Morgunblaðið - 26.09.1997, Blaðsíða 37

aiaAjanugíioM
MORGUNBLAÐIÐ
reei 'AmmrvM .as fluoAarJT8öu 08
FÖSTUDAGUR 26. SEPTEMBER 1997 37
SIGRÚN
JÓHANNSDÓTTIR
+ Sigrún Jóhanns-
dóttir var fædd
á Ulfsstöðum í
Skagafirði 18. mars
1914. Hún lést á
Sjúkrahúsi Reykja-
víkur 20. september
síðastliðinn. Hún
var dóttir hjónanna
Jóhanns Sigurðs-
sonar, bónda á Úlfs-
stöðum, f. 5. júní
1883, d. 14. mars
1970, og Ingibjarg-
ar Gunnlaugsdótt-
ur, f. 25. desember
1885, d. 3. mars
1976. Sigrún átti þrjú systkini,
Línu, f. 12. mars 1909, giftist
Gísla Gottskálkssyni skóla-
stjóra, og Sigurð, f. 11. júní
1916, síðar bónda á Úlfsstöðum,
kvæntist Hólmfríði Jónsdóttur,
og Gunnlaug, húsgagnameist-
ara, f. 11. nóvember 1917, d. 15.
júní 1986, kvæntist Rósu Gísla-
dóttur. Sigrún giftist 14. júlí
1940 Sigurði Jónassyni frá
Bjarteyjarsandi á Hvalfjarðar-
strönd, f. 29. janúar 1910, skóg-
arverði í Varmahlíð.
Hann lést 11. apríl
1978.
Þau Sigrún og
Sigurður eignuðust
fjögur börn. 1) Ingi-
björg, gift Jóni
Adólf Guðjónssyni,
en þeirra börn eru
Sigurður Atli,
kvæntur Sigríði
Laufeyju Jónsdótt-
ur, og Inga Sigrún,
unnusti hennar Svali
H. Björgvinsson. 2)
Jóhann, kvæntur
Margréti Valdimars-
dóttur, þeirra börn eru Einar, í
sambúð með Sigrúnu Jónsdóttur,
og Hekla, hennar sonur Einar
H. Knútsson. 3) Svanhildur, gift
Hilmari Þór Björnssyni en þeirra
börn eru María Sigrún og Sig-
urður Öm. 4) Sigurður, kvæntur
Asdísi Erlu Kristjónsdóttur, en
þeirra synir em Hlynur, Bjarki,
í sambúð með Guðrúnu Ólu Jóns-
dóttur, og Sigurður.
Útför Sigrúnar fór fram í
kyrrþey.
Sigrún tengdamóðir mín, sú
mæta kona, er látin eftir stutta legu
á sjúkrahúsi en níu mánuðir eru
nú síðan hún greindist með það
mein sem dró hana til dauða. Hún
var skagfirskrar ættar, fædd aust-
an vatna en ól aldur sinn lengst af
vestan vatna eins og orðtak er
meðal Skagfirðinga og sýnir glöggt
hve Héraðsvötnin í Skagafirði
skiptu héraðinu sem ekki var þó
aðeins á landfræðilegan hátt heldur
voru einnig skörp skil í málfarslegu
tilliti eins og kunnugt er. Því er
þetta nefnt hér að Sigrún var trú
uppruna sínum, unni máli sínu og
hafði mjög gott vald á því, var eink-
ar greinargóð í frásögnum af mönn-
um og málefnum.
Hún var eðlisgreind kona en naut
ekki langrar skólagögnu svo sem
títt var meðal fólks af hennar kyn-
slóð. Oft kom það þó fram hjá henni
á síðari árum hve lögnunin var sterk
þegar æskuárunum lauk að halda
áfram skólagögnu og halda út á
menntabrautina. Þó var hún í ungl-
ingaskóla og síðar húsmæðraskóla
á Blönduósi.
Sigrún gift'ist Sigurði Jónassyni
síðar skógarverði árið 1940 og
bjuggu þau í Laugabrekku í Varma-
hlíð yfir 30 ár. Sigurður var frum-
kvöðull í skógrækt á þessu svæði
og annaðist rekstur skógræktar-
stöðvarinnar i Varmahlíð allt þar
til hann lést árið 1978. Sigurður
hafði numið skógfræði í Noregi og
dvaldi í Þýskalandi um tíma. A
heimili þeirra var æði mannmargt
stundum. Kom þar margt til. Skóg-
ræktarmenn bæði erlendir og sam-
landar áttu oft erindi í Varmahlíð,
auk þess voru þau hjón vinmörg
og Varmahlíð liggur um þjóðbraut
þvera þannig að gestkvæmt var á
heimili þeirra og þau hjón einstak-
lega góð heim að sækja. Það er því
Ijóst að mikið mæddi á húsmóður-
inni um allt það er að húshaldi laut,
veislu var oft upp slegið án langs
fyrirvara og báru móttökumar að
því leyti Sigrúnu órækt vitni. En
það var ekki látið staðar numið.
Þegar gestir voru á brott og um
hægðist, þá tók handavinnan við.
Það var sama hvað upp kom,
saumaskapur á fjölskylduna, jafn-
vei vini og kunningja, pijónaskap-
ur, hekl og fínustu ísaumar sem ég
ætla ekki að hætta mér frekar út
í að skilgreina. Og enn þann dag í
dag ber heimilið þess vitni á mörg-
um sviðum. Það segir sig því sjálft
að vettvangur Sigrúnar var heimil-
ið.
Þó hafði hún afar gaman af því
að ferðast bæði um sitt land ekki
síst öræfin, en einnig naut hún ferða
utan lands. Fór það saman því Sig-
urður var ferðagarpur mikill og
heimsmaður þegar til útlanda kom.
Hún hafði mikinn áhuga á lestri
hvers konar bókmennta og naut
þess einkum hin síðari ár þegar
betri tækifæri gáfust til að taka sér
bók í hönd. En þó að áhugamál
væru mörg og af ýmsum toga fór
ekki milli mála hvað gekk fyrir öllu,
það var fjölskyldan hennar sem
heild og sérhver einstaklingur innan
hennar.
Hún hafði mjög ákveðnar skoð-
anir á flestum málum. Hún var alin
upp við þjóðmálaumræðuna og
hafði þar alla tíð mjög fastmótaðar
skoðanir. Aðdáunarvert var hversu
fljót hún var jafnan að segja sitt
álit bæði á mönnum og málefnum
og á hversu rökvísan og heilsteypt-
an hátt hún flutti mál sitt. Hefði
hún sómt sér vel á hvaða vettvangi
sem var ef því var að skipta.
Það var henni mikil gæfa að
geta fylgst með öllu til hinstu stund-
ar þótt sjóndepurð háði henni nokk-
uð hið síðasta. Hún hafði fingur á
öllu fréttaefni og var gott til þess
að vita að geta hringt til hennar
ef menn fóru einhvers á mis í önn
dagsins, þá voru alltaf svör á reiðum
höndum. Hún naut þess að fylgjast
með en hafði að sama skapi raun
af ýmsu því sem fjölmiðlar nútím-
ans hafa fram að færa.
Fyrir tæpum 30 árum tókum við
okkur saman hjónin, tengdaforeldr-
arnir og yngsti sonur þeirra og
tengdadóttir og keyptum hús á
Víðimel þar sem gerðar voru þijár
íbúðir og bjuggum við þarna í ná-
býli um árabil. Verður þessara ára
minnst með mjög ánægjulegum
hætti, ekki síst fýrir það að þama
stigu börn okkar Lólóar sín fyrstu
spor og nutu í ríkum mæli um-
hyggju ömmu og afa. Satt best að
segja eru þessar minningar, svo og
margar aðrar, okkur svo dýrar, að
þær verða ekki á torg bomar held-
ur þakkaðar af alhug að leiðarlok-
um.
Eftir að Sigurður lést fyrir 19
árum hélt Sigrún áfram heimili á
Víðimel 48, en vetursetu höfðu þau
haft ámm saman í Reykjavík þó
starfsvettvangur væri norður í
Skagafirði frá vori langt fram á
haust. Á þessum árum vann Sigrún
við ýmis störf utan heimilis einkum
þó við saumaskap og kom þá að
góðum notum fæmi hennar og út-
sjónarsemi á því sviði.
Á Víðimelnum var griðastaður
fjölskyldunnar öll þessi ár og Sigrún
sannarlega kjarni fjölskyldunnar.
Allan tímann til hins síðasta var
hún vakin og sofin yfir velferð sinna
nánustu. Það er því ekki að furða
þó að hennar sé sárt saknað. En
mitt í söknuðinum brýst fram þakk-
læti og virðing fyrir lífið sem hún
gaf okkur, og einkenndist svo mjög
af kærleika, fórnfýsi og umhyggju.
MINNINGAR
Hún lýsti okkur veginn fram á
við rétt eins og vitinn lýsir mönnum
leiðina fram hjá brimi og brotum.,
Guð blessi minningu hennar.
Jón Adólf Guðjónsson.
Elsku amma.
Okkur langar að minnast þín,
tala til þín og kveðja þig. Þú hefðir
án efa hreyft mótbámm við því að
við settum þessar línur á blað, ekki
vegna þess að þér væri illa við það
heldur vegna þess að þú vildir aldr-
ei láta nokkurn skapaðan hlut fyrir
þér hafa. Ég ætla bara rétt að biðja
ykkur um, hefðir þú líklega byijað
á að segja. En amma, þú fékkst
ekki alltaf að ráða þegar við vildum
sýna þér væntumþykju okkar. Hún
hefur líka aðeins verið að litlu leyti
endurgjald til þín fyrir allt það sem
þú hefur gefið okkur.
Við bamabörnin þín níu þekktum
þig hvert á sinn hátt. Við minn-
umst heimila ykkar afa á Víðimeln-
um og í Laugabrekku í Varmahlíð.
Sumardvöl okkar í Skagafirðinum
var ævintýri líkust fýrir borgar-
börnin. Sitja lúin en ánægð í kaffi-
stofunni í skógræktinni hans afa
og maula nestið frá þér meðan hjól-
börurnar biðu fyrir utan. Ferðimar
með afa um sveitir Skagafjarðar
og Húnavatnssýslu í rauða mola-
bílnum fullum af plöntum. Að horfa
með þér út um gluggann á stiga-
pallinum og sjá sólina gylla fjörðinn
að kveldi með Drangey, Málmey
og Þórðarhöfða í bakgrunni. Heim-
sóknir til Stebba og Mörtu í Viðidal
þar sem mörg okkar fóru á hestbak
í fyrsta sinn. Sundlaugarferðirnar
í Varmahlíð, bíltúr eftir eggjum til
Sigga í Krossanesi og heimsóknir
til Sigga og Hósu út á Krók. Við
nutum þess að sitja hjá þér í eldhús-
inu í Laugabrekku, fá kalda mjólk
og kex og hlusta á viðræður þínar
við gestkomandi.
Heimili ykkar afa á Víðimelnum
stóð okkur ávallt opið og sum ól-
umst við reyndar upp í því húsi.
Þar var allt í föstum skorðum,
hefðir og venjur sem urðu stór hluti
af æsku okkar, ekki síst þegar lit-
ið er til baka. Þær breyttust lítið
eftir að afi dó, þú varðst þá þunga-
miðja fjölskyldunnar. Fjölskyldu-
boð á jóladag, laufabrauðsgerð á
aðventunni og heimsóknir til þín á
sunnudögum þegar þú varst iðu-
lega tilbúin með heita hjónabands-
sælu, nýlagaðar vöfflur eða annað
það sem þú töfraðir fram á svip-
stundu.
Við nutum þess að koma til þín
fyrir jólin og setja upp jólaljósin
með þér, að koma til þín eftir skóla
eða íþróttaæfingar og vera hjá þér
í pössun. Það fylgdi því friðsæld
og góð tilfinning að setjast niður
hjá þér og fá að horfa á sjónvarp-
ið, dunda sér við lestur eða að fýlgj-
ast með pijónunum leika í höndum
þínum og framleiða sokka, peysur
eða vettlinga sem ylja okkur enn.
Mikla ánægju höfðum við af því
þegar þú komst i mat til okkar um
helgar. Við hlustuðum á skoðanir
þínar á þjóðfélagsmálum og persón-
um sem voru í brennidepli í það og
það skiptið. Stundum vorum við á
öndverðum meiði og skiptumst þá
á skoðunum og rökum. Við hugsuð-
um án efa stundum of hratt og
vorum of róttæk enda héldu rök
þín oft betur, byggð á því að þú
hafðir hugleitt málin vel og til enda.
Þú varst alltaf staðföst í skoðunum
þínum en aldrei einstrengingsleg.
Skoðanir unga fólksins fengu því
stundum hljómgrunn hjá þér, sem
gladdi ung hjörtu. Stjórnmálaáhug-
inn var alltaf til staðar hjá þér. Þú
varst sjálfstæðiskona framsóknar-
mannsins hans afa og það hvarflaði
stundum að okkur að værir þú af
okkar kynslóð hefði þessi áhugi
þinn brotist fram með enn sýnilegri
hætti.
Fjölskyldan var þér dýrmæt, rétt
eins og þú henni. Allir pössuðu sig
á að láta vita af ferðum sínum til
ömmu á Víðimelnum, enda var þar
eins konar upplýsingamiðstöð fjöl-
skyldunnar. Við vissum alltaf að
þú fylgdist vel með okkur og það
hvatti okkur. Þú fregnaðir hvernig
okkur gekk með viðfangsefni okk-
ar, barnaskólann, samræmdu próf-
in, stúdentsprófin, háskólanámið,
framhaldsnám í fjarlægum lönd-
um, körfuboltann, sundið, ballet-
inn, svifflugið, gítarnámið, vinn-
una okkar og fjölskyldulíf. Allt
þetta festir þú í huga þér og vissir
nákvæmlega hvar hvert og eitt
okkar stóð.
Það var gleðilegt að sjá þig taka
þátt í brúðkaupi þess elsta okkar
fyrir fjórum árum, fermingu þess
yngsta okkar í vor og fæðingu
fýrsta og eina langömmubarnsins
þíns. Það var augljóst það yndi sem
þú hafðir af að sjá litla Einar velta
sér um á stofugólfinu hjá þér. Þar
var kominn lítill Einar á ný í fjöl-
skylduna. Allir þessir atburðir
mörkuðu dýrmæta áfanga fýrir þig
og fjölskylduna. Lífið hélt áfram,
fjölskyldan þroskaðist og stækkaði.
Við erum viss um að þú mast það
mikils við þann sem öllu ræður að
fá að lifa þessa áfanga. Meiri sátt
við líf sitt er vart hægt að hugsa
sér. Ljóst var að hveiju stefndi,
ekki síst þér sjálfri. Þú hafðir enda
engan áhuga á að verða hundrað
ára. Guð forði mér frá því hefðir
þú sagt. Hugsun þín var skýr allt
til hins síðasta. Umvafin fjölskyldu
þinni laukst þú vist þinni í þessum
heimi með reisn. Án nokkurrar fyr-
irhafnar runnu saman andartök
þessa lífs og hins er bíður fyrir
handan. Þar tók á móti þér hlýr
faðmur.
Við kveðjum þig, elsku amma,
og færum þér kveðjur maka okkar
og lífsförunauta og litla Einars.
Hvíl í friði.
Sigurður Atli, Einar, Inga
Sigrún, Hlynur, Bjarki,
Hekla, María Sigrún,
Sigurður og Sigurður Örn.
Nú hverfi oss sviðinn úr sárum
og sjatni 511 beiskja í tárum,
því dauðinn til lífsins oss leiðir,
sjá, lausnarinn brautina greiðir.
Þótt líkaminn falli að foldu
og felist sem stráið í moldu,
. þá megnar Guðs miskunnarkraftur
af móldum að vekja hann aftur.
Sá andi, sem áður þar gisti
frá eilífum frelsara, Kristi,
mun, leystur úr læðingi, bíða
þess líkams, sem englarnir skrýða.
(Stef. Thor.)
Þakka þér fyrir samverustund-
irnar, Sigrún mín, sem ég vildi þó
óska að hefðu getað orðið fleiri.
Ég mun aldrei gleyma þér.
Kveðja,
Guðrún Óla (Gógó).
Stórt skarð hefur myndast í stór-
fjölskylduna okkar. Sigrún tengda-
móðir mín hefur kvatt sitt jarð-
neska líf, en eftir lifa minningarnar
hlýjar og góðar. Sigrún var glæsi-
leg kona, vel gefin og með ákveðn-
ar skoðanir á mönnum og málefn-
um. Hún hafði yndi af lestri góðra
bóka og naut þess meðan sjónin
leyfði. Ung hafði hún stundað nám
við Hússtjómarskólann á Blöndu-
ósi og nýttist það nám henni vel.
Hún var snillingur í höndunum og
var ekki lengi að breyta efnisbút
í tískuflík, enda var hún með ótrú-
lega skipulagsgáfu og hafði ég oft
gaman af þegar hún tók sig til og
fór að breyta í stofunum á Víði-
melnum. Ég sá enga möguleika en
alltaf kom það betur út þegar hún
var búin að endurraða. Sigurður
eiginmaður hennar var skógar-
vörður í Skógrækt ríkisins í
Varmahlíð í Skagafirði og bjuggu
þau í Laugabrekku og þar ólust
börnin þeirra upp. Þegar ég kynnt-
ist þeim voru þau farin að hafa
vetursetu í Reykjavík en fóru alltaf
norður snemma á vorin og við hin
fórum svo alltaf norður til þeirra
í sumarfríum okkar. Það var ómet-
anlegt fyrir ungviðið að fá að kynn-
ast sveitasælunni hjá ömmu og
afa, og sannkallaðir dýrðardagar
fýrir okkur öll. En sorgin knúði
dyra og Sigurður lést 11. apríl
1978 og var hans sárt saknað af
okkur öllum. En áfram hélt hún
ótrauð og eftir að hafa unnið um
árabil á saumastofum, söðlaði hún
um og fór að vinna á Borgarspíta-
lanum. Það sýnir best kjark hennar
og þor, nýlega orðin eklq'a og kom-
in á sjötugs aldurinn. Henni tókst
það sem hún ætlaði sér og skilaði
sínu með sóma. Hún vakti yfir
velferð fjölskyldu sinnar og fylgd-
ist mjög náið með öllum. Hún var
miðpunkturinn, ættarhöfðinginn,
elskuð og virt af okkur öllum. Að
lokum vil ég þakka þér fyrir allar
yndislegu samverustundirnar.
Vertu Guði falin.
Margrét Valdimarsdóttir.
HERMANN G.
JÓNSSON
Hermann G. Jónsson fædd-
ist í Hörgsdal á Síðu 25.
maí 1921. Hann lést á Vífils-
staðaspítala 14. september síð-
astliðinn og fór útför hans
fram frá Prestbakkakirkju á
Síðu 20. september.
Það var fyrir viku að ég frétti
að Hermann væri farinn. Fráfall
hans kom ekki á óvart því smám
saman hafði verið að draga af
honum síðan hann veiktist fyrir
hálfu ári.
Hermann bar með sér anda
sveitarinnar og það var bjart yfir
þeirri sveit, sveitinni milli sanda.
En þessi sveit var þó ekki aðeins
staðbundin heldur sveit heillar
kynslóðar sem birtist í æðum henn-
ar, orði og afstöðu til lífsins. Eftir
brottför Hermanns hefur hugurinn
hvarflað að okkar síðustu fundum.
Þeir voru ekki langir en endur-
spegluðu að mörgu leyti manninn
Hermann. Sá fyrri var á miðju
sumri síðastliðnu. Ástæða hans var
allmikill dagblaðafjöldi sem hafði
safnast upp hjá honum. Þessum
blaðabunka hafði Hermann sankað
að sér og dætur hans talið honum
trú um að hann væri best geymdur
í endurvinnslunni. Hermann talaði
við mig og bað mig að aðstoða sig
við þetta og var það auðsótt mál.
Við fylltum átta svarta poka og
það var með trega að Hermann
skildi við blöðin því hann átti eftir
að lesa ýmislegt betur í þeim. Eft-
ir blaðburðinn bauð hann mér upp
á kók og jólaköku. Þegar ég rifja
þetta upp finnst mér það nokkuð
táknrænt að þetta skyldi vera á
boðstólum. Jólakakan er vörumerki
kynslóðar hans, en kókið er minnar
kynslóðar. Jólakakan er smám
saman að víkja af sviðinu enda
hógvær og hefur ekkert vörumerki
annað en gestrisnina sem kynslóð
hennar býður og kynslóð mín hefur
allt of sjaldan tíma til að þiggja.
Seinni fundur okkar tengdist
einnig fróðleiksþorsta Hermanns
sem var óslökkvandi enda hafði
hann brennandi áhuga á því sem
var að gerast í heiminum. Eftir
blaðaburðinn þótti Hermanni
nokkuð tómlegt og vildi nú nýta
sér tækni textavarpsins. Hann bað
mig að kenna sér á þetta og varð
ég við því. Við ræddum þessa nýju
tækni og internetið sem Hermanni
fannst nokkuð um og hefði örugg-
lega skellt sér út í hefði honum
enst aldur. Ég fékk annan skammt
af kóki og jólaköku og gott ef
ekki kaffi og kleinur seinna um
kvöldið. Við spjölluðum í síðasta
sinn þetta kvöld. Hann er nú kom-
inn heim á æskuslóðirnar. Ég kveð
hann með hlýhug og söknuði en
minnist jafnframt okkar góðu
stunda.
Ingólfur Björnsson.