Morgunblaðið - 19.01.1999, Qupperneq 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 19. JANÚAR 1999
LANDID
MORGUNBLAÐIÐ
Truflun
á síma-
sambandi
vegna raf-
magnsleysis
TALSVERÐAR truflanir urðu á
símasambandi einkum á Norðurlandi
vestra svo og á útvarps- og sjón-
varpssendingum víða um land um
helgina sem rekja má til rafmagns-
leysis. Þannig datt svæðissímstöð á
Sauðárkróki út aðfaranótt laugar-
dags eftir að rafmagn fór af bænum
en rafhlöður stöðvarinnar entust
ekki nema hálfan sólarhring.
Ólafur Stephensen, forstöðumaður
upplýsinga- og kynningarmála
Landssímans, tjáði Morgunblaðinu í
gær að mestar truflanir hefðu orðið í
símasambandi á Norðurlandi vestra.
I upplýsingum Landssímans hefði
verið gert ráð fyrir að vatnsaflstöð í
bænum og dísilstöðvar myndu geta
þjónað símstöðinni á Sauðárkróki
þegar dreifikerfi rafveitnanna datt út
á svæðinu. Komið hefði í ljós að dísil-
stöðvamar voru ekki lengur fyrir
hendi og þegar rafhlöður símstöðvar-
innai' dugðu ekki lengur var fengin
dísilstöð til að þjóna henni. Það hefði
hins vegar tekið nokkum tíma að
koma því í kring. Tekist hefði að
koma símasambandi á að nokkru leyti
um klukkan 14 á sunnudag en dregist
til kl. 17-18 að ná því inn alls staðar.
Ólafur sagði NMT-símakerfið hafa
virkað sæmilega á þessu svæði en þó
gloppótt og GSM-kerfið sagði hann
hafa virkað illa.
Truflanir á útvarps- og sjón-
varpssendingum
Þá sagði Ólafur nokkrar truflanir
hafa orðið á útvarps- og sjónvarps-
sendum sem Landssíminn þjónaði.
Ólafur sagði tjón Landssímans ekki
umtalsvert, það fælist einkum í út-
gjöldum vegna mikillar aukavinnu
samfara því að koma kerfinu í gang að
nýju.
Talsmaður Landssímans minnti á
þá almennu reglu að menn skyldu
nota símann sem minnst þegar raf-
magnslaust verður. Hann benti
einnig á að þeir sem notuðust við sím-
stöðvar eða símtæki sem knúin væru
raforku ættu að verða sér úti um sím-
tæki sem ekki væru háð henni til að
grípa til í aðstæðum sem þessum.
--------------------
Húseignir
sem standast
kröfur fá
tryggingar
HÆGT er að tryggja hús gagnvart
foktjóni svo lengi sem þau standast
kröfur sem tryggingafélög gera til
þeirra, m.a. vegna hugsanlegrar veð-
urhæðar. Vegna ummæla Vigfúsar
bónda Andréssonar í Morgunblaðinu
á sunnudag um að ekki væri hægt að
fá tryggingar á hús undir Eyjafjöll-
um var haft samband við Vátrygg-
ingafélag íslands og spurt nánar um
ástæður þessa.
Sigurlín Óskarsdóttir, svæðisstjóri
VIS á Hvolsvelli, segir félagið engum
neita um tryggingar sem ætti trygg-
ingahæf hús, að mati félagsins, og ef
greidd væru tilskilin iðgjöld. Hún
sagði hátta svo til undir Eyjafjöllum
að áhætta væri metin meiri í Austur-
Eyjafjallahreppi en Vestur-Eyja-
fjallahreppi og því kæmi fram þar
eins og annars staðar á landinu mun-
ur á kröfum sem gerðar væru til
húsa. Sigurlín sagði VIS þannig með
nokkra tryggingataka á þessum slóð-
um og yrðu menn frá sér að meta tjón
þar líklega alla vikuna.
Hreinn Úlfarsson hjá tjónadeild
VIS sagði félagið ekki hafa orðið fyr-
ir umtalsverðu tjóni vegna veður-
hamsins um helgina miðað við það
sem hefði mátt búast við en ljóst
væri þó að margir tryggingatakar
VIS víða um land hefðu orðið fyrir
foktjóni.
, Morgunblaðið/Kristján
HEYVINNUVELAR og dráttarvélar sem urðu fyrir snjóflóðinu lágu eins og hráviði um allt.
Snjóflóðið í Birkihlíð í Hálshreppi

_ .....................................*
1 * i
Milljónatjón en
engin slys á fólki
FRIÐRIK Steingrímsson, bóndi í Birki-
hlíð, Steinar Karl, sonur hans og hund-
urinn Polli við húsgaflinn þar sem snjó-
flóðið lenti.
STEINAR Karl Friðriksson í Birkihlíð og
Bjarki Jónasson, sveitungi hans og skóla-
bróðir, skoða hér aðra dráttarvélina sem
lenti í snjóflóðinu, Fyrir aftan þá Iiggur
heyhleðsluvagn á hliðinni.
EITT dekkið á annarri dráttarvélinni
sem lenti í snjóflóðinu stóð upp úr snjón-
um eftir ógköpin.
MILLJÓNATJÓN varð er snjóflóð féll úr hlíð-
inni ofan við bæinn Birkihlíð í Hálshreppi í S-
Þingeyjarsýslu sl. laugardag. Ekki urðu slys á
fólki en miklar skemmdir á búvélum, auk þess
sem skemma er varð fyrir snjóflóðinu eyðilagð-
ist.
Jaðar snjóflóðsins hafnaði á íbúðarhúsinu í
Birkihlíð en olli ekki teljandi skemmdum á því.
Friðrik Steingrímsson, bóndi í Birkihlíð, var
heima ásamt konu sinni og tveimur af þremur
börnum er snjóflóðið féll um kl. 14.30. Hann
sagði þrjár rúður hafa brotnað við ósköpin en
lítið snjómagn farið inn í húsið. Glerbrotum
rigndi yfir dóttur Fríðriks sem sat undir stofu-
glugga sem brotnaði en hún slapp með skrám-
ur á höfði. Friðrik sagði að fjölskyldan hafi
sloppið mjög vel en þama hafi ekki mátt miklu
muna.
Rann 700-800 metra á láréttu
Snjóflóðið hreif með sér allar heyvinnuvél-
arnar á bænum, tvær dráttarvélar og skemmu
sem tækin stóðu við. Skemman splundraðist og
höfðu rústir hennar svo og vélarnar færst um
100-200 metra úr stað. Áður en snjóflóðið
hafnaði á skemmunnni og vélunum hafði það
runnið á láréttu um 400-500 metra en alls rann
það 700-800 metra á láréttu, sem sýnir hversu
mikill kraftur þama var á ferðinni. Friðrik
bóndi giskaði á að snjóflóðið hefði verið
250-300 metrar á breidd.
Næg viðvörun í bili
Fjölskyldan yfírgaf Birkihlíð á laugardag og
hefur síðan dvalið hjá tengdaforeldrum Frið-
riks á Birningsstöðum, sem er næsti bær. Frið-
rik sagði óvíst með framhaldið hjá fjölskyld-
unni, sem nú léti hvem dag líða fyrir sig.
„Við erum alla vega ekki tilbúin að sofa í
íbúðarhúsinu hér enn og það sem á undan er
gengið er alveg næg viðvömn í bili,“ sagði
Friðrik, sem hefur látið sér nægja að koma til
að sinna bústofninum en hann býr með kindur
og nokkra kálfa. Hann sagðist ekki vera farinn
að skoða tryggingamál vegna tjónsins, enda
varla ráðlegt að eiga við búvélarnar í snjónum.
Snjóflóð eyðilagði sumarhús
Fyrir rúmum þremur árum féll annað snjó-
flóð úr hlíðinni ofan við bæinn, sem hrifsaði
með sér sumarhús er stóð undir hlíðinni og
splundraðist það yfir stórt svæði.
I gær komu starfsmenn Veðurstofu íslands
norður í Ljósavatnshrepp og gerðu mælingar á
snjóflóðinu við Birkihlíð. Miðað við aðstæður
sem voru þar í gær var ekki talin snjóflóða-
hætta lengur, að sögn Friðriks, en versni veðr-
ið geta aðstæður verið fljótar að breytast.
Mun minna tjón en ella
vegna fjölda jarðstrengja
TJÓN Rafmagnsveitna ríkisins af völdum óveð-
ursins um síðustu helgi er milli 15 og 20 milljónir
króna, að sögn Kristjáns Jónssonar rafmagns-
veitustjóra. Hann sagði tjónið umtalsvert minna
nú en t.d. í óveðri árin 1991 og 1995 þegar það
nam hundruðum milljóna króna þar sem línur
hafa víða verið lagðar í jörð.
Kristján Jónsson sagði veðurhæð, ísingu og
seltu víða hafa valdið skemmdum á staurum og
raforkutruflunum. Á það við um alla landshluta
og var lengst rafmagnslaust í hálfan annan sólar-
hring í Austur-Eyjafjallahreppi, í um 12 tíma
sums staðar á Austurlandi, um 9 tíma á stöku
stað á Vesturlandi en víða skemur.
Háspennukerfi Rarik er kringum 8 þúsund km
langt og segir Kristján nokkuð hundruð km nú
hafa verið lagða í jörð. Sagði hann mikla áherslu
hafa verið lagða á lagningu jarðstrengja eftir mik-
ið tjón af völdum óveðurs árin 1991 og 1995 sem
þá nam hundruðum milljóna króna. Rafmagns-
veitustjóri sagði það mögulegt vegna þess að jarð-
strengir væru orðnir ódýrari en áður og tækni við
að plægja þá niður væri sífellt að batna. Kristján
sagði lagnir alls staðar endumýjaðar með jarð-
strengjum í stað loftlína en með því áynnist
tvennt. Annars vegar minni hætta á tjóni af völd-
um veðurs og hins vegar minni viðhaldskostnaður.
Tjónið af völdum veðursins nú er einkum til
komið vegna aukins launakostnaðar en einnig er
nokkurt tjón á eignum.