Morgunblaðið - 29.11.1996, Blaðsíða 46

46 FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Þórður Jónas
Gunnarsson var
fæddur í Höfða í
Grýtubakkahreppi
S-Þingeyjarsýslu 8.
júlí 1918. Hann lést
á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur 21.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin Gunnar
Þórðarson útvegs-
bóndi í Höfða, f.
1.4. 1893, d. 15.10.
1959, og Kristrún
Þorsteinsdóttir, f.
29.11. 1889, d. 23.2.
1983. Systir Þórðar er Jakob-
ína, f. 22.11. 1923, búsett á
Akureyri.
Hinn 1. júlí 1945 kvæntist
Þórður eftirlifandi eiginkonu
sinni, Guðrúnu Isberg, hár-
greiðslumeistara, f. 28.9. 1922.
Foreldrar hennar voru hjónin
Guðbrandur Isberg sýslumaður
á Blönduósi og Arnína Jóns-
dóttir. Börn Þórðar og Guðrún-
ar eru: 1) Nína, f. 10.12. 1946,
BA, starfsmaður Ríkisútvarps-
ins á Akureyri og búsett þar.
Maki, Tómas Ingi Olrich alþing-
ismaður. Börn Nínu af fyrra
hjónabandi: Sunna Sigurðar-
dóttir, f. 15.9.1972, stjórnmála-
fræðingur og Vala Sigurðar-
dóttir, f. 27.2. 1977, nemi í MA.
2) Gunnar, f. 5.8. 1952, efna-
Þórður Gunnarsson óttaðist ekki
dauðann, hygg ég, þótt aldrei verði
Jíomist hjá því að beygur læðist að
svo leitandi manni sem hann var.
En hann óttaðist ellina. Honum
rann til rifja að horfa upp á vini
sína og ættingja glata reisn sinni
í ellinni og honum hraus hugur við
því hlutskipti. Honum fannst ellin
vega að stolti mannsins og reisn
og af hvoru tveggja átti hann nóg.
Að þessu leyti finnst mér að hann
hafi kvatt sáttur. Fram til þess
tíma, fyrir rúmu ári, er Þórður
kenndi sér þess meins sem leiddi
hann til dauða, var hann - eins
og við segjum - maður á besta
aldri, ástríðufullur, órólegur, forvit-
inn, mótsagnakenndur, kraftmikill
og umfram allt heillandi. Þótt hann
,“*væri hátt í áttrætt náði ellin aldrei
neinum tökum á þessum glímu-
manni.
Hann á að baki afar margbreyti-
legan feril sem kennari, fram-
kvæmdastjóri í viðskiptum, trygg-
ingamálum og hótel- og veitinga-
rekstri. Ef því hefði verið að skipta
hefði hann þó getað komið enn víð-
ar við því hugur hans laðaðist til
margra átta. Hann var athafna-
skáld og veiðimaður að eðlisfari,
skjótráður og rásfastur keppnis-
maður sem gladdist við fram-
kvæmdir og framfarir. En jafn-
framt var hann orðsins maður,
næmur á góðan texta og víðlesinn,
vafbragðs ræðumaður, drátthagur
"■ og opinn fyrir þeirri sköpunargáfu,
sem höfðar til augans.
Það kann að vera erfitt frá rök-
fræðilegu sjónarmiði að vera rót-
fastur óróleikamaður. Það er þó
hlutskipti margra íslendingar að
lifa í þeirri mótsögn að vera í senn
rótlausir og rótfastir. Leita langt
yfir skammt. Þórður Gunnarsson
leit fram á veginn. Hann hlakkaði
til morgundagsins, hlakkaði til há-
tíða, gerði hátíð úr hversdagslegu
tilefni og varðveitti þannig barnið
í sjálfum sér. Þessi hrifnæmi at-
hafnamaður var lítið gefinn fyrir
að skima til baka með söknuði.
Hann tók víða til hendinni, bland-
aði sér í margt, kynntist mörgum.
Athafnaþrá hans var að hluta tengd
örlæti hans og ódrepandi áhuga á
öllu sem mannlegt var en einnig
spratt hún frá þessum óróleika sem
-^við köllum stundum útþrá. Og út-
þráin er annað og meira en að ferð-
verkfræðingur,
framkvæmdaslj óri
iðnaðarsviðs
Reykjalundar, bú-
settur á Seltjarnar-
nesi. Maki, Sunneva
Hafsteinsdóttir
textílfræðikennari.
Börn þeirra: Þórð-
ur, f. 11.5. 1984,
Bergur, f. 18.3.
1987, Kristín, f.
21.12. 1988.
Þórður stundaði
ýmis störf til sjós
og lands á uppvaxt-
arárum sínum og
tók stúdentspróf frá MA árið
1941. Eftir það var hann túlkur
og þýðandi hjá breska og
bandaríska setuliðinu, fulltrúi á
pósthúsinu á Akureyri, kennari
við Gagnfræðaskóla Akureyrar,
og siðan umboðsmaður Bruna-
bótafélags Islands á Akureyri
1963-1988, auk þess að vera
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
hússins á Akureyri í 14 ár.
Þórður starfaði mikið að fé-
lagsmálum, var m.a. umdæmis-
og fjölumdæmisstjóri Lions-
hreyfingarinnar á Islandi
1972-1974. Hann starfaði einn-
ig áratugum saman innan frí-
múrarareglunnar.
Útför Þórðar fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
ast til framandi landa. Hún er vilj-
inn til að bijótast út úr hlutskipti
mannsins, leita einhvers sem er
æðra. Ferðamaðurinn og heims-
maðurinn með alla sína útþrá var
þó öðru fremur rótgróinn heima-
maður, bundinn æskustöðvum og
heimahéraði, og umfram allt
heimilismaður. Hann henti jafnan
gaman að þessum böndum, rétt
eins og þau væru honum ekki föst
í hendi. Það fór þó aldrei fram hjá
okkur að þau voru sterkust og
óijúfanleg.
Á heimilinu naut hann sín líka
best. Þar var hann hrókur alls fagn-
aðar og mikið flug á manninum,
örlátum og gestrisnum. Þau voru
sérstakt par, tengdaforeldrar mín-
ir. Guðrún hæg og róleg, lítið gefín
fyrir fáfengileikann, jarðbundin,
traust og föst fyrir, með þessa
grænu fingur sem gera líf úr öllu,
að því er virðist erfiðis- og
áreynslulaust. Hann fyrirferðar-
mikill í örlæti sínu og athafna-
semi, breytti breytinganna vegna,
aflaði til að eyða, alltaf tilhafður
og yndislega hégómlegur, glæsileg-
ur og hlýr. Heimilið var fullkominn
samnefnari þessara ólíku persónu-
leika og einkum þar sjatnaði óró-
leikinn í tengdaföður mínum og
hann slappaði af.
Þótt Þórður Gunnarsson stæði
traustum fótum í raunveruleikan-
um og væri sæmilega gætinn gat
hann ekki varist þeim töfrum sem
fólgnir eru í vogun og áhættu. Það
var í ættinni. Vogun vinnur vogun
tapar, sögðu menn þar og voru til-
búnir að voga öllu. Þórður tók
áhættu og vann oft. En hann tap-
aði líka. Og þá sífraði hann ekki
út af orðnum hlut. Erfið reynsla
tók aldrei frá honum lífsgleðina.
Þegar ég kveð Þórð Gunnarsson
finnst mér mikið skarð fyrir skildi.
Það er raunar líkt og heil hljóm-
kviða hafi þagnað.
Tómas I. Olrich.
Þórður Gunnarsson, mágur minn
er allur. Með honum er genginn
góður og hæfur maður. Mín fyrstu
kynni af honum voru þau, að hann
leitaði mig og bróður minn uppi í
Hafnarstrætinu á Akureyri síðla
vetrar 1945, þar sem við vorum í
hópi annarra skólanema og horfð-
um á Hótel Gullfoss brenna eftir
að hafa sloppið naumlega út um
glugga. Þar höfðu nokkrir nemar
búið ásamt okkur og nú vorum við
allslausir og vegalausir. Það var
erfitt að fá húsnæði á Akureyri í
lok stríðsins. Lítið sem ekkert
byggt, en margir fluttir til bæjar-
ins. Hann bauð okkur herbergi sitt
og eftirlét okkur það, það sem eft-
ir var skólatímans.
Og þannig reyndist hann mér
alltaf síðar á lífsleiðinni. Ég þurfti
oft að leita til hans með ýmiskonar
fyrirgreiðslu og hún var veitt á svo
sjálfsagðan hátt að það lá við að
manni fyndist að verið væri að
gera honum greiða með allskonar
kvabbi. Oft ekki mikilvægu.
Þórður var mikill veiðimaður og
reyndi að kenna mér en það gekk
ekki sem best. Raunar var hann
meira en veiðimaður, hann var veið-
ikló hin mesta og hafði yndi af að
dvelja úti í náttúrunni.
Þau hjónin byggðu sér hús við
Hamragerði á Akureyri og garður-
inn við húsið bar þess vitni, að þar
væri ræktunarfólk að verki og
Þórður virtist ekki síðri við það
starf en kona hans.
Ég þakka mági mínum fyrir
samfylgdina og góða viðkynningu.
Jafnframt vottum við hjónin konu
hans og öðrum í fjölskyldunni sam-
úð okkar. Megi minningin um góð-
an dreng ylja þeim um ókomin ár,
þótt nú hafi um stund dregið ský
fyrir sólu.
Jón ísberg.
Það er skrýtið að hugsa til þess
að hitta hann ekki oftar í Efstaleit-
inu hjá ömmu. Afi hefur verið svo
stór hluti af lífi okkar að það verð-
ur erfitt að hugsa sér lífið án hans,
væntumþykju hans og óbilandi
bjartsýni. Við systurnar eins og
allir aðrir í fjölskyldunni höfum
notið ástar hans, leiðsagnar og
stuðnings og munum búa að því
alla tíð.
Síðustu dagana sem afi lifði rifj-
uðust upp fyrir okkur góðar stund-
ir með afa og ömmu í Hamragerð-
inu á Akureyri. Það var alltaf glatt
á hjalla og oftar en ekki stóð afi
fyrir því. Hann stytti okkur stund-
imar með ýmsum uppátækjum,
sem mæltust reyndar misvel fyrir
hjá ömmu, en við skemmtum okkur
alltaf konunglega. Til dæmis var
það dag einn sem okkur langaði
til að tjalda en það var allt of kalt
úti. Afi kunni ráð við því, hann
tjaldaði bara í kjallaranum. Eins
voru utanlandsferðirnar sem hann
dreif alla fjölskylduna með í yndis-
legar, og við minnumst þeirra allt-
af.
Eftir að afi og amma fluttu til
Reykjavíkur og við uxum úr grasi
urðu samverustundirnar færri en
við héldum þó áfram að fara til
þeirra alltaf þegar færi gafst. Við
munum alltaf hugsa til afa með
miklum söknuði og þökkum fyrir
allt það sem hann og amma hafa
gert fyrir okkur.
Sunna og Vala.
Við kveðjum í dag samstarfs-
mann, hann Þórð okkar á Akur-
eyri, sem við nefndum svo vegna
tengsla í starfi í áratugi. Það var
í byrjun sumars, 1. júní 1962, að
Þórður J. Gunnarsson réðst sem
umboðsmaður Brunabótafélags ís-
lands á Akureyri, sjálfum höfuð-
stað Norðurlands, en umboðssvæð-
ið og eftirlitsskyldur voru um Eyja-
fjarðarsveitir.
Þórður J. Gunnarsson hóf störf
sín af þeirri elju, sem honum var
lagið. Með fádæma dugnaði hóf
hann umboðsskrifstofu Brunabóta-
félagsins til vegs og félagið til virð-
ingar, flutti skrifstofur um set og
stjórnaði umdæmi sínu úr stórhýsi
við Glerárgötu, sem hann stuðlaði
að uppbyggingu á. Fyrst var hann
einn á skrifstofu, en við lok nær
tuttugu og sjö ára starfs voru
starfskraftar orðnir sjö í þeim
miklu umsvifum umboðsins, sem
hann byggði upp til ársloka 1988.
Áreiðanleiki hans og lipurð í sam-
skiptum við viðskiptamenn var
rómuð. Á stundum mat hann erfið-
leika tjónþola og afkomu á sinn
sérstaka og stóra hátt, hótaði jafn-
vel að borga viðbót úr sínum eigin
vasa, ef knífa ætti bótagreiðslu.
Ekki var þá hægt annað en gefa
eftir fyrir sterkum rökum þessa
mæta manns, sem gekk götuna
fram til góðs við samferðamenn
sína.
Heimili þeirra Guðrúnar og Þórð-
ar var rómað höfðingjasetur heim
að sækja. Gestrisni og alúð þeirra
beggja var einstök í samhentri
framgöngu þeirra og viðmóti við
gesti sína og vini. Þakka ber hér
sérstaklega þátt þeirra hjóna við
móttöku erlendra gesta, sem sóttu
Norðurland heim á vegum Bruna-
bótafélagsins og ekki var ánægja
gestanna minnst, ef laxveiðimaður-
inn Þórður hafði aðstoðað við að
fanga lax í farteskið.
Það var mér sunnlenskum starfs-
manni félagsins, sem þessar línur
rita, mikil og góð reynsla að kynn-
ast þeim mæta manni Þórði J.
Gunnarssyni, þingeyska heims-
borgaranum og Norðlendingnum
af lífi og sál. Hvor við annan héld-
um við mjög fram og á lofti lands-
hlutum okkar. Ég reyndi að út-
skýra fyrir honum óm fegurðarinn-
ar hér syðra, Flóann í Arnesþingi,
um sunnlenskar elfur sem hríslast
syngjandi í farvegum sínum í sam-
tvinnun fegurstu tóna fjallaþytsins
og hafgolunnar og slétturnar vagga
grösum og blómum í takt við brim
og boða Perlu suðurstrandarinnar.
Á móti fékk ég háttstemmdar
lýsingar á þingeysku fjallalofti,
hátign umgjörðar Ákureyrar, fræg-
ustu laxelfum norðursins að
ógleymdum spegilfögrum Pollinum
og roða sólarlagsins, þar sem sólin
á sumrum sest ekki, en hvílist á
bárum norðúrsins við heimskauts-
baug. Við þessar lofgjörðir til
bernsku- og æskustöðva okkar,
eignuðumst við ákveðna sameign í
huga og ættbyggð hvors annars.
Þökk sé þér Þórður.
Fyrir hönd Brunabótafélags ís-
lands er hér þakkað fyrir áratuga
starf, sem einkenndist af áreiðan-
leik og ósérhlífni. Persónulega er
þakkað fyrir drengskap, vináttu og
samstarf. Það geri ég af virðingu,
með þakklæti og einlægum óskum
um leiðsögn og verndun Hins
Hæsta Höfuðsmiðs á ókunnum leið-
um.
Einlægar samúðarkveðjur fær-
um við Lína til Guðrúnar og fjöl-
skyldu.
Hilmar Pálsson.
Þegar okkur er sagt frá andláti
kærkomins vinar er eins og hugur-
inn fyllist samstundis af ljúfum
minningum tengdum hinum látna
bróður og djúpu þakklæti fyrir
samfylgdina á lífsleiðinni en orðin
verða svo veikburða og smá að þau
geta engan veginn tjáð tilfinning-
arnar sem að baki liggja. Þannig
var mér farið þegar þessi frétt
barst mér, jafnvel þótt ég hafí átt
að vera við henni búinn fyrir all-
löngu.
Þórður Gunnarsson var glæsi-
menni á velli, beinn og grannur,
fráneygur og fríður, einmitt eins
og flesta menn dreymir um að geta
orðið með þrotlausri líkamsrækt og
megrunarfæðu en fáir geta nálg-
ast. En þótt hann hafi verið glæst-
ur á velli var hans hlýja viðmót og
vinarþel það sem allt yfirskyggir í
þakklátri minningunni um hann.
Kynni okkar Þórðar voru bundin
frímúrarareglunni á íslandi en
starfsemi hennar var sameiginlegt
hugðarefni beggja. Hann gekk í
regluna norður á Akureyri rúmlega
þrítugur og frá þeirri stundu var
hugur hans bundinn hugsjónum
hennar enda var honum trúað fyrir
æ veigameiri störfum innan
bræðrahópsins norðan heiða og
varð æðsti yfirmaður í þeim hópi,
áður en þau hjón fluttu búferlum
til Reykjavíkur. Þar nutu bræðurn-
ir þess í ríkum mæli að hann var
ákaflega snjall ræðumaður. Allt fór
saman, hrein og tær rödd, afburða
málfar og hugmyndaauðgi sem sett
var fram á einfaldan og auðskilinn
hátt sem lyfti huganum á æðri
svið. Á þeim árum naut ég gistivin-
ÞORÐUR
GUNNARSSON
áttu þeirra í nokkra daga og mér
er sérstaklega minnisstæð sú frið-
sæla hlýja og látleysi sem ein-
kenndi heimilið. Þar ríkti það full-
komna jafnvægi, gagnkvæm virð-
ing og vinátta, sem gerir heimili
að helgum reit. Fyrir þau kynni
verð ég ævinlega þakklátur.
Um það leyti, sem þau hjónin
fluttu til Reykjavíkur, var Þórði
falinn enn meiri trúnaður í regl-
unni og átti sæti í æðstu stjórn
hennar til 75 ára aldurs, síðustu
árin við þau störf sem honum voru
kærust, sem oddviti þeirra, er réttu
þeim bróðurhönd, sem bágt eiga
af fátækt, elli og einmanaleik. Á
þeim árum sátum við saman í nefnd
þar sem mannkostir hans nutu sín
til hlítar. Hann var ætíð mjög já-
kvæður, úrræðagóður og sam-
vinnuþýður með afbrigðum. Vand-
leyst úrlausnarefni urðu auðleyst
fyrir hans hugmyndir og tillögur.
Um leið og ég votta þér, Guð-
rún, og allri fjölskyldunni, einlæga
samúð mína og reglu-bræðranna,
er ég þess fullviss að það er ómet-
anleg huggun í harmi að eiga eftir
minninguna um einstæðan mann-
vin og frábæran förunaut. Guð
veri með ykkur öllum.
Karl Guðmundsson.
Nú er stutt stórra högga á milli,
sem lostið hafa vinahóp okkar, öldr-
uðu veiðifélagana frá Laxá í Aðal-
dal. Ekki er lengra liðið en tvær
vikur frá því að einn þeirra var
kvaddur og þar til annar hefur horf-
ið okkur sjónum.
Að þessu sinni er það Þórður
Gunnarsson, sem fallinn er eftir
langvarandi og hraustlega baráttu
við erfiðan sjúkdóm, og er útför
hans gerð frá Dómkirkjunni í dag.
Hér verður ekki rakið lífshlaup
Þórðar, aðeins leitast við að tjá
honum hinstu þökk fyrir þátttöku
hans í félagsskap okkar og þær
yndisstundir, sem við áttum saman
og hann átti ekki minnstan hlut í
að gera eftirminnilegar. Það var
ekki aðeins laxveiðin ein - þótt
hana beri ef til vill hæst - sem við
áttum að sameiginlegu áhugamáli
okkur til skemmtunar. Skíðaferðir
og dansæfingar á yngri árum, spila-
mennska (brids) og fleira á síðari
árum, voru einnig skemmtanir, sem
við stunduðum saman þegar tæki-
færi gáfust, og alltaf var Þórður í
fremstu víglínu.
Þórður var þekktur og virtur
borgari á Akureyri vegna þeirra
margvíslegu starfa, sem honum
voru falin og verða ekki upp talin
hér. Það, sem hann tók að sér, var
í traustum höndum. Glaðværð, vin-
semd og léttleiki einkenndu jafnan
fas hans og framkomu og honum
var ekki tamt að víla eða barma
sér þótt eitthvað bjátaði á.
Við leiðarlok er það söknuðurinn,
sem gamlir félagar finna fyrir, en
um leið leiftrar af ljúfum og björtum
minningum um góðan vin og fé-
laga, sem við áttum samleið með
og munum hitta aftur fyrr en varir.
Vertu sæll, vinur, og skiiaðu
kveðju til gömlu félaganna.
Við sendum Guðrúnu, ekkju
Þórðar, börnum þeirra og öðrum
aðstandendum hlýjar samúðar-
kveðjur.
Veiðifélagar frá Laxá.
Það er dimmt og það er kalt í
svartasta skammdeginu þegar ber-
ast fregnir af andláti okkar kæra
veiðifélaga og vinar Þórðar Gunn-
arssonar. Það kólnað líka í sálinni
við þá tilhugsun að fá ekki oftar
að njóta samvista við hann. Við
vitum þó að hvíldinni var hann feg-
inn eftir langa og stranga baráttu
við illskeyttan sjúkdóm.
Þórði var margt til lista lagt og
því ekki að undra þó hans verði
sárt saknað. Hann var veiðimaður
af Guðsnáð. Það voru forréttindi
að vera með honum við veiðar.
Hann bar einstaka virðingu fyrir
þeim vatnasvæðum sem hann sótti
og því lífríki sem þeim fylgja. Þórð-
ur var hörkuduglegur og frábær-
lega lunkinn veiðimaður en var þó
farinn að fara sér hægar í veiðinni
á seinni árum og gaf sér þá frekar