Morgunblaðið - 12.08.1998, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
179. TBL. 86. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR12. ÁGÚST1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Gengi jensins í sögulegu lágmarki
Mikið verðfall á
öllum fjármála-
mörkuðum
London, Tókýó. Reuters.
GENGI hlutabréfa á markaði í
Bretlandi féll gífurlega í gær og
hefur verðfall aðeins einu sinni ver-
ið meira frá verðhruninu mikla árið
1987. Breytti litlu þótt tilkynnt væri
um samruna stórfyrirtækjanna
British Petroleum og Amoeo. Verð-
hrunið er talið stafa af kreppunni í
Asíu sem ekkert lát virðist ætla að
verða á. Gengi japanska jensins
gagnvart Bandaríkjadollar hefur
ekki verið jafn lágt frá 1990.
Dow Jones-vísitalan féll um 112
punkta í gær og var við lokun mark-
aða í Bandaríkjunum 8.462,85 stig.
Vísitalan er nú 900 punktum lægri,
eða tæpum 10%, en hún var hinn 17.
júlí sl. þegar hún náði sögulegu há-
marki. Ráðuneyti atvinnumála í
Bandaríkjunum skýrði einnig frá
því í gær að framleiðni í iðnaði hefði
minnkað í fyrsta skipti i þrjú ár.
„Bölsýnistímabil"
tekur við
Þegar mörkuðum var lokað í
London var FTSE 100-vísitalan
5.432,8 punktar, 154,8 punktum
lægri en við upphaf dags og hefur
ekki verið lægri um sjö mánaða
skeið. Fyi-ir einungis þremur vikum
stóð FTSE-vísitalan í 6.178,9 punkt-
um og sögðu því fréttaskýrendur í
gær að atburðir dagsins staðfestu
að „bjartsýnismarkaður", sem ein-
kennt hefur síðustu fjögur ár á
mörkuðum í Bretlandi, væri á enda
runninn og að „bölsýnistímabil"
tæki nú við.
DAX-vísitalan þýska féll um
3,4%, eða 208 punkta. Nikkei-vísi-
talan japanska féll um 1,40% og er
gengi jensins nú lægra en það hef-
ur verið í átta ár. Hang Seng-vísi-
talan í Hong Kong féll einnig um
2,75% og hefur ekki verið lægri í
fimm ár.
Verri staða í Japan
en búist var við
Verðfallið á Japansmarkaði kom í
kjölfar þess að ráðuneyti efnahags-
áætlana kynnti mánaðarlega úttekt
sína. Við það tækifæri sagðist ráð-
herrann Taichi Sakaiya gera ráð
fyrir að Japan ætti enn eftir að
þurfa að ganga í gegnum nokkrar
þrengingar. Japanskur efnahagur
hefur ekki verið verr á sig kominn
um árabil og er nú ekki lengur rætt
um „stöðnun“ heldur „samdrátt" í
skýrslu ráðuneytisins.
Reuters
Mengun yfir hættumörkum
SENDILL á hjóli ber andlits-
grímu til að verjast mengun í
borginni Bordeaux á vestur-
strönd Frakklands í gær. Loft-
mengun hefur undanfarna daga
mælst yfir hættumörkum í
stærstu borgum Frakklands
vegna mikilla hita.
Fimmta vaxtahækk-
un ársins í Noregi
NORSKI seðlabankinn hækkaði
vexti í gær í fimmta sinn á árinu. Að
þessu sinni nemur hækkunin 0,5%.
Að sögn fjármálasérfræðinga sem
Aftenposten hefur rætt við er
ástæðan veik staða norsku krón-
unnar vegna lækkunar olíuverðs og
óvissu um fjárlög næsta árs.
Hækkunin varð á innlánsvöxtum
bankanna hjá Seðlabankanum og
verður hún 5,5%. Þá verða yfir-
dráttarvextir bankanna hjá Seðla-
banka 7,5%. Auk veikrar stöðu
krónunnar segja sérfræðingarnir að
ástæða aðgerða bankans sé hækkun
peningamarkaðsvaxta í slðustu
viku. Voru þriggja mánaða peninga-
markaðsvextir orðnir 5,77% sem er
0,77% hærra en yfirdráttarvextir
Seðlabankans.
VOICI
HOMME
FALLAIT
Reuters
Uppreisnarmenn útiloka
samningaviðræður við Kabila
HERMENN aka framhjá skilti með mynd af Laurent
Kabila, forseta Lýðveldisins Kongó. Þarlend stjórn-
völd óskuðu í gær eftir því að Sameinuðu þjóðirnar
og Einingarsamtök Afríkuríkja beittu sér fyrir því
að hersveitir frá Úganda og Rúanda, sem þau segja
hafa gert innrás í landið, sneru til baka yfir landa-
mærin. Leiðtogi uppreisnarmanna í Kongó, Jean-Pi-
erre Ondekane, útilokaði í gær samningaviðræður
við stjórn Kabilas. Hann tjáði fréttamönnum að
markmið uppreisnarmanna væri „að frelsa þjóðina
undan einræði" og að þeir myndu ná höfuðborginni
Kinshasa á sitt vald innan skamms.
Sendiráðum berast sprengjuhótanir
Komið í veg
fyrir tvö til-
ræði á árinu
Dar es Salaam, Nairóbí. Reuters.
LÍTIL von þykir nú til þess að
fleiri fórnarlömb sprengjutilræð-
anna við sendiráð Bandaríkjanna í
Kenýa og Tansaníu finnist á lífi.
Skýrt var frá því í gær að sprengju-
hótanir hefðu borist sendiráðum
Bandaríkjanna í nokkrum löndum í
kjölfar atburðanna síðastliðinn
fóstudag.
Stjórnvöld í Tansaníu greindu í
gær frá þjóðerni 14 manna, sem
handteknir voru á mánudag, grun-
aðir um aðild að tilræðinu í Dar es
Salaam. Um er að ræða sex Iraka,
sex Súdana, einn Sómala og einn
Tyi-kja, sem að sögn lögreglunnar
gátu hvorki framvísað vegabréfi né
gefið trúverðuga skýringu á veru
sinni í landinu.
Nokkrum sendiráðum lokað
Patrick Kennedy, háttsettur
embættismaður í bandaríska utan-
ríkisráðuneytinu, skýrði frá því í
gær að sprengjuhótanir hefðu
borist nokkrum bandarískum
sendiráðum í kjölfar tilræðanna í
Kenýa og Tansaníu. Ennfremur
hefði nokkrum sendiráðum verið
lokað til bráðabirgða, þangað til ör-
yggiskröfum hefði verið fullnægt.
Dagblaðið The Washinton Post
sagði frá því í gær að leyniþjónusta
Bandaríkjanna, CLA, hefði á síðasta
ári komið í veg íyrir tvö tilræði við
bandarísk sendiráð á síðustu
stundu, og að auki flett ofan af
þremur samsærum á fmmstigi.
Blaðið hafði eftir heimildarmönnum
innan stjómsýslunnar að það gæti
hafa orðið til þess að þeir, sem bera
ábyrgð á sprengingunum á fóstu-
dag, ákváðu að ráðast á sendiráðin í
Nairóbí og Dar es Salaam, þar sem
CIA taldi ekki mikla hættu á tilræð-
um.
Vonir vom bundnar við að örygg-
ismyndavél í sendiráðinu í Dar es
Salaam hefði tekið upp myndir sem
gætu gefið vísbendingar um tilræð-
ismennina, en öryggisfulltrúi í
sendiráðinu skýrði frá því í gær að
myndavélin hefði ekki verið tengd
við upptökuvél.
í gærkvöldi höfðu 234 lík fundist
í rústunum eftir sprengingarnar,
þar af 224 í Nairóbí, en 10 í Dar es
Salaam.
Fyrstur á
loftbelg
yfir S-Atl-
antshaf
St. Louis. Reuters.
ÆVINTÝRAMAÐURINN
Steve Fossett varð í gær
fyrstur manna til þess að
fljúga yfir
Suður-Atl-
antshaf í loft-
belg, ná-
kvæmlega 20
ámm eftir að
tekist hafði
að fljúga yfir
Norður-Atl-
antshaf.
Þetta er
einnig lengsta flug sem mann-
aður loftbelgur hefur farið.
Fossett flaug í gærdag loft-
belgnum, sem hann kallar
Einfarann, með ströndum
Suður-Afríku og þaut áfram á
160 km hraða um 240 km suð-
ur að Höfðaborg á leið sinni í
átt til Indlandshafs.
Fluggarpurinn bandaríski
sló eigið met í gær með því að
leggja að baki 9.300 km á ferð
sinni frá Argentínu í kringum
hnöttinn. Hann flýgur í um
7.300 metra hæð yfir sjó.
Þetta er fjórða tilraun
Fossetts til þess að fljúga
hringinn í kringum hnöttinn í
loftbelg.