Morgunblaðið - 11.07.1999, Blaðsíða 29

28 SUNNUDAGUR 11. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 11. JÚLÍ 1999 29 '
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
RÍKISSTYRKIR í sjávar-
útvegi hafa lengi verið
þyrnir í augum íslendinga,
þar sem þeir skekkja sam-
keppnisstöðu íslenzkra sjáv-
arútvegsfyrirtækja á erlend-
um mörkuðum. Ríkisstyrkir í
sjávarútvegi eru enn mjög
háir og með ýmsum hætti í
Evrópusambandinu og
tíðkast reyndar í ýmsum öðr-
um löndum. íslenzk stjórn-
völd hafa um langt árabil
beitt sér gegn þessum ríkis-
styrkjum en orðið lítið ágengt
fram að þessu, en með nýjum
áherzlum í alþjóðaviðskiptum
og umhverfismálum standa
vonir til að það muni breyt-
ast.
ísland hefur nú tekið málið
upp í aðalráði Alþjóðavið-
skiptastofnunarinnar, en
fastafulltrúi íslands hjá
stofnuninni, Benedikt Jóns-
son, flutti þar tillögu sl.
fimmtudag um afnám ríkis-
styrkja í sjávarútvegi. Tillag-
an kveður á um, að í fyrirhug-
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
aðri lotu viðræðna um við-
skiptamál á vettvangi Al-
þj óðaviðskiptastofnunarinnar
samþykki aðildarríkin afnám
ríkisstyrkja, sem leiði til of-
veiði, stuðli að óskynsamlegri
nýtingu fiskistofna, rjúfi
sjálfbæra þróun þeirra og feli
í sér hömlur í viðskiptum.
Ætlan íslands með tillög-
unni er að koma málinu á
dagskrá næsta ráðherrafund-
ar Alþjóðaviðskiptastofnun-
arinnar, sem verður í Seattle
í lok þessa árs. Ráðherra-
fundurinn mun væntanlega
taka ákvörðun um það, að
næsta lota viðskiptaviðræðna
hefjist í upphafi næsta árs.
Verði tillaga íslands sam-
þykkt á ráðherrafundinum
verður afnám ríkisstyrkja í
sjávarútvegi eitt af viðfangs-
efnum þessara viðræðna um
alþjóðaviðskipti.
Samkvæmt upplýsingum
utanríkisráðuneytisins hafa
íslenzk stjórnvöld unnið að
málinu í náinni samvinnu við
á annan tug ríkja, sem aðild
eiga að stofnuninni. Meðal
þeirra ríkja, sem lýst hafa
stuðningi við íslenzku tillög-
una, eru Astralía, Argentína,
Bandaríkin, Brazilía, Chile,
Filippseyjar, Kanada, Noreg-
ur, Nýja Sjáland, Perú og
loks Marokkó og Egyptaland.
Þetta er því öflugur þjóða-
hópur og gefur það vonir um
árangur, en rétt er þó að hafa
í huga, að búast má við and-
stöðu áhrifaríkra aðila eins
og Evrópusambandsins.
Halldór Asgrímsson, utan-
ríkisráðherra, sagði m.a. í
viðtali við Morgunblaðið: „Við
höfum fundið vaxandi hljóm-
grunn seinustu misseri hjá
mörgum ríkjum. Við teljum
þessa styrki aðalástæðu fyrir
ofveiði og því teljum við að
draga myndi verulega úr
ofnýtingu fiskistofna ef
styrkirnir verða afnumdir.
Það myndi stuðla að betri
viðgangi stofna og þar með
betri efnahagslegri afkomu í
sjávarútvegi.“ Halldór kvaðst
ennfremur hafa þá trú, að
smám saman takist að vinna
þessu sjónarmiði svo mikið
fylgi að það verði ofaná.
Það er ánægjulegt, að ut-
anríkisráðuneytið hefur kom-
izt þetta áleiðis við að afla
málstað íslands stuðnings á
alþjóðavettvangi. Rökin, sem
íslendingar hafa fram að
færa gegn ríkisstyrkjunum,
eru sterk. Tíminn vinnur með
okkur í þessu máli, því afleið-
ingar ofVeiði og stjórnleysis í
veiðum verða æ augljósari og
sífellt fleiri hafa áhyggjur af
ástandi fiskistofna víða um
heim. Mörgum er orðið ljóst,
að hafíð er eitt mikilvægasta
forðabúr mannkyns til að
seðja hungur kynslóðanna.
AFNAM
RÍKISSTYRKJA í
SJÁVARÚTVEGI
Á kápu nýju síma-
skrárinnar eru myndir
af málverkum eftir
Gunnlaug Scheving.
En hver var hann? í
næstu Helgispjöllum
verður nokkuð frá
honum sagt og byggt á bók minni
um hann. Hún varð til uppúr sam-
tölum okkar og kom út þjóðhátíðar-
árið 1974.
Gunnlaugur Scheving fluttist til
Grindavíkur 1940 og byrjaði að
mála þar. Arin á undan hafði hann
unnið að list sinni í Reykjavík, en
fjárhagurinn var þröngur. Þá bauð
Sigvaldi Kaldalóns, tónskáld og
læknir í Grindavík, honum að dvelj-
ast hjá sér og mála. Upp úr því
hefst nýtt, gróskumikið tímabil á
listferli hans. Grindavík verður hon-
um nærtækt myndaefni, þorpsgöt-
umar, húsin, fólkið. Og þá ekki sízt
þorpsbúðin. í Grindavík minnti ná-
býlið við sjóinn á fyrri daga. Síðar
byggði Gunnlaugur sér hús í Hafn-
arfirði og bjó þar um hríð. Þar mál-
aði hann margar smámynda sinna,
en honum þótti gaman að ferðast og
heimsækja vini sína úti á landi. I
þessum ferðalögum málaði hann
margar myndir frá Stykkishólmi,
Eyrarbakka, Múlakoti. ... Mér er
einkar minnisstæð ferð, sem við fór-
um saman norður í land sumarið
1962, eins og segir frá, með
nokkrum skáldaleyfum, í Lands-
homamönnum Guðmundar Daníels-
sonar. í þessari ferð var Gunnlaug-
ur oft einn og málaði, dróst einkum
að Kinnarfjöllunum.
Síðustu áratugina, sem Gunnlaug-
ur Scheving lifði, bjó hann í Reykja-
vík. Hann lifði og hrærðist í list
sinni, ef svo mætti að orði komast,
gekk upp í málverkinu og komst í
röð fremstu myndlistarmanna
landsins. Málverk hans nutu mikill-
ar viðurkenningar síðustu árin og
Gunnlaugur Scheving var þakklátur
fyrir þær hlýju viðtökur, sem hann
hlaut bæði heima og erlendis. Hann
umgekkst vini og kunningja og var
hrókur alls fagnaðar,
meðan honum entist
heilsa. Hann hafði
gaman af að vera í
þröngum vinahópi,
segja sögur og tala um
list, en að jafnaði var
hann fámáll og feiminn.
Eitt sinn þegar ég spurði Gunn-
laug um nútímalistina, svaraði
hann:
„Hún er bara nokkuð góð. Annars
hafa viðhorf manns til málefnanna
mikið að segja. Margir eru gramir
yfir listinni og geysilega kröfuharð-
ir og menn segja oft að fidusar og
glanskúnst séu í meirihluta. Maður
var ákaflega strangur í gamla daga,
þegar maður var ennþá óþroskaðri
og verri en í dag. Þá umgekkst mað-
ur unga menn, sem hnykluðu brým-
ar. Og í dag eru menn kaldir og út-
býta ísmolum sannleikans ofan í
hálsmál hinna útskúfuðu. En þessu
ergelsi er ofaukið. Sviplaus list er
algerlega normalt fyrirbæri, góð list
undantekning frá reglunni. Og þeg-
ar maður sér góða list, verður mað-
ur glaður og hissa líkt og maðurinn
fyrir austan, sem lenti í brennivíns-
hryðjunni á heiðinni forðum. Þú
hefur eflaust heyrt talað um krafta-
verk. I mínum gömlu átthögum
rigndi stundum áfengi, og stundum
voru sagðar sögur við flatningsborð
og í lambhúskofum, svona tii sjós og
lands. Þær voru víst ekki allar eft-
iröpun og náttúrustælingar, svo að
ég held, að þú sem nútímamaður
gætir afborið að heyra eina slíka.
Einu sinni var bóndi á bæ. Hann
hét Páll. Hann var nokkuð drykk-
felldur, heldur fátækur, nokkuð laus
í rásinni, en gamansamur. Þegar
hann var unglingur, hafði hann
kynni af huldufólki, og Ijúflingur gaf
honum óskastund. Þess vegna hafði
bóndinn fyrir orðtak, „það vUdi ég
að Palli yrði ríkur.“ En hann hitti
aldrei á óskastund sína og varð ekki
ríkur. Og svo liðu árin. Þá var það,
að bóndi fór eitt sinn í kaupstað.
Það var heitt í veðri og á bratta að
/ I \
Gunnlaugur Scheving/Vor úr
vetri 1963
sækja. Nú dettur bóndanum í hug,
að mikið væri gott að fá brennivíns-
lögg, þegar hann er kominn upp á
heiðarbrúnina. Hann segir við sjálf-
an sig, „það vUdi ég að nú rigndi
brennivíni.“ Þá hitti hann loks á
óskastund ljúflingsins. Og bóndinn
fórnaði höndum tU himins og
brennivínið flaut í lófana, en hann
saup drykkinn alls hugar feginn.
Síðan hélt hann áfram ferðinni. En
er hann kom niður af heiðinni og í
fjörðinn, þar sem honum var ætlað
að verzla, rann á hann höfgi og lagð-
ist hann fyrir og sofnaði. Þetta var
stutt frá prestssetri. En fólkið á
bænum sá tU ferða bóndans og bar
kennsl á hann. Nú hverfur hann
fólkinu sýnum og fer presturinn út
fyrir túnið og finnur bónda sofandi
upp við þúfu. Presturinn vakti hann
og sá þá, að hann var drukkinn. „Þú
kemur fullur af heiðinni," segir
prestur. Bóndinn segir þá prestin-
um allt af létta og segir svo að síð-
ustu: „Og nú á Palli ekkert lengur
inni, því óskastundin er liðin.“ „Illa
fór hún óskastundin þín,“ segir
prestur. Þá reis bóndinn upp og
segir: „0, nei séra Benjamín, því nú
er Palli mjúkur og hvað eru auðæfi
þessa heims á við heila brennivíns-
hryðju, sem guð sendir manni af
sínum kærleik af himni ofan?“
M.
HELGI
spjall
REYKJAVIKURBRÉF
Laugardagur 10. júlí
LINUR HAFA nu
skýrst að skýrast varð-
andi skipan nýrrar
framkvæmdastj ómar
Evrópusambandsins,
sem verður undir stjórn
Romano Prodi, fyrrver-
andi forsætisráðherra
Italíu, og er stefnt að því að hún taki við
völdum síðar á þessu ári. Fráfarandi
framkvæmdastjórn Jacques Santer hefur
að mörgu leyti verið vængstýfð vegna
hneykslismála er leiddu til afsagnar
hennar í mars síðastliðnum. Er ljóst að
hinnar nýju framkvæmdastjómar bíða
mörg og flókin verkefni og er hið um-
fangsmesta viðræður um stækkun banda-
lagsins. Flest ríki Mið- og Austur-Evrópu
hafa hug á aðild auk þess sem Kýpur og
Tyrkland hafa lagt inn aðildarumsókn og
ekki er talið útilokað að Malta endumýi
aðildarumsókn sína, sem dregin var til
baka eftir síðustu kosningar þar í landi.
Þau ríki sem nú eiga í aðildarviðræðum
stefna flest að því að ganga í Evrópusam-
bandið í byrjun ársins 2003 en ýmsir
stjómmálamenn í Vestur-Evrópu hafa þó
gefið í skyn að það kunni að dragast eitt-
hvað. A nýlegri ráðstefnu ræddu nokkrir
af helstu samningamönnum ESB og
hinna væntanlegu aðildarríkja, auk ann-
arra sérfræðinga, við evrópska blaða-
menn um stöðuna í aðildarviðræðum.
Féllust embættismennirnir á að ræða op-
inskátt um mál gegn því að ekki yrði vitn-
að í þá með nafni.
einnig að Evrópusambandið hefði á marg-
an hátt sömu áhrif og segull og farin
væru að berast skilaboð frá t.d. Moldóvu
og Ukraínu um að þau ríki hefðu áhuga á
aðild þegar fram í sækti.
Þessi fulltrúi framkvæmdastjómarinn-
ar sagði að nauðsynlegt væri í þessum
umræðum öllum að missa ekki sjónar á
aðalatriðunum og þá ekki síst efnahags-
legum kostum þess að byggja upp svæði
450 milljóna íbúa er byggi við sameigin-
legan markað, frið og stöðugleika. Hann
gerði lítið úr ótta í sumum aðildarríkjum
við streymi farandverkamanna frá aust-
urhluta álfunnar og sagði slíkan hræðslu-
áróður ávallt hafa komið upp á yfirborðið
í tengslum við stækkun, t.d. er rætt var
um aðild Portúgals. Spár af þessu tagi
hefðu hins vegar aldrei ræst.
Nú þegar bæri ESB jafnframt gífur-
legan kostnað í tengslum við mið- og
austurhluta Evrópu. Arlega væri um
milljarði ECU varið til uppbyggingar á
þessum slóðum og um 10% af mannafla
sambandsins sinntu störfum tengdum
þessum ríkjum.
Skortur
á sérþekk-
ingu háir
viðræðum
LJÓST ER AÐ
mörg vandamál eru
tengd stækkun og
má nefna að ný að-
ildarríki verða að
framfylgja
Schengen-sam-
EINN AF AÐAL-
Ekki hvort samningamönnum
hplðnr Evrópusambands-
ins sagði það ekki
hvenær vera aðaiatriði ná-
kvæmlega hvaða ár yrði af aðild ríkja í
Mið-Evrópu. Það sem skipti máli væri að
ekkert gæti komið í veg fyrir aðild þeirra.
Þrátt fyrir að stundum væri vilji ESB til
að semja við fleiri ríki dreginn í efa væru
slíkar úrtöluraddir áþekkar því er fyrr-
verandi forsætisráðherra Bretlands líkti
á sínum tíma áformum Evrópusambands-
ins um að koma á myntbandalagi og sam-
eiginlegum gjaldmiðli við „regndans“.
Fyrir lægi pólitísk skuldbinding aðild-
arríkjanna frá árinu 1993 um að veita
þessum ríkjum aðild og frá henni væri
ekki hægt að hverfa. „ESB hefur aldrei
viljað negla niður tímasetningu væntan-
legrar aðildar, hvorki nú né fyrr. Það ýtir
einungis undir hættuna á vonbrigðum.
Ég á heldur ekki von á að ákveðið verði á
þessu ári hvenær stefna skuli að aðild
ríkjanna og ég held að líklegra sé að þau
verði tekin inn sem hópur en ekki hvert í
sínu lagi. Það hefði of mikla truflun í för
með sér fyrir störf sambandsins,“ sagði
þessi fulltrúi Evrópusambandsins.
Það væri því enn óljóst nákvæmlega
hvenær og í hvaða röð þessi ríki myndu
ganga formlega inn í Evrópusambandið.
Vissulega hefðu Pólland, Tékkland, Sló-
venia, Kýpur, Eistland og Ungverjaland
verið nefnd sem þau ríki er tekin yrðu inn
í fyrstu lotu. Þegar upp væri staðið væri
þetta hins vegar sveigjanlegt og mat
margra að Malta yrði tekin inn í þennan
fyrsta hóp um leið og aðildarumsókn bær-
ist. Þá yrði að hafa hugfast að Tékklandi
og Slóveníu hefði verið sýnt „gula spjald-
ið“ sl. nóvember er framkvæmdastjórnin
skilaði skýrslu sinni um framgang við-
ræðna. „Þessi ríki gera sér hins vegar
fullkomlega grein fyrir hvað á bjátar,“
sagði embættismaðurinn. Á leiðtogafundi
í Vín hefði Lettlandi og Litháen hins veg-
ar verið hrósað fyrir framfarir og ekki
útilokað að þau yrðu færð upp um flokk á
leiðtogafundi í Helsinki í lok ársins.
Slóvakía væri þó enn vandamál, þrátt fyr-
ir ríkisstjómarskipti fyrr á þessu ári, þótt
vonir stæðu til að þau mál yrðu komin í
betra horf síðar á árinu.
Eitt af stóru vandamálunum væri
komulaginu í öllum atriðum án undan-
þágna. Með aðild Póllands færast ytri
landamæri ESB að Ukraínu, en þar er
eftirlit mjög bágborið þessa stundina.
Þetta hefur í för með sér að hægt er að
flytja fólk og vaming, t.d. eiturlyf, frá
Mið-Asíu, gegnum Rússland og Úkraínu
að mörkum Evrópusambandsins án þess
að nokkurt eftirlit sé á leiðinni. „Þetta er
mikið áhyggjuefni," sagði fulltrúi Evr-
ópusambandsins.
Formlegar viðræður við þessi ríki
hófust á síðasta ári en eru þó enn tiltölu-
lega skammt á veg komnar. Farið er yfir
lagabálka Evrópusambandsins, kafla fyr-
ir kafla, staðan í viðkomandi ríki skoðuð
og rætt um hvort einhver vandamál séu í
tengslum við viðkomandi bálk, hversu vel
gengur að breyta lögum ríkisins og hvort
þörf sé á einhverjum aðlögunartíma. „Það
hafa engin alvarleg vandamál komið upp
en við erum að ræða um 80 þúsund síður
af lagatexta. Það sem helst háir viðræð-
unum er skortur á þjálfuðu fólki í um-
sóknarríkjunum. Fólki sem skilur hvern-
ig Evrópusambandið starfar. Það þarf lít-
inn her af sérfræðingum, lögfræðingum
og bankamönnum, til að þetta sé fram-
kvæmanlegt. Það er heldur ekki hægt að
fara neina krókaleið til að þjálfa slíkt fólk.
Maður hristir ekki lögfræðing sérhæfðan
í evrópskum samkeppnislögum fram úr
erminni á einni nóttu.“
Þá væri hið sálfræðilega bil milli aust-
ur- og vesturhluta álfunnar ekki síður
vandamál. Embættismenn í austurhluta
Evrópu hefðu verið þjálfaðir í að hlýða
skipunum, ekki að sýna sveigjanleika.
„Stundum eru þeir einnig hræddir við að
sýna fram á vanþekkingu sína og segjast
skilja hluti sem þeir í raun ekki átta sig á
til fulls.“
Þetta verður því vandasamt verk líkt
og sameining Þýskalands sýndi. Þýska-
land er formlega sameinað en það mun
taka nokkrar kynslóðir áður en ríkið hef-
ur vaxið saman að nýju. Fulltrúi ESB
gekk svo langt að segja að aldrei áður í
sögunni hefðu verið höfð jafnumfangs-
mikil afskipti af innanríkismálum ríkja.
Þegar upp er staðið þá verða ríkin að
samþykkja það sem fyrir þau er lagt
hyggi þau á aðild og stöðugt fjölgar þeim
atriðum sem þau verða að samþykkja.
Þetta vekur andstöðu í sumum ríkjum,
ekki síst þeim er nýlega hafa hlotið sjálf-
stæði. Hann sagði hins vegar að líta
mætti þannig á að ríkin væru að auka
Morgunblaðið/Amaldur
VIÐ ÁLFTANES
sjálfstæði sitt þar sem þau væru að auka
áhrif sín. „Þau eru ekki að glata fullveldi
sínu heldur deila því.“
Aftur og aftur kemur umræðan hins
vegar að nauðsyn breytinga á fjárlögum
og skipulagi ESB fyrir stækkun. Bent er
á að ríki með færri íbúa en London muni
fá jafnmikil áhrif og Bretland í heild.
Flestir telja líklegt að Evrópuþingið muni
auka völd sín og að framkvæmdastjómin
verði minnkuð og gerð skilvirkari. Jafnvel
fyrir síðasta skipbrot hennar var ljóst að
ómögulegt yrði að stjóma ESB ef 30 full-
trúar frá álíka mörgum ríkjum myndu
skipa hana.
Ósanngjarn-
ar í eðli sínu
FULLTRUI ESB
sagði að vissulega
væri ekki jafnmikill
áhugi á aðild Aust-
ur-Evrópuríkjanna og fyrir nokkmrn ár-
um en það myndi breytast. Skuldbinding-
in væri til staðar. Það væri líka hollt að
rifja upp að ekki hefði verið mikill áhugi á
aðild Áusturríkis í öðrum ríkjum en
Þýskalandi.
„Það verður að hafa hugfast að samn-
ingaviðræður snúast ekki um sanngimi.
Þær eru ósanngjarnar í eðli sínu fyrir þau
ríki er ekki hafa tekið þátt frá upphafi,“
sagði embættismaðurinn. Hins vegar
mætti einnig benda á að í samningavið-
ræðum væri framkvæmdastjómin „eini
vinur“ þeirra ríkja er sótt hefðu um aðild.
„Við segjum þér hlutina eins og þeir em
án nokkurra undanbragða. Við eigum
engra þjóðarhagsmuna að gæta,“ sagði
hann og bætti við að oftast væru það nán-
ustu vina- og nágrannaríki er komið
hefðu aftan að ríkjum í samningaviðræð-
um og gert þeim lífið leitt.
Fyrirmynd-
arríkið
Slóvenía
SLÓVENÍA
eina
Balkanskaga
talið er eiga raun-
hæfan möguleika á
ER
ríki
sem
skjótri aðild að ESB og oft er vísað til
þessa ríkis í umræðum um æskilega þró-
un í öðram ríkjum fyrrverandi Jú-
góslavíu. Fulltrúi slóvensku ríkisstjórnar-
innar sagði helsta markmið Slóvena ekki
vera aðild að ESB heldur að byggja upp
þróað markaðshagkerfi. Það væri jafn-
framt forsenda aðildar að þetta markmið
næðist. Sá kostnaður er umskiptin hefðu í
fór með sér fyrir Slóvena væri ekki beint
tengdur aðild að ESB heldur umskiptun-
um yfir í markaðshagkerfi. Hann sagði
þau ríki sem nú væm að knýja dyra vera
vanþróaðri en vanþróuðustu ríki ESB.
Þau nytu heldur ekki góðs af EES-samn-
ingnum, líkt og raunin hefði verið við síð-
ustu stækkun, þar sem stór hluti aðlögun-
arinnar hefði þegar átt sér stað. Viðræðu-
ferlið væri því mjög ólíkt nú.
Hann spurði hvort í raun mætti kalla
þetta „samningaviðræður". Þær væm
það eiginlega ekki að hans mati heldur
líktust meira aðild að golfklúbbi. Maður
yrði að verða sér úti um nauðsynlegan
búnað, fara á námskeið, greiða félags-
gjaldið og læra að spila. Á móti fengi
maður að njóta útsýnisins við klúbbheim-
ilið og gæti jafnvel leikið nokkrar holur.
Hins vegar væri ekki hægt að gera
breytingar á þeim leikreglum er gilda í
golfi.
Hann taldi mikilvægt að ríkin sýndu
sveigjanleika í samningum til að ekki
yrði litið á þau sem „vandræðagemlinga“
strax frá upphafi. Þá væri nauðsynlegt að
reyna að flétta eins marga þjóðfélags-
hópa inn í ferlið á heimavelli og hægt
væri. Stórhættulegt væri að byggja upp
of miklar væntingar. Hjá því væri hægt
að komast með því að gefa engin pólitísk
loforð um mikilfengleika aðildar. Þá yrðu
Slóvenar að gera sér grein fyrir því að
erfiðleikar ESB við að ná saman um innri
breytingar gætu tafið ferlið og yrði að
undirbúa almenning undir það pólitískt.
„Sum vandamál em þess eðlis að nýfijáls
og lítil ríki eiga erfitt með að leysa þau.
Blaðsíðufjöldinn sem þarf að þýða er
ávallt sá sami óháð stærð ríkisins. Það
tekur líka tíma að byggja upp diplómatísk
sambönd. Það kostar langan tíma og
marga kvöldverði að byggja upp vináttu.
Við verðum hins vegar að vera raunsæ og
getum engum treyst nema okkur sjálf-
um.
Fulltrúi Tékklands tók í svipaðan
streng og sagði það úrslitaatriði í viðræð-
um sem þessum að hafa tilfinningu fyrir
afstöðu ESB-ríkjanna fimmtán. Hvaða
mismunandi skoðana og hagsmuna í ein-
staka ríkjum yrði að taka tillit til við
stefnumótun. Að sama skapi yrði að sam-
ræma fjölmörg sjónarmið innanlands,
jafnt meðal hagsmunahópa sem í stjóm-
kerfinu. Hann tók undir að mikilvægt
væri að byggja upp ákveðna ímynd gagn-
vart ESB og að það væri ekki til fram-
dráttar að sýna of mikla stífni og frekju.
Hins vegar væm tvær hliðar á þessum
peningi. „Það er mjög athyglisvert að sjá
hvemig sum ríki koma fram við okkur.
Halda þau virkilega að við munum
gleyma þessu? Þessi ríki eru ekki síður að
móta þá mynd er við höfum af þeim,“
sagði Tékkinn.
Þekking á evrópskum málefnum er yf-
irleitt takmörkuð meðal almennings í
ríkjum Mið-Evrópu, sagði fulltrúi Tékk-
lands og bætti við að menn yrðu að gera
sér grein fyrir þvi að ESB væri ekki
paradís á jörðu. Hins vegar gerði sagan,
landafræðin og efnahagsleg nauðsyn að-
ild æskilega. „Þetta snýst um að eiga þess
kost að hafa áhrif á þróun mála í Evrópu.
Þetta snýst um að hafa hag af aðild en
jafnframt að vera hluti af ákveðinni
heild.“
Þegar upp væri staðið snerist málið um
öryggi. Efnahagslegt, pólitískt og hemað-
arlegt öryggi. NATO-aðild Tékka tryggði
þeim hemaðarlegt öryggi og væri í raun
stærsta skref þjóðarinnar frá einu áhrifa-
svæði yfir á annað. ESB-aðildin tryggði
hins vegar öryggi á öðmm sviðum.
„Það verður að
hafa hugfast að
samningaviðræð-
ur snúast ekki um
sanngimi. Þær
eru ósanngjarnar
í eðli sínu fyrir
þau ríki er ekki
hafa tekið þátt frá
upphafi.“