Morgunblaðið - 03.07.1998, Blaðsíða 18
18 FÖSTUDAGUR 3. JÚLÍ 1998
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Silfurtún
eykur hluta-
fé um 126
milljónir
s
Viðskiptastofa Islandsbanka tekur upp viðskiptavakt og valréttarviðskipti
Hlutabréfaviðskipti
talin munu aukast
VIÐSKIPTASTOFA íslandsbanka
mun frá og með deginum í dag,
bjóða viðskiptavinum sínum upp á
valréttarviðskipti. Bankinn lýsir sig
opinberlega viðskiptavaka sem lýt-
ur eftirliti Verðbréfaþings Islands.
Seljanleiki hlutabréfa er talinn
aukast með nýrri viðskiptavakt en
valréttur gefur færi á að tryggja
stöðu á markaði án þess að til sölu
bréfa þurfi að koma. Frá þessu var
greint á kynningarfundi bankans í
gær.
íslandsbanki lýsir sig opinber-
lega viðskiptavaka, fyrstur aðila á
fjármálamarkaði með viðskiptavakt
á fímm fyrirtækjum á hlutabréfa-
markaði. Þau eru Eimskip, Flug-
leiðir, Grandi, Samherji og Islands-
banki. I vaktinni felst að sett verða
fram kaup og sölutilboð að fjárhæð
2 milljónir króna og þau endurnýjuð
innan við 10 mínútum eftir að við-
skipti eiga sér stað. Bankinn lýsir
sig jafnframt óformlega viðskipta-
vaka með fimm önnur fyrirtæki í
úrvalsvísitölu Verðbréfaþings.
Minnkar skamm-
tímasveiflur
Valréttarviðskipti hafa tíðkast
um skeið á gjaldeyrismarkaði og
hefur velta slíkra viðskipta aukist
stöðugt. Valréttarviðskipti á hluta-
bréfamarkaði eru talin mikilvægt
skref til að auka dýpt markaðarins
hérlendis, minnka skammtíma-
sveiflur í verði og gera hlutabréf að
seljanlegri og þar með verðmætari
eign, að því er fram kom á fundin-
um.
Slíkur valréttarsamningur veitir
kaupanda samningsins rétt, en ekki
skyldu til að kaupa eða selja eign á
ákveðnu verði á ákveðnum tíma í
framtíðinni. Samningurinn er því
einskonar tryggingasamningur sem
ákveðið iðgjald er greitt fyrir í upp-
hafi en er aðeins nýttur ef aðstæður
eru hagstæðar. Sú eign sem samið
er um, getur verið af hvaða tagi sem
er og í fréttatilkynningu frá ís-
landsbanka kemur fram að hér á
landi hafí valréttarviðskipti með
gjaldeyri notið síaukinna vinsælda.
Tvenns konar valréttar-
samningar
Valréttarsamningar eru í grund-
vallaratriðum af tvennum toga;
Kaupréttir og söluréttir. Eins og
nöfnin gefa til kynna gefur kaup-
réttarsamningurinn rétt til að
kaupa ákveðna vöru á tilteknum
tíma á tilteknu verði en söluréttar-
samningur gefur á sama hátt rétt til
að selja.
Á fundinum kom fram að hafi
fjárfestir trú á hækkun hlutabréfa-
verðs en vilji takmarka sína áhættu,
getur hann keypt sér kauprétt á
Urvalsvísitöluna eftir tiltekinn tíma
sem nemur ákveðinni samningsupp-
hæð. Hafí vísitalan hækkað þegar
kemur að uppgjörsdegi, fær fjár-
festirinn greidda út hlutfallslega
breytingu vísitölunnar margfaldaða
með samningsupphæðinni. Það sem
í raun gerist við uppgjör er að fjár-
festirinn „kaupir vísitöluna“ á því
gengi sem samið var um þegar
samningurinn var gerður og „selur
vísitöluna" um leið á uppgjörsgengi
sem ræðst á markaði. Sé söluverðið
hæira en kaupverðið er fjárfestir-
inn augljóslega að hagnast. Hafí
vísitalan á hinn bóginn lækkað, nýt-
ir fjárfestirinn ekki kaupréttinn og
er laus allra mála.
Stefán Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfaþings, tók
til máls á fundinum og sagði þetta
mikilsvert framtak sem bæri að
fagna og benti á að afleiðuviðskipti
næðu yfir 2/3 hluta af heildarverð-
mæti hlutabréfaviðskipta á heims-
markaði. Hann sagði að búast
mætti við að viðskipti myndu aukast
í kjölfarið, samhliða því að draga úr
áhættu og minnka sveiflur.
FYRIRTÆKIÐ Silfurtún í Garða-
bæ hefur aukið hlutafé í félaginu
um 126 milljónir króna eða 16,5%
og samið um smíði véla íyrir
franska aðila að verðmæti 240 millj-
ónir króna.
Að sögn Björns Inga Sveinssonar
forstjóra var í vikunni gengið frá
hlutafjáraukningu upp á 126 millj-
ónir. Nýju hluthafarnir eru norska
fjárfestingarfyrirtækið Hartog AS,
sem keypti helming þess hlutafjár
sem í boði var, en hinn helmingur-
inn er í eigu íslensks aðila sem ekki
fékkst uppgefið hver væri.
Eins og kunnugt er gekk fyrir-
tækið í gegnum nauðasamninga á
síðasta ári eftir að hafa átt í rekstr-
arerfiðleikum. Björn segir mikið
uppbyggingarstarf hafa átt sér stað
síðan og hlutafjáraukningin í vik-
unni og vélasölusamningurinn til
Frakklands séu stór áfangi fyrir fé-
lagið.
Silfurtún skuldbindur sig til að
framleiða tvær endurvinnsluvélar
fyrir pappír að verðmæti 120 millj-
ónir hvor. Önnur verður afhent í
janúar á næsta ári en sú síðari í júní.
Verslunarfélag Smáralindar í viðamikið samstarf
við breska fataverslunarkeðju
Hyggst opna fjölda
tísku verslana
DAVIÐ Oddsson forsætisráðherra tók í
gær fyrstu skóflustungu að byggingu versl-
unarmiðstöðvarinnar Smáralindar í Kópa-
vogsdal. Byggingin verður 44 þúsund fer-
metrar að stærð og er áformað að opna
hana haustið 2000. Byggingarkostnaður
nemur milljörðum króna.
VERSLUNARFÉLAGIÐ NRP
ehf., sem er í eigu sömu aðila og
standa að byggingu verslunarmið-
stöðvarinnar Smáralindar, hefur
samið við bresku verslunarkeðjuna
Arcadia Group Plc. um að koma á
fót og annast rekstur fjölda versl-
ana í Danmörku, Noregi, Svíþjóð
og á Islandi. Islenskum fjárfestum
og öðrum öflugum aðilum í ís-
lenskri verslun verður boðið að
taka þátt í verkefninu. Arcadia
Group er ein stærsta verslunar-
keðja Bretlands með um tvö þús-
und fataverslanir innan sinna vé-
banda, þar á meðal Top Shop/Top
Man verslanirnar.
Davíð Oddsson forsætisráðheira
tók í gær fyrstu skóflustunguna að
byggingu verslunarmiðstöðvarinnar
Smáralindar I Kópavogsdal. Bygg-
ing miðstöðvarinnar hefur verið í
undirbúningi sl. þrjú ár og er ráð-
gert að hún verði 44 þúsund fer-
metrar að stærð. Segja forráða-
menn verkefnisins að það verði
stærsta bygging hérlendis og er
stefnt að því að opna hana að hausti
ársins 2000. Byggingarkostnaður
hefur ekki verið gefinn upp en ljóst
er að hann nemur milljörðum
króna.
Verslunarmiðstöðin mun rísa
sunnan við Smáratorg á svæðinu
sem afmarkast af Reykjanesbraut,
Fífuhvammsvegi, Smárahvamms-
vegi og Hagasmára. Áformað er að
bjóða verkið út í 3-4 áfongum og
verður aðalframkvæmdatími verks-
ins árin 1999-2000, að sögn Pálma
Kristinssonar, framkvæmdastjóra
Smáralindar. Klæðning hf. í Garða-
bæ mun annast jarðvinnu en gert er
ráð fyrir að næsti verkhluti, upp-
steypa byggingarinnar, verði boð-
inn út í byrjun næsta árs.
Um 100 rekstraraðilar
í Smáralind
Upphaflega var gert ráð fyrir allt
að 120 verslunum og þjónustuaðil-
um í húsinu og hafa fjölmargir sýnt
því áhuga að vera með rekstur þar,
að sögn Pálma. „Flestir þessara að-
ila vilja þó fá stærra rými en við
reiknuðum með. Því gæti þurft að
fækka rekstraraðilum frá upphaf-
legri áætlun þannig að endanleg
tala þeirra gæti orðið nær 100.“
Eigendur Smáralindar ehf. eru
Olíufélagið hf., Byko hf., Nóatúns-
verslunarkeðjan, Eignarhaldsfélag-
ið Skeifan 15, sem er í eigu Valfells-
fjölskyldunnar, og Byggingarfélag
Gylfa og Gunnars og eiga þessir að-
ilar 20% hlut hver um sig. Þessir að-
ilar hafa einnig stofnað fyrirtækið
NRP ehf. (Northem Retail
Partners) en því er ætl-
að að sinna stórtækum
verslunarrekstri hér
heima og erlendis.
NRP hefur þegar
gert samninga við
nokkrar breskar versl-
unarkeðjur um að opna
verslanir undir þeirra
nafni í Smáranum. I
síðustu viku gekk fyrir-
tækið frá samningum í
Lundúnum við bresku
verslunarkeðj una
Arcadia Group Plc. um
að opna 6-7 fataverslan-
ir í Smáralind undir
mismunandi merkjum.
Þekktasta merkið er
líklega tískuverslunin
Top Shop/Top Man, en
að auki er um að ræða
herrafataverslunina
Burton Menswear, Pr-
inciples, Dorothy Perk-
ins, Racing Green,
Evans og Hawkshead.
Gríðarstórt
verkefni
NRP hefur einnig
uppi stórtæk áform um
verslunarrekstur í
Danmörku, Noregi og
Svíþjóð. Pálmi segir að
viðræður hafi staðið
milli fyrirtækisins og
Arcadia Group sl. eitt
og hálft ár og þær hafí
þróast þannig að auk
samningsins um verslanir á Islandi
hafi verið gengið frá samningum
um að NRP ehf. komi á fót og ann-
ist rekstur fjölda verslana í
Arcadia-keðjunni í Danmörku,
Noregi og Svíþjóð. „Hér er um að
ræða gríðarstórt verkefni og metn-
aðarfulla útrás á íslenskri verslun.
Eigendur NRP eru hinir sömu og
standa að Smáralind en stefnt er að
því að gefa öðrum öflugum aðilum í
íslenskri verslun og fjárfestum að
taka þátt í verkefninu," segir
Pálmi.
Þorbjörn hf. mÉ
Rekstrarreikningur ársins 1997
Rekstrarreikningur 1997 1996 Breyt.
Rekstrartekjur MWjónir króna Rekstrargjöld Haanaður fvrir fiármunatekiur oa -aiöld 2.013,3 1.846,7 (56,1) 1.144,6 905.1 145.2 76% 104%
Fjármunatekjur Skattar af realuleori starfsemi (147,1) 26,2 (33,4) (28,9)
Aðrar tekjur og gjöld 248,0 2,3
Hagnaður ársins 71,1 85,2 -17%
Eínahagsreikningur 3l.des. 1997 1996 Breyt.
I Eianir: \
Veltufjármunir Milljónir króna 618,4 247,7 150%
Fastafjármunir 3.066,8 1.184,3 159%
Eignir samtals 3.685,2 1.432,0 157%
I Sku/dir og eigið fé: |
Skammtímaskuldir Milijónir króna 601,2 224,1 168%
Langtímaskuldir 2.239,6 871,3 157%
Skuldbindingar 75,7 26,1 190%
Eigið fá 768,7 310,6 147%
Skuldir og eigið fé alls 3.685,2 1.432,0 157%
Sjóðstreymi 1997 1996 Breyt.
Veltufé frá rekstri 40,0 156,7 -74%
Þorbjörn hf. sameinast 3 útgerðarfyrirtækjum
Hlutafé aukið
203 milljóna tap vai-ð af reglulegri
starfsemi útgerðarfélagsins Þor-
björns hf. í Grindavík á síðasta ári.
Að teknu tilliti til söluhagnaðar
varð hagnaður fyrirtækisins 71
milljón. Rekstrartekjur voru 2.013
milljónir og rekstrargjöld voru
1.847 milljónir. Hagnaður fyrir af-
skriftir var 166 m.kr., afskriftir
voru 222 milljónir kr. og fjár-
magnsliðir námu alls 147 milljónum
kr., að því er íram kemur í árs-
skýrslu félagsins en aðalfundur
þess var haldinn í gær.
Þorskígildiskvótinn þrefaldast
Á fundinum var samþykkt tillaga
um samruna Þorbjörns við þrjú út-
gerðarfyrirtæki en þau eru; Hæls-
vík í Grindavík, Sæunn í Keflavík
og Markhóll sem gerir út bát frá
Patreksfirði. Félögin þrjú renna
inn í reksturinn og eigendur þeirra
fá samanlagt 14% hlutabréfa í Þor-
birni. Hlutafé Þorbjarnar mun
verða aukið um 78,9 milljónir króna
við sameininguna. Stefnt er að
skráningu fyrirtækisins á aðallista
Verðbréfaþings í haust.
Eiríkur Tómasson, fram-
kvæmdastjóri félagsins, sagði í
samtali við Morgunblaðið að miklar
vonir væru bundnar við þær breyt-
ingar sem eru að eiga sér stað í fyr-
irtækinu: „Félagið stækkaði um
helming á síðasta ári með samein-
ingu við Bakka í Bolungarvík og
með samrunanum við fyrirtækin
þrjú, þrefaldast þorskígildiskvóti
Þorbjörns hf. á einu ári með stækk-
un úr 4.000 tonnum í 12.500 tonn,
auk þess sem skipakosturinn
stækkar. Félagið hefur nú til um-
ráða tvo frystitogara, einn ísfisk-
togara og þrjá vertíðarbáta".
Hann segir að stærsta hluta
tapsins sem varð af reglulegri
starfsemi í fyrra megi rekja til erf-
iðleika í bolfiskfrystingu fyrir vest-
an og eins þeim verkfóllum sem
áttu sér stað á árinu. „Reksturinn í
Bolungarvík verður þó áfram með
óbreyttu sniði. Við höfum verið að
vinna að hagræðingu í rækjuvinnsl-
unni og frystingunni um nokkurt
skeið og erum þegar farnir að sjá
umtalsverðan árangur í þeim efn-
um.“.