Morgunblaðið - 04.06.1998, Qupperneq 12

12 FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Stjórnarandstaðan flytur tillögu til þingsályktunar varðandi málefni Landsbankans
Alþingi skipi rann-
sóknarnefnd
Tillaga stjórnarandstöðuflokkanna um skipan rannsóknarnefndar
Alþingis vegna Landsbankamála felur ekki í sér að afstaða hafí
verið tekin til þess hvort og þá hvenær vantrauststillaga verði
borin fram á viðskiptaráðherra á Alþingi.
Morgunblaðið/Þorkell
FORSVARSMENN stjórnarandstöðunnar boðuðu til blaðamannafundar í gærdag. Talið frá vinstri Kristín
Ástgeirsdóttir, Sighvatur Björgvinsson, Margrét Frímannsdóttir og Guðný Guðbjörnsdóttir.
FORMENN og þingfiokksformenn
stjórnarandstöðuflokkanna ásamt
Kistínu Astgeirsdóttur lögðu fram í
gær á Alþingi tillögu til þingsálykt-
unar um skipun rannsóknarnefndar
samkvæmt 39. gr. stjórnarskrárinn-
ar til að fjaila um málefni Lands-
banka Islands hf. og samskipti
framkvæmdavalds og Alþingis.
Tekið er fram að með þingsályktun-
inni sé „engin afstaða tekin til þess
hvort og þá hvenær vantrauststil-
laga verði boi’in fram á viðskipta-
ráðhen-a á Alþingi", eins og segir í
fréttatilkynningu af þessu tilefni.
Flokkarnir boðuðu til blaða-
mannafundar um málefnið í gær og
þar sagði Margrét Frímannsdóttir,
formaður Alþýðubandalagsins, að í
nefndina ætti að kjósa fimm alþing-
ismenn og hún ætti í fyrsta lagi að
fjalla um mál þau sem leiddu til af-
sagnar þriggja bankastjóra Lands-
bankans í apríl. í öðru lagi ætti hún
að fjalla um málefni Lindar hf. og
þá sérstaklega orsakir þess að ekki
var orðið við ábendingum Ríkisend-
urskoðunar um opinbera rannsókn
á málefnum sem fyrirtækið varðaði.
í þriðja lagi vildu þau láta skoða
sérstaklega samskipti viðskiptaráð-
hen-a við Alþingi, þar sem ráðherr-
ann hefði ýmist flutt þinginu rangar
upplýsingar eða leynt upplýsingum.
Margrét sagði að þau ætluðust til
þess að nefndin lyki störfum fyrir 1.
október næstkomandi.. Hafi hún
ekki lokið störfum á þeim tíma skili
hún áfangaskýrslu og verði sú
skýrsla tekin til umræðu á Alþingi í
framhaldinu. „Með þessari tillögu
er ekki tekin afstaða til þess hvort
og þá hugsanlega hvenær yrði lögð
fram vantrauststillaga á ráðherra
eða ríkisstjórn og þá fyrst og fremst
út af þeim málefnum sem varða
samskipti framkvæmdavaldsins og
þingsins," sagði Margrét einnig.
Sanieiginleg niðurstaða
Sighvatur Björgvinsson, formað-
ur Alþýðuflokksins, sagði að það
væri sameiginleg niðurstaða stjórn-
arandstöðunnar að leggja þessa til-
lögu fram. Stefnt væri að því að leita
atbrigða til þess að fá hana rædda
og afgreidda. „Við teljum ómögulegt
annað miðað við þá atburðarás sem
orðið hefur í þessum Landsbanka-
málum og tengdum málum frá því
skýrsla Ríkisendurskoðunar kom út
á sínum tíma og var rædd á Alþingi.
Síðan hefur það gerst að komið hafa
fram mjög alvarlegar ásakanir og
nýjar upplýsingar og við teljum að
Alþingi geti ekki hætt störfum í vor
öðruvísi en taka einhvern veginn á
því máli. Þetta er sú aðferð sem við
höfum til þess að taka á slíku máli,“
sagði Sighvatur.
Aðspurður hvort málið kæmi ekki
of seint fram í þinginu sagði Sig-
hvatur að mikið af þeim upplýsing-
um sem væru komnar í Ijós hefðu
ekki komið fram fyrr en framlagn-
ingarfrestur mála var liðinn og því
væri ekki annar kostur fyrir hendi
en óska eftir því að málið yrði tekið
fyrir með afbrigðum.
Margrét sagði að það væri fráleitt
að tala um hefðbundinn frest í mál-
um sem þessum. Málið væri mjög
sérstakt og þegar rætt væri um
samskipti framkvæmdavaldsins við
þingið þar sem ráðherra lægi undir
ásökunum um að hafa gefið Alþingi
rangar upplýsingar, svo ekki væri
meira sagt, ættu ekki þessir venju-
bundnu frestir að gilda.
Guðný Guðbjörnsdóttir, þingkona
Kvennalista, sagði að það sama ætti
reyndar við um tillögu um van-
traust. Um slíkar tillögur segði ekk-
ert í þingsköpum og hún væri
einmitt að láta kanna það núna
hvenær slík tillaga þyrfti að koma
fram ef hún ætti að ræðast nú á
þessu á þingi og hvort þá þyrfti af-
brigði, sem væri mjög óeðlilegt, því
það þyrfti tvo þriðju þingsins til að
samþykkja afbrigði. „Aðalatriðið í
mínum huga er að þessi mál verði
rædd með markvissum hætti hér í
þinginu núna fyrir þingslit og það
vofir vantraust yfir ráðherranum
hvort sem það verður flutt núna í
vor, hvort þing verður kallað saman
í sumar til þess eða í haust. Það fer
auðvitað eftir þróun mála,“ sagði
Guðný.
Hún sagði aðspurð um hvort það
væri samstaða um flutning van-
trauststillögu innan stjórnarand-
stöðunnar að ekki hefði verið tekin
ákvörðun um það hvort hún yrði
flutt núna eða hvenær nákvæmlega.
Kristín Astgeirsdóttir sagði að
það væri eitthvað nýtt að koma fram
í þessum málum á hverjum degi.
Það þjrfti að koma málinu í fai-veg
áður en þinginu lyki, annars vegar
að ræða það og hins vegar að koma
framhaldi málsins í farveg.
Erfítt að taka á með
venjulegum hætti
I ofangi’eindri fréttatilkynningu
formanna og þingflokksformanna
stjórnarandstöðuflokkanna segir að
umræðan um starfsemi Lands-
banka íslands að undanförnu sé
komin á svo alvarlegt stig að ekki
sé unnt að jafna því við neitt sem
gerst hafi á síðustu árum. „Erfitt er
fyrir Alþingi að taka málið fyrir
með venjulegum hætti. Tryggja
verður að umræða um málið verði
vönduð og efnistök fumlaus í öllum
atriðum. Nauðsynlegt er að nefndin
beini rannsókn sinni m.a. að emb-
ættisfærslum viðskiptaráðherra,
bankastjóra og annarra æðstu
manna Landsbankans sem og
bankaráði hans. Ennfremur beinist
rannsóknin að störfum bankaeftir-
lits Seðlabankans, endurskoðanda
Landsbankans og Ríkisendurskoð-
unar. Þá er jafnframt nauðsynlegt
að nefndin rannsaki þátt annarra
aðila og einstaklinga eftir því sem
nauðsynlegt reynist. Sérstaklega
þarf að athuga aðkomu forsætisráð-
herra og ríkisstjórnarinnar að mál-
inu þar sem upplýst hefur verið af
forsætisráðherra að hann vissi um
málið löngu áður en það kom fyrst
til umræðu á Alþingi. Nefndin þarf
líka að kanna hvort pólitísk tengsl
hafi ráðið efnistökum í málefnum
bankans og meta hvað hægt er að
gera til að koma í veg fyrir að
skjaldborg sé slegin um óhæfan
rekstur vegna pólitískra hagsmuna.
Sérstaklega virðist nauðsynlegt að
fara yfír málefni Lindar í þessu
sambandi, ekki hvað síst fram-
göngu bankaeftirlitsins í því máli.
Þá þarf nefndin að kanna og gera
grein fyrir því hverjir fengu þá
peninga sem töpuðust," segir í
fréttatilkynningunni.
Þegar Sighvatur var spurður um
það að ef þingsályktunartillagan
um skipun rannsóknarnefndarinnar
yrði samþykkt hvort það þýddi að
þá yrði ekki flutt vantrauststillaga
á viðskiptaráðherra sagði hann að
það væri alveg sjálfstætt mál. Nýj-
ar upplýsingar væru að koma fram
á hverjum degi og hluti málsins
kominn í opinbera sakarannsókn.
Þau vildu fá frekari upplýsingar en
þau hefðu í dag.
Margrét sagði að það væri verið
að biðja um skýrslu um marga fleiri
þætti en snertu vantraust á ráð-
herra. Það væri líka umhugsunar-
vert, ef menn væru að velta fyrir
sér vantrausti á annað borð, að það
væri alveg ljóst að það væri ekki
bara viðskiptaráðherra sem hefði
haft þær upplýsingar sem um væri
að ræða heldur ríkisstjórnin öll.
„Það kom fram hjá forsætisráð-
herra að honum hefði verið ljóst
þetta tap Lindar um mjög langan
tíma. Það hefur einnig verið upp-
lýst á blaðamannafundi af Kjartani
Gunnarssyni að á mánaðarlegum
fundum formanns bankaráðs
Landsbankans, bankaeftirlits og
ráðuneytisstjóra viðskiptaráðu-
neytis hafi verið farið yfir alla þætti
þessa máls um mjög langan tíma.
Menn hljóta að velta því fyrir sér í
hvern farveg slíkt vantraust ætti að
fara. Er það eingöngu á viðskipta-
ráðherra eða er það á ríkisstjórnina
þar sem forsætisráðherrann kýs að
fara ekki með málið lengra, hvorki í
þá opinberu rannsókn sem Ríkis-
endurskoðun leggur til á sínum
tíma né heldur að miðla þessum
upplýsingum áfram til þingsins?"
spurði Margrét.
Aðspurð hvort stjórnarandstaðan
væri ekki með þessum tillöguflutn-
ingi bara að skjóta sér undan því að
flytja vantraust sögðu þau svo ekki
vera. Guðný sagðist ekki hafa úti-
lokað vantrauststillögu og hennar
skilningur væri sá að hún gæti þess
vegna komið fram á föstudag. Sér
fyndist það hins vegar ákveðin rök
að fleiri upplýsingar væru að koma
úr kafinu og það mætti vel vera að
það væri betra að rannsaka málið í
þaula.
ERU ÞEIR AÐ FÁ’ANN?
Góð byrjun en
síðan afturkippur
GÓÐ byrjun. F.v.
Ragnheiður Ólafs-
dóttir, Stefán Á.
Magnússon, Þórdís
Klara Bridde og
Bjarni Júlíusson
nieð nokkra af
fyrstu Iöxum sum-
arsins úr Norðurá.
Stefán heldur á
þeim fyrsta og
stærsta, 14 punda
hrygnu.
Morgunblaðið/gg
VEIÐI byi-jaði með glæsibrag
fyrsta morguninn í Norðurá í
Borgai-firði á mánudagsmorgun.
Tíu laxar voru þá dregnir á þurrt,
en síðan dró mjög úr veiði og holl-
ið endaði á hádegi í gær með 16
laxa. Talsvert var af laxi, einkum
á Eyrinni, en hann tók illa eftir
fyrsta morguninn, trúlega vegna
mikillar birtu og álags. Laxarnir,
sem veiddust er á hollið leið, voru
allir grálúsugir.
Allt voru þetta stórir laxar og
þeir stærstu tveir 14 punda. Að
sögn Kristjáns Guðjónssonar for-
manns SVFR var meðalvigtin há,
flestir laxarnir 9 til 12 pund og
kemur laxinn sérlega vel haldinn
úr hafi.
Tveir laxar veiddust á Berg-
hylsbroti fyrsta morguninn og
annar slapp og fleiri sáust, en af-
ar fátítt er að fiskur sé genginn
svo langt upp í á í byrjun veiði-
tímans. Berghylsbrot er næsti
veiðistaður neðan Glanna. Sögðu
menn þetta til marks um hag-
stætt árférði og háan vatnshita
miðað við árstíma.
Veiði byrjaði ekki eins vel í
Þverá, þar hætti fyrsta hollið á
hádegi í gær með tvo laxa, 12 og
14 punda af Norðtungueyrum og
úr Klapparfljóti. Jón Olafsson,
einn leigutaka, sagði fiskinn far-
inn að sjást, en hann hefði til
þessa tekið illa.
Laxá á Ásum var einnig opnuð
á mánudaginn, en síðast er frétt-
ist var enn bið eftir fyrsta laxin-
um.
Talað um mokstur...
„Menn eru að tala um mokstur
hérna. Þetta er furðu góð veiði og
fiskurinn er stór. Það kom einn
tíu punda úr Hólkotsflóa og ég
býst við að meðalþyngdin sé um 3
pund. Annars er svo mikil veiði
að menn geta valið úr kvótann
sinn. Kvótinn er tíu fiskar, en
menn hafa iðulega verið að veiða
30 til 40 urriða á dag,“ sagði
Hólmfríður Jónsdóttir veiðivörð-
ur og bústýra í veiðiheimilinu
Hofi við Laxá í Mývatnssveit, en
áin var opnuð síðastliðinn laugar-
dag.
I gær voru komnir um 400 fisk-
ar í veiðibókina og voru þó ekki
öll kurl komin til grafar.
Hefðbundnar straumflugur,
eins og Black og Grey Ghost,
Rektor og Nobblerar hafa gefið
best.
En hvað með Hólmfríði? „Ég
er nú svo hógvær að ég hef ekki
spurt hvort menn hafi reynt hana
enn þá,“ sagði Hólmfríður.
Hólmfríður sagði enn fremur,
að á hádegi þriðjudags hefðu ver-
ið komnir 180 fiskar í veiðibókina
í Laxárdal. „Þar er líka rífandi
veiði, en fiskurinn örlítið smærri
heldur en í fyrra. Hjá okkur er
hann hins vegar vænni," bætti
Hólmfríður við.
Byrjar alltaf
vel í Litluá...
„Það byrjar alltaf vel hjá okkur
og svo var líka núna. Efstu svæð-
in tvö skiluðu kvótanum, 14 fisk-
um á stöng, fyrstu tvo dagana og
svæði 3 var líka drjúgt. Neðri
svæðin eru jafnan lakari. Þetta er
ágætisbyrjun og fiskurinn er fal-
legur, þeir stærstu 10 pund.
Þetta er mest urriði, en reytingur
af bleikju með,“ sagði Margrét
Þórarinsdóttir í Laufási um veiði-
skap í Litluá í Kelduhverfi.