Morgunblaðið - 23.07.1998, Síða 1

164. TBL. 86. ÁRG. FIMMTUDAGUR 23. JÚLÍ 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
• •
Mat OSE á ástandinu í Kosovo
Neyð í nánd
ef átökum
linnir ekki
Belgi'ad, Bonn, New York, Pristina. Reuters.
Reuters
Skógareldar í Evrópu
BUAST má við miklum hörmung-
um í Kosovo-héraði á komandi vetri,
ef átökum skæruliða og serbneskra
öryggissveita þar linnir ekki bráð-
lega. Þetta sagði yfirmaður sérlegr-
ar eftirlitsnefndar Oryggis- og sam-
vinnustofnunar Evrópu, ÖSE, í
gær.
„Með komandi vetur í huga og
þann möguleika, að vopnuð átök og
ofbeldi taki ekki enda, sjáum við
mikla hættu á því að stórkostlegar
mannlegar hörmungar dynji yfir og
að átökin kynnu jafnvel að magnast
enn frekar í vetur,“ sagði Hans-Jörg
Eiff, talsmaður sendinefndar ÖSE,
eftir vikulanga eftirlitsferð hennar
um Júgóslavíu.
Að sögn Flóttamannahjálpar
Sameinuðu þjóðanna hafa um 76.000
manns flúið heimili sín í Kosovo frá
því átökin þar brutust út í marz sl.
„Astandið er mjög alvarlegt. Ef
átökin halda áfram, stefnir allt í
hræðilegt hörmungarástand innan
hálfs árs,“ sagði Tim Boucher, for-
ystumaður Kosovo-deildar samtak-
anna „Læknar án landamæra“ í
norska blaðinu Aktuelt.
Á þeim svæðum sem verst hafa
orðið úti í bardögum skæruliða og
öryggissveita að undanförnu liggja
rotnandi lík og hræ húsdýra
óhreyfð, að sögn hjálparstarfs-
manns á vettvangi, sem ekki vildi
láta nafns síns getið. Óbreyttir borg-
arar hætta sér að sögn ekki yfir víg-
línuna til að leita sér læknishjálpar
og almenn heilbrigðisþjónusta er í
molum.
Margir flóttamannanna eru
bændur, og útlit er fyrir að lítið
verði um uppskeru í haust.
Fjölgað í friðargæzluliði
Öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
samþykkti einróma í fyrradag að
fjölga um 350 hermenn í friðar-
gæzluliðinu í Makedóníu vegna
átakanna í Kosovo og framlengdi
veru liðsins þar til loka febrúar á
næsta ári.
Þýzka blaðið Leipziger Volkszeit-
ung hafði eftir ónafngreindum hers-
höfðingja í höfuðstöðvum Atlants-
hafsbandalagsins (NATO) í Brussel
í gær, að fengi bandalagið það hlut-
verk að stilla til friðar í Kosovo
þyrfti til þess að minnsta kosti
100.000 manna lið.
GRÍSKUR slökkviliðsmaður berst
við skógarelda í bænum Saronida,
um 40 km suðaustur af Aþenu. Að
minnsta kosti fjögur hús brunnu til
kaldra kola í gær. Þrír slökkviliðs-
menn hlutu banvæn brunasár er
þeir reyndu að koma í veg fyrir að
eldar á öðrum stað næðu til fjöl-
menns úthverfis Aþenu. Um 30
manns tóku þátt í slökkvistarflnu,
en hvassviðri gerði erfítt um vik.
I Katalóníu á Spáni hafa a.m.k.
27 þúsund hektarar ræktarlands
eyðilagst í skógareldum undanfar-
ið og yfir 600 manns hafa orðið að
yfirgefa heimili sín þar.
Tekist á um
réttindi
samkyn-
hneigðra
London. Reuters, The Daily Telegraph.
BUIST er við að innanríkisráðherra
Bretlands, Jack Straw, muni falla
frá tillögu m um að lækka lögaldur
samkynhneigðra til kynmaka í 16 ár,
til jafns við gagnkynhneigða, þar
sem mikil andstaða er gegn henni í
lávarðadeild breska þingsins og var
hún felld þar í atkvæðagreiðslu í
gærkvöld.
Tillagan um lækkun er hluti af
allsherjar frumvarpi til nýrra hegn-
ingarlaga, sem stjórnin er áfram um
að verði samþykkt áður en þinghlé
verður gert í næstu viku. Spáðu
bresk dagblöð því í gær að nkis-
stjórnin væri reiðubúin til að falla
frá tillögunni því þótt lávarðadeildin
geti ekki komið í veg fyrir gildistöku
frumvai’psins getur hún frestað
henni fram yfir þinghlé sem ríkis-
stjórninni þætti heldur bagalegt.
Fulltrúadeild þingsins samþykkti
jöfnun lögaldursins með 336 at-
kvæðum gegn 129 í síðasta mánuði.
Formenn þriggja stærstu stjóm-
málaflokkanna á Bretlandi, Verka-
mannaflokksins, Ihaldsflokksins og
Frjálslynda demóki-ataflokksins,
studdu allir tillöguna.
Erkibiskupinn af Kantaraborg,
yfirmaður ensku biskupakirkjunnar,
varaði ríkisstjórnina við því í gær að
það væru mikil mistök að lækka lög-
aldur samkynhneigðra til kynmaka í
16 ár. Hann sagði að yrði frumvarp-
ið samþykkt væri nauðsynlegt að
gera frekari ráðstafanir til að
vernda börn gegn kynferðislegri
misnotkun.
Arangnrslausir fundir Israela og Palestínumanna
Bandaríkin segjast
hætt afskiptum í bili
Reuters
Bretar áformuðu
tilræði við Hitler
Jerúsalem, Washington. Reuters.
PALESTÍNUMENN ítrekuðu í
gærkvöld yfirlýsingar sínar frá því
fyrr um daginn að viðræður þeirra
og Israelsmanna undanfarna þrjá
daga hefðu ekki skilað neinum ár-
angri. Israelar fóru opinberlega
fram á það að Bandaríkjamenn
kæmu á friðarumleitunum fyi-h'
botni Miðjarðarhafs, en þær hafa
engar verið síðan í mars á síðasta
ári. Þessari bón höfnuðu Bandaríkja-
menn hins vegar í gærkvöld og kváð-
ust ekki hafa á prjónunum neinar að-
gerðir til þess að koma á friðarvið-
ræðum Israela og Palestínumanna.
Mike McCurry, talsmaður Hvíta
hússins, sagði í gærkvöld að Banda-
ríkjamenn myndu nú halda að sér
höndum um sinn og deiluaðilar yrðu
sjálfir að sýna fram á árangur. „Við
erum að nálgast það stig þar sem við
þurfum að komast að því hvort deilu-
aðilar eru sjálfir reiðubúnir til að
reyna að leysa eigin ósætti,“ sagði
McCurry. Talsmaður utanríkisráðu-
nejdisins bandaríska hafði fyrr um
daginn bent á að þótt deiluaðilar létu
þung orð falla opinberlega væri lík-
legt að fundum yrði fram haldið á
bak við tjöldin og McCurry ítrekaði
að ekki væri enn hægt að fullyrða að
viðræður hefðu farið út um þúfur.
Aðstoðarmaður Yassers Arafats,
forseta heimastjórnar Palestínu-
manna, sagði að formlegar viðræður
um landaafsal Israela á Vesturbakk-
anum og fyrirheit Palestínumanna
um öryggisgæslu hefðu farið út um
þúfur. Yitzhak Mordechai, varnar-
málaráðherra ísraels, hvatti Banda-
ríkjamenn til að senda sáttasemjar-
ann Dennis Ross þegar í stað til Mið-
Austurlanda og boða til ráðstefnu
Israela, Palestínumanna og Banda-
ríkjamanna en McCurry sagði hins
vegar að þótt Ross gæti vissulega
verið deiluaðilum til halds og trausts
þá yrðu þeir nú sjálfir að taka frum-
kvæðið.
BRESKA leyniþjónustan hafði
uppi áform um það undir lok
seinni heimsstyijaldar að ráða
Adolf Hitler af dögum. Kemur
fram í leyniskjölum sem gerð
voru opinber í gær að áætlunin
fól í sér að gerð yrði atlaga að
Hitler á hans daglegu morgun-
göngu í nágrenni fylgsnis hans í
Alpafjöllunum. Bjuggu sérfræð-
ingar hersins til kort af gönguleið
Hitlers sem ávallt var sú sama og
þótti þess vegna fýsilegur vett-
vangur fyrir tilræðið. Ef marka
má skjölin var áætlun þessari hins
vegar ekki hrint í framkvæmd
þar sem yfirmenn breska hersins
töldu er á leið Hitler eitt sitt
helsta vopn innan herstjórnarinn-
ar þýsku enda varð hegðun hans
á siðustu mánuðum stríðsins æ
óútreiknanlegri og tók hann oft
fram fyrir hendur helstu hernað-
arsérfræðinga sinna með heldur
vafasömum árangri. Skiptar skoð-
anir voru hins vegar um það
hvort dauði Hitlers yrði til þess að
binda fyrr enda á styijöldina.
Rússneska stjórnin
heldur sínu striki
Moskvu. Reuters.
RÚSSNESKA stjórnin stóð í gær af
sér mótspymu olíufélaga í Rússlandi
gegn umbótaáætlun hennar í efna-
hagsmálum og hyggst ótrauð halda
sínu stríki. Fyrr um daginn höfðu hin
valdamiklu olíufélög í landinu sam-
einast í gagnrýni á efnahagsáætlun
stjórnarinnar og sagt að hún yrði til
að auka þjóðfélagsvanda Rússlands
og lama starf olíuframleiðenda.
Hvöttu olíufélögin stjórnvöld til að
endurskoða þær aðgerðir sem Rúss-
ar þurfa að grípa til þannig að af að-
stoð Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (IMF)
verði. Stjórnin sagði hins vegar ekki
koma til greina að létta skattbyrði ol-
íufyrirtækja og ætlar að fylgja áætl-
un sinni til fullnustu. Virtist sem hún
hefði haft sigur í gærkvöld þegar
Gazprom, stærsti söluaðili olíu og
gass í landinu, kvaðst ekki eiga þátt í
gagnrýni olíufélaga.