Morgunblaðið - 07.11.1998, Qupperneq 52

< 52 LAUGARDAGUR 7. NÓVEMBER 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Magdalena Mar-
grét Sæmund-
sen fæddist á
Blönduósi 27. inaí
1921. Hún var dóttir
Evalds Sæmundsen,
verslunarstjóra þar,
og konu hans,
Þuríðar Sæmundsen
kennara, dóttur Sig-
urðar Sigurðssonar,
bónda á Húnstöð-
um, og konu hans,
? Sigurbjargar Gísla-
dóttur. Önnur börn
Evalds og Þuríðar
voru Þorgerður, f.
22. ágúst 1918, Ari, f. 23. des.
1923, d. 7. maí 1924 og Pétur, f.
13. feb. 1925, d. 5. feb. 1982.
Magdalena giftist Þormóði
Sigurgeirssyni 27. maí 1961.
Hann fæddist 3. nóv. 1919 sonur
hjónanna Sigurgeirs Björnsson-
ar, bónda á Orrastöðum, og
konu hans, Torfhildar Þor-
steinsdóttur. Fósturdóttir
þeirra er Sigríður Hermanns-
dóttir, systurdóttir Magdalenu,
Magdalena Sæmundsen frá
Blönduósi, Mæsa, lést hinn 31. októ-
ber sl. Hún var systir föður okkar,
Péturs heitins Sæmundsen. Við vilj-
um kveðja ástkæra frænku okkar
með nokkrum orðum.
Þegar við bræðurnir lítum til
baka og rifjum upp stundirnar með
Mæsu kemur veiðiskapur strax í
hugann. Okkur eru minnisstæðir
veiðitúrarnir í Laxá á Asum þar
sem við, ungir drengir, valhoppuð-
um á bökkunum og fylgdumst
andaktugir með Mæsu landa hverj-
um laxinum á fætur öðrum. Hún var
ótrúlega útsjónarsöm og maður
hafði á tilfinningunni, að hún gæti
töfrað upp fisk, þegar henni sýndist.
Við vorum ekki háir í loftinu, þegar
Mæsa ákvað að nú væri kominn tími
fyi-ir frændur sína að spreyta sig.
Þolinmóð sýndi hún okkur, hvemig
ætti að bera sig að. Það voru stoltir
ungir veiðimenn, sem lönduðu sín-
um fyrstu löxum, undir handleiðslu
hennar, og hlutu hól fyrir. Einnig
var glatt á hjalla þegar Mæsa smal-
aði okkur frændsystkinunum í
gamla Momsinn hans Þormóðs og
við héldum til veiða í Fremri-Laxá.
Hún leiðbeindi, brosti og beitti. Það
hefur örugglega reynt á þolinmæð-
ina að sinna öllum hópnum og reyna
að tryggja, að allir fengju notið æv-
intýrisins, jafnvel þeir, sem í ákafa
sínum duttu í ána eða óðu uppfyrir,
en vosbúð og þreyta voru fljót að
gleymast við veiðar í návist Mæsu.
Hvort sem maður var með stöng í
hönd á sólríku sumarkvöldi við
Fremri-Laxá, að vitja um net í sjón-
um fyrir sunnan Blönduós eða í
vötnunum á Auðkúluheiði, alltaf var
Mæsa nálæg, hjálpleg og glaðvær
og hvatti til dáða.
Tíminn leið, við uxum úr grasi og
hættum að eyða sumrunum við leik
á Blönduósi. En Mæsa sleppti ekki
af okkur hendinni. Þegar við og fjöl-
skyldur okkar komum í heimsókn
■f var okkur alltaf tekið opnum örm-
um. Mæsa vildi vita allt um okkar
hagi, hvemig gengi í vinnunni og
hvað aðrir fjölskyldumeðlimir hefðu
fyrir stafni. Oftar en ekki barst talið
að veiði, viðskiptum eða pólitík.
Mæsa var góður viðmælandi, hún
hlustaði með eftirtekt, spurði, gerði
athugasemdir og lifði sig inn í þá at-
burði, sem lýst var, eins og hún
væri sjálf þátttakandi í þeim.
Mæsa var gædd skörpum gáfum
og innsæi. Hún var sú, sem leitað
var til, enda hafði hún vilja til að
leysa hvers manns vanda. Hún var
miðdepill föðurfjölskyldu okkar.
Mæsa átti við langvinn erfíð veik-
indi að stríða en hún varðveitti
skýra hugsun þrátt fyrir líkamlega
hrömun allt til loka.
Mæsu verður sárt saknað, en
reynslan um samvistir við hana mun
lifa áfram í okkur og með okkur.
ji Blessuð sé minning hennar.
Evald, Ari Kristján og Grímur.
f. 3. mars 1955.
Magdalena lauk
verslunai’prófi frá
Verslunarskóla Is-
lands vorið 1939.
St.rax eftir lokapróf
réðst hún til Stjórn-
arráðs íslands og
vann þar í sex ár.
Þá fór hún til fram-
haldsnáms í versl-
unarskóla í Stokk-
hólmi í eitt ár. Heim
komin fór hún að
vinna við verslun
móður sinnar á
Blönduósi ásamt
öðrum störfum, kom meðal ann-
ars að stjórnun ýmissa fyrir-
tækja þar, s.s Blönduskálans,
Húnakjörs, Blönduósbakarís
o.fl. Lengst starfaði hún sem
gjaldkeri Héraðshælisins á
Blönduósi, eða allt til ársins
1988 og hafði þá unnið þar hátt
á þriðja áratug.
títför Magdalenu verður gerð
frá Blönduóskirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Árin líða hvert af öðm með sínum
viðurkennda óskeikula hraða og
tímatali og skilja eftir sig marghátt-
aðar minningar um menn og mál-
efni. Að lifa langa ævi hefir óhjá-
kvæmilega í för með sér að sam-
tímamönnunum fækkar smátt og
smátt á taflborði samfélagsins og
tómleika- og saknaðarkennd gerir
mjög vart við sig og fyllir hugann.
Svo varð um mig er ég frétti lát
Magdalenu Sæmundsen, hennar
Mæsu eins og við Húnvetningar
nefndum hana jafnan.
Ég var aðeins tíu ára er ég kom
fyrst til Blönduóss með móður
minni og í Sæmundsenshúsið, eins
og það var nefnt og er enn. Vin-
skapur var með foreldrum mínum
og þeim hjónum Evald og Þuríði
Sæmundsen, foreldrum Mæsu. Fað-
ir minn hafði tamið hesta fyrir Sæ-
mundsen og áttu þeir sameiginlegt
áhugamál í sambandi við þá. Evald
Sæmundsen dó skömmu seinna frá
konu sinni og þremur börnum
þeirra hjóna í frumbernsku. Eigin-
kona hans, Þuríður, sagði mér síðar,
eftir að ég var orinn fulltíða maður
að þá hefðu vináttuböndin styrkst
við foreldra mína og héldust þau
meðan þau lifðu. Varla var komið
svo til Blönduóss að ekki væri kom-
ið í Sæmundsenshúsið, notið veit-
inga og stundum jafnvel nætur-
greiða. Má segja að þetta samband
erfðist til okkar systkinanna í Saur-
bæ og jafnvel barna minna og er
gott að hugsa til þeirrar tryggðar.
Ariðn liðu og Mæsa varð fulltíða
stúlka, mótuð af arfleifð foreldra
sinna og mikilli ráðdeild og atorku
móður sinnar sem kom börnum sín-
um til mennta og manndóms með
miklu starfí og forsjálni. Er gott að
hljóta slíkt veganesti út í lífið. Munu
Mæsu hafa staðið margir möguleik-
ar til boða sem hún hafnaði en kaus
að hasla sér starfsgrundvöll hér
heima á Blönduósi. Varð starfsvett-
vangur hennar, um árabil, fram-
kvæmdastjórn og reikningshald
fyrir Héraðshæli Austur-Húnvetn-
inga og var það í framhaldi af störf-
um móður hennar er var gjaldkeri
gamla sjúkrahússins hér niðri í
gamla bænum. Með báðum mæðg-
unum átti ég samstarf á þessu sviði,
bæði fyrir Sjúkrasamlag Áshrepps
og sem stjórnarmaður sjúkrahúss-
ins og er þess hvors tveggja gott að
minnast.
Eftir að Mæsa giftist hvarf hún
úr Sæmundsenshúsinu og þau hjón-
in byggðu sér íbúðarhús norðan
Blöndu. Tengslin rofnuðu þó ekki
því samheldni fjölskyldunnar er
óvenju mikil og tryggð við heima-
hagana.
Meðfædd háttvísi og hlýr per-
sónuleiki fylgdi Mæsu. Um einka-
hagi var hún dul og sóttist ekki eftir
að blanda sér í félagsmál umfram
það sem störf hennar kröfðust. I
þröngum hópi vina var hún jafnvel
gáskafull og miðlaði frá sér
skemmtilegheitum á sinn hæverska
hátt. Eru mér og konu minni minn-
isstæðar slíkar stundir með þeim
Þoimóði og fleira góðu fólki, bæði
heima og heiman, í byggð eða á
heiðum uppi, meðan aldur og ástæð-
ur leyfðu. Slíkt hefír varanlegt gildi
og gleymist ekki.
Hin síðari ár háði Magdalena Sæ-
mundsen harða baráttu við erfiðan
sjúkdóm og oftar en einu sinni virt-
ist stríðið tapað. Á þessum síðustu
árum kom það í hlut manns hennar,
Þormóðs Sigurgeirssonar, að veita
konu sinni alla þá vernd er í hans
valdi stóð. Sama var um systurdótt-
ur Mæsu, Sigríði Hermannsdóttur,
sm varð fósturdóttir þeirra hjóna,
og raunar aðra þá er henni stóðu
næstir.
En allt hefír sitt upphaf og enda
nema eilífðin. Erfíðu sjúkdómsstríði
er lokið. Almættið hefír fellt sinn
dóm og hrifíð burtu kæran sam-
ferðamann.
Við hjónin vottum eiginmanni
hinnar látu heiðurskonu, og öðram
hennar nánustu, samhug.
Grímur Gíslason.
Menn hafa sagt, að gallinn við að
verða gamall sé sá að þurfa að horfa
á eftir svo mörgum samstarfsmönn-
um, vinum og kunningjum yfir móð-
una miklu. Þeim fækkar nú óðum
gömlu Húnvetningunum, sem mað-
ur ólst upp með og átti samstarf við
í tímans rás. Ein af þeim var
Magdalena Sæmundsen, sem nú er
nýdáin. Við unnum saman meira og
minna í tæp 40 ár. Þannig var það,
að móðir Magdalenu, Þuríður Sæ-
mundsen, hafði með að gera fjár-
reiður spítalans hér á Blönduósi í
fjölda mörg ár. Einnig rak hún
bókaverslun hér. Það kom því svona
af sjálfu sér, að Magdalena, sem út-
skrifaðist úr Verslunarskóla Is-
lands, hjálpaði móður sinni við bók-
hald spítalans og tók svo við því,
þótt það væri á nafni móður hennar
í nokkuð mörg ár. Eg hafði svo á
minni hendi fjárreiður byggingar
nýja spítalans frá árinu 1952. Þá
hófst samstarf okkar, sem stóð
óslitið fram undir 1990.
Starf bókhaldarans var meira en
bara að færa bókhaldið, því í raun
var hún gjaldkeri og framkvæmda-
stjóri sjúkrahússins. Þær mæðgur
báðar bára hag sjúkrahússins mjög
fyrir brjósti, en það var rekið á
kostnað sýslusjóðs Austur-Húna-
vatnssýslu. Sýslunefnd kaus endur-
skoðendur reikninga sjúkrahússins,
sem áður fyrr var alltaf kallaður
spítali og eftir að ný bygging leysti
þá gömlu af hólmi hét sjúkrahúsið
Héraðshæli Austur-Húnvetninga.
Einu sinni óskaði endurskoðandi
eftir að vera leystur frá því að end-
urskoða reikninga héraðshælisins.
Hann væri orðinn leiður á þessu.
Það fyndist aldrei neitt til þess að
gera athugasemd við. Magdalena
þurfti því í starfí sínu að hafa dag-
leg samskipti við starfsfólk sjúkra-
hússins og einnig starfmenn sjúkra-
samlaganna meðan þau voru. Auð-
vitað voru ekki allir alltaf sammála
en Magdalena reyndi ávallt að liðka
hlutina til þannig að allir gætu
sæmilega við unað. Eg neita því
ekki, að stundum fannst mér ef til
vill um of hlustað á rödd hjartans,
en lét kyrrt liggja. Fjársvelti í heil-
brigðisþjónustunni er ekki nýtil-
komið. Allan þann tíma, sem við
unnum saman, var fjárskortur og úr
litlu að spila. En henni var ljóst, að
ánægt starfsfólk var mikils virði og
reyndi að lifa eftir því.
Og hafði erindi sem erfiði, því
trúnaðartraust var milli hennar og
starfsfólks sjúkrahússins.
Eg vil fyrir hönd fyrri stjómenda
sjúkrahússins og raunar allra
starfsmanna þess, lækna, hjúkrun-
ar- og aðstoðarfólks, þakka Magda-
lenu fyrir störf hennar fyrir sjúkra-
húsið í um fjörutíu ár. Mörg okkar,
sem unnum áram saman með
Magdalenu, era nú farin á vit feðra
sinna, en við sem enn lifum færum
manni Magdalenu og ættingjum
hennar innilegar samúðarkveðjur
og þökkum óeigingjarnt starf í þágu
Héraðshælis Austur-Húnvetninga.
Jón Isberg.
MAGDALENA
SÆMUNDSEN
KRISTJAN
HREINSSON
+ Kristján Hreins-
son fæddist á
Hafsteini á Stokks-
eyri 27. ágúst 1910.
Hann lést á Kumb-
aravogi föstudaginn
30. október síðast-
liðinn. Foreldrar
Kristjáns voru
Kristín Jakobsdótt-
ir, húsfreyja, f. 16.3.
1877, d. 2.8. 1958,
og Hreinn Krist-
jánsson, sjómaður
og bóndi, f. 4.11.
1879, d. 20.2. 1950.
Systkini Kristjáns
voru: 1) Tyrfingur Agnar, f.
15.9. 1905, d. 1.12. 1908. 2)
Kjartan, f. 8.9. 1907, d. 4. 12.
1908. 3) Agnar Kjartan, f. 18.9.
1909, d. 5.3. 1995. 4) Sigurður
Hafstein, f. 26.7. 1913, d. 24.2.
1975. 5) Ásta, f. 17.3. 1916, d. 22.
5. 1932. Hinn 27. janúar 1940,
kvæntist Kristján Sigríði Jónu
Jónasdóttur, f.13.8. 1911, d. 20.
6. 1987. Foreldrar hennar voru:
Jónas Einarsson, f. 18. 1. 1867,
d. 5.4. 1927, og Guð-
leif Gunnarsdóttir,
f. 20.6. 1873, d. 6.1.
1953. Elsta barn
Kristjáns er Haf-
steinn Austmann
listmálari, f. 19.7.
1934. Móðir hans
var Friðrikka Guð-
mundsdóttir, f.
20.11. 1913. Þau
slitu samvistir. Börn
Krisljáns og Jónu
eru: 1) Ásta, hús-
freyja, f. 24.3. 1940,
d. 22.7. 1995, maki
Jón Andrés Jónsson,
verktaki, f. 3.9. 1938. Þau eiga
börn. 2) Kristjana, f. 23. 8. 1952,
maki Valdimar Gunnarsson.
Þau eiga 3 börn. Fósturdóttir
Kristjáns og dóttir Jónu var Ás-
laug Jónsdóttir, f. 23.6. 1931, d.
6.10. 1975, maki Steingrímur
Jónsson, þau slitu samvistir. Þau
eignuðust 4 börn.
títför Kristjáns fer fram í dag
frá Eyrarbakkakirkju og hefst
athöfnin klukkan 14.
Kæri afí.
Sem hinstu kveðju langaði mig
að skrifa nokkrar línur til þín. Ég
var nú ekki há í loftinu þegar ég
fór að fara ásamt systkinum mín-
um austur í Sóltún til afa og ömmu.
Ávallt var okkur tekið opnum örm-
um með heimabakkelsi og mjólk.
Við systkinin áttum okkar eigið bú
á lóðinni ykkar, þar sem við bökuð-
um drullukökur og róluðum. Þar
var gaman að una sér. Oft var nú
samt bara setið inn í eldhúsi og
spjallað við afa og ömmu. Sem
barn minnist ég sérstaklega jóla-
gjafanna sem komu frá Sóltúni,
flesta vora þær heimasmíðaðar og
lýstu vel þeirri ást og umhyggju
sem afi og amma báru til sinna
nánustu. Þarna kenndi ýmissa
grasa, t.d. vora þarna dúkkurúm
og bílar sem afí nostraði við að
smíða eða heimasaumuð dúkkufót
sem amma föndraði við.
Afí var greindur og vel lesinn
maður sem ávallt fylgdist vel með
því sem var að gerast í þjóðfélag-
inu. Sjómennsku stundaði hann á
sínum yngi-i árum og beindist því
bókmenntaáhugi hans sérstaklega
að sjómennsku fyrri ára eða ævi-
sögum.
Síðustu árin bjó afi á Sólbakka á
Eyrarbakka, þar sem honum leið
afar vel. Hann naut góðrar umönn-
unar þar og var allt gert til að hon-
um liði sem best. Ég vil því þakka
sérstaklega starfsfólkinu á Sól-
bakka fyrir alla þá hlýju og alúð
sem það sýndi afa og okkur öllum
þegar við komum í heimsókn.
Að síðustu vil ég þakka fyrir góða
umönnun á Kumbaravogi, þar sem
afi eyddi síðustu ævidögum sínum.
Elsku afi, ég veit að það verður
vel tekið á móti þér í nýjum heim-
kynnum. Ég vil að lokum kveðja
með þessu ljóði. Vertu sæll, afi, og
Guð geymi þig.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Sigríður Jóna Jónsdóttir.
JÓN ÓSKAR
+ Jón Óskar fæddist á Akra-
nesi 18. júlí 1921. Hann lést
á heimili sínu Ljósvallagötu 32 í
Reykjavík 20. október síðastlið-
inn og fór útför hans fram frá
Dómkirkjunni 28. október.
Brúnin léttist á mér, nafna mín-
um og Halldóri málara, þegar í
fjórða rúmið á sjúkrastofunni á
spítalanum kom eldri maður, er
reyndist vera Jón Oskar, rithöf-
undur og skáld. Við þekktum hann
ekki persónulega en vissum lítið
eitt um þær hugsanir hans í gegn-
um tíðina, er hann hafði sett á blað
í fáguðum orðum. Samvera okkar
stóð í tæpa viku í byrjun septem-
ber si. Kynni rúmliggjandi manna
á sjúkrastofu verða nokkuð sér-
stök, ekki síst ef batahorfur eru
tvísýnar. Félagar mínir voru hljóð-
látir, hógværir og nægjusamir.
Jóni Óskari lá ekki hátt rómur, en
hvert orð hans var meitlað. Is-
lenskan hans var sem dýrasta
djásn. Áhrifin voru í samræmi við
það og ristu djúpt. Hann sagði okk-
ur frá merkilegu ritverki, er hann
hafði nýlokið við og koma á út á
næstunni. Tilhlökkunarefni er að fá
það í hendur og lesa. Ekki vissum
við að hann hefði verið tónlistar-
maður í allmörg ár. Og eigi heldur
fyrr en á þessum samveradögum,
að dóttir hans og konu hans, Krist-
ínar listakonu, er Una Margrét.
Hún hafði æði oft hrifíð mann með
tónlistarþáttum sínum í útvarpinu
og frammistöðu sinni fyrir Islands
hönd í Kontrapunkti sl. vetur. Já,
eplið fellur ekki langt frá eikinni.
Jón Óskar gaf okkur stofufélög-
unum eintak af ljóðabók sinni frá
árinu 1995, Ljóð, og var hún vissu-
lega kærkomin gjöf. Hann útskrif-
aðist af spítalanum daginn eftir að
ég fór heim. Nú er þessi mæti mað-
ur allur. Halldór, hinn hægláti og
ljúfi félagi okkar, fékk sitt kall viku
á undan Jóni. Minningin um þá
veitir birtu á þessa fáu samveru-
daga. Kannski lýsir Jón Óskar
þessu vel í ljóðinu Fjarlægð í fyri’-
nefndri ljóðabók, en annað erindi
þess er þannig:
En undarlega bregður mér í dag
að hugsa um þá stund er áður var
þá anganstund sem er nú minning tóm
og fer um huga minn sem vængjað blóm.
Ástvinum sendi ég samúðar-
kveðjur.
Grétar Áss Sigurðsson.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er móttaka
svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin Word og Wordper-
fect eru einnig auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í bréfsíma 569 1115, eða á
netfang þess (minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið greinina inni í bréfinu, ekki sem
viðhengi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða 2.200
slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.