Morgunblaðið - 24.10.1999, Page 2
2 SUNNUDAGUR 24. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Framtiðarflugumferð yfír Norður-Atlantshafíð
Miðað að því að þétta
umferðina á næstu árum
Loðna mæld
í næsta
mánuði
ÁKVEÐIÐ hefur verið að skip Haf-
rannsóknastofnunar fari ekki til
loðnuleitar fyrr en í næsta mánuði
en áður hafði verið ráðgert að farið
yrði í mælingar á stærð loðnustofns-
ins 25. október, skv. upplýsingum
Hjálmars Vilhjálmssonar fiskifræð-
ings.
„Pað hefur ekki orðið vart við
loðnu að neinu ráði og á seinni árum
hefur loðnan virst koma seinna norð-
an að en var á árum áður. Því höfum
við fært þessa túra aftur og það
verður því ekkert farið af stað fyn-
en í nóvember. Auk þess eru bæði
skipin upptekin í þorskrannsóknum
um þessar mundir,“ sagði Hjálmar.
Á seinasta ári stóð loðnuleiðangur
Hafrannsóknastofnunar yfir í síðari
hluta nóvember.
---------------
Handtekinn
fyrir fjársvik
UNGUR maður var handtekinn í
fyrrakvöld, grunaður um að hafa
svikið vörur að verðmæti á aðra
milljón króna út úr fyrirtækjum.
Maðurinn hringdi í fyrirtæki og lét
senda sér vörur, t.d. rafmagnstæki
og húsgögn, sem hann sveik út með
því að gefa upp greiðslukortanúmer
annarra.
Máiið kom til kasta lögreglu eftir
ábendingar frá starfsfólki verslana.
Eftir nokkurra daga rannsókn
beindist grunurinn að þessum
manni, en hann hefur áður komið við
sögu hjá lögreglu.
------♦-♦-♦----
Eldur
í söluskála
ELDUR kviknaði í eldhúsi ESSO-
söluskálans á Egilsstöðum um
klukkan eitt í fyrrinótt, en ekki er
vitað um eldsupptök.
Að sögn Sigurdórs Sigvaldasonar,
deildarstjóra í söluskálanum, urðu
skemmdir ekki miklar, þar sem eld-
urinn náði ekki að breiðast mikið út.
Reyk og sót lagði þó um allt og var
eldhús skálans lokað í gær meðan
verið var að þrífa tæki. Það var ræst-
ingafólk, sem var við störf í skálan-
um, sem varð eldsins vart og kallaði
til slökkvilið.
------♦♦“♦-----
Erilsamt hjá
lögreglunni á
Akureyri
ERILSAMT var hjá lögreglunni á
Akureyri í fyrrinótt og voru fanga-
geymslur fullsetnar af unglingum
um nóttina.
Að sögn lögreglu var haldinn ung-
lingadansleikur fyrir 16 ára og eldri í
KA-heimilinu. Dansleikurinn sjálfur
fór ágætlega fram en mikil ólæti og
ölvun var á svæðinu fyrir utan og í
miðbænum eftir að dansleiknum lauk.
Að sögn lögreglu voru nokkrir
unglinganna sóttir af foreldrum á
lögreglustöðina, þar sem þeir voru
undir 18 ára aldri. Sams konar dans-
leikur var haldinn í KA-heimiIinu í
fyrra og sagði lögreglan að hann
hefði ekki heldur gengið nógu vel þá.
MEÐ Morgunblaðinu í dag er
dreift blaði frá íslensk amer-
íska, „Lyktareyðandi úði frá
Febreze".
FLUGMÁLASTJÓRN íslands
kynnti í gær niðurstöður fjölþjóð-
legrar hagkvæmnisathugunar, sem
íslendingar stjórnuðu, á framtíðar-
flugumferð yfir Norður-Atlantshafi
og kom þar m.a. fram að verði farið
eftir þeim tillögum sem þar eru
nefndar megi spara eldsneytis-
kostnað 1.600 flugvéla um þrjú
prósent á dag árið 2010 eða sem
svarar samtals um 200 milljónum
króna á dag.
Norður-Atlantshafsflugleiðin er
annasamasta úthafsleiðakerfi í
heimi og sem dæmi flugu að jafn-
aði um 800 vélar dag hvern yfir
hafið árið 1998. í umferðarspá fyr-
ir Norður-Atlantshafsleiðina er
hins vegar gert ráð fyrir að flug-
umferðin verði tvöfalt meiri en
Fylgst með
hræringum
íMýr-
dalsjökli
GRANNT er fylgst með skjálfta-
virkni og öðrum vísbendingum
um hugsanleg umbrot í Mýr-
dalsjökii en fyrir skömmu fannst
stór sigketill í Fimmvörðuhálsi,
sem liggur á milli Mýrdalsjökuls
og Eyjafjallajökuls.
Smávegis aukning varð á
skjáiftavirkni undir Mýrdalsjökli
í síðustu viku og á föstudags-
kvöld urðu nokkrir jarðskjálftar
undir Mýrdalsjökli og í nágrenni
hans. Skv. upplýsingum sem
fengust á jarðeðlissviði Veður-
stofunnar er þó ekkert talið
óvenjulegt við þessa skjálfta-
hrinu nú.
Mælingar á jarðhitaefnum í Jök-
ulsá á Sólheimasandi
Reynir Ragnarsson, lögreglu-
maður í Vík, mælir reglulega
svonefnda leiðni í Jökulsá á Sól-
heimasandi sem gefur vísbend-
ingar um efni sem myndast við
jarðhita og hefur komið í ljós að
undanfömu að leiðnin vex um-
talsvert á 10-11 daga fresti en
hjaðnar svo þess í milli. „Það er
lfkast því að það leki einhvers
staðar úr jarðhitakatli, vatnið
verður grárra og það er sterkari
lykt af því. Það er einn svona
toppur að mælast núna,“ sagði
Ragnar í samtali við Morgun-
blaðið í gær en hann var þá við
mælingar við Jökulsána.
PÁLL Skúlason háskólarektor
gerði landsbyggðina og höfuðborg-
arsvæðið að umtalsefni við útskrift
kandídata í Háskólabíói í gær. Sagði
rektor í ræðu sinni að skapa yrði
menningarlegt mótvægi við höfuð-
borgarsvæðið.
„Að þessu sinni eruð þið 41
kandídat af 244 sem lukuð stúdents-
prófi frá menntaskólum á lands-
byggðinni. Hversu mörg ykkar
munu hverfa aftur til ykkar heima-
byggðar?" spurði rektor.
„Höfuðborgarsvæðið virkar í dag
eins og segull einmitt vegna þess að
þar er blómlegt og öflugt menning-
núna árið 2010 eða um 1.600 flug-
vélar að jafnaði á dag.
Niðurstöðurnar eru afrakstur
viðamikils alþjóðlegs rannsóknar-
verkefnis á vegum skipulagsnefnd-
ar flugumferðar Norður-Atlants-
hafsins (NAT SPG) sem unnið hef-
ur verið að í rúm fjögur ár.
„Ástæðan fyrir því að þetta verk-
efni komst á koppinn er að menn
eru að leita leiða til þess að nýta
sér hina nýju tækni sem felst í
gervihnattaleiðsögu og gagnaflutn-
ingum um m.a. gervihnetti til hags-
bóta fyrir flugumferðarstjórnina
ekki síst á Atlantshafinu,“ segir
Þorgeir Pálsson flugmálastjóri.
I niðurstöðunum er m.a. greint
frá hagkvæmni þess að stefna að
því að þétta flugumferð yfir Norð-
Á föstudagskvöldið urðu
nokkrir skjálftar í nágrenni Mýr-
dalsjökuls og stærsti skjálftinn,
sem mældist 2,7 á Richter, varð í
vestanverðum Mýrdalsjökli. Þá
varð jarðskjálfti upp á 2,2 stig
norðan Torfajökuls og lítill
skjálfti var staðsettur undir
arlíf sem á ekki sinn líka neins stað-
ar á landinu. Þess vegna verður sú
þróun sem nú á sér stað ekki stöðv-
uð nema með því að skapa menning-
arlegt mótvægi við höfuðborgar-
svæðið. Til þess eru tvær leiðir sem
hvorug hefur verið farin. Önnur er
sú að mynda annað eða önnur svæði
á landinu sem hefðu burði til að laða
til sín fólk vegna fjölbreytts og
skapandi menningar- og atvinnulífs.
Hin leiðin er að berjast fyrir við-
horfsbreytingu með því að opna
augu fólks fyrir mai'gvíslegum kost-
um þess að búa úti á landi, ekki síst
þeim að njóta friðsemdar og nábýlis
ur-Atlantshafið á næstu áram og
er m.a. lagt til að svokallaður hlið-
araðskilnaður flugvéla verði 30 sjó-
mílur árið 2010 í stað 60 nú, lengd-
araðskilnaður verði 5 mínútur í
stað 10 nú og hæðaraðskilnaður
verði 500 fet í stað 1000 nú.
Áætlanagerð flugumferðar
byggð á niðurstöðunum
Að sögn Ásgeirs Pálssonar, fram-
kvæmdastjóra flugumferðarsviðs
Flugmálastjórnar og stjómanda
verkefnisins, verða niðurstöðumar
kynntar skipulagsnefnd flugumferð-
ar Norður-Atlantshafsins á næstu
vikum og mun nefndin ásamt undir-
vinnuhópum sínum nýta sér þær við
áætlanagerð um flug í framtíðinni
yfir norðanvert Atlantshafið.
Eyjaíjallajökli. Ekki hefur orðið
framhald á skjálftunum og að
sögn sérfræðings á Veðurstof-
unni er þessi skjálftavirkni svip-
uð og oft verður á þessu svæði og
skjálftarnir því ekki taldir til
marks um neinar óvenjulegar
hræringar.
við náttúruna sem ekki finnst í fjöl-
menninu „fyrir sunnan“,“ sagði
rektor.
Hver er framtíðin?
Páll Skúlason sagði ennfremur í
ræðu sinni að heimsmenning sem
legði þjóðmenningu í rúst væri
ómenning, höfuðborg sem skeytti
ekki um landið sem hún þjónaði
væri ómenning og framleiðslu- og
markaðskerfi sem torveldi fólki að
njóta einkalífs og sinna börnum sín-
um væri ómenning. „Eg neita að
trúa því að þetta sé framtíðin,“
sagði rektor.
A
► l-64
Hver á genin okkar?
► Uppgötvanir á sviði erfðafræði
skipta stöðugt meira máli en eiga
fyrirtæki að geta sótt um einka-
leyfi á nýtingu þekkingar á
álweðnum gengum? /10
Vonar að Katla gjósi
hið fyrsta
►Belgíski jarðfræðingurinn og
blaðamaðurinn Erik Van de Perre
kom hingað til lands vorið 1993 og
síðan hefur hann skrifað mikið um
landið, krækt sér í íslenskt kvon-
fang í göngum og ákveðið að setj-
ast hér að. /20
Sprengjan hefur
lent á mér
► Michiko Yamaoka er ein þeirra
íbúa Hiroshima sem lifðu af kjarn-
orkusprengjuna. /22
Fjölsóttasti ferða-
mannastaður landsins
►Viðskiptaviðtalið er við Önnu G.
Sverrisdóttur rekstrarstjóra Bláa
lónsins. /30
► l-28
í „gulistóli“
►Allt sem gerist á sér aðdrag-
anda og þannig var það með við-
talið við listakonuna Blöku eða
Guðrúnu Jónsdóttur. /1&2-6
Gull og grænir skógar
►Vart finnast dæmi um aðra eins
fólksflutninga og þá sem fylgdu í
kjölfar gullfundarins í Kaliforníu
árið 1848. /8
Upphaf í endi
► Fóstbræðurnir KK og Magnús
Eiríksson ræða um blúsinn í lífinu
og lögunum. /12
FERÐALÖG
► l-4
Þurfum að stækka
hótelið
► Nýir eigendur að Hótel Vala-
skjálf vinna að endurnýjun húsa-
kynna. /3
England
► Uppáhalds vínbúð Margrétar
Hauksdóttur er aldagömul í
ósviknum breskum stíl. /4
^^BÍLAR
► l-4
Smábílar og
umhverfisvænir
bílar í Tókýó
► Alþjóðlega bflasýningin í Tókýó
hefst nú í vikunni. /2
Reynsluakstur
►Góður Nissan Primera orðinn
betri. /4
ATVINNA/
RAÐ/SMÁ
►l-20
Áherslan
á tölvukunnáttu
► Ráðstefna aðstoðarmanna yfir-
manna haldin á íslandi. /1
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir \/2J4J8lbak Brids 50
Leiðari 32 Stjörnuspá 50
Helgispjall 32 Skák 50
Reykjavíkurbréf 32 Fólk í fréttum 54
Viðhorf 36 Ötv/sjónv. 52,62
Minningai' 36 Dagbók/veður 63
Myndasögur 48 Mannl.str. 16b
Bréf til blaðsins 48 Dægurtónl. 26b
ídag 50
INNLENDAR FRÉTTIR:
24-8-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR: 1&6
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Sigketillinn sem myndast hefur í Fimmvörðuhálsi er 2-300 metrar í
þvermál og allt að 20 metra djúpur. Talið er að hann hafí
myndast í tengslum við umbrotin í Kötlu í sumar.
Háskólarektor um fólksflutninga til höfuðborgarsvæðisins
Skapa þarf menn-
ingarlegt mótvægi