Morgunblaðið - 30.11.1996, Page 40

Morgunblaðið - 30.11.1996, Page 40
40 LAUGARDAGUR 30. NÓVEMBER 1996 AÐSENDAR GREINAR MORGUNBLAÐIÐ Að verða hált á svellinu SJÚKRAÞJÁLFARAR á íslandi hafa mikla reynslu af endurhæf- ingu og þjálfun fólks sem lent hefur í slysum eða fengið lang- vinna sjúkdóma. Svo gleðilegt sem það er að ná árangri eftir að skað- inn er skeður þykir sjúkraþjálfur- um það eftirsóknarverðara að koma í veg fyrir þær þjáningar sem slys og sjúkdómar valda. Hálkuslys eru alltof algeng á Islandi og valda fórnarlömbum umtalsverðum þjáningum og erfið- leikum. Þessi greinarstúfur fjallar um hvað hægt er að gera til að minnka líkurnar á svellköldum og nánum kynnum af fóstuijörðinni. Flest eftirtalinna atriða eru raunar heilbrigð skynsemi en það er samt alltaf hollt að rifja þetta upp fyrir sjálfum sér, þó ekki væri nema til að geta sagt ólæsum bömum frá þessu. Gangandi vegfarendur 1. Þarftu nauðsyn- lega að vera á ferli? Það er enginn ástæða til að bjóða hálkunni byrginn að gamni sínu. Geturðu beðið eftir að búið er að sandbera gangstéttir og götur? 2. Ertu í góðum skóm? Skór með plast- botni (t.d. ballskór) eru augljóslega óheppilegir. Gönguskór með harðplastbotni geta lika reynst sleip- ir. Hælaháir skór eru varasamir því erfitt er að halda jafnvægi á þeim, hvað þá í hálku. Grófir og stamir skó- sólar henta betur. 3. Áttu mann- brodda? Notarðu þá? Mannbroddar sem hægt er að smeygja á skó eða broddar sem eru festir á skó með hjörum (þeim er lyft upp þegar gengið er innanhúss) eru senni- lega ódýrasta slysa- tryggingin þegar ís- ingin leggst á götur og gangstétt- ir ef þeir eru notaðir. Lárus Jón Guðmundsson Kopavogur Bnaœ - Goddi W, Smiöjuvegi 30 Freyja. Kársnesbraut 104 G. tinarsson & Co. Allalúni 2 Glavirfu st. vetktaki, Hrauntungu 60 Gott útlit, tiáisraflistola, Nýtýlavegi 14 Gtein ht. trésmioja, Smiöjuvegi 16 Hedd hl, hllapaflasala, Skemmuvegi 20M Hjálpartæki Mtis B Guðjtasw, Halnartr. 1d Hiisaplasl hl, Datvegi 24 ispan hl, gleriðnaöuf, SmiBiuvegi 7 Kópavogskaupstaöur, Fannborg 2 Landvélar h1. Smiðjuvegi 66D Panelolnar, ofnasmiðja, Smiðjuvegi 1 Prentsmiðian Grallk, Smiðjuvegi 3B Rattaekiavinnustola Einars Stelánss., Hlégarði 14 Snotti Ttmasson tókhalíspusla, Hamatwg 1 Tengi hi, Smiðjuvegi 11 Trésmiðja Jéns Gfslasonar. Skemmuvegi 38 Vélsmiðja Guðmundar, Dalvegi 12 Garöabxr Brauðstola Ingu, Hrísmóum 4 G.H. heildverslun hl, Garðalorgi 3 Garöato - bókasaln. Sveinalungu Góllslípun Siguröar Hannessonar, Grenilundi 6 Image hársnyrtivörur, Kirkjulundi 13 Pharmaco, Hðrgatúni 2 Hafnarfjðrður Andorra sl, snyrtívöruvefslun, Strandgðtu 32 As, fasteignasala, Fjarðargötu 17 Björt sl, hárgreíösluslola, Bæjarhrauni 20 BSH TAXI - Bifreiðaslöð Halnartjaröar, Flatahraunr 7, slmi 555 0888 Drill sl, sætgætisgerð, Dalshrauni 10 Fiskbúð, Reykjavíkurvegi 3 Fjaröarnesli, sölulum, Bæjarhrauni 4 Halnarfjarðarapútek, Fjarðargðlu 13-15 Heiðar Jónsson, járnsmiður, Skútahrauni 9 Hella hl, málmsteypa, Kaplahrauni 5 Hlll, verkamannafélag, Beykjavikurvegi 64 J.V.J, hl, verklaki, Drangahrauni 10 Jónas, vélsmiðja. Kaplahrauni 1 KaHilækjapjónustan, Norðurvangi 27 Mjrndlorm nl, Trönuhrauni 1 Nelagerð Jóns Holhergssonar, Hjallahrauni 11 P, Ólalsson hl, Trönuhrauni 6 síúkrapjáltaíwi hf. Dalshraúni 15 ° Spennubreytar, Trönuhrauni 5 Sljörnusteinn hl, Kaplahrauni 2-í Stoð hl. stoötekjasmlöi, Trönuhrauni 8 æ' Olalsson, úrsmiðor, Strandgötu 17 tl, Eyrartiöð 7-9 Vega, Flatahrauni 23 Þórver, liskverkun, Melahraut 20 Keflavík Aöalverk hl, vinnuválar, Hrannargölu 5 Börnin sl, barnafataverslun, Hólmgarði 2 Fasteignasalan Halnargötu 27 ehl, Halnarg. 27 Geimsteinn ht, Skólavegi 12 Húsagerðin hl, Irésmiðja, Hólmgarði 2c Rafiðn hl, Vlkurbraut 1 Reykjanesbær, Tjarnargötu 12 Skiltahúsið, Skólavegi 7 Sparisjóðurinn i Keflavlk, Tjarnargötu 12-14 Vétavakstæði Sverris Steingimsen h(, Vikurbraui 3 Grindavík Ralborg. ViTajrhmut 27 Stakkavik ht, Bakkalág 15b Porbjörn hf, Hafnargölu 12 Sandgerði Miönes hf. Tjarnagötu 1-3 Garður Karl Njálsson hl, liskverkun, Melbraul 5 Rallagnavinnustofa Sigutöar Ingvarssonar. Heiðartúni 2 Njirðvfk Trésmiðja Héðinsog Ásgeírs sl, Hollsgötu 52 Vökvatengi, verkstæði, Fitjabraul 2 Mosfellsbær Garðyrkjustöðin Gróandi, Grásleínum Gæða-grís, svfnabú, Brautarhotti Hópferðabílar Jónatans Þóriss., Barrholti 14 Lego -Reykjalundur, Mosfellshæ Mostellsapótek, Þverholti 3 Mosfellsbakarl, Urðarholti 2 Motló ehl, Flugmýri 24 Orri hf, vélsmiíja, Flugumýri 10 Reykjabúiö hl, Suðurreykjum 1 Akranes Barbró, veitingar og gisling, Kirkjubraut 11 Blikksmiðja Guðmundar J Hallgrfmssonar, Akurbraut 11 Ferstikluskáli, Hvalfirði Fiskverkun Arnars hl, Ægisbraut 29 Glerslípun Akraness hl, Ægisbraut 30' Haraldur Böðvarsson hl, útgerö, Bárug. 8-10 HVERAGERÐISBÆR SJNDTAK ÍSLANDSBANKI Sil HITAVEITA SUÐURNESJA leirár-il Oznne. tórkjubraulS Sjúkrabjállun Georgs Janussortar, Krrkiubraut. 28 Skaltagrfmur hl. skípaútgerð, Suðurgötu 65 Smurstöð Akraness sl, Smiöjuvöllum 2 Ægir hl, útgerð, Ægisbraut 11 Borgarnes Bilreiða- og véiaverkslæðið. Þorslernsgðtu 11 Borgarhreppur, Valbjarnarvöllum I Borgarnes-Piifur, Engiaási Borgarverk hl. vinnuvélar, Sótbakka 17-19 Eöalskur hl, Sólbakka 6 Hálsahreppur, Amheiöarslööum Lundarreykjadalshreppur, Brennu Skorradaíshreppur, Grund Sparisjóður Mýrasýslu, Borgarbraut 14 Vírnet ht, Borgarbraul 74 Reykholt Reykholtsdalshreppur Stykkishálmur Vinnuvélar st, Laulásvegi 14 Grundarfjörður Hamrar hl, verslun, Nesvegi 5 Verslunín Grund - Þín verslun, Grundaro. 35 Olalsvlk Fiskiöjan Bylgja hl, Bankastrætí 1 Skálavlk SH 208, Hjallabrekku 5 Sparisjóður Olalsvíkur, Olalsbraut 19 Hellissandur Blómsturvellir, Munaðarhóli 25 Króksfjarðarnes Landsbanki Islands, Króktjarðarnesi Isaljörður BBaverkstæði ísafjarðar hl, Seljalandsvegi 84 Gamla bakartið, Aðaistræti 24 Gámaþjónusta Hafþórs Halldórssonar eht„ HairahotU 10 Hjólbaröaverkslæðt Isatjarðar, Njarðarsundi 2 Hötel ísatjörður hl, Silturtorgi 2 Kjölur ht. Uröarvegi 37 Bolungarvik Bakki, Botungarvik, Hafnargötu 80-96 Balungarvíkurkaupstaður, Aðalstræti 12 Sparisióöur Bolungarvíkur, Aðalstræti 14 Súðavfk Sparisjóður Súöarvíkur, Aðalgötu 2 Flaleyri , Sparisjóður Onundarf jarðar, Halnarstræti 4 Patreksljörður Eyrasparisjðður Patreksfiröi og Tálknalirði, Biarkargötu 1 K|öt 8, Fiskur, Stranrjgötu 5 Oddihl,liskvefkun,Éytargötu Tálknaljörður Bókhaldsstotan Tálknatirði, Strandgötu 40 Hraðtrystihús Tálknatjarðar, Miötúni 3 Bildudalur Örn hf, Lönguhlfð 29 Brú Sparisjóður Hrúttirðinga, Borðeyri Staðarskáli hl, veilingasala, Slao Hrútafirði Hólmavfk SpatisjiAr Slrandamfnna, Kirkjffli Kjörvogur Hótet Djúpavík, Djúpuvlk, A Norðurfjörður Arneshreppur, Norðuriirði Hvammstangi Fcrskar aturðir ht, Brekkugötu 4 Vélaverkstæði Hjartat Eitlfcs. sl, Búlandl 1 Biönduös Heilsugæsla og sjúkrahús Blönduöss, Ftúðabakka2 Léttitækni ehl, Efstabratil 2 Pípulagnaverkiakar hl. Arbraut 11 Samslaða, skritsL verkalýðstélaga, Þverholti I Særún hl, liskverkun, Elslubraul 1 Verkalýðslélag A-Húnvelninga. Þverbraul 1 Skagaströnd HóleT Dagsbrún, Túnbraut 1-3 Skagstrendingur hl, úlgerð, Túnbraul 1-3 Sauðárkrúkur Deltifoss hUööuflramlei|sla, Borgarllöt 5 K0M búkhaldspjönuS Vlöihíö 19 Rtpurhreppur, Kelu Sauðárkrúksapótek, Hólavegi 16 Skarðshreppur, Syðrl-lngveTdarslöðum Skefilsstaðahreppur, Hvalnesi Holsðs Bilreiða- og válaverkstæðið, Sleitustöðum Stuðlaberg ht, Suðurbraut Mörður byggingalálag, Noröurgölu 16 Hótél Lækur ht. Lækjargötu 10 Hreiðar Jóhannsson, Eyrargötu 21 SILD OG FISKUR Dalshrauni 9B Hafnarfirði Sími 555 4488 BIFREIDAR OG LANDBUNAÐARVELAR HF. Tökum þátt í uppbyssinsarstarfi fatlaðra Munið símahappdrætti Styrktarfélags lamaðra og fatlaðra lag þjálfunarstöð og sumarbúðir fyrir fötlu Þátttaka aimennings í símahappdrættinu hefur gert félaginu kleift að byggja upp aðstöðu fyrir fötluð börn og unglinga í Reykjadal. Hálkuslys eru allt of algeng, segir Lárus Jón Guðmundsson, og valda umtalsverð- um þjáningum og erfiðleikum. 4. Gakktu nálægt húsveggjum, kyrrstæðum bílum, girðingum o.þ.h. til að hafa stuðning af ein- hverju. 5. Kanntu að skauta? Ef maður kemst ekki hjá því að ganga yfir hálkublett skiptir máli að dreifa líkamsþyngdinni sem jafnast, því þannig er best að halda jafnvæg- inu. Maður gætir þess að lyfta fótunum aldrei frá jörðu, heldur rennir fótunum varlega áfram eins og væri maður byijandi á skaut- um. Til að sanna gildi þessa heil- ræðis getur lesandinn prófað að tipla á tánum á svelli en greinar- höfundur ræður eindregið frá slík- um tilraunum. 6. Loks getur hinn gangandi vegfarandi haft með sér dálitinn sand í poka til að dreifa á þá svell- bunka sem honum sýnist engum færir nema fuglinum fljúgandi. Þetta er óvitlaust ráð en getur sigið í frakkavasann. Akandi vegfarendur 7. Er bíllinn þinn tilbúinn í vetraraksturinn? Ertu á negld- um/grófmynstruðum dekkjum, er hemla-, stýris- og ljósabúnaður í lagi, sérðu út um gluggana, kanntu á stefnuljósastöngina, þekkirðu hámarkshraða í þéttbýli o.s.frv. o.s.frv. I stuttu máli, ertu búin(-n) undir akstur í hálku? 8. Kanntu að stilla hnakkapúð- ann? Hann á að vera þannig að hnakkinn en ekki hálsinn hvíli á honum. Ef hnakkapúðinn er of neðarlega (á móts við hálsinn) getur hann virkað eins og högg- stokkur við aftanákeyrslu; við höggið kýlist líkaminn í sætið, hálsinn stoppar á hnakkapúðanum en höfuðið heldur áfram. Afleið- ingin getur verið mjög slæmur hálshnykkur (whiplash) eða verra. Það ætti að vera hnakkapúði fyrir öll sæti, líka aftursæti. 9. Ekki aka of nálægt næsta bíl. Það er engin afsökun að vera á 20 til 30 km hraða því hægt er fá illvígan hálshnykk í aftaná- keyrslu á tiltölulega litlum hraða. Höggið er nefnilega umtalsvert þó hraðinn sé „lítill“. Vantrúaðir gætu prófað að hlaupa á vegg (ca 12-16 km hraði) þó greinarhöf- undur ráði alfarið frá slíkum til- raunum. Ef hraðinn er meiri er gott bil milli bíla enn meira áríð- andi. Gangandi og akandi vegfarendur 10. Notaðu góðan og þykkan trefil og vefðu honum hlýlega um hálsinn. í kulda og frosti reynir líkaminn að varðveita líkamshit- ann eftir föngum og ef hálsinn er ber fara axlirnar ósjálfrátt að lyft- ast til að minnka varmatapið frá óvörðu yfirborði húðarinnar. Þú er farinn að vinna svonefnda kyrr- stöðuvinnu með háls- og herða- vöðvunum og kemur uppgefin(-n) í vinnuna og skilur ekkert í því hvað þú ert slæm(-ur) í herðunum. 11. Brostu sem oftast. Fyrir utan hvað það er mannbætandi að brosa er það ágætis aðferð til að koma í veg fyrir munnherkjur í miklum kuldum. Það getur reynst tvíeggjað að gleiðbrosa framan í 12 vindstiga norðanstórhríð en það er líka það eina, við allar aðrar aðstæður er breitt bros til mikilla bóta. Höfundur er yfirsjúkraþjálfari Hjúkrunarheimilisins Eirar og framkvæmdasijóri Þjálfa ehf.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.