Morgunblaðið - 19.12.1999, Page 16

16 SUNNUDAGUR 19. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Blessað jólastressið
LEIKLIST
Leikfélag A kurejrar
BLESSUÐ JÓLIN
eftir Arnmund Backman. Leik-
sljóri: Hlín Agnarsdóttir. Leikarar:
Aðalsteinn Bergdal, María Páls-
dóttir, Anna Gunndís Guðmunds-
dóttir, Þórhallur Guðmundsson,
Árni Tryggvason, Saga Jónsdóttir,
Sunna Borg, Sigurður Karlsson,
Arndís Hrönn Egilsdóttir,
Snœbjörn Bergmann Bragason og
Þráinn Karlsson. Leikmynd og bún-
ingar: Hlín Gunnarsdóttir. Ljósa-
hönnun: Ingvar Björnsson. Tónlist-
arstjórn: Kristján Edelstein.
Höfundur lokalags: Geirmundur
Valtýsson. Samkomuhúsið Akur-
eyri 17. desember.
KLUKKAN er langt gengin í sex á
aðfangadag. Á fimmtu hæð í blokk
heyr fjögurra manna fjölskylda
kunnuglegt stríð í þeim tilgangi að
koma öllu í réttar stellingar áður en
klukkan hringir inn jólin: taka til,
elda, þrífa, skreyta jólatréð, pakka
inn gjöfunum, baða sig og klæða. Og
gestirnir rétt ókomnir. Stressið er í
algleymingi, fjölskyldufaðirinn seinn
fyrir, unglingamir með mótþróa og
móðirin að niðurlotin komin yfir
pottunum. Þannig er ástandið í upp-
hafi leikrits Ammundar Backman
sem Leikfélag Akureyrar frumsýndi
á fóstudagskvöldið. Þótt það sé
vissulega ýkt að hætti farsans er
eitthvað óhemju kunnuglegt við það
og áhorfendur em strax með á nót-
unum.
Blessuð jólin er gamanleikverk
(að sjálfsögðu með alvarlegum und-
irtóni) og sver sig í ætt við annað vin-
sælt leikverk sama höfundar, Maður
í mislitum sokkum, sem leikið var við
miklar vinsældir á Litla sviði Þjóð-
leikhússins síðastliðinn vetur. Arn-
mundur hefur gott auga fyrir því
fyndna og fáránlega í mannlegum
samskiptum, húmor hans er yfirleitt
góðlátlegur og hittir vel í mark því
honum tekst að skapa aðstæður sem
flestir geta tengt eigin reynslu.
Þetta er einn helsti styrkleiki verks-
ins en veikleiki þess er kannski helst
til lausofin flétta. Leikritið byggist
upp á kómískum senum fremur en
þéttum söguþræði og endirinn er
nokkuð fmmstæður og minnir á
„deux-ex-machina“-endalok, þar
sem einhver persóna mætir óvænt til
leiks og „reddar málunum".
Hlín Agnarsdóttir leikstjóri undir-
strikar reyndar þessa gamalkunnu
leiklausn með því að láta persónur
verksins klæða „reddarann" upp í
búning bjargandi engils og hylla
hann á stalli. Hlín hefur góða reynslu
af því að setja upp myljandi
skemmtilega farsa og má t.d. nefna
hennar eigin leikverk Konur skelfa
og Láttu ekki deigan síga, Guð-
mundur (eftir Hlín og Eddu Björg-
vins). Handbragð hennar er auð-
þekkt á þessari uppfærslu og er það
vel. Hlín velur að ýkja þá þætti
verksins sem bjóða upp á farsaleik
og inn í leikframvinduna skýtur hún
bráðskemmtilegum söngatriðum
sem vísa í ameríska dans- og söng-
lagahefð og gera að henni makalaust
grín. Sérlega vel heppnað var eitt
slíkt atriði þar sem mættust hin am-
eríska hefð og íslensk þjóðlagahefð
forn.
I heild náði leikhópurinn góðu
skriði á frumsýningunni, einkum
framan af. Sýningin datt dálítið nið-
ur um miðbikið en það má vafalaust
skrifa á reikning frumsýningarótta
og ég er viss um að helstu vankant-
arnir eiga eftir að slípast af með fleiri
sýningum. í hlutverkum hjónanna
eru Aðalsteinn Bergdal og María
Pálsdóttir og að öðrum ólöstuðum
áttu þau bestan leik sýningarinnar.
Aðalsteinn fer á kostum í hlutverki
heimihsföðurins sem er staðráðinn í
að breyta lífsstíl sínum þegar klukk-
an slær sex - hvað sem tautar og
raular. Aðalsteinn hefur áður sýnt að
hann er í flokki bestu gamanleikara
og einnig syngur hann af miklum
þrótti og fagmennsku. María Páls-
dóttir útskrifaðist úr Leiklistarskóla
Islands í vor og hvergi er neinn við-
vaningshátt að finna í túlkun hennar.
Leikur hennar var t.a.m. frábær
þegar hún rifjaði upp æskujól sín
með grátstafinn í kverkunum, dreg-
ur upp gullnar minningar um kyrrlát
og fögur jól og spyr í örvæntingu:
„Hver skemmdi friðinn á jólunum?“
Unglingana í fjölskyldunni leika
þau Anna Gunndís Guðmundsdóttir,
menntaskólanemi; og Þórhallur
7óA
N mmm mm
gjofin i ar
SKIÐAPAKKAR A
ALLA FJÖLSKYLDUNA
^EXM^skiði og
IRifatnaður
uDBiiimn
kr. 890
m
mmm
HANSKAR
frá kr. 995
GONGUSTAFIR
frá kr. 2.980
GONGUBUXUR
frá kr. 7.980
toppuruuv ý utívLbt
Skioa- og vetrarfatnaour
/S/ ýlecíileý fóí
Skeifunni 6 • Reykjavík • Simi 533
4450
Morgunblaðið/Kristján
Jólastressið í algleymingi hjá feðgunum. Þórhallur Guðmundsson og
Aðalsteinn Bergdal í hlutverkum.
Guðmundsson, grunnskólanemi. Þau
voru bæði ótrúlega örugg og fag-
mannleg á sviðinu og léku vel hvort á
móti öðru, svo og á móti atvinnuleik-
urunum. Afa og ömmu leika þau Arni
Tryggvason og Saga Jónsdóttir og
áttu þau ágætan samleik og sköpuðu
skemmtilegar (en nokkuð staðlaðar)
persónur. Sama má segja um Sunnu
Borg í hlutverki Hólmfríðar frænku.
Öll áttu þau aðvelt með fá áhorfend-
ur til að hlæja að tilburðum sínum.
Þráinn Karlsson fer með tvö lítil
hlutverk og leysti bæði vel. Betri var
hann þó í hlutverki Dodda nágranna,
enda býður hlutverkið upp á meiri
kómík en hlutverk Brands löggu.
Arndís Hrönn Egilsdóttir og Sigurð-
ur Karlsson leika heldur ólánleg
hjón. Arndís Hrönn hélt sönnum
píslarvættissvip á andlitinu allan
tímann og Sigurður kom sjálfselskri
karlrembunni vel til skila. Son þeirra
lék ungur drengur, Snæbjörn Berg-
mann Bragason, en hann mun deila
því hlutverki með bróður sínum, Vil-
hjálmi.
Sviðmynd og búninga gerir Hlín
Gunnarsdóttir og hefur hún stækkað s
fremur lítið svið Samkomuhússins á
afar útsjónarsaman hátt. Búning-
arnir hæfa vel farsanum, ýktir bleik-
ir og gylltir litir undirstrika kómík-
ina. Tónlistarstjóm er í höndum
Kristján Edelsteins og setur tónlist-
in mikinn svip á sýninguna í heild,
eins og áður er getið. Lýsingu ann-
aðist Ingvar Bjömsson og þjónaði
hún vel tilgangi sínum án mikilla til-
þrifa. Blessuð jólin er sýning sem
hittir í mark. Verkið gefur áhorfend-
um kærkomið tækifæri til að hlæja
hjartanlega - ekki síst að sjálfum sér
- í jólastressinu miðju.
Soffía Auður Birgisdóttir
Spennusaga fyrir
stálpuð börn
BÆKUR
Harnabók
LEYNDARMÁLIÐ f
KJALLARANUM
eftir Steinunni Hreinsdóttur. Jó-
hanna Hreinsdóttir myndskreytti.
Fróði hf„ 1999 -104 bls.
LEYNDARMÁLIÐ í kjallaranum er
ævintýrasaga þar sem fimm krakkar
leika aðalhlutverk. Þar af á einn,
svolítið frekur strákur, páfagauk. Og
bókin hefst á því að bam stekkur
fram úr rúmi og vekur systur sína
með látum, - „Lára, Lára, vaknaðu".
Satt best að segja leist mér illa á
að fara að gagnrýna þessa bók, því
miðað við þessar fyrstu forsendur
var hún óþægilega lík ævintýrabók-
um Enidar Blyton.
En ég skellti mér í að lesa hana.
Hún var mátulega löng, vel innbund-
in og góð bókalykt af henni. Eg sá
ekki eftir því. Þetta reyndist vera
ágætis spennusaga.
Bókin bytjar á rólegu nótunum
með lýsingu á tunnukarli sem rótar í
öskutunnum, spennan eykst smátt
og smátt og í fjórða kafla er hinn
leyndardómsfulli kjallari kynntur til
sögunnar. Höfundurinn losar um
spennuna í fimmta kafla með kynd-
ugri konu úr dreifbýlinu, Sigurjónu
frænku, sem hefur svo gaman af að
versla, er ótrúlega hress og spjallar
við alla, ólíkt þéttbýlingunum. í
seinni köflunum er verkið síðan
þróað áfram og byggt undir spenn-
una og lausnina.
Einn helsti kosturinn við frásögn-
ina er að hún er ekki fyrirsjáanleg
eins og svo oft er í spennusögum fyr-
ir böm, málfarið er lipurt og frásögn-
in rennur vel áfram. Höfundinum
tekst vel að skapa spennu með text-
anum og umhverfislýsingar eru trú-
verðugar og skemmtilega íslenskar.
Persónusköpunin er samt svolítið
veik. Þau eru þarna öll, feiti, káti
krakkinn, fyndni krakkinn, freki
krakkinn hann Baddi berjari og tvær
sætar stelpur. Jafnvel Sigurjóna
frænka er ofboðlítið klisjukennd,
hinn dæmigerði þorpsbúi sem kemur
til borgarinnar án þess þó að yfirgefa
þorjáð.
Á heildina litið nær bókin tilgangi
sínum. Hún er prýðileg spennusaga
fyrir stálpuð böm. Eg óska höf-
undinum til hamingju með fyrstu
bókina sína. Vonandi verða þær
fleiri. Um myndskreytingarnar er
fátt annað að segja en það að þær eru
nostursamlega gerðar.
María Hrönn Gunnarsdóttir
Áttu eftír að fá þér aldamótafötín?
Otrúlegt úrval
samkvæmísefna fyrír
dömuna og Kerrann.

w* IVIörkin 3, sími 568 7477