Morgunblaðið - 19.01.1999, Page 40

Morgunblaðið - 19.01.1999, Page 40
. t 40 ÞRIÐJUDAGUR 19. JANÚAR 1999 MORGUNBLAÐIÐ UMRÆÐAN Menningarhús á landsbyggðinni í UPPHAFI ársins kynnti ríkisstjórnin at- hyglisverð áform um uppbyggingu menning- armiðstöðva úti um landið. Þessum áform- um ber að fagna, enda er lista- og menningar- líf einn af hornsteinum hvers samfélags og öfl- ug starfsemi á þessum sviðum er ein af for- sendum þess að byggð blómgist úti um landið. Hér er því um að ræða mikilvægt markmið sem stjómarflokkamir hafa sett sér og miðar að því að treysta byggð og búsetu fólks á lands- byggðinni. Ekki menningarhús á Vesturlandi! Þegar ríkisstjómin kynnti þessi áform var lögð áhersla á að byggja upp menningarhús á fímm stöðum í jafn mörgum kjördæmum landsins. Jafnframt er gert ráð fyrir að vem- legur kostnaður verði vegna þessa, meðal annars vegna byggingar- framkvæmda. Helstu rök fyrir vali á þessum stöðum munu vera fjar- lægð frá höfuðborgarsvæðinu og að viðkomandi staðir em kjarnasvæði í viðkomandi kjördæmum. Það vekur hins vegar athygli að á sama tíma er ekki gert ráð fyrir að ráðast í slíka uppbyggingu á Vesturlandi, sem þar með situr eftir eitt landsbyggð- arkjördæma. Greinarhöfundur gerði athugasemd við þetta þegar málið var kynnt í þingflokki fram- sóknarmanna. Þrátt fyrir þessar at- hugasemdir er ekki gert lítið úr mikilvægi málsins og þeim áform- um sem uppi eru annars staðar á landinu. Góð aðstaða fyrir hendi Það er ljóst að uppbygging menn- ingarmiðstöðvar er ekki síður mikil- væg á Vesturlandi en í öðrum lands- hlutum. Hins vegar kemur upp sú spurning hvar slík menningarmiðstöð ætti að vera staðsett í kjör- dæminu. Landfræði- lega séð væri Borgar- nes og nági-enni líklega heppilegasti staðurinn þar sem það svæði er miðsvæðis í kjördæm- inu. Hins vegar má benda á að í Reykholti hafa heimamenn og aðrir aðilar byggt upp glæsilega menningar- miðstöð sem hefur gert heimamönnum kleift að efla mjög menningar- starf að undanfórnu. Reykholt er ein elsta menningarmiðstöð landsins og býr yfír mikilli sögu á því sviði. Þess vegna væri eflaust óheppi- Menning Það er ljóst, segir Magnús Stefánsson, að uppbygging menning- armiðstöðvar er ekki síður mikilvæg á Vest- urlandi en í öðrum landshlutum. legt gagnvart uppbyggingunni í Reykholti að byggja upp menning- arhús í Borgarnesi, frekar ætti að skjóta styrkari stoðum undir menn- ingarmiðstöðina og starfsemi henn- ar í Reykholti. Vegna fjarlægðar frá höfuðborg- arsvæðinu beinast því sjónir að Snæfellsnesi þar sem eru nokkrir þéttbýlisstaðir með yfir 4.000 íbúa og má vekja athygli á því samstarfi sem íbúar á því svæði hafa átt á lista- og menningarsviðinu. I Ólafs- vík er stórt og glæsilegt félagsheim- ili, sem er líklega fullkomnasta og best búna félagsheimili á lands- byggðinni. Sveitarfélagið byggði fé- lagsheimilið, sem var tekið í notkun árið 1987 og heimafólk hefur síðan lagt mikið af mörkum við að fjár- magna fullkominn búnað í húsið. Með því að hagnýta þessa góðu að- stöðu sem er fyrir hendi má auð- veldlega ná þeim markmiðum sem ríkisstjórnin hefur sett varðandi uppbyggingu menningarhúsa á landsbyggðinni. Kostnaður vegna þessa væri lítill en aukið menningar- starf á þessu svæði myndi skipta norðanvert Vesturlandskjördæmi miklu máli. Byggðin í þessum hluta kjördæmisins hefur staðið höllum fæti undanfarin ár, en ýmsir mögu- leikar og sóknarfæri geta snúið þeirri þróun við ef tekst að nýta þau. Vesturland verði með Af framansögðu er niðurstaðan sú að ríkisstjómin ætti að beita sér fyrir þvi að Vesturland fái að fljóta með í þeim jákvæðu áformum sem fram hafa verið sett um uppbygg- ingu menningarlífs á landsbyggð- inni. Menningarhús í félagsheimil- inu Klifi í Ólafsvík og það að styrkja stoðir menningarmiðstöðvarinnar í Reykholti skiptir miklu máli varð- andi búsetuskilyrði á Vesturlandi og myndi virka á jákvæðan hátt á þróun búsetu í kjördæminu. Slíkar áherslur eru skynsamlegar og hljóta að falla vel að markmiðum ríkisstjórnarinnar í þessum efnum, að auki væri um lágmarkskostnað að ræða fyrir ríkissjóð þar sem að- staðan hefur nú þegar verið byggð upp að mestu leyti. Það að Vestur- land verði ekki talið með í þeim áformum sem uppi eru virkar nei- kvætt á búsetuþróun í kjördæminu og eru ekki góð skilaboð til fólks í kjördæminu. Það er því mikilvægt að samstaða náist um að Vesturland verði með í þeirri mikilvægu fór sem ríkisstjórnin hefur lagt upp í með það að markmiði að efla menn- ingarstarfsemi á landsbyggðinni. Höfundur er alþingismaður Fram- sóknarflokks í Vesturlandskjör- dæmi. Magnús Stefánsson Blessaður karlinn hann Víkverji VIKVERJI Morgun- blaðsins er skemmti- legur þáttur, einn af fá- um nafnlausum pistlum í gegnum árin sem hafa kunnað að fara með þá ábyrgð að skrifa undir dulnefni. Víkverji er glaðlynd- ur náungi og því kær- kominn gestur í morg- unkaffi á heimilum landsmanna, veltir upp sjónarmiðum, tekur undir skoðanir eða hafnar þeim á þeim nótum að engan meiðir. Auðvitað finnur mað- ur að þekkingu Vík- veija eru takmörk sett og bundin því mannlega hjarta sem pennanum stýrir. Hvort Víkverji er tvíhöfði eða ekki, skrifaður af einum manni eða fleirum skiptir ekki máli. Víkverji er persóna sem oft fjallar um mál með athyglisverðum hætti. Víkverji kann að vera kona, þær fara oft í skrifum og málflutningi fram af meira næmi og hógværð. Miðvikudaginn 6. janúar sl. gerir Víkverji að umræðuefni þingsálykt- un sem við flytjum þrír þingmenn Guðni Ágústsson Framsóknarflokksins, um að komið verði á fót landsliði hestamanna, er komi fram við opin- berar móttökur o.s.frv. I þessari grein Vík- verja kemur í ljós að hann þekkir lítið til hestamennsku og enn síður hvar hún er mest stunduð í landinu og blessaður karlinn skil- ur ekki inntak tillög- unnar og reynir að gera hana tortryggi- lega. Hann virðist haldinn nokkrum for- dómum í garð sveita- manna og gerir tals- vert úr því að þre- menningarnir sanni að flokkur þeirra sé dreiíbýlisflokkui'. Hvar er Mekka hestamennskunnar? Hestamennska er ekki síður íþrótt og tómstundagaman þeirra sem í þéttbýli búa. A höfuðborgar- svæðinu einu eru um 10 þúsund hross og ætla má að 7-8 þúsund manns stundi hestamennsku þar. í Reykjavík eru flest hross í einu sveitarfélagi, hátt í 4 þúsund sam- Landslið Hvers vegna kemur Víkverji eins og álfur út úr hól, spyr Guðni Agústsson, þegar færustu reiðmenn okkar hafa vakið heimsathygli? kvæmt forðagæsluskýrslum. Marg- ir af fremstu hestamönnum landsins búa á höfuðborgarsvæðinu, þar er reiðhöllin, þar verður næsta lands- mót hestamanna í Víðidalnum o.s.frv. Þangað munu koma 4-5 þús- und erlendir gestir vegna lands- mótsins, hesturinn trekkir. Sú ómerkilega umræða gegn sveitum, gegn bændum sem niður- rifsöfl ástunduðu hér á tímabili heyrir vonandi fortíðinni til. Margir þéttbýlisbúar eiga sterkar taugar og tilfinningar í sveitirnar og vilja í dag telja sig sveitamenn og eru stoltir af. Heimsborgarar úti í Evr- ópu, sem bundist hafa tryggðabönd- Félag sam- kynhneigðra stúdenta í UNDIRBÚNINGI er stofnun Félags sam- kynhneigðra stúdenta (FSS) við Háskóla ís- lands. Stofnun þess markar tímamót því þetta er í fyrsta sinn sem slíkt félag er stofnað við íslenskan háskóla. Undanfarna mánuði hefur hópur háskólastúdenta hist á óformlegum fundum til þess að ræða stöðu samkynhneigðra við Háskólann. Mikill áhugi virðist vera á málefninu og hefur hópurinn farið ört stækkandi síðustu misseri. í kjöl- farið hefur verið ákveðið að stofna formlega nemendafélag innan Há- skólans sem lætur til sín taka mál- efni sam- og tvíkynhneigðra. Vettvangur samkynhneigðra Víðast hvar við erlenda háskóla þykja félög samkynhneigðra sjálf- Háskólinn Stofnun félagsins markar tímamót, segir Páll Freyr Jónsson, því þetta er í fyrsta sinn, sem slíkt félag er stofnað við íslenskan háskóla. sagður hluti af háskólamenning- unni. Samkynhneigðir á háskóla- aldri finna oft fyrir félagslegri ein- angrun og er félaginu ætlað að koma til móts við þarfir þessa fólks. Skemmtistaðir hafa verið um við íslenska hestamenn og hest- inn, klæðast lopapeysum, eiga ís- lenskan hund og telja sig sveita- menn, jafnvel íslenska. Svona snýst nú tískan sitt á hvað. Margt fólk í höfuðborginni skammast sín ekki fyrir að teljast til sveitamanna. Það er reyndar áhyggjuefni hvernig sveitimar eru að fara. Þar öriar að vísu á sókn á ný, en ef íslensk bændamenning tapast er skarð fyr- ir skildi. íslenski bóndinn, sem í eðli sínu er ættjarðarvinur í góðri merk- ingu þess orðs, þarf að ná stolti sínu og una glaður við sitt. Júrí Resitov, sendiherra Rúss- lands, sagði við greinarhöfund eftir- minnileg orð sem segja mikið um aðalsmerki íslenskra bænda í gegn- um söguna. Hann sagði: „A Islandi býr gott fólk en sveitafólkið er þó best, íslenskir bændur sameina þetta tvennt sem er svo mikilvægt að vera, hvort tveggja í senn þjóð- ernissinni og heimsborgari." Oft hafa útlendingar hrifist af frelsi og fasi bóndans, jafnvel afdalabóndinn var líkari heimsborgara á erlendri grund en íslenskum erfiðisvinnu- manni. Ég er þakklátur fyrir að Framsóknarflokkurinn hefur alla tíð lagt upp úr að landið allt verði byggt en jafnframt er flokkurinn stjórnmálaafl sem á erindi til allra Islendinga, hvar sem þeir búa. Hvað kostar landslið hestamanna? Víkverji býsnast yfir þeim kostn- aði sem fylgja myndi landsliðinu og skilur ekkert hvernig slík starfsemi verði rekin. Hann spyr utangátta: „Hvað þarf margra ára þjálfun stóðs og landsliðs áður en um boð- helsti vettvangur sam- kynhneigðra háskóla- stúdenta en eðlilegra má teljast að fólk geti hist og rætt sín mál án þess að þurfa að gera það á skemmtistöðum um helgar. Samkyn- hneigðir háskólastúd- entar eiga margt sam- eiginlegt umfram kyn- hneigð sína og félagið því kjörinn vettvangur fyiir þá. Það er því rík ástæða fyrir þennan hóp að stofna með sér félagsskap þar sem stúdentar geta leitað stuðnings skilnings- ríkra jafningja. Aukin fræðsla Félag samkynhneigðra stúdenta hefur að markmiði að vera sýnilegt afl innan Háskólans og vera í for- svari þegar málefni samkyn- hneigðra ber á góma. Það mun standa að aukinni fræðslu og um- ræðu innan Háskólans og vinna að réttindabaráttu í samvinnu við önnur nemendafélög HÍ. Menning- ai-viðburðir og aðrar uppákomur verða á vegum félagsins eftir því sem aðstæður leyfa. Síðast en ekki síst mun félagið vera óþvingaður vettvangur íýrir fólk til að hittast og kynnast öðrum á sama reki. Stofnfundur í dag Félag samkynhneigðra stúdenta verður fonnlega stofnað þriðjudag- inn 19. janúar. Stofnfundurinn markar upphaf þemadaga á vegum jafnréttisnefndar Stúdentaráðs, sem nefnast „hinsegin dagar“, þar sem málefni homma og lesbía verða í brennidepli. Félagið vill bjóða alla háskólastúdenta sem áhuga hafa á þessum málum vel- komna í hópinn. Höfundur er einn af stofnendum FSS. lega sýningarvöru verður að ræða“? Hvers vegna kemur Vík- verji eins og álfur út úr hól þegar færustu reiðmenn okkar hafa vakið heimsathygli? Sjónvarpsstöðvar sýna vikulega þætti sem sýna sam- spil og snilli knapa og hests. Hest- arnir eru til reiðu og knaparnir einnig. Síðan yi'ði gerður verktaka- samningur við færa reiðmenn sem tækju þetta að sér. Nú þjóta menn um landið með heilu stóðin í hestakerrum og þykir ekkert mál, kerrum sem taka 5-8 hesta eða vel útbúnum flutningabíl- um. Hægt væri t.d. að semja við fé- lag tamningamapna um að annast þessa þjónustu. Ég fullyrði að hér er ekki verið að ræða um háar upp- hæðir og aðeins brot af því tilstandi öllu sem fylgii' móttökum og hátíð- um. Islenski hesturinn er mikill segull. Hingað koma margir ferðamenn eingöngu af ást til hestsins. Það er talið að 20 þúsund erlendir ferða- menn komi árlega og fari í lengri og styttri hestaferðir um landið. I könnun, sem gerð var meðal er- lendra ferðamanna, kemur í ljós að 27% þeirra nefna hestinn sem það eftirminnilegasta frá íslandsferð- inni. Ekki myndi vegur hestsins minnka ef hann fengi nýtt hlutverk við hátíðlegar athafnir. Að lokum þetta: Skrautreiðin niður Almanna- gjá á Þingvöllum yrði nýtt ris á góðri ferð til íslands og slík sýning gæti trúlega staðið undir sér, því ferðamenn myndu glaðir greiða gjald fyrir hina tignarlegu reið. Höfumlur er alþingismaður. Páll Freyr Jónsson

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.