Morgunblaðið - 19.10.1996, Page 8

8 LAUGARDAGUR 19. OKTÓBER 1996
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
f
Fjárlagafrumvarpiö 1997 lagt fram í gær meö afgangi:
r±-. qz
-Kf V •
Öf&AÍU/JO ------
Embætti ríkislögreglusljóra auglýst laust til umsóknar
Rannsóknír skatta- og
efnahagsbrota efldar
VIÐ stofnun embættis ríkislög-
reglustjóra verður rannsóknarlög-
regla ríkisins lögð niður og flytj-
ast meginverkefni hennar til emb-
ættis lögreglustjórans í Reykjavík
og til rannsóknardeilda við lög-
reglustjóraembætti víða um land.
Þær rannsóknardeildir verða jafn-
framt styrktar. Helsta viðfangs-
efni embættis ríkislögreglustjóra
verður rannsókn á brotum i
skatta- og efnahagsmálum.
Alþingi samþykkti frumvarp til
nýrra lögreglulaga sl. vor, en lög-
in taka gildi 1. júlí á næsta ári.
Embætti ríkislögreglustjóra hefur
verið auglýst laust til umsóknar
og er umsóknarfrestur til 8. nóv-
ember. Símon Sigvaldason, deild-
arsérfræðingur í dómsmálaráðu-
neytinu, segir að ekki sé búið að
ganga frá því hver launakjör ríkis-
lögreglustjóra verði, en þó hljóti
að vera miðað við að þau séu ekki
lakari en kjör rannsóknarlögreglu-
stjóra.
Nýr ríkislögreglustjóri hefur
undirbúning starfa um áramót og
er reiknað með að embættið verði
a.m.k. fyrst um sinn til húsa þar
sem rannsóknarlögreglan hefur
verið, í Auðbre.fku í Kópavogi.
Rúmt og mikiö starfssvið
Miklar breytingar verða á skip-
an lögreglumála við stofnun emb-
ættis ríkislögreglustjóra. „Ríkis-
lögreglustjóri mun hafa rúmt og
mikið starfssvið," segir Símon Sig-
valdason. „Honum er gert að starf-
rækja sérstaka deild til rannsókna
á skatta- og efnahagsbrotum og
ákæra í þeim málum. Önnur verk-
efni, sem hingað til hafa verið á
könnu rannsóknarlögreglunnar,
flytjast til lögregluembætta víða
um land og rannsóknardeildir
þeirra verða styrktar. Meginhlut-
inn fer til embættis lögreglustjór-
ans í Reykjavík og þangað mun
fjöldi núverandi starfsmanna RLR
flytjast.“
Símon segir að auk rannsókna
á efnahagsbrotum muni embætti
ríkislögreglustjóra t.d. starfrækja
ýmsar stoðdeildir, þar á meðal
rannsóknarstofu. Aðspurður hvort
ekki sé skammur tími til stefnu,
þegar koma þurfi jafn viðamiklum
breytingum á, segir hann að nefnd
hafi starfað að undirbúningnum
og hann eigi von á að tími reynist
nægur.
Fundað með lögreglumönnum
Símon segir einnig, að fulltrúar
dómsmálaráðuneytisins hafi fund-
að með lögreglumönnum og stétt-
arfélögum þeirra. „Við leggjum
ríka áherslu á að breytingarnar
gangi vel og tekið verði tillit til
starfsmanna,“ segir hann.
Hjá embætti ríkissaksóknara
fækkar um þrjú stöðugildi, þegar
ákæruvald flyst í ríkari mæli til
lögregluembætta. „Ég á von á að
þeir starfsmenn, sem þurfa að láta
af störfum hjá ríkissaksóknara,
flytjist til lögreglustjóraembættis-
ins, enda eru þeir búnir að afla
sér reynslu á þessu sviði.“
Norðurlönd þurfa samræmdar að-
gerðir gegn ofbeldi í myndmiðlum
UMBOÐSMENN barna á
Norðurlöndunum, sem héldu
árlegan fund sinn í Stokkhólmi,
eru þeirrar skoðunar að Norð-
urlöndin þurfi að móta sameig-
inlegar leiðbeiningarreglur til
að vinna gegn ofbeldi í mynd-
miðlum. Því hafa umboðsmenn
barna á Norðurlöndum ákveðið
að hefja samstarf um að knýja
fram aðgerðir sem byggist á 17.
gr. Barnasáttmála Sameinuðu
þjóðanna. Sú grein sáttmálans
kveður m.a. á um að aðildarríki
skuli stuðla að þvi að mótaðar
verði viðeigandi leiðbeiningar-
reglur um vernd barna og ungl-
inga fyrir upplýsingum og efni
sem skaðað geti velferð þeirra.
„Við höfum þungar áhyggjur
af því hversu ofbeldi í myndm-
iðlum er orðið umfangsmikið.
Því miður virðist það svo að
stjórnmálamenn á norrænum
þjóðþingum líti þetta vandamál
ekki nægilega alvarlegum aug-
um.
Við álítum að nauðsynlegt sé
að setja lög gegn ofbeldisefni í
myndmiðlunum en aðgerðir i
hveiju landi fyrir sig duga ekki
til. Skilvirk samvinna milli land-
anna er nauðsynleg til að hægt
sé að skapa nægilega öflugan
þrýsting á þá sem framleiða og
senda út ofbeldisefni," segir í
yfirlýsingu umboðsmannanna.
Að yfirlýsingunni standa
Trond Waage, umboðsmaður
barna i Noregi, Þórhildur Lín-
dal, umboðsmaður barna á ís-
landi, Frode Muldkjær, formað-
ur Bnrnerádet í Danmörku og
Louise Sylwander, umboðsmað-
ur barna í Svíþjóð.
Stofnlánasjóður matvöruverslana
Lánsfjárskortur o g
gengisfellingar hvat-
inn að stofnun sjóðsins
Stofnlánasjóður mat-
vörukaupmanna
verður þijátíu ára á
morgun, 20. október.
Sjóðurinn er elsti stofn-
lánasjóðurinn innan Kaup-
mannasamtaka íslands en
þrír aðrir eru starfandi í
dag, Stofnlánasjóður raf-
tækjasala, Stofnlánasjóð-
ur skó- og vefnaðarvöru-
kaupmanna og Almennur
stofnlánasjóður _ Kaup-
mannasamtaka íslands.
Formaður Stofnlána-
sjóðs matvörukaupmanna
er Gunnar Snorrason
kaupmaður.
Hvers vegna ákváðu
matvörukaupmenn að
stofna stofnlánasjóð fyrir
30 árum?
„Hvatinn að stofnun
sjóðsins var lánsfjárskort-
ur á þessum árum, síendurtekn-
ar gengisfellingar og hækkun
vaxta. Það voru ströng verð-
lagsákvæði og algjört bann við
hækkun vörubirgða. Árið 1963
voru viðraðar hugmyndir innan
samtaka matvörukaupmanna
um stofnun nokkurs konar
bjargráðasjóðs til þess að auð-
velda kaupmönnum að hætta
rekstri vegna þess hversu erfið-
ur reksturinn var á þessum tíma.
Ákveðið var að stofna ein-
hvern langtímalánasjóð fyrir
kaupmenn til þess meðal annars
að mæta erfiðleikum í rekstri
og til að fjármagna tækjakaup
og húsnæði.
Undirbúningsnefnd með full-
trúum matvöru- og kjötkaup-
manna undirbjó stofnun sjóðsins
sem síðan var formlega stofnað-
ur á sameiginlegum félagsfundi
hjá félagi matvörukaupmanna
og félagi kjötkaupmanna hinn
20. október 1966. Stofnfélagar
voru 26 en þeim fjölgaði fljót-
lega í 52. í dag eru félagarnir
137 víða að af landinu.
Á stofnfundi Stofnlánasjóðs-
ins voru samþykkt lög sjóðsins
og fyrsta stjóm hans kjörin.
Fyrsti formaður Stofnlánasjóðs
matvöruverslana var Torfi
Torfason kaupmaður í Þing-
holti. Með honum í stjórn vom
Hreinn Sumarliðason, Guðni
Þorgeirsson, Guðlaugur Guð-
mundsson og Knútur Bruun.“
Hvert er hlutverk sjóðsins nú?
„Starf sjóðsins nú er að lána
sjóðfélögum fé til endurbóta,
tækjakaupa og þess háttar í
góðu samstarfi við líf- __
eyrissjóð verslun-
armanna. Allir félagar
sjóðsins era einnig fé-
lagar í Kaupmanna-
samtökum íslands en
það er skilyrði fyrir
þátttöku í Stofnlána-
sjóðunum. Öll dagleg starfsemi
sjóðsins fer fram á skrifstofu
Kaupmannasamtakanna og
sjóðirnir era mikilsverður þáttur
í starfí Kaupmannasamtakanna
þótt segja megi að áherslur
sjóðsins hafi breytst á þessum
þijátíu árum sem liðin eru frá
stofnun hans.
Á síðasta ári var ávöxtunin
um 9% án tillits til verðlags-
breytinga og heildareign sjóðs-
ins er um þijátíu milljónir króna,
svo að hann er vel ávaxtaður
fyrir félagsmenn."
Hvað kostar þátttaka í sjóðn-
um?
„Inntökugjaldið fyrir þátt-
Gunnar Snorrason
►Gunnar er fæddur 5. júlí
1932. Hann lauk barnaskóla-
námi og hefur starfað við
matvöruverslanir frá ferm-
ingaraldri. Gunnar opnaði
sína fyrstu verslun, Teigabúð-
ina, árið 1947 og rak hana til
1960. Þá tók Vogaver við sem
hann rak til ársins 1975 þegar
hann byggði Hólagarð. Frá
árinu 1990 hefur hann leigt
Hólagarð út. Um síðustu ára-
mót seldi hann hlut sinn í
sælgætisgerðinni Ópal en
hann átti stærsta hlutinn í
henni ásamt syni sínum. Gunn-
ar var formaður Kaupmanna-
samtaka íslands frá árinu
1973 til 1982. Hann hefur ver-
ið formaður Stofnlánasjóðs
matvöruverslana frá árinu
1994. Eiginkona Gunnars heit-
ir Jóna Valdimarsdóttir og
eiga þau 4 börn.
Rætt hefur
verið um að
sameina
stofnlána-
sjóðina
töku í Stofnlánasjóði matvöru-
verslana er tuttugu þúsund
krónur. Það er greiðsluskylda í
sjóðinn í fimm ár og félagsmenn
greiða til sjóðsins ákveðna upp-
hæð á mánuði. í dag eru það
þijú þúsund krónur. Eftir að
hafa greitt í fimm ár til sjóðsins
geta kaupmenn hætt að greiða
í hann eða greitt að eigin vali
áfram.
Aðildarfélagar geta fengið
inneign sína í sjóðnum út-
greidda, t.d. þegar þeir hætta
kaupmennsku, með tilteknum
fyrirvara þó.“
Eru einhvetjar breytingar
væntanlegar á sjóðn-
um með breyttu hiut-
verki?
„Það hefur verið
rætt um að sameina
alla stofnlánasjóðina
fjóra sem era innan
Kaupmannasamtak-
anna. Ekkert hefur verið ákveð-
ið í þeim málum. Fjárhagsleg
staða sjóðanna er svipuð svo og
markmið. Nýlega var komið á
átta manna samstarfsnefnd
sjóðanna sem hefur það hlutverk
að vinna að sameiginlegum
hagsmunamálum þeirra. Hvort
þetta er byijun á sameiningu
sjóðanna verður tíminn að leiða
í ljós.
í stjórn Stofnlánasjóðs mat-
vörukaupmanna eru auk mín
Ari Bergmann Einarsson sem
er varaformaður, Þórhallur
Steingrímsson er gjaldkeri, Úlf-
ar Ágústsson er ritari og Júlíus
Jónsson er meðstjórnandi."
5
I
*
i

»
f.
í
í
i
ú
t
V
5
f
í
f