Morgunblaðið - 01.08.1997, Page 48

48 FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 1997
MORGUNBLAÐIÐ
MYNDBÖND/KVIKMYNDIR/ÚTVARP-SJÓNVARP
SAGA FILM hefur stórt stúdíó sem mikið er notað fyrir gerð auglýsinga.
EGILL Eðvaldsson við vinnu í myndveri Saga film.
Að sjá hlutina
í víðu samhengi
Flestir íslendingar
kannast við kvikmynda-
fyrirtækið Saga fílm,
sem hefur verið
afkastamikið í fram-
leiðslu sjónvarpsefnis
hér á landi. Hildur
Loftsdóttir tók hús á
Jóni Þór Hannessyni
framkvæmdastjóra sem
talaði um uppgang í
iðnaðinum.
Morgunblaðið/Arnaldur
JÓN ÞÓR Hannesson í fyrirtæki sínu, Saga film.
SAGA FILM var stofnað
1978 af þeim Jóni Þór og
Snorra Þórissyni eftir að
þeir höfðu starfað saman
um nokkurt skeið. Eitt af fyrstu
verkefnunum var mynd Hrafns
Gunnlaugssonar um Lilju eftir
sögu Halldórs Laxness. Fyrirtækið
framleiddi einnig Óðal feðranna
árið 1980 og síðan kvikmyndina
Húsið eftir Egil Eðvaldsson árið
1983. Á síðari árum hefur fyrir-
tækið sérhæft sig í sjónvarpsaug-
lýsingum og dagskrárgerð.
íslendingar vilja sjá
íslenskt sjónvarpsefni
Atvinnumöguleikar kvikmynda-
gerðarmanna hafa oft verið tak-
markaðir hér á landi og hófum við
Jón Þór samtalið á því vandamáli.
„Flestir þeirra eiga sér fyrir-
vinnu ef hægt er að segja svo. Það
er þá maki eða aukavinna sem
gerir þeim kleift að stunda þetta
tómstundagaman sem kvikmynda-
gerðin er,“ sagði Jón Þór.
„Við í Saga film teljum að dag-
skrárgerð eigi framtíði fyrir sér í
þessu landi. í fyrsta lagi komast
sjónvarpsstöðvarnar ekki upp með
annað en að vera með íslenskt efni
á dagskrá, því íslendingar vilja
horfa á íslenskt efni. í öðru lagi
vegna þess að það verður alltaf
ódýrara fyrir þær að kaupa tilbún-
ar myndir af sjálfstætt starfandi
aðilum í stað þess að framleiða þær
sjálfar.
Sjónvarpsstöðvar eiga ein-
göngu að vera ritstjórar þess sem
sent er út. Þannig eru flestar sjón-
varpsstöðvar byggðar upp úti í
hinum stóra heimi. Þar er frétta-
þátturinn eina innanhússfram-
leiðslan og ég trúi því að þannig
muni það verða hér á Iandi. Byij-
unin á því er Morgunsjónvarpið,
sem Saga film mun framleiða. Það
er fyrsta viðamikla verkefnið sem
ekki er framleitt innan sjónvarps-
stöðvar þannig að þetta virðist
vera á réttri leið.
Það er til mikið af góðu fagfólki
í landinu sem fær ekki að njóta
sín vegna þessa smáa markaðar
og þar sem sjónvarpsstöðvamar
hafa hreinlega ekki haft bolmagn
til þess að kaupa almennilegar
heimildarmyndir," sagði Jón Þór
Hannesson.
Erlendur markaður
„Innlend framleiðsla verður að
vera seljanleg erlendis til þess að
auka atvinnumöguleika þessa fólks.
Séríslenskar myndir verður þó að
halda áfram að framleiða til þess
að styrkja menninguna í landinu.
íslenskir kvikmyndagerðarmenn
þurfa bara að venja sig á að sjá
hlutina í víðara samhengi. Ef verið
er að vinna að heimildarmynd þarf
hún að geta selst eða vakið áhuga
a.m.k. á Norðurlöndum, en helst á
alþjóða vísu. Saga film er með mjög
vandaðar heimildarmyndir í fram-
leiðslu sem eru ætlaðar erlendum
markaði jafnt sem íslenska markað-
inum. Þar má nefna athyglisverða
náttúrumynd um skúminn. Einnig
viðmikla mynd um Vatnajökul, sem
þegar hefur tekið þrjú ár í vinnslu,
og í undirbúningi er mynd um há-
lendi íslands sem einnig mun taka
2-3 ár í framleiðslu. Auk þess erum
við að leggja lokahönd á heimildar-
mynd um Kristján Davíðsson list-
málara sem varð áttræður fyrir
skömmu.
Þessi alþjóða heimildarmynda-
markaður er hungraður, eftir-
spurnin eftir heimildarmyndum er
alltaf að aukast, sérstaklega með
tilkomu „sérstöðvanna“ svoköll-
uðu, þá er ég að meina Diseovery
Channel, History Channel og fleira
í þeim dúr.“
Samstöðu í markaðsstarfi
í janúar sl. var haldin ráðstefna
í Norræna húsinu og komu þangað
um 40 íslenskir kvikmyndagerðar-
menn. Þessi ^öldi kom erlendu
dagskrárstjórunum á óvart og
höfðu þeir mikinn áhuga á því sem
við íslendingar höfðum upp á að
bjóða. í þessu liggur framtíðin hér
á landi.
Fólki hefur tekist að selja mynd-
ir til útlanda. Það þyrfti þó að koma
upp markvissara markaðsstarfí á
sölu íslenskra heimildarmynda. Við
eigum góða sölumenn sem selja
fisk. Hvers vegna ekki að selja
heimildarmyndir? Ekki gerir kvik-
myndasjóður það. Við síðustu út-
hlutun sjóðsins var íslenskum heim-
ildarmyndum endanlega ýtt út og
er það miður fyrir þessa grein kvik-
myndalistarinnar. Ég .held að það
sé komið að því að íslenskir kvik-
myndagerðarmenn heimildar-
mynda ættu að standa saman að
sölubásum á stærstu sjónvarps-
mörkuðum í Evrópu."
Saga Film tekur sér margt fyrir
hendur annað en heimildarmynda-
og auglýsingagerð. Síðasta vetur
var skemmti- og spjallþátturinn
Gott kvöld með Gísla Rúnari í
beinni útsendingu frá stúdíói þeirra
vikulega. Einnig sáu þeir um fram-
leiðslu á Fornbókabúðinni fyrir
Stöð 2. Þá voru gerðir átta þættir
og eru aðrir átta þættir á leiðinni.
Lofsvert framtak
„Þetta er í fyrsta sinn sem sjálf-
stætt starfandi framleiðslufyrir-
tæki á íslandi framleiðir heila
þáttaröð af svona klassísku
„sitcom" eins og Fornbókabúðin
er. Leikmyndin er mjög einföld og
allt í framleiðslunni þarf að ganga
hratt og vel fyrir sig. Til þess að
Stöð 2 hafi efni á því að kaupa
svona þætti verður að vinna þá
mjög ódýrt og helst taka upp einn
þátt á dag, eins og við höfum náð
að gera. Þetta á ekki að vera lista-
verk en er lofsvert framtak af Stöð
2, því þeir hafa miklu minna fjár-
magn að spila úr í dagskrárgerð
en sjónvarp allra landsmanna.
Allt á uppleið
„Þrátt fyrir að seinasti áratugur
hafi verið mjög áhættusamur til
kvikmyndagerðar er ástandið í
þeim geira sem betur fer að batna.
Við erum með nokkur kvikmynda-
handrit í þróun, án þess að hafa
tekið ákvörðun um að fara út í
framieiðslu. Við fengum m.a. styrk
frá Evrópska handritasjóðnum
(European Scriptfound) til að þróa
handrit eftir leikritinu Gauragangi
eftir Ólaf Hauk Símonarson.
Það er meira að gera hjá okkur
núna en hefur verið lengi. Allt er
á uppleið. Það er almennt meiri
bjartsýni í íslendingum þar sem
hlutirnir eru farnir að ganga bet-
ur. Stjórnvöld gætu samt sem áður
ýtt en frekar undir það með því
að taka upp sömu stefnu og írar
og Ástralir hafa gert, þar sem það
er orðið arðvænlegt að fjárfesta í
kvikmyndagerð. Meiri peningar
eru í umferð í þjóðfélaginu í dag
og þeir skila sér. Það örvar margt
í þjóðfélaginu, ekki síður þessa
grein en aðrar,“ sagði Jón Þór
Hannesson að lokum.
Pennavinir i 210 löndum.
International Pen Friends.
Sími 881 8181.
FEILIHURÐIR LYFTIHURÐIR
GÖNGUHURÐIR ELDVARNARHURÐIR
i ^VAL-öORGA írl?,
HÖFÐABAKKA 9. 1 12 REYKJAVIK
SÍMI 587 8750 - FAX 587 8751
MYNDBÖND SÍÐUSTU VIKU
Matthildur
(Matilda)'k ★ ★
Sonur forsetans
(First Kid)k ★ ★ 'h
Leitin að lífshamingjunni
(Unhook the Stars)k ★ ★ V2
í deiglunni
(The Crucible)k ★ ★ Vi
Tvö andlit spegils
(The Mirror Has Two Faces)
★ ★ ★
Ógnarhraði
(Runaway Car)k ★
Lífið eftir Jimmy
(After Jimmy) ★ ★ ★
Bundnar
(Bound)k ★ ★
Ókyrrð
(Turbulence)V2
Hatrinu að bráð
(Divided by Hate)k 'h
Gullbrá og birnirnir þrír
(Goldilocks and the Three Bears)
k'h
Þruma
(Blow Out)k ★ ★ 'h
Tortímandinn
(Terminator)-k ★