Morgunblaðið - 19.12.1999, Blaðsíða 30

30 SUNNUDAGUR 19. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FJÁRFESTIEKKINEMA ÉG
ÆTTIFYRIR HL UTUNUM
maamiammSt
ÁSUNNUDEGI
► Guðfinna A. Hjálmarsdóttir er eigandi og framkvæmdasljóri
verslunarinnar Lita og föndurs og Gallerís Reykjavíkur við
Skólavörðustíginn. Guðfinna er fædd í Reykjavík 30. nóvember
1948 og alin þar upp. Eftir að hún lauk námi frá Gagnfræðaskóla
Austurbæjar vann hún við verslunarstörf. Árið 1979 festi hún
kaup á verslun með myndlistar- og föndurvörur. Rúmum átta
árum síðar keypti hún innflutningsverslunina Skiltagerðina, áður
höfðu verslunin og innflutningsverslunin verið eitt fyrirtæki. Hún
hóf nám í Myndlista- og handíðaskóla íslands 1997 í málaradeild
og stundar nú nám í grafíkdeild Listaháskóla Islands. Á þessu
ári setti hún á laggirnar Gallerí Reykjavík. Guðfinna á þrjú börn
sem heita Þórunn Ragnheiður Sigurðardóttir og Hjálmar Axel
og Vilhjálmur Árni Ingibergssynir. Eiginmaður Guðfinnu er
Grímur Jóhann Ingólfsson.
eftir Hildi Einorsdóttur
Guðfínna keypti verslunina
ásamt móður sinni, Þór-
unni Thorlacius, en faðir
hennar, Hjálmar Axel
Jónsson, var þá nýlátinn. Það sem
gerði henni kleift að fjárfesta í eigin
rekstri var föðurarfur hennar. Guð-
fínna hafði frá barnæsku haft mikinn
áhuga á allri handmennt, sérstak-
lega myndlist, og hóf nám við Mynd-
listaskóla Reykjavíkur árið 1976.
Verslunin tengdist því áhugamálum
hennar, en eins og hún segir sjálf
hafði hún engin tök á að fara út í
langt myndlistamám á þessum árum
þar sem hún var ein með þrjú börn.
,Á þeim árum var ekki til sú félags-
lega aðstoð sem er nú í boði og gerir
einstæðum mæðrum mögulegt að
stunda nám,“ segir hún.
Guðfinna keypti verslunina af
hjónunum Ágústi og Petru Hakon-
sen, sem voru einnig með innflutning
á myndlistar- og föndurvörum.
Ágúst hélt rekstri innflutningsversl-
unarinnar áfram undir nafni Skilta-
gerðarinnar. „Þegar ég keypti versl-
unina var hún lítil og mjög
viðráðanleg og ég fann fljótlega að
eigin rekstur hentaði mér vel. Það
kom sér vel að ég hafði víðtæka
reynslu í verslunar- og þjónustu-
störfum,“ segir hún. „Reyndar var
það fremur fátítt á þessum árum að
konur væru einar í atvinnurekstri,
yfírleitt voru þær með eiginmennina
við hlið sér. Sumum fannst það nokk-
ur bjartsýni af mér að fara út í sjálf-
stæðan rekstur en ég var harðákveð-
in í að fara vel með það sem mér var
treyst fyrir, sem var ævistarf for-
eldra minna. Það styrkti mig að ég
fann fljótt að viðskiptavinirnir
treystu mér.“
Guðfínna er spurð að því hvort
hún hafi notið sama trausts hjá lána-
stofnunum og karlmenn í samskonar
rekstri?
„Það reyndi ekki á það því ég er af
gamla skólanum og fjárfesti ekki
nema ég ætti fyrir hlutunum. Öryggi
fjölskyldunnar var í fyrirrúmi, en
síðar, þegar ég þurfti á lánastofnun-
um að halda, var traustið sannarlega
fyrir hendi.“
Hún segir að fyrirtækið hafi ávallt
gengið vel. Þótt umsvifin hafí ekki
verið mikil hafi legið gífurlega mikil
vinna að baki og tímakaupið trúlega
ekki hátt ef allt væri tekið með. „I
upphafi var meginsalan í myndlistar-
vörum en föndurvörumar hreyfðust
helst í nóvember og desember þegar
fólk fór að útbúa skraut og gjafir fyr-
ir jólin. Á þessum árum var lítið af
föndurvörum á markaðnum. Það
helsta var bjöllur, pípuhreinsarar,
vattkúlur, glimmer og trékúlur. Þeg-
ar ég var að byija spurði fólk mig oft
hvað það gæti búið til úr föndurvör-
unum. Það vantaði hugmyndir, en af
þeim hafði ég nóg. Ég ákvað að út-
búa og selja föndurpakkningar sem í
var ýmiss konar föndurdót ásamt
leiðbeiningum um hvernig ætti að
gera hlutina. Ég fann að viðskipta-
vinurinn kunni vel að meta þetta.
Það er svo ríkt í fólki að vilja gera
eitthvað sjálft. Sumir þurfa svoh'tinn
stuðning í upphafí."
Viðskiptin voru persónulegri
og fóru hægar fram
Ég byrjaði svo með föndurnám-
skeið upp úr 1980 og kenndi eitt
kvöld í viku. Námskeiðshaldið var
mjög mikilvægt. Ég leiðbeindi fólki
um hvernig ætti að nota vörurnar
sem ég hafði á boðstólum. Ég kenndi
meðal annars silki-, tau- og glermál-
un, sem var nýtt og varð mjög vin-
sælt og er enn. Síðastliðin tvö ár hef
ég ekki verið með námskeið því ég
lét gamlan draum rætast, að fara í
Myndlista- og handíðaskólann."
Það kemur fram 1 máli hennar að á
þessum árum hafi tvær aðrar versl-
anir í Reykjavík selt myndlistarvör-
ur, Penninn og Málarinn. „I mynd-
listarvörunni í þá daga var þetta allt
einfaldara, til dæmis var bara einn
gæðaflokkur og ein tegund af olíulit-
um. Nú er jafnvel hægt að fá vatns-
leysanlega olíuliti og tvo gæðaflokka
í flestum litum. Úrvalið hefur því
stóraukist og einnig gæðin. Á seinni
árum hefur verið stöðug þróun í þá
átt að framleiða liti sem ekki eru
heilsuspillandi. Ég held að sumir
framleiðendur stefni jafnvel að því
að hafa litina æta, það munar að
minnsta kosti ekki miklu,“ segir
Guðfinna og hlær.
„Ég vann allan daginn í verslun-
inni á þessum árum en var með konu
í hálfsdagsstarfi. Viðskiptin voru þá
persónulegri og fóru hægar fram.
Ég kynntist því vel ýmsum mynd-
listarmönnum sem eru mér minnis-
stæðir en margir þeirra eru nú falln-
ir frá. Mér koma strax í hug menn
eins og Eggert Guðmundsson, Al-
freð Flóki, Karl Kvaran, Þorvaldur
Halldórsson, Ágúst Petersen og
Hringur Jóhannesson og fleiri, sá
síðastnefndi var góður vinur minn og
aðalkennari í mörg ár í Myndlista-
skóla Reykjavíkur. - Þetta voru allt
góðir myndlistarmenn og miklir
persónuleikar. Þegar þeir komu í
verslunina til mín gáfu þeir sér tíma
til að staldra við og spjalla, stundum
fengu þeir sér kaffi hérna á bak við.
Þá fékk ég að vita hvað þeir voru að
fást við og hvernig þeim leist á þær
sýningar sem voru í gangi. í þá daga
var auðvelt að fylgjast með öllu því
sem vai- að gerast í myndlist á ís-
landi og allir þekktu alla. Nú væri
það fullt starf að fylgjast með öllu
sem er að gerast í list hérlendis.
Þú spyrð um samkeppni, ég hef
aldrei fundið fyrir henni á neikvæð-
an hátt svo framarlega sem hún er
heiðarleg. Fólk verslar þar sem því
finnst það fá góðar vörur á hagstæðu
verði ásamt því að fá góða þjónustu.
Þetta hef ég haft að leiðarljósi og við-
Morgunblaðið/Jim Smart
Guðfinna A. Hjálmarsdóttir, eigandi og framkvæmdastjóri verslunarinnar Litir og föndur og Gallerís Reykja-
víkur, fyrir framan eitt verkanna í galleríinu.
skiptavinir okkar kunnað að meta,
svo einfalt er það.
Við höfum ávallt átt gott samband
við þá sem hafa selt sömu vöru og
við. Við höfum keypt vörur af þeim
til að auka vöruvalið og þeir af okkur
í sama tilgangi. Litir og föndur er
gamalgróið fyrirtæki sem fylgist
mjög vel með öllum nýjungum á
markaðnum."
Á vörusýningunum
opnaðist nýr heimur
Árið 1988 keyptu Guðfinna og eig-
inmaður hennar, Grímur Ingólfsson,
innflutningsfyrirtækið af Ágústi og
Petru. „Þau voru orðin fullorðin og
Ágúst vildi snúa sér að myndlistinni.
Ég gifti mig aftur á þessum tíma en
var áfram ein með reksturinn næstu
árin,“ segir hún.
Eftir að Guðfinna tók við heild-
versluninni fóru hjólin að snúast
hraðar.
„Þegar ég fór að fara sjálf á sýn-
ingar og í innkaupaferðir opnaðist
alveg nýr heimur fyrir mér. Þetta
var mikill og spennandi uppgangs-
tími í allri vöruþróun, sérstaklega
hvað varðar föndurvörurnar. Ég fór
árlega á sýningu í Núrnberg í Þýska-
landi sem er gífurlega stór en þar er
að finna það helsta sem þarf til
myndlistar og föndurs. Ég gat því
haft mun meira úrval af vörum en
áður. Á þessum árum var fólk farið
að hafa meiri tíma og peninga til að
sinna hugðarefnum sínum. Með
meira vöruvali jókst salan. Fyrir-
tækið fór því að breiða úr sér. Ég
hafði byrjað reksturinn í 80 fermetra
húsnæði á Skólavörðustíg 15 og er
við keyptum innflutningsverslunina
tókum við allt húsið á leigu. Um
þetta leyti kemur sonur minn,
Hjálmar Axel, til starfa hjá verslun-
inni.
Árið 1990 vorum við aftur að
sprengja utan af okkur húsnæðið en
þá bauðst okkur að kaupa verslunar-
og lagerrými á Skólavörðustíg 16. Til
að kaupa húsnæðið seldum við ofan
af okkur nýbyggt einbýlishús. Við
sáum fljótlega að í rauninni var það
alveg óþarfi því með auknu vöruvali
jókst veltan. Verðbólgan hafði
minnkað og hagstæðir lánamögu-
leikar aukist. Þetta sáum við síðar en
það var svo ríkt í okkur að skulda
helst ekkert.
Verslunarrýmið sem við keyptum
við Skólavörðustíg 16 varð fljótt of
lítið. Freistingar á vörusýningum
hafa líklega verið of miklar. Fjórum
árum síðar ákváðum við að leigja
verslunarhúsnæði á Skólavörðustíg
14 og keyptum það síðar. Við skipt-
um búðinni þannig að myndlistar-
varan var á númer 14 en föndurvar-
an á númer 16. Samhliða þessu kom
eiginmaður minn inn í reksturinn og
við settum upp innrömmunarverk-
stæði í nýju versluninni. Grímur Jó-
hann er húsgagnasmiður að mennt
og sér hann um innrömmunina og
alla þjónustu við myndlistarmenn-
ina, einnig hefur hann umsjón með
öllu viðhaldi. Hann er með í fram-
kvæmdum, stórum sem smáum. Við
vinnum vel saman og sættum okkur
við langan vinnudag."