Morgunblaðið - 15.10.1999, Blaðsíða 44

MORGUNBLAÐIÐ
44 FÖSTUDAGUR 15. OKTÓBER 1999
í___________________________
MINNINGAR
+ Páll Gunnars-
son fæddist í
Reykjavík 20. maí
1951. Hann lést 7.
október síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru Ingileif Bryn-
dís Hallgrímsdóttir,
f. 10. nóvember
1919, og Gunnar
Pálsson, skrifstofu-
stjóri í Reykjavík, f.
28. desember 1911,
d. 13. nóvember
. 1976. Móðurforeldr-
ar Páls voru Áslaug
Geirsdóttir Zoega,
f. 14. ágúst 1895, d. 15. ágúst
1967 og Hallgrímur Benedikts-
son f. 20. júlí 1885, d. 26. febrú-
ar 1954. Föðurforeldrar Páls
voru Svanhildur Jörundsdóttir,
f. 22. ágúst 1877, d. 19. nóvem-
ber 1964 og Páll Bergsson, f.
11. febrúar 1871, d. 11. júní
1949 búsett í Hrísey. Systkini
Páls eru: Hallgrímur Gunnars-
son, framkvæmdastjóri Ræsis
hf., f. 25. september 1949,
kvæntur Steinunni Helgu Jóns-
dóttur, f. 12. mars 1950, dætur
þeirra eru Ingileif Bryndís, f. 6.
■\ maí 1975, Sigrún, f. 8. desember
1981 og Áslaug, f. 10. ágúst
1984. Gunnar Snorri Gunnars-
son, sendiherra í Brussel, f. 13.
Þegar fréttir berast af fráfalli ná-
komins frænda reikar hugurinn til
baka. Æskuminningar úr sveitinni,
þar sem frændsystkin voru samtíða
í nokkur sumur, ber þar hæst. I
krakkahópnum var Palli leiðtogi.
Hann var hægur og ijúfur en undir
niðri var bæði kapp og metnaður.
-Það sem var skemmtilegast við að
leika sér með frænda var að hug-
myndaflug hans var svo mikið. Holt
og hæðir urðu borgir og bæir og
hver spýta fékk hlutverk og var
nýtt á leiksviðinu, sem aðallega var
Hóllinn og holtið fyrir ofan
Drumboddsstaði. I mínum huga eru
minningamar frá þessum tíma
leikja og áhyggjuleysis með
skemmtOegustu æskuminningum
og þar lagði jafnaldra frændi mikið
til mála. Hann var stór og myndar-
legur piltur, hægur og bjartur yfír-
litum og stutt í fallegt bros.
Þegar við urðum eldri hittust
frændsystkinin, barnabörn ömmu
Áslaugar, og áttu skemmtilegar
stundir í fjölskylduboðum þar sem
unga fólkið hópaði sig saman og
rabbaði ýmist um landsins gagn og
nauðsynjar eða nýjasta nýtt úr
skóla- og skemmtanalífi. Þar fór
ekki alltaf mikið fyrir Palla en hann
lagði sitt til málanna og hafði
ákveðnar skoðanir. Ég leit upp til
hans því að ég vissi að hann gerði
miklar kröfur til sín í námi og hugs-
un og að hann hafði háleit markmið
sem tengdust að mestu leyti rann-
sóknum og vísindum. Hann las mik-
ið og spáði í gang mála í heiminum á
meðan að frænka hans hugsaði
meira um að skemmta sér. Alltaf
júlí 1953. Áslaug
Gunnarsdóttir pí-
anókennari, f. 19.
ágúst 1959, gift Þór
Þorlákssyni, fram-
kvæmdastjóra í
Landsbankanum, f.
17. september 1958,
börn þeirra eru
Ingileif Bryndís f.
14. janúar 1985,
Gyða Björg, f. 31.
janúar 1987, Gunn-
ar Þorlákur, f. 20.
október 1992 og
Guðrún Snorra, f.
24. febrúar 1996.
Hálfbróðir Páls, samfeðra, er
Hjálmar Gunnarsson f. 5. sept-
ember 1945, kvæntur Sjöfn Jó-
hannsdóttur, f. 6. maí 1946,
börn þeirra eru Jóhann, f. 22.
febrúar 1965, Katrín, f. 28. júií
1967, og Magnús, f. 21. ágúst
1978, og eiga þau sex barna-
börn.
Páll varð stúdent frá MR
1970 og lauk B.S. í líffræði frá
HI 1975. Hann vann ýmis störf,
m.a. hjá Rannsóknastofnun fisk-
iðnaðarins og Skeljungi hf.
Hann sótti námskeið í viðskipta-
fræði bæði í Svíþjóð og við HÍ.
Útför Páls fer fram frá Frí-
kirkjunni í Reykjavík í dag og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
var hann prúðmannlegur í fram-
komu og sýndi galsa og masi fyllstu
kurteisi og hið mesta umburðar-
lyndi, þótt sjálfur væri hann öllu al-
vörugefnari.
Draumar frænda rættust ekki,
því að áður en til þess kom að hann
gæti reynt raunverulega á getu sína
hófst barátta hans við sjúkdóm, sem
stóð tO æviloka. Hann hafði að
mörgu leyti sætt sig við veikindin
og reynt að beina þeim kröftum
sem hann hafði á jákvæðar brautir.
Hann fór inn á önnur svið í námi og
starfi en þau sem hugur hans hafði
staðið tO í upphafi og reyndi með
góðri hjálp að sníða sér stakk eftir
vexti. Enginn sem ekki reynir getur
gert sér grein fyrir því hvemig líð-
an fylgir því að fá svo litlu ráðið um
andlega krafta og heOsu og að
horfast í augu við ótal hluti eins og
þann, að maður sem hefur verið
hinn mesti bókaormur geti ekki
lengur lesið sér til ánægju.
Frændi og jafnaldri er nú horf-
inn. Það er óraunverulegt en á ein-
hvem hátt var hann mörgum horf-
inn fyrir nokkru í þeirri merkingu
að sjúkdómur hans hafði breytt
honum svo að hvorki hann né aðrir
fundu það sem áður var. I erfiðri
lífsbaráttu hafði hann ómældan
stuðning og styrk frá sínum nán-
ustu sem alltaf voru tObúin að
hugga og hjálpa. Ég sendi Ingu
frænku minni og fjölskyldu Palla
innilegar samúðaróskir og hugga
mig og þau við að minningin um
góðan dreng lifir í huga okkar sem
þekktum hann.
Kristín Geirsdóttir.
Við PáO Gunnarsson, eða Palli,
eins og hann var ætíð kaOaður, vor-
um samferða í skóla, en þó var
Palli ári yngri en ég, fæddur í
Reykjavík 20. maí 1951. Samgang-
ur okkar var mikill á skólaáram,
einkum á yngri árum í Melaskóla
og Hagaskóla enda náskyldir og
systkinabörn. Við vorum ekki
gamlir að árum, frændurnir, en
nokkuð háir í loftinu, þegar við
gengum í fyrsta skiptið eftir Skot-
húsveginum yfir Tjarnarbrúna á
leiðinni til ömmu Áslaugar í Fjólu-
götunni. Tilgangur ferðarinnar var
sá að amma Áslaug hafði boðið
okkur að lesa með okkur dönsku og
ensku, sem við þá vorum nýbyrjað-
ir að læra í skólanum. Við vorum
heldur betur karlai- í krapinu, eins
og mér er minnisstætt að Gunnar
Pálsson, pabbi PaOa, kaOaði okkur
stundum. Þetta gerðum við í nokk-
ur ár og tvisvar í viku, á þriðjudög-
um og föstudögum, komum við
PaOi til ömmu Áslaugar og hún
leiddi okkur í gegnum lexíurnar.
Amma hafði ekki mörg kennslu-
gögn nærtæk, þess þurfti hún ekki
með. Þó voru orðabækur Geirs
Zoéga, rektors, iðulega hafðar til-
tækar, en ekki þurfti hún oft að
fletta upp í þeim. Þegar við PaOi
létum í ljós undrun okkar yfir
þekkingu ömmu á enskri tungu þá
sagði hún af hógværð að hún hefði
nú stundum hjálpað föður sínum
við samningu orðabókanna og hefði
hún lært heilmikið á því. En Geir
Zoéga rektor var faðir ömmu og
því langafi okkar PaOa.
PaOi átti alla tíð afskaplega gott
með að læra og voru erlend mál þar
engin undantekning. Eftir á að
hyggja er ég þess fuOviss að við
PaOi höfðum afar gott af þessum
upphafsárum okkar í tungumála-
námi hjá ömmu Áslaugu og ég
kannski þó heldur meira, bæði
vegna þess hve kennarinn var góður
og einnig af því að PaOi var svo mik-
01 námsmaður. Þannig ræddum við
oft um námsefnið á leiðinni tO
ömmu. Palli bjó á Lynghaganum og
ég á Reynimelnum. Palli kom því
oftast tO mín og síðan vorum við
samferða á Fjólugötuna. Gafst þá
oft tími tO að spjalla um heima og
geima. Mér er það einnig minnis-
stætt á þessum árum hve Palli var
flinkur að teikna. Hann teiknaði
betur en allir sem ég þekkti og voru
myndir eftir hann iðulega hengdar
upp í skólanum og hafðar tO sýnis
við ýmis tækifæri. Mig minnir jafn-
vel að einhvem tíma hafi mynd eftir
hann á þessum árum prýtt forsíðu
Jólalesbókar Morgunblaðsins.
Þegar menntaskólaárin tóku við
strjálaðist töluvert um samvera-
stundir okkar frænda eins og geng-
ur. Þó hittumst við frændsystkinin
við fjölda tækifæra þar sem tekinn
var upp þráðurinn að nýju og ýmis
mál rædd og brotin til mergjar.
Palli var vel lesinn hvort heldur var
í heimi menningar og lista, heim-
speki eða í stjómmálum. Hann lauk
námi í líffræði við Háskóla Islands.
Hafði hann ætíð ákveðnar skoðanir
en var jafnan reiðubúinn að ræða
mál tO hlítar þótt hann sæti við sinn
keip.
Þegar frá leið kom í ljós að Palli
batt eigi bagga sína sömu hnútum
og samferðamenn sínir. Fór hann
töluvert einförum og í nokkur ár
kom hann ekki tO mannfagnaðar
þar sem menn við venjulegar að-
stæður áttu von á að hitta hann fyr-
ir. Saknaði ég þess ætíð og gladdist
mjög, þegar hann birtist að nýju
eftir langa fjarveru.
Fyrir nokkram áram tók Palli að
sér að sinna ákveðnum verkei'num
fyrir Skeljung hf. Verkefnin þróuð-
ust í að verða aðallega þýðingar-
verkefni af erlendum málum yfir á
íslenska tungu. Palli leysti þessa
vinnu óaðfinnanlega af hendi, sem
ég raunar vissi að hann myndi gera.
Ekki gerði hann háar kröfur til að-
stöðu, þæginda eða launa. Palli kom
og vann sín verk rólega og af lítO-
læti. Athygli mína vakti, hvað hann
var vel liðinn af samstarfsfólki sínu
og var hans saknað, þegar hann
hafði lokið þessum verkefnum og
hvarf af vettvangi.
Páll Gunnarsson lést í Reykjavík
fimmtudaginn 7. október sl., aðeins
48 ára að aldri. Við Sólveig kveðjum
Palla, vin okkar og frænda minn,
með söknuði og trega í huga og
hjarta. Ingileifu Bryndísi, föður-
systur minni, og systkinum og öll-
um öðrum ástvinum sendum við
okkar innOegustu samúðai'kveðjur.
Kristinn Björnsson.
Þegar ég lít til baka og rifja upp
liðna tíð koma upp í hugann bjartar
minningar um æsku við sjóinn; þá
var ávallt vor og þar var Páll.
Kynni okkar hófust fyrir minni
okkar beggja, þegar fjölskylda mín
fluttist á Starhaga, þá vorum við
báðir á fjórða ári. Hann bjó í næstu
götu og stóðu lóðirnar í hom, að
kalla má, og var þá greiður sam-
gangur á mflli. Góður kunnings-
skapur var með foreldram okkar og
ræður af líkum að við Páll urðum
strax miklir mátar, og fljótlega
heimagangar hvor hjá öðram. Má
raunar heita, að við höfum verið
samvistum nærri daglega næstu
fimmtán ár, í skóla og leik, allt tfl
þess að ég sigldi til langdvalar í
Vesturheimi.
Þótt Lynghagi og Starhagi væru
nýbyggðar götur, mynduðu þær
ásamt Þormóðsstaðatorfunni hefld,
sem á þessum áram minnti ennþá
um margt á sjávarþorp. Úr fjöranni
reru hrognkelsabátar, en ofan
kambsins stóðu skreiðartrönur og
fiskverkunarhús AOiance. Þetta var
allt mikfll ævintýraheimur ungum
drengjum. Þó var fjaran best,
óþrjótandi uppspretta ýmissa ger-
sema, sem á land rak, enda tíðkaðist
þá enn að losa í flæðarmál brak af
byggingarstöðum. Þai'na var gott
að vaxa úr grasi.
Páll ólst upp á Lynghaga, annar í
röð fjögurra systkina. Faðir hans
var Gunnar Pálsson skrifstofustjóri,
sem lést 1976, en móðir Ingileif
Hallgrímsdóttir, sem lifir nú son
sinn. Gestkvæmt var ávallt á þessu
rausnarheimili, enda gestrisni hús-
ráðenda orðlögð. Átti ég þess kost
að kynnast þar mörgu ágætu fólki.
Páll var mikið ljúfmenni, hæglát-
ur og hlédrægur, og einn eðliskurt-
eisasti maður sem ég hefi kynnst.
Ekkert var honum fjær en að ganga
á annarra hlut, og að sama skapi
þoldi hann illa órétt. Osjaldan kom
hann vitinu fyrir okkur hina félag-
ana þegar einhver þorparaleg
strákapör höfðu verið bragguð.
Hann var skemmtilegur í vinahópi,
en naut sin lítt í margmenni.
Páll var góðum gáfum gæddur og
prýðOegur námsmaður eins og hann
átti kyn tfl. Bókhneigður var hann
og vel lesinn, og varð margt til að
vekja áhuga hans, eins og títt er um
vel gefið fólk. Athyglisgáfa hans var
afar skörp, svo ég hefi fáa hitt hans
jafningja, og minnið einkar gott.
Gat hann oft lýst fólki svo að allir
þekktu, og hafði þó aðeins hitt
snöggvast. Minnti hann um þetta á
persónur úr Islendingasögum.
Eftir að Páll lauk stúdentsprófi
frá Reykjavíkurskóla settist hann í
Háskólann, fyrst tfl verkfræðináms,
en hvarf fljótlega frá því og sneri
sér að líffræði. Lauk hann prófi í
þeirri grein árið 1975. Honum auðn-
aðist þó ekki að starfa mikið að líf-
vísindum.
Á þrítugsaldri tók Páll að kenna
sjúkleika þess sem varpaði skugga
á líf hans æ síðan. Bai' raunar lítið á
í fyrstu en ágerðist svo, og urðu síð-
ustu sextán ár ævi hans linnulaus
barátta við erfiðan sjúkdóm. Þótt
hann nyti aðhlynningar lækna og
hjúkranarfólks og stuðnings móður
og systkina, kom fyrir ekki.
Ég hygg, að mörg seinni árin hafi
verið Páli afar þungbær, en nú hef-
ur hann fengið hvfld.
Jón Örn Bjarnason.
Við vissum alla tíð að Palli var
einstakur og þóttumst vita að fáir
ættu slíku láni að fagna að eiga
frænda eins og hann. Það er ekki
auðvelt að lýsa því hvað gerði hann
svo sérstakan. Hann var ljúfur við
okkur systurnar og sífellt að reyna
að kenna okkur eitthvað, prófaði
hann gjarnan kunnáttu okkar á
ýmsum sviðum og fæmi í hugar-
reikningi. Við skynjuðum þó að eitt-
hvað hvfldi á Palla og þegar við tí-
unduðum þær vangaveltur við full-
orðna fólkið var okkur sagt að Palli
væri veikur. Þetta þótti okkur lítt
sennileg skýring, það kom engan
veginn heim og saman að þessi hlýi
og blíði frændi væri veikur. Okkur
þótti nær lagi að hann væri einfald-
lega of góður.
Það er alltaf líf og fjör þegar fjöl-
skyldan hittist og setti Palli sterkan
svip á þá fundi bæði vegna þess að
hann var skemmtflegur og fyndinn
og ekki síst vegna þess að hann sá
gjarnan hlutina í öðru ljósi en við
hin og bryddaði þannig upp á
skemmtflegum umræðum. Það er
erfitt að horfa á tómt sætið hans við
matarborðið hjá ömmu, hann skilur
eftir stórt skarð í fjölskyldunni sem
ekki verður fyllt.
Palli tók mikinn þátt í öllu sem
við voram að gera. Hann fylgdist
alltaf sérstaklega vel með námi okk-
ar því menntun var honum ofarlega
í huga og notaði hann hvert tæki-
færi til að ræða það við okkur syst-
umar. Við eigum eftir að sakna
allra spurninganna. Hvernig geng-
ur í skólanum? Hefurðu verið í ein-
hverjum prófum nýlega? Hvert er
uppáhaldsfagið þitt? Hvað ætlarðu
að gera næsta vetur? Hvað ætlarðu
að verða? Við gáfum okkur ekki
alltaf góðan tíma til að svara þrátt
fyrir hvað okkur þótti vænt um um-
hyggjuna og áhugann sem hann
sýndi. Palli lét sér ekki nægja að
spyrja heldur vildi hann leggja sitt
af mörkum til að stuðla að menntun
okkar og þroska og þegar nær dró
jólum eða afmælum fór hann gjarn-
an á stjá að finna gjafir handa okk-
ur og frændsystkinunum okkar og
lagði sig fram um að finna eitthvað
sem hentað gæti aldri og þroska
hvers og eins, hvort sem það vora
leikföng eða fræðirit.
Frændi okkar lét sér ekki nægja
að ræða um mikflvægi náms heldur
var hann sífellt í leit að meiri þekk-
ingu. Hvar sem Palli var vora alltaf
staflar af bókum og sótti hann jafn-
an einhver námskeið við Háskólann.
Áhugasvið hans vora mörg og lágu
hæfileikar hans víða en veikindin
gerðu honum erfitt um vik að
stunda námið.
Palla var umhugað um menntun
okkar en sér óaðvitandi kenndi
hann okkur það mikflvægasta sem
við höfum lært. Hann kenndi okkur
hvað lífið er dýrmætt en um leið
hverfult. Að gefast ekki upp heldur
reyna sífellt að gera betur og berj-
ast áfram.
Það er sárt að sjá á bak elsku
frænda okkar, við eigum ávallt eftir
að sakna hans, og þá sérstaklega á
gleðistundum þegar einhverjum
áfanga er náð því enginn samgladd-
ist jafn innflega og Palli.
Ingileif, Sigrún og
Áslaug Hallgrímsdætur.
Palli var góður vinur og hlýr fé-
lagi. Ég mun sakna mannsins og ég
mun sakna vekjandi samræðna.
Hann var víðsýnn og skarpskyggn
lesandi á sögu og samtíð. Áhuga-
málin voru mörg, en eitt þeirra bar
kannski oftar á góma en flest önnur,
nefnilega miðlun upplýsinga hvort
heldur var í skólastofnunum eða á
fréttastofum. Hann velti m.a. fyrir
sér raunveralegu upplýsingagfldi
fréttasíbylju fjölmiðlanna. Er sú
framleiðsla til þess fallin að efla
sannan skilning og gefa skýra mynd
af samhengi sögu og samtíðar?
Hann hafði athyglisverðar hug-
myndir um hvernig þarna mætti
betur standa að verki og hafa þær
orðið mér drjúgt umhugsunarefni.
Erfitt sjúkdómsstríð á fullorðins-
áram varnaði Palla þess að njóta
sinna góðu gáfna og hlédræga
þokka í lífi og starfi. Nú er stríðinu
lokið en eftir lifir minningin um
góðan dreng.
InnOegar samúðarkveðjur.
Jónas Olafsson.
Mig langar að skrifa nokkur
kveðjuorð um vin minn, Pál Gunn-
arsson. Kynni okkar eiga sér rætur
í vináttu mæðra okkar sem hófst
þegar þær voru ungar stúlkur og
hefur haldist alla tíð síðan. I
+
Ástkær sonur minn, bróðir okkar, mágur og
frændi,
PÁLL GUNNARSSON
líffræðingur,
Lynghaga 13,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fríkirkjunni í Reykjavík
í dag, föstudaginn 15. október, kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hans, er bent á
Geðverndarfélag Islands eða Klúbbinn Geysi.
Ingileif Bryndís Hallgrímsdóttir,
Gunnar Snorri Gunnarsson,
Hallgrímur Gunnarsson, Steinunn Helga Jónsdóttir,
Ingileif Bryndís, Sigrún, Áslaug,
Áslaug Gunnarsdóttir, Þór Þorláksson,
Ingileif Bryndís, Gyða Björg, Gunnar Þorlákur, Guðrún Snorra,
Hjálmar Gunnarsson, Sjöfn Jóhannsdóttir
og fjölskylda.
PALL
G UNNARSSON