Morgunblaðið - 29.11.1996, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ
MIIMIMINGAR
FÖSTUDAGUR 29. NÓVEMBER 1996 49
ir að heiisubrunnum. Þegar þeir
klerkarnir höfðu gengið inn á
„kontór" eins og það hét í þá daga
og hallað að sér bárust þaðan iðu-
lega glaðvær hlátrasköll og hljóm-
miklar raddir þeirra fylltu hljóð-
bært húsið. Engum nærstöddum
gat dulist hversu vel þessum mönn-
um leið í návist hvor annars. Glað-
værð, sem veggir og lokaðar dyr
hindruðu ekki að fyllti húsið, hafði
áhrif á alla sem í því voru. Aldrei
hef ég séð þess ljósari dæmi hvers
virði það getur verið mönnum, sem
oft bera þungar byrðar, að fara að
finna annan og blanda geði. Þannig
mun minning séra Sveinbjarnar
geymast mér lengst. Þetta litla
minningarbrot er ófullburða tilraun
til að tjá þakklæti fjölskyldunnar
frá Skarði, mitt eigið og fjölskyldu
minnar fyrir þá geisla birtu og hlýju
sem af persónu séra Sveinbjarnar
stafaði og við nutum í svo ríkum
mæli. Að okkur setur depurð, en í
ríki himnanna veit ég að opnast
breiður faðmur tl að fagna þangað-
komu Sveinbjarnar í Hruna.
Ölmu og börnum þeirra, sem svo
mikils hafa misst, óska ég Guðs
blessunar. Minningin um mætan
mann og góðan dreng er nokkur
bót harma, en vissan um endur-
fundi huggunin mest. Blessuð sé
minning séra Sveinbjarnar.
Jóhannes M. Gunnarsson.
Presturinn okkar er dáinn. Séra
Sveinbjörn í Hruna, sem messaði í
kirkjunni - og við vorum þar alltaf
með mömmu af því hún var í kirkju-
kórnum. Helgi tók okkur með sér í
Hvammsjeppanum sem þá var eini
bíllinn í Grafarhverfinu. Helgi í
Hvammi var organisti í kirkjunni á
þessum árum.
Séra Sveinbjörn skírði okkur sum
og fermdi öll, svo gifti hann okkur
og skírði börnin okkar. En hann var
ekki bara presturinn í Hruna, hann
var bóndi, hann var kennari og hann
var félagi okkar, félagi sem tók
þátt í gleði og sorgum sveitunganna.
„Eruð þið hrædd, elskurnar mín-
ar?“ segir blíðleg rödd við fjögur
börn á aldrinum 8-12 ára sem
voru villt inni á miðjum Hrunaásum
og komin nótt. Við vorum búin að
leita að hestum frá hádegi. Þetta
var rödd Sveinbjarnar sem þar var
kominn með Helga í Hvammi til
að leita að okkur. „Nú skulum við
koma heim til Ölmu og fá kakó og
kleinur." Allur uggur og þreyta
hurfu þegar þeir leiddu okkur heim
í rökkrinu. Við munum Biblíusögu-
tímana í skólanum. „Viljið þið ekki
bijóstsykur, elskurnar rnínar," voru
oftast byijunarorðin í tímanum,
sem síðan fór meira og minna í
lestur á skemmtilegum sögum um
eitthvað allt annað en Biblíuna.
Þegar kom að prófum hafði hann
sinn hátt á. Ef hann sá að einhver
var í vandræðum með verkefnið
tyllti hann sér á borðshornið og
hvíslaði: „Þetta veistu nú vel.“ Svo
fékk maður vísbendingu á dulmáli
og prófið varð allt í einu svo dæma-
laust létt.
Við munum líka fermingarundir-
búninginn þegar allir fengu að
hringja kirkjuklukkunum og að
máta predikunarstólinn.
Einu sinni veiddum við með hon-
um mús sem hafði falið sig í orgel-
inu. Við rákum á fjall með bóndan-
um Sveinbirni og Guðjóni í Hruna.
Hversu oft heyrðum við ekki hlátur-
inn hans heima í Garði þegar hann
kom í heimsókn, hlátur sem allir
smituðust af og fyllti allt af gleði
og hlýju. Svona var presturinn okk-
ar og ég held við eignum okkur
ekki annan eins héðan af. Röddin
úr predikunarstólnum heyrist enn
svo greinilega í minningunni að
allar aðrar messur verða jú svo sem
ágætis messur, en aldrei eins og
hjá prestinum okkar.
Við þökkum allt sem okkur var
vel gert í Hruna og ásamt móður
okkar vottum við Ölmu, börnunum
og öðrum aðstandendum innilega
samúð.
Blessuð sé minning séra Svein-
bjarnar í Hruna.
Örn, Hallgrímur, Björn
Hreiðar, Eiður Örn og Helga
frá Garði.
EVA VILHJÁLMS-
DÓTTIR
+ Eva Vilhjálms-
dóttir fæddist í
Meiri-Tungu í Holt-
um 23. mars 1920.
Hún andaðist á
hjúkrunarheimilinu
Eir 24. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Vigdís Gísla-
dóttir frá Kotvogi i
Höfnum og Vil-
hjálmur Þorsteins-
sonfrá Berustöðum
í Ásahreppi. Hún
var yngst af ellefu
systkinum er kom-
ust til fullorðinsára en fjögur
létust í bernsku. Tvær systra
hennar eru enn á lífi, Fanney,
f. 28. apr. 1914 og Ásta, f. 8.
okt. 1918.
Hinn 28. apríl 1946 giftist
Eva Hallgrími Jónassyni, f. 28.
apríl 1918, frá Stuðlum Reyðar-
firði. Börn þeirra eru: 1) Val-
gerður, f. 30. nóv. 1944, giftist
A. Robin West, f. 8. sept.1936;
skilin. Barn þeirra: Eva Mar-
grét, f. 7. jún. 1972. Sambýlis-
maður hennar er Richard
Marwood, f. 20. jún. 1970. 2)
Vigdís, f. 13. des. 1949. Giftist
Gunnari Inga Gunnarssyni, f.
14. apr. 1948. Börn
þeirra: Inga Hrund,
f. 18. mar. 1975 og
Ketill, f. 28. feb.
1980. 3) Jónas, f. 3.
jún. 1952; Kvæntist
Kristínu ísleifsdótt-
ur, f. 25. nóv. 1952.
Börn þeirra: Lára,
f. 3. feb. 1981, og
Hugrún, f. 9. jan
1990, d. 9. jan. 1990.
4) Lára Birna, f. 8.
jan. 1955. Giftist
Heimi Geirssyni, f.
2. jún. 1954. Börn
þeirra: Dagný, f. 8.
mar. 1990 og Atli Mar, f. 8.
des. 1992. 5) Guðrún Bóel, f.
8. jan. 1955. Giftist Björgvin
Karlssyni, f. 21. mar. 1957.
Börn þeirra: Hallgrímur, f. 31.
des. 1975, Kristinn, f. 26. maí.
1980 og Loftur Árni, f. 1. maí.
1983. 6) Ketill, f. 19. apr. 1960.
Kvæntist Þóreyju Friðbjörns-
dóttur f. 17. jan. 1960; skilin.
Börn þeirra: Friðbjörn Orri, f.
13. okt. 1983, og Laufey Rún,
f. 18. jún. 1987.
Útför Evu fer fram frá Ás-
kirkju föstudaginn 29. nóvem-
ber og hefst athöfnin klukkan
15.
Með nokkrum orðum vil ég
kveðja tengdamóðir mína, hana Evu
Vilhjálmsdóttur. Kynni mín af henni
hófust 1970 er við Vigdís dóttir
hennar kynntumst. Við fyrstu kynni
virkaði Eva ströng og ákveðin en
fljótt fann maður hve gott hjartalag
bjó þar að baki. Eva hafði ákveðnar
skoðanir á hlutunum og stóð með
þeim sem minna máttu sín.
Okkur kom ávallt vel saman og
í gegnum árin komum við Vigdís
reglulega í heimsókn til Reyðar-
fjarðar. Mörg kvöldin var þá verið
í eldhúsinu og spilað og spjallað.
Oft var mannmargt á heimilinu
þegar börnin voru í heimsókn með
fjölskyldum sínum og þá var stund-
um glatt á hólnum.
Eva hafði yndi af vísum og kvæð-
um og kunni ógrynni af þeim. Tvær
ferðir eru mér minnisstæðar með
Evu ásamt fleirum. Önnur var öku-
ferð í Strandasýslu og hin göngu-
ferð um Lónsöræfi. Á slíkum ferða-
lögum kynntist maður Evu best,
því þá var tími fyrir sögur og sagn-
ir. Margar sögur sagði Eva frá
uppvaxtarárum sínum í Meiri-
Tungu. Þar var mannmargt í heim-
ili og ýmislegt sem gekk á. Um
margt hefur lífið verið öðruvísi þá
en nú.
Eva greindist með parkinson-
veikina haustið 1990 þó hún hafi
kennt sjúkdómsins einum þremur
árum fyrr. Fyrst um sinn var hún
áfram fyrir austan en smátt og
smátt dró úr þreki og mætti. Um
vorið 1995 kom Eva inn á Eir og
naut þar góðrar umönnunar starfs-
fólks. Ég verð einnig að minnast á
þátt Hallgríms, tengdaföður míns,
sem dvaldi hjá Evu nánast á hveij-
um degi og reyndi að létta henni
stundirnar. Þá kom tölvuþekking
Hallgríms að góðu gagni því að síð-
ustu mánuðina fóru næstum öll tjá-
skipti við Evu fram með hjálp tölv-
unnar. Böm Evu, sem búsett eru
hér á landi, skiptust einnig reglu-
lega á að heimsækja móður sína
og voru síðan öll hjá henni, ásamt
föður sínum, þegar hinsta stundin
rann upp.
Blessuð sé minning hennar.
Gunnar Ingi Gunnarsson.
Við erum öll hetjur í ævintýrinu
um okkur sjálf. Njótum ævintýris-
ins, beijumst gegn erfiðleikunum
og elskum lífið. Þegar ég minnist
tengdamóður minnar, minnist ég
konu, sem var mjög annt um lífið
sjálft. Hún lifði mjög reglulegu og
agasömu lífi, reykti ekki, drakk
ekkert sterkara en vatn og vildi
helst ekki neyta annarrar fæðu en
þeirrar sem ísland gat gefið henni.
Hún stóð vörð um menningu liðinna
tíma og þó svo hún léti kyrrt liggja
að börnin og barnabörnin lifðu á
alls konar erlendu fæði, þá skyldu
þau hlusta á lestur hennar á íslensk-
um bókmenntum og helst að kunna
góða kafla og setningar utanbókar.
Eitt sinn nennti eitt af barnabörnum
hennar ekki að læra Gunnarshólma
utanbókar, eins og Eva hafði óskað
eftir, og þá voru góð ráð dýr og
Eva reyndi að bjóða barninu laun
fyrir að læra kvæðið og það dágóð,
því svo mikilvægt þótti henni að
festa íslenskan kveðskap í hugum
barnabarna sinna.
Eva gat ekki flaggað fínum próf-
skírteinum eða menntagráðum
frekar en margir aðrir fæddir fyrr
á öldinni, en andagift hennar var
mikil og reyndi hún að auðga til-
veru sína og annarra sem í kringum
hana voru með henni. Ég minnist
þess sérstaklega, þegar við gengum
saman milli fjarða fyrir austan á
páskum, þá þuldi Eva Passíusálm-
ana frá upphafi til enda, hún tók
aðeins hlé á þeirri þulu til þess að
upplýsa samferðamenn um nöfn á
fjöllum, víkum eða bæjum, sem bar
fyrir augu okkar og síðan tók hún
þráðinn upp við Passíusálmana rétt
eins og hún væri að lesa þá upp
úr bók, þvílíkt var minni hennar.
Hallgrímur og Eva eignuðust
sex börn og fóru þau öll frekar ung
að heiman til náms. Á tímabili
bjuggu þrjú af börnum þeirra í
hvert í sinni heimsálfunni, þ.e. í
Asíu, Afríku og Ameríku og þegar
þau komu í heimsókn á Reyðar-
fjörð, var fyrst hlustað á, hvað á
daga þeirra hafði drifið en fljótlega
fór Eva að tengja þau við íslenska
tilveru og gera þeim grein fyrir
þeim forréttindum að hafa fæðst
sem íslendingar.
Þegar ég minnist tengdamóður
minnar finnst mér horfinn sé
hlekkur sem tengir okkar kynslóð
við þá sem lifði svo einangruð og
næg sjálfri sér. Ég vona að þau
fræ ættjarðarástar, sem Eva og
hennar líkir sáðu í hjörtu barna
og barnabarna sinna megi bera
ávöxt um ókomna tíð.
Ævintýrið um Evu var ævintýri
um konu, sem bar mikla virðingu
fyrir landinu og náttúru þess, móð-
urmálinu og tilbrigðum þess. Ég
vil enda þessar stuttu hugleiðingar
mínar um góða tengdamóður og
vinkonu á eftirfarandi línum úr
Gunnarshólma Jónasar Hallgríms-
sonar, sem henni voru ætíð mjög
kærar:
Sá ég ei fyrr svo fagran jarðar gróða,
fénaður dreifir sér um grænan haga,
við bleikan akur rósin blikar ijóða.
Hér vil ég una ævi minnar daga
alla, sem guð mér sendir. Farðu vel . . .
Kristín ísleifsdóttir.
Þegar Eva Vilhjálmsdóttir kveð-
ur þennan heim viljum við hjónin
minnast hennar með örfáum orðum.
Við kynntumst Evu fyrst þegar við
vorum öll komin fram yfir miðjan
aldur, en það bar til með þeim
hætti að sonur okkar tengdist fjöl-
skyldunni. Við höfðum auðvitað
þekkt Evu og Hallgrím af orðspori
löngu áður, því að heimili þeirra
og störf, bæði á Eskifirði og Reyð-
arfirði, var þekkt um allt Austur-
land fyrir myndarskap og athafna-
semi.
En ég kynntist Evu fyrst að ráði
í þriggja daga gönguferð með fjöl-
skyldu hennar um Lónsöræfi.
Eftir að kynni okkar hófust fyrir
um það bil aldarfjórðungi höfum við
hjónin oft og mörgum sinnum notið
gestrisni Evu og Hallgríms, en í
þessari Lónsöræfaferð urðu viðræð-
ur okkar Evu persónulegri og opn-
ari. Þá birtist mér þessi gáfaða kona
í nýju ljósi. Hún var margfróð og
greinilega stálminnug. Hún kunni
ógrynni af ljóðum. Ég byijaði barna-
kennslu um það leyti sem Eva var
að byija í bamaskóla upp úr 1930.
Þá var það nánast tíska að greind
börn og unglingar lærðu Gunnars-
hólma, Fjallið Skjaldbreiður o.fl.
kjamakvæði úr skólaljóðunum. Og
það stóð ekki í Evu að þylja þau
án þess að reka í vörðumar, en þeg-
ar hún þuldi yfír mér vígsluljóð
Markarfljótsbrúar frá árinu 1934
þá varð ég undrandi.
Hún var 14 ára gömul, þegar hún
var viðstödd brúarvígsluna, sem
auðvitað var stórkostleg hátíð í öllu
Rangárþingi og ungu stúlkunni
ógleymanlegur atburður. En
gönguferðin um Lónsöræfi var okk-
ur Evu annað og meira en ljóða-
flutningur. Við ræddum um menn
og málefni og það fór ekki leynt
að við vorum ósammála um margt,
en eitt urðum við sammála um, að
samhjálp og samvinna væri undir-
staða heilbrigðs mannlífs.
Hvað ber að þakka þegar sam-
fylgd er lokið? Það er svo margt
að það nálgast fjarstæðu að fara í
upptalningu. En þær stundir sem
við hjónin áttum með Evu og Hall-
grími eru okkur endurminningar
sem stytta ellikvöldin og það er
mikils virði. Eva hafði um alllangt
skeið þjáðst af parkinsonveiki, sem
tók frá henni mátt og mál. Það var
ólýsanleg þraut, en aðdáunarverð
umhyggja Hallgríms og þolinmæði
hafa vonandi létt hinar andlegu
þjáningar.
Saknaðarkveðja er okkar síðasta
orð.
Ingibjörg og Gunnar.
Amma okkar var góð kona og
gerði margt fyrir okkur, eins og
þegar hún gekk bæinn á enda í
stórhríðum til að passa okkur þegar
við bjuggum á Reyðarfirði.
Flugeldum var hún ekkert svo
hrifin af, því henni fannst við vera
að skjóta upp peningunum okkar.
Oft kvartaði hún yfir því að við
klæddum okkur ekki nógu vel út í
kuldann, en þó okkur þætti vont
að vera dúðuð vissum við að allt'
var þetta vel meint. Hún tók oft
málstað okkar. Við máttum ekki
fara niður á Gömlubryggju en hún
sagði að það væri í góðu lagi, svo
við fengum að fara.
Amma var mikill náttúruunn-
andi. Einu sinni komum við heim
til hennar með lúpínur sem við höfð-
um rifið upp með rótum, en hún
sendi okkur rakleitt aftur upp í fjall
og við þurftum að gróðursetja lúpín-
urnar aftur svo jarðvegseyðingar
yrði nú ekki vart.
Okkur þykir sárt að amma skuli •
vera farin en hún hafði verið veik-
burða lengi og heilsan orðin slæm.
Okkur þykir mjög vænt um hana
og við söknum hennar mjög.
„Leyfið börnunum að koma til
mín, varnið þeim eigi, því slíkra er
himnaríki" (Matt. 19. 14—15).
Guð geymi ömmu Evu,
Friðbjörn Orri og
Laufey Rún.
Við systurnar í Ásgerði 6 viljum
minnast Evu nágrannakonu okkar
með örfáum orðum. Hún kenndi
okkur svo margt í lífinu. Hafði allt-
af tíma til að spjalla og veita góð
ráð. Okkar fyrstu handtök í fisk-
vinnslu GSR voru undir hennar
leiðsögn. Þar dugðu engin vettlin-
gatök og ekkert hangs og þótti
okkur stundum nóg um. Þegar við
horfðum á eftir henni niður götuna
á leið niður í GSR, þá var kominn
tími til að klæða sig í stígvélin og
leggja af stað í vinnu. Stundvísi
og vinnusemi var í fyrirrúmi hjá
henni. Ekki sat hún auðum höndum
þegar heim var komið, eftir að við
komumst upp á lagið með að nota
fínprjónuðu ullarbanda-sokkana-
hennar var oftar en ekki farið yfir
og sagt: „Mig fer bráðum að vanta
nýja sokka.“ Innan fárra daga kom
hún færandi hendi með nýja ullar-
sokka í poka. Seinna meir nutu
börnin okkar góðs af handverki
hennar.
Fyrir Láru var hún eins og
amma. Ef Lára var „týnd“ var það
nokkuð víst að hún hafði stungið
sér inn til Evu. Eva hafði alltaf
gaman af því að fá börn í heim-
sókn til að spjalla. Einnig hafði hún
gaman af því að segja sögur og
fara með þulur og ljóð. Seinna
meir voru það elstu barnabörnin í
Ásgerði 6 sem „týndust“ inni hjá
henni.
Það var sárt að horfa upp á
þessa kraftmiklu athafnakonu
missa heilsuna og hætta að geta
sinnt sínum áhugamálum og verða
háð aðstoð annarra. Hún kvartaði
þó ekki né lét á sér bilbug finna,
en gladdist mjög í þau skipti sem
maður gaf sér tíma til að líta inn
og heilsa upp á hana. Við kveðjum
Evu og þökkum samfylgdina.
Blessuð sé minning hennar.
Aðalheiður, Margrét,
Kolbrún og Lára Valdís.
t
Ástkær eiginkona mín,
BJÖRG EYJÓLFSDÓTTIR,
Austurströnd 4,
Seltjarnarnesi,
er látin.
Vilhjálmur Ólafsson.
t
Hjartkær eiginkona mín, móðir okkar, tengdamóðir, amma og
systir,
AÐALBJÖRG INGÓLFSDÓTTIR,
Stórhóli,
Álftafirði,
sem lést á St. Jósefsspítala laugardaginn 23. nóvember, verður
jarðsungin frá Hofi í Álftafirði laugardaginn 30. nóvember kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Lárus Pálsson.