Morgunblaðið - 26.01.2000, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2000 29
UMRÆÐAN
Formaður
V erndum Barnahús
-/elina
Fegurðin kemur innan frá
Laugavegi 4, sími 551 4473
Alliance fran^-
aise og danskan
samstarf við aðra aðila sem að
málunum koma. Þar hefur verið
sett upp mjög góð aðstaða með
fullkomnum tækjum til læknis-
skoðunar.
Með tilkomu Barnahússins hefur
loksins verið hægt að skipuleggja
læknisskoðanir þannig að barnið
og fjölskyldan veit með nokkrum
fyrirvara hvenær og hvar skoðun
fer fram. Börnin hafa þá farið í
rannsóknarviðtal í sama húsi og
hafa fengið að kynnast húsinu öllu,
einnig skoðunarherbergi lækna og
koma aftur í þekkt umhverfi.
Læknisskoðun er aðeins hluti í
mjög flóknu rannsóknarferli í kyn-
ferðisafbrotamálum. Þrátt fyrir
það er hún afar mikilvæg af aug-
ljósum ástæðum: barnið gæti hafa
orðið fyrir áverka eða skaða, e.t.v.
sýkst af kynsjúkdómi eða sjúk-
dómur hrjáir barnið sem vakið
hefur upp grun um kynferðislega
misnotkun. Ef ekkert slíkt er fyrir
hendi er mikilvægt fyrir barnið að
vita að allt sé eðlilegt.
Það vita allir sem koma að þess-
um málum að framburður barnsins
er langmikilvægastur við rann-
sóknina. Því er mikilvægt að sú
aðstaða sé sköpuð fyrir barnið að
það sé í sem bestu jafnvægi og að
þeir sem umgangast barnið séu
þjálfað kunnáttufólk. Þetta er ein-
ungis mögulegt ef almenn sam-
staða tekst um það hvernig vinna á
að þessum málum, barninu og fjöl-
skyldu þess til hagsbóta.
Undanfarna mánuði virðist sem
að snúa eigi við öllum þeim fram-
förum sem hafa orðið fram að
þessu og aftur eigi að fara í gamla
farið þar sem þessi mál voru unnin
hér og þar úti um landið af fólki
með misgóða reynslu af að skoða
og tala við börn. Þá er Ijóst hvern-
ig fer, og það er sannfæring undir-
ritaðra að aðgerðir gætu orðið
ómarkvissar og barninu og fjöl-
skyldu þess til ævarandi skaða.
Höfum í huga að Barnahús er ís-
lensk hönnun, byggð á reynslu
okkar og gæti verið fyrirmynd
annarra þjóða.
Jón er bnmalæknir á barnaspita/a
Hringsins.
Þóra er kvensjúkdómalæknir á
Kvennadeild Landspítala.
Þórhallur
Heimisson
Alliance frangaise um
Dani o g dönsku, segir
Þórhallur Heimisson,
bera vott um ótrúlega
fordóma.
innihald greinarinnar sé yfirlýst
skoðun Alliance frangaise á Islandi,
því höfundur ritar hana sem formað-
ur félagsins.
Það sem er sérstakt við greinina
er hörð árás formanns Alliance
fran§aise á dönsku, dönskunám og
danska þjóð. Segir formaðurinn að
danskan sé til einskis brúkleg, að
Danir fyrirlíti íslendinga fyrir þá
þrælslund að vilja læra dönsku og í
raun þyki fátt verra í Danmörku en
það að vera íslendingur, nema ef
veri skyldi Færeyingur eða Græn-
lendingur! Þetta sé reynsla for-
manns Alliance franjaise eftir
þriggja ára búsetu í Kaupmanna-
höfn.
Nú vaknar spumingin hvort
vænta megi álíka yfirlýsinga frá All-
iance frangaise um aðrar þjóðir og
tungumál en Dani og dönsku. Hvað
segir félagið til dæmis um Þjóðverja,
þýsku og þýskunám? Er þýska jafn
fyrirlitleg og danska að mati for-
manns Alliance frangaise? Eða
hvaða þjóðir fyrirlíta Þjóðverjar
mest að mati hans? En einnig má
velta því fyrir sér hver viðbrögð fé-
laga i Alliance frangaise hefðu orðið
ef formenn vinafélaga Dana og Is-
lendinga hefðu opinberað slíka for-
dóma í garð Frakka sem formaður
Alliance frangaise gerir í garð Dana?
Því öll ummæli for-
manns Alliance frangaise
um Dani og dönsku bera
vott um ótrúlega for-
dóma. Mér er til efs að.
það auki hróður Frakk-
lands og franskrar
menningar á Islandi að
formaður Alliance
frangaise skuli kjósa að
ráðast á forna vinaþjóð
Frakka af engu tilefni.
Ja, nema þá því að hann
fékk slæma þjónustu á
veitingahúsum í Kaup-
mannahöfn eins og hann
segir.
Sjálfur hef ég átt
heima í Danmörku í ein
fimm ár ævi minnar, bæði á Sjálandi
og Jótlandi. Aldrei hef ég orðið var
við annað en vináttu í garð Islend-
inga og íslenskrar menningar hjá
Dönum. Einnig bjó ég 1 Svíþjóð í ein
tvö ár og hef ferðast mikið vegna
starfa minna um öll Norðurlöndin.
Hvarvetna hefur hlýjan í garð Is-
lendinga einkennt allt viðmót. Og
hvarvetna á Norðurlöndum hefur
danskan opnað mér leið að heima-
mönnum. Frú Vigdís Finnbogadóttir
orðaði það svo vel einu sinni í viðtali
að þegar maður kemur til einhvers af
Norðurlöndunum eftir ferð í fjarlæg-
um löndum er það eins og að koma
heim. Hvergi hef ég upplifað þetta
betur en í Danmörku. Sama hlýlega
viðmót í garð Islendinga hef ég
reyndar einnig fundið bæði í Frakk-
landi, Þýskalandi, Englandi og hvar
sem ég hef farið um Evrópu.
Ég tek undir með formanni AU-
iance frangaise er hann segir að auk-
ið tungumálanám sé nauðsyn. En við
eflum ekki menningarlega víðsýni
með því að láta persónulega fordóma
einstakra manna í garð erlendra
þjóða móta skoðanir okkar á nýrri
öld.
Höfundur er prestur og bjó í Dan-
mörku og Sviþjóð um árabil.
FORMAÐUR All-
iance frangaise, Árni
Snævarr, ritaði all-
sérstæða grein í
Morgunblaðið hinn
20. janúar síðastliðinn
undir yfirskriftinni
„Burt með dönskuna,
upp með frönskuna".
Markmið greinarinn-
ar virðist vera það að
koma á framfæri upp-
lýsingum um væntan-
leg frönskunámskeið
Alliance frangaise er
hefjast nú í janúar og
er það í sjálfu sér hið
besta mál. Formaður-
inn undirstrikar einn-
ig í grein sinni mikilvægi frönskunn-
ar í hinum harða heimi
alþjóðaviðskipta og stjómmála. Allir
hljóta að geta teldð undir þau orð
hans og hitt að nauðsynlegt sé að Is-
lendingar leggi stund á sem mest
tungumálanám, þar með talið
frönsku. Hlýtur lesandi að ætla að
Öll ummæli formanns
Tungumálanám
ÞRÁTT fyrir að
barnaverndarmál hafi
verið margbreytileg
undanfarna áratugi
var einn þáttur þess-
ara mála nær óþekkt-
ur hér á landi þar til á
fyrstu árum áttunda
áratugarins. í kjölfar
aukins frjálsræðis í
umræðum um ofbeldi
hverskonar á börnum
í okkar vestræna
heimi kom í ljós að
einnig hér á landi við-
gekkst kynferðisof-
beldi gagnvart börn:
um og unglingum. í
fyrstu var þessu vart
trúað og rannsóknir á börnum
voru ómarkvissar, þekking starfs-
manna lítil og þjálfun engin. Eng-
ar skipulagðar aðgerðir voru við-
hafðar hérlendis þegar slík mál
komu upp.
Tilkynningar um ofbeldi gegn
börnum bárust barnaverndar-
nefndum og gerðu þeir, sem að
þessum málum komu, sér smátt og
smátt ljóst að safna þyrfti saman
starfsliði sem hafði reynslu og
kunnáttu ásamt áhuga á málefninu
og vilja til að fást við málið. Því
var stofnað teymi fagfólks barna-
verndarnefnda í samvinnu við lög-
reglu, embætti ríkislögreglustjóra
og ríkissaksóknara ásamt læknum
Barnaspítala Hringsins og
Kvennadeildar Landspítalans til
að sinna þessu mikilvæga málefni
og setja það í ákveðinn farveg. Frá
þeim tíma óx traust almennings á
faglegri meðferð málsins og til-
kynningum um grun um kynferðis-
ofbeldi gagnvart börnum fór fjölg-
andi.
Undirritaðir læknar við Barna-
spítala Hringsins og Kvennadeild
Landspítalans hafa verið þátttak-
endur í rannsóknarferlinu frá upp-
hafi og hafa sinnt læknisrannsókn
á flestum stúlkubörnum sem grun-
ur er um að hafi orðið fyrir kyn-
ferðislegu ofbeldi, í tæpa tvo ára-
tugi. Við höfum fylgst með þróun
málanna á alþjóðavettvangi og afl-
að reynslu, reynt að sinna læknis-
rannsóknum sem faglegast og þar
með stuðla að sem nákvæmastri og
bestri rannsókn fyrir barnið.
Læknisskoðun á börnum sem
Þóra F.
Fischer
e.t.v. hafa orðið fyrir svo alvarlegu
broti er vandasöm og viðkvæm og
miklu skiptir hvernig komið er
fram við barnið og við það talað og
í hvernig umhverfi barnið er
rannsakað.
Þetta verður æ ljósara því
lengra sem fagfólk starfar við
Barnahús
Höfum í huga að Barna-
hús er íslensk hönnun,
segja Jón R. Krístins-
son og Þóra F. Fischer,
byggð á reynslu okkar
og gæti verið fyrirmynd
annarra þjóða.
þessi mál. Reynsla undanfarinna
tvo áratuga sýnir að málum er
best borgið í höndum þeirra sem
faglega þekkingu hafa og sérkunn-
áttu til að sinna þessum málum.
Með tilkomu Barnahúss sem við
höfum starfað við frá byrjun árs
1999 breyttist aðstaða fyrir börn-
in, aðstandendur þeirra og allra
annarra sem að málinu koma, til
muna.
I Barnahúsi fáum við læknar og
barnahjúkrunarfræðingur loksins
það umhverfi sem okkur gat að-
eins dreymt um áður: að geta
sinnt hlutverki okkar í hlýlegu,
barnvænu umhverfi og haft náið
Jón R.
Kristjánsson