Morgunblaðið - 17.06.1999, Blaðsíða 18

18 FIMMTUDAGUR 17. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LANDIÐ
Ormurinn
liðast um
Lagarfljót
Gömul þjóðtrú segir það boða stórtíðindi
þegar Lagarfljótsormurinn sést, hann
hefur að sögn látið á sér kræla af og til frá
fjórtándu öld en erfítt hefur reynst að færa
sönnur á tilvist hans. Erla Skúladóttir
varð vitni að miklum tíðindum þegar hún
fékk far með Lagarfljótsorminum, ferju
sem mun liðast um fljótið með farþega
frá og með morgundeginum, og ræddi
við nokkra hluthafa í rekstri hans.

Morgunblaðið/Erla Skúladóttir
LAGARFLJÓTSORMURINN í höfn á Egilsstöðum.
BENEDIKT Vilhjálmsson og Bjarni Björgvinsson, stjórnarmenn í Lag-
arfljótsorminum ehf. tylltu sér niður við dekkað borð í veitingasal
Lagarfljótsormsins.
Draumur
verður að
veruleika
„HUGMYNDIR um siglingar á Lag-
arfljóti hafa verið á floti af og til í
langan tíma en nákvæmlega þessi
hugmynd kom upp fyrir þremur ár-
um,“ sagði Benedikt Vilhjálmsson,
stjórnarmaður í Lagarfljótsorminum
ehf., aðspurður um aðdraganda sigl-
inganna sem hefjast á fljótinu á
morgun.
Einkahlutafélagið Lagarfljótsorm-
urinn var stofnað í mars á síðasta ári í
þessum tilgangi. Hluthafar voru í
upphafi 21 en hefur íjölgað jafnt og
þétt og eru nú hátt í 150. Bjami
Björgvinsson, stjómarformaður
hlutafélagsins, segir fólk sýna sigling-
unum mikinn áhuga og að hluthöfum,
sem flestir era af Héraði, fjölgi enn.
Siglingarnar hafa sérstöðu í ís-
lenskri ferðaþjónustu, sem fólgin er í
þvi að siglt er á vatni inni í landi.
Bjarni segir að helst hafí verið horft
til siglinga á Loch Ness, „stóra bróð-
ur“ í Skotlandi, við skipulagningu
siglinganna á Lagarfljóti. Einnig
hefur verið litið til reynslu af sigling-
um á Rín og Mósel.
Óforbetranlegir bjartsýnismenn
Bjami Björgvinsson segir að þótt
hugmyndin um farþega- og skemmti-
siglingar á Lagarfljóti njóti mikillar
athygli og áhuga nú hafi margir verið
efíns um að hægt væri að hrinda þeim
í framkvæmd. „Við vorum í besta falli
kallaðir óforbetranlegir bjartsýnis-
menn,“ sagði Bjami. Fólk hafði litla
trú á að réttur bátur fyndist, hvað þá
að hægt væri að koma honum á Lag-
arfljót og hefja þar siglingar.
Við stofíiun Lagarfljótsormsins
ehf. hafði Ólafur Ögmundsson bent
stjómarmönnum í félaginu á bát sem
hann taldi henta vel til siglinga á Lag-
arfljóti. Báturinn gegndi hlutveríci
fljótandi veitingahúss í Vánersborg í
Svíþjóð. Hann rúmar 130 farþega, var
smíðaður í Rússlandi árið 1992, er
38,2 metrar að lengd og mesta breidd
hans er 7 metrar. Stjómarmenn í
Lagarfljótsorminum ehf. skoðuðu
skipið og gengu frá kaupum á því 18.
mars síðastliðinn. Síðan þá hefur at-
burðarásin verið hröð, þegar sigling-
ar hefjast á morgun era nákvæmlega
þrír mánuðir liðnir frá því fest voru
kaup á bátnum.
Báturinn, sem gefið var nafnið
Lagarfljótsormurinn, var fluttur á
skipi frá Svíþjóð til Reyðarfjarðar og
landleiðina síðasta spölinn til Egils-
staða, hann komst svo á flot á Lagar-
fljóti í síðustu viku.
Bjami og Benedikt eru að vonum
ánægðir með að siglingar séu loks að
hefjast á fljótinu, „nú er þetta í höfh“.
Síðustu leyfi til siglinganna fengust á
fóstudag og skipið er nú komið á
skipaskrá. Því hafa verið fengnir ein-
kennisstafimir TFLE, en skipið er
eitt um að hafa heimahöfn á Egils-
stöðum. Bjami þakkar samstilltu
átaki og hjálp góðra manna að
draumurinn um að sigla með farþega
á Lagarfljóti sé að verða að veruleika.
Siglt og slakað á
Aætlað er að sigla Lagarfljótsorm-
inum frá Egilsstöðum inn í Atlavík
tvisvar á dag, alla daga vikunnar, frá
byrjun júní og út ágúst. Siglingin
tekur eina og hálfa klukkustund
hvora leið. Boðið verður upp á léttar
veitingar um borð; smurt brauð, kök-
ur og kaffi. Þá eru áætlaðar tveggja
tíma miðnætursiglingar þar sem
matur og drykkur verða á boðstólum.
„Þetta sldp er sniðið til þess að fólk
geti stigið upp úr bflsætunum yfir
sumartímann, fengið sér siglingu,
mat og drykk og slakað á,“ sagði
Bjami Björgvinsson. Aformað er að
hafa skemmtun um borð, lifandi tón-
list og leiklist svo fátt eitt sé nefnt.
Þegar hefur verið ákveðið að hluti
Djasshátíðar Egilsstaða fari fram um
borð í Lagarfljótsorminum. „Þetta er
eini staðurinn á landinu þar sem hægt
er að bjóða upp á alvöru „river“djass,“
sagði Benedikt Vilhjálmsson.
Vegna þess hve skammt er um lið-
ið síðan Lagarfljótsormurinn var
keyptur er enn margt óljóst um
fyrirkomulag siglinga á honum.
„Þetta á allt eftir að mótast og skýr-
ast betur,“ sagði Benedikt. Ætlunin
er að bjóða upp á leiðsögn á sigling-
unni um fljótið og hugmyndir eru
uppi um að koma við hjá Hákoni Að-
alsteinsssyni í Húsum á leið inn í
Atlavík, en Hákon vinnur að upp-
byggingu ferðaþjónustu í sveitinni.
Treyst á íslenska
ferðamenn í sumar
Auk áætlunarferðanna verður
Lagarfljótsormurinn leigður út fyr-
ir hópa. Bjarni segir þegar vart
mikils áhuga á að leigja ferjuna,
„það var byrjað að panta strax um
það leyti sem skipið var keypt“.
Fyrirhugað er að sigla með hópa frá
maí fram í desember þótt áætlunar-
siglingar standi aðeins yfir sumar-
mánuðina.
Enn heyrast efasemdarraddir um
að rekstur Lagarfljótsormsins geti
gengið. Bjarni Björgvinsson segir að
kaup bátsins séu að mestu fjár-
mögnuð með hlutafé; við upphaf sigl-
inga nemur heildarkostnaður um
37,5 milljónum króna, stefnt er að
því að ná 25 milljónum í hlutafé og
taka 12,5 milljóna króna langtíma-
lán. Bjarni telur að 18 þúsund far-
þega þurfi ár hvert til að reksturinn
standi undir sér og þeir Benedikt
eru bjartsýnir á að það takmark ná-
ist. Ekki er gert ráð fyrir að ferju-
siglingarnar skili hagnaði fyrr en á
þriðja ári.
Eigendur Lagarfyótsormsins von-
ast til að fá megnið af ferðamannaflór-
unni í siglingu með bátnum, í sumar
verður þó stólað á Austfirðinga og ís-
lendinga alla að fá sér ferð með Orm-
inum því ekki hefur náðst að mark-
aðssetja siglingarnar fyrir erlenda
ferðamenn vegna þess hve skammt er
síðan ferjan var keypt.
„Kannski ormurinn haldi að
ferjan sé kvenkyns"
Áður hefur verið siglt með farþega
um Lagarfljót. Ferja sem bar nafn
Lagarfljótsormsins sigldi frá Egils-
stöðum yfir í Brekku í Fljótsdal og
inn í Hallormsstað á fyrstu áratug-
um þessarar aldar, en siglingamar
lögðust af með tilkomu vega á svæð-
inu. Ekki fer neinum sögum af sam-
búðarörðugleikum ferjunnar og
ormsins eina sanna og menn óttast
þá ekki nú. „Kannski heldur ormur-
inn að ferjan sé kvenkyns," sagði
einhver um borð í bátnum, svo það
er aldrei að vita nema Lagar-
fljótsormur þjóðsagnanna láti brátt
á sér kræla.
ÁRBIRNI Magnússyni skipstjóra finnst
tilbreytingin frá sjómennskunni góð.
Stöðugt
Og gott
skip
ÁRBJÖRN Magnússon
verður skipsfjóri Lagar-
fljótsorinsins fyrst um
sinn. Árbjörn er þaul-
vanur sjóari, hefur
stundað sjóinn í rúm-
lega 40 ár og verið skipstjóri á
togurum í 23 ár. Hann á von á
að það verði skemmtileg til-
breyting að sigla á Lagarfljóti
og segir ánægjulegt að fá að
taka þátt í verkefninu.
Árbjörn gerir ráð fyrir að
vinnan verði töluvert frábrugð-
in því sem hann á að venjast;
„maður þarf að temja sér annan
hugsunarhátt, það er fleira fólk
um borð sem þarf að hafa
áhyggjur af“.
Lagarfljótsormurinn er
stöðugt og gott skip að mati Ár-
björns, skipið hefur verið reynt
í stuttum siglingum undanfarna
daga og hefur reynst mjög vel.
„Það kom á óvart hve lipurt
skipið er í snúningum,“ sagði
Árbjörn og blaðamaður tekur
undir það.
Árbjörn sagði aðspurður að
ósköp lítil hætta væri á að
menn yrðu sjóveikir á Lagar-
fljótsorminum, annars væri nú
varla hægt að tala um sjóveiki á
fljótinu, öllu heldur vatnsveiki.
HANSÍNA og Sigríður Halldórsdætur létu myndatöku ekki trufla
sig við hreingerningar um borð í Lagarfljótsorminum.
Samstilltur hópur
SYSTURNAR Sigríður og Hansina
Halldórsdætur voru önnum kafnar
við hreingerningar þegar blaða-
maður Morgunblaðsins tók þær
tali. Þær eru hluthafar í Lagar-
fljótsorminum líkt og flestir þeir
sem Iagd hafa hönd á plóg við að
búa skipið undir siglingar. Þeir
sem koma að verkinu eignast hlut í
samræmi við vinnuframlag.
Systurnar segja áhugann á
siglingunum gríðarlegan, það hafi
sýnt sig þegar fyrst átti að setja
feijuna á flot. Hátt í þúsund manns
fylgdist með tilraununum þá, fólk
af Héraði og fjörðunum í kring.
„Sumir segja að heill karlakór úr
Skagafirði hafi fylgst spenntur
með,“ sögðu þær systur.
Ekki gekk þrautalaust að koma
Lagarfljótsorminum á flot og Sig-
ríður og Hansína segja að dásam-
legt hafi verið að fylgjast með
körlunum í hópnum, sem annars sé
mjög samstilltur, leggja á ráðin um
hvernig leysa ætti vandann. „Þeir
höfðu hver sfna skoðun," sögðu
systurnar og samsinntu blaða-
manni innilega þegar hann spurði
hvort stemmningin hefði verið eitt-
hvað f líkingu við það þegar jeppa-
menn komast í „góða festu“.