófáar næturn-
ar sem ég eyddi með honum afa
mínum og vaknaði síðan ekki sjald-
an upp við ilminn af steiktu beikoni
og eggjum, sem oftast einkenndi
morgna með honum afa mínum.
Mér finnst einhvern veginn eins
og ég hafi svikið hann afa minn
með því að hafa ekki verið heima
hjá honum er hann kvaddi þennan
hijálega heim og einnig það að
geta ekki fylgt honum til grafar.
Ég veit það hinsvegar mjög vel að
hann afi minn hefði viljað að ég
myndi klára mína dvöl hér úti og
láta þetta ekkert á mig. Heimkom-
an mun verða mér dálítið erfiður
tími, vitandi það að ég muni ekki
hitta hann Borgór afa minn við
komuna. Ég á kannski dálítið erfitt
með að tjá tilfinningar mínar til
einhvers sem maður tók alltaf sem
sjálfsagðum hlut, en núna geri ég
mér grein fyrr því, að ég ber djúp-
ar tilfinningar til hans og mun ég
svo sannarlega sakna þess að hafa
hann ekki til staðar.
Ef þú heyrir til mín, afi minn,
ætla ég að vona að þú hafir skilið
sáttur við þennan heim og vona ég
að þú vitir það að þú munt ávallt
eiga sérstakan stað í hjarta mínu
og ég mun sakna þín sárt. Ég mun
ávallt vera þinn „Gijóti“!
Ömmu Ingu og mömmu minni
sendi ég mínar hinstu samúðar-
kveðjur. Ég finn ótrúlega mikið til
með ykkur og geri mér grein fyrir
því að þið eigið erfiðan tíma fram-
undan. Mamma mín, þú veist að
hér úti átt þú son og ecuadorska
fjölskyldu, sem stendur með ykkur
öllum.
Mér finnst ég ekki þurfa að segja
fleiri orð að sinni en að lokum vil
ég biðja bæn sem við biðjum oft
hér í Ecuador og hefur huggað mig
mikið að undanfömu.
Guð:
Veittu mér þá ró að sætta mig við alla þá
hluti sem ég get ekki breytt.
Veittu mér hugrekki til þess að breyta öllu
því sem ég get breytt.
Veittu mér visku til þess að greina á milli.
Borgþór Björnsson, lengi lifi
minning þín!!
Borgþór Grétarsson
í Ecuador.
Elsku afi minn er dáinn. Mér
fannst svo erfitt að skilja það þegar
mamma mín sagði mér að hann afi
í Kóp hefði kvatt þennan heim síð-
astliðið fimmtudagskvöld. Efst í
huga Borgþórs afa var Gijótnes,
æskustöðvar hans, barnabörnin og
sumarbústaðurinn.þangað sem
hann fór í og gróðursetti tré. Afi
hafði mjög gaman af að sýna okkur
barnabömunum ljósmyndir frá
þessum stöðum og hann gat enda-
laust sagt okkur sögur frá þeim.
Að ógleymdum myndunum sem
hann málaði af þessum tveimur
stöðum og finnst mér þær falleg-
ustu myndir sem til eru frá Gijót-
nesi og sumarbústaðnum. Heima í
Gullsmáranum var afi alltaf klædd-
ur í gráan blazer, hvíta skyrtu og
einlitar buxur. Mér fannst alltaf svo
mikil reisn yfir honum.
Afi talaði mikið um Bretland og
ekki að ástæðulausu, þar sem hann
sem komungur maður dvaldi þar
við nám og átti síðan viðskipti við
þetta land allt sitt líf.
Elsku afi minn, nú er sálin þín
komin til mömmu þinnar og pabba
sem þú talaðir svo mikið um upp á
síðkastið. Nú líður þér vel. Blessuð
sé minning þín, elsku afi minn.
Amma mín, ég votta þér mína
dýpstu samúð og megi góður guð
styrkja þig í sorg þinni.
Þín dótturdóttir,
Inga Rún.
Elsku afi, takk fyrir alla ástina,
góðvildina og hamingjustundirnar
sem þú gafst mér allt mitt líf.
Afi: heimsborgari, sveitamaður
og séntilmaður sem ávallt leist út
eins og enskur aðalsmaður. Heiðar-
legur, sterkur, hjartahlýr, hugaður,
trúr og traustur. Aldrei sýndirðu
nokkuð annað en gleði og góðvild,
alltaf sama jafnaðargeðið. Gull af
manni.
Minningarnar: hlýjan, fróðleikur-
inn, beikon og egg, te, National
Geografic Society, ættfræði, Grjót-
nes, klassísk tónlist, málaralistin,
bólið hans afa, rólegheitin, arinn-
inn, sumarbústaðurinn, trén þín,
bækurnar, kontórinn, sögurnar...
Afi, þú ert sú besta fyrirmynd
sem ég get hugsað mér, ég elska
þig og sakna meira en nokkurs
annars. Þessar línur úr Hávamálum
lýsa þér vel: ,
Deyr fé
deyja frændur
deyr sjálfur ið sama
en orðstír.
Deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Þinn sonarsonur, vinur, samlista-
maður og gijóti.
Guðjón Þór.
í dag verður afi minn, Borgþór
Björnsson, borinn til grafar. Hann
lést 4. júlí síðastliðinn eftir stutta
Iegu á sjúkrahúsi.
Það var á fallegu sumarkvöldi
sem afi ákvað að kveðja þennan
heim. Hann hafði nímri viku áður
veikst skyndilega. Á þessum stutta
tíma naut ég þeirra forréttinda að
fá að vera hjá honum síðustu ævi-
kvöldin.
Það var ætíð gott að vera í ná-
vist afa og ömmu á Mánabrautinni
í Kópavogi. Þangað leituðum við
barnabörnin í hlýju og kærleika.
Andrúmsloftið var alltaf gott og
andinn sem ríkti á heimilinu endur-
speglaði samband þeirra, sem var
alla tíð mjög gott.
Afi hafði þann vana að gróður-
setja tré í fallega garðinum sínum
þegar barnabörnin fæddust hvert
af öðru. í garðinum hans afa var
farið í ýmsa leiki og stundum jafn-
vel haldið í heilu útilegurnar með
gamla hvíta tjaldið hans. Þegar
þrekið var á þrotum hjá okkur var
farið og skoðað hvað afi hafði fyrir
stafni.
Afi minn kallaði mig alltaf nafna
sinn. Fylltist ég ávallt miklu stolti
þegar hann ávarpaði mig þannig.
Hann var alltaf tilbúinn til þess að
leika við okkur barnabörnin, fræða
okkur um tijárækt eða segja okkur
frá heimaslóðum sínum, Gijótnesi.
Einnig er mér ljúft að hugsa til
allra stunda okkar afa í verslun
hans Byggi. Þar unnum við saman
og ræddum allt milli himins og jarð-
ar.
Persónuleiki afa míns var sér-
staklega sterkur. Jákvæðni, bjart-
sýni og hlýja voru með hans stærstu
kostum. Hann var hávaxinn og
myndarlegur maður. Hann stundaði
íþróttir á sínum yngri árum, aðal-
lega fijálsar íþróttir. Ég minnist
afa við lestur heimsbókmennta,
málandi málverk, hlúandi að garð-
inum sínum eða sumarbústaðnum.
Af honum geislaði lífskraftur til
síðasta dags.
Afa þótti alveg einstaklega vænt
um barnabörnin sín og var hvert
og eitt sérstakt í hans augum. Hann
sýndi áhugamálum og námi barna-
barna sinna mikinn áhuga. Eins ef
eitthvað bjátaði á, þá var afi alltaf
fyrstur til að hughreysta og vanda-
málin urðu að engu er hann sló á
léttari strengi. Sjálfur velti hann
sér ekki upp úr óþarfa áhyggjum.
Afi var á sínum yngri árum langt
á undan sinni samtíð. Hann var
bóndasonurinn sem braust til
mennta og gerðist heimsborgari,
tók hann til dæmis ástfóstri við
Lundúnaborg. Þangað fór hann eins
oft og færi gafst. Sagði hann eitt
sinn við mig, að hann þekkti betur
strætisvagnakerf rauðu vagnanna
í Lundúnum en strætisvagnakerfið
í Reykjavík. Hann klæddist bresk-
um fötum og gekk með hatt og
staf. Hann líktist helst breskum
aðalsmanni. Vera hans í Bretlandi
setti svip sinn á hann það sem eft-
ir var ævinnar. Svo sterk voru áhrif-
in að þjóðardrykkur Breta, te, varð
uppáhaldsdrykkurinn minn í kring-
um sjö ára aldur. Afi hafði sterk
áhrif á þá sem umgengust hann.
Kveðjustundin við afa á spítalan-
um er ein sú erfiðasta sem ég hef
upplifað. Það að fá að halda í hönd-
ina á afa sínum síðustu andartökin
eru forréttindi sem fáir fá að njóta.
Síðasta stund Ingu, ömmu, með afa
á spítalanum mun heldur aldrei líða
mér úr minni. Þau áttu að baki rúm
sextíu ár í ást, sátt og samlyndi. Á
þeim árum eignuðust þau fjögur
börn og níu barnabörn, sem nú
þurfa að sjá á bak einstökum manni.
Elsku amma mín, missir þinn er
mikill. Þú hefur séð á bak ástríkum
eiginmanni og vini til rúmlega sex-
tíu ára. Og elsku mamma, þú hugs-
aðir alltaf svo vel um afa og átt
eftir að sakna hans mikið eins og
amma, systkini þín og við barna-
börnin.
Elsku afi minn, takk fyrir allar
þær góðu stundir sem ég átti með
þér. Þær munu aldrei líða mér úr
minni. Sú von að eiga eftir að hitta
þig aftur síðar, slær eilítið á mikinn
söknuð.
Þór Hauksson (nafni).
Borgþóri Björnssyni kynntist ég
fyrst er sonur okkar giftist dóttur
hans Margréti. Borgþór var ákaf-
lega virðulegur maður sem vakti
strax athygli fyrir reisn sína og
myndarskap og þegar maður fór
að ræða við hann fann maður hvað
hann var mjög fróður um menn og
málefni enda verið mikið í viðskipta-
lífinu og þar kynnst mörgum máls-
metandi mönnum og á þá minntist
hann líka oft við mig þegar við hitt-
umst. Borgþór var aðallega í versl-