Morgunblaðið - 30.01.2000, Blaðsíða 40

40 SUNNUDAGUR 30. JANÚAR 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JÓN
SNÆBJÖRNSSON
+ Jón Snæbjörns-
son (Manni)
fæddist á Stað í
Reykhólasveit 29.
ágúst 1941. Ilann
lést á gjörgæsludeild
Sjúkrahúss Reykja-
víkur 24. janúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Snæbjörn
Jónsson, f. 8.11.
1909, d. 21.8. 1982,
bóndi á Stað og Unn-
ur Guðmundsdóttir,
f. 7.7. 1914, hús-
freyja á Stað. Bræð-
ur hans eru Sigurvin
Ólafsson, f. 27.9. 1934 (sam-
mæðra), kvæntur Svandísi Sig-
urðardóttur, f. 3.9. 1935; Árni, f.
1.3. 1946, kvæntur Sigríði Héð-
insdóttur, f. 24.11. 1947; Frið-
geir, f. 6.6. 1947; Eiríkur, f. 21.4.
1953, kvæntur Sigfríði Magnús-
dóttur, f. 18.6. 1954.
Jón kvæntist hinn 17. júní 1964
eftirlifandi eiginkonu sinni, Að-
alheiði Hallgrímsdóttur, f. 30.12.
1945. Móðir hennar var Helga
Halldórsdóttir, f. 18.6. 1903, d.
13.12. 1991, skáldkona og hús-
freyja á Dagverðará. Faðir henn-
ar var Hallgrímur Ólafsson, f.
26.10. 1888, d. 21.2. 1981, smiður
og bóndi á Dagverðará.
Böm Jóns og Aðalheiðar eru:
1) Snæbjörn, flugmaður, f. 1.12.
1964, kvæntur Júlionu Sveins-
Kveðja frá Heiðu
Við átt höfum hér undurgóðar stundir
sem ætíð greyptar verða í huga mér.
Pó saga okkar sé á ýmsar lundir
er sælt og gott að eiga’ hana með þér.
Og þó að oft á skeijum bárur skvetti
og skoh köldu á okkar hjóna strönd,
þá gegnum árin gönguna það létti
að geta saman leiðst þar hönd í hönd.
En sífellt hefur sólin geisla sína
sent á okkar liðnu gönguferð,
hún hér eftir sem hingað til mun skína
og hlýja upp. Nú allt ég þakka verð.
Og þegar lýkur lífsins kiukkutifi
að lokum þessi jarðvist búin er,
er ósk mín sú, - er ekki lengur lifi -,
að líða inn í himininn með þér.
Aðalheiður Hallgrímsdóttir.
Lífið er óútreiknanlegt fyrirbæri.
Við höldum að við höfum allt í hendi
okkar en þegar á reynir kemur í ljós
að við erum einungis lítil peð í stóru
tafli. Þótt pabbi hefði verið veikur
lengi kom andlát hans mjög snöggt.
í rauninni trúi ég ekki enn að hann
sé farinn og á mjög erfitt með að
sætta mig við það. í mínum huga
hefur pabbi alltaf verið fastur klett-
ur.
Það var alveg sama hvað bjátaði á
alltaf var pabbi til staðar.
Það er reyndar ekki fyrr en á
svona stundum sem að maður fer í
raun að velta fyrir sér um hvað lífíð
snýst. Við því fæst í rauninni aldrei
svar en það er alltaf hægt að spá í
hlutina. Hvað er það er sem skiptir
máli? Eru það stórar gjafir eða ein-
hverjir „stórir" dagar... nei, það
sem skiptir mestu eru öll þessi smá-
atriði sem við venjulega lítum á sem
hversdagslega hluti.
En þegar upp er staðið eru það
þeir sem gefa lífínu gildi. Það sem
mér finnst svo dýrmætt núna er þær
dóttur, f. 5.11. 1961.
Barn hennar er
Guðrún Erla Bald-
ursdóttir, f. 8.11.
1979. 2) Inga
Hrefna, sálfræðing-
ur, f. 7.5. 1966, gift
Árna Garðari Svav-
arssyni, f. 14.4.
1964. Bam þeirra er
Svavar Jón, f. 5.8.
1987. 3) Ólína Krist-
ín, starfsmaður í
umönnun, f. 19.12.
1975. 4) Unnur
Helga, þjónustufull-
trúi, f. 23.3.1979.
Jón ólst upp á Stað í Reykhóla-
sveit. Hann Iauk búfræðinámi frá
Hvanneyri 1962. Hann var ráðs-
maður við Tilraunastöðina á
Reykhólum í 3 ár og bóndi í Mýr-
artungu II í Reykhólasveit frá
1967. Jafnframt var hann frjó-
tæknir í Austur-Barðastrandar-
sýslu meðan hann stundaði bú-
skap. Hann var formaður
Búnaðarfélags Reykhólahrepps í
12 ár, var fulltrúi á aðalfundum
Stéttarsambands bænda í nokkur
ár og sat lengi í stjórn Kaupfé-
Iags Króksfjarðar. Árið 1988
fluttu þau hjónin til Reykjavíkur
vegna heilsubrests Jóns og hafa
búið þar siðan.
Útför Jóns fer fram frá Foss-
vogskirkju mánudaginn 31. jan-
úar og hefst athöfnin klukkan 15.
stundir sem ég pældi hvað minnst í,
öll smáu atriðin, minningamar, eða
eins og hún amma mín orðaði það:
Þegar lífsins leiðir skilja
læðist sorg að hugum manna.
Enþásáliralltaffmna
yl frá geisium minninganna.
(Helga Halldórsdóttir frá Dagverðará.)
Þegar ég var lítil var pabbi alltaf
að segja mér sögur. í gegnum tíðina
hefur hann sagt okkur systkinunum
öllum sögur. Grámann í Garðshorni,
Lítill, Trítill og fuglamir, Mjallhvít,
Rauðhetta og svo allir útilegumenn-
irnir... allt eru þetta ævintýri sem
pabbi hefur gert ljóslifandi í huga
okkar. Orðin: „Pabbi, segðu mér
sögu“, hvað ætli hann hafí heyrt
þessi orð oft! Pabbi átti alltaf til sög-
ur um álfa, tröll, huldufólk, útilegu-
menn, og ef hann kunni ekki ein-
hverja sögu þá samdi hann hana á
staðnum og oft spurði hann: Og um
hvað á sagan að fjalla? og maður
fékk sögu um það sem maður vildi
heyra.
Mér er sérstaklega minnisstæð
ein nótt þegar við bjuggum í Kríu-
hólunum. Eg sem er ótrúlega hrædd
við kóngulær asnaðist til að fara með
vinkonu minni á myndina Hættuleg
tegund. Eg kom heim skjálfandi á
beinunum og sá kónguló í hverju
horni. Ég gat ekki hugsað mér að
sofna og því rifjaði ég upp orð sem
ég hafði ekki notað lengi: „Pabbi,
segðu mér sögu,“ og pabbi sat þolin-
móður við rúmstokkinn bróðurpart
nætur og sagði mér sögur og í stað
kóngulóa fór ég að hugsa um álfa,
huldufólk og útilegumenn.
Pabbi vissi líka ótrúlega margt, ef
maður þurfti að vita eitthvað þá kall-
aði maður bara: „Pabbi“ og yfirleitt
stóð ekki lengi á svarinu. Það var
líka rosalega gaman að ferðast með
pabba því hann vissi svo margt um
landið. Maður þurfti stundum að
stoppa hann af því að maður var
kannski ekki alveg í stuði þá stund-
ina til að meðtaka alla fróðleiksmol-
ana, hann var alltaf að reyna að
troða einhverjum fróðleik í kollinn á
okkur með mismiklum árangri.
Pabbi las alveg rosalega mikið og
var Kiijan í miklu uppáhaldi hjá hon-
um sérstaklega Sjálfstætt fólk sem
hann las tvisvar á ári, vor og haust.
Ég man að þegar ég var að lesa Is-
landsklukkuna í skóla gat ég rætt
hana fram og til baka við pabba og
fékk þá nýja innsýn í söguna. Það
var hægt að ræða næstum því allt
við hann - hann kunni skil á flestu.
Maður gat alltaf vitað hvað maður
átti að gefa pabba í jólagjöf. Engin
jól eru án bóka, átti svo sannarlega
vel við um pabba. Honum fannst
mest til þess koma að fá bók í jóla-
gjöf. Þegar hann opnaði pakkann og
upp úr honum læddist bók þá kom
þetta þvílíka bros sem yljaði manni
um hjartarætur.
Pabbi hefur alltaf lesið á pakkana
á jólunum, ef hann fékk bók tók
hann sér stundum hlé til að lesa aft-
an á og ef hann var ákaflega spennt-
ur fyrir einhverri bók þá vildi hann
helst byrja strax að lesa.
Það er eitt sem pabba einum var
lagið. Stundum þegar maður var
eitthvað að fíflast setti hann stund-
um upp einhvern svip og maður gat
ekki annað en skellihlegið, það var
ótrúlegt. Hann átti það líka til að
taka dansspor á miðju eldhúsgólfi
eða að reyna að spila á greiðu eða
bara hvað sem honum datt í hug.
Ég veit alveg að við vorum oft
mjög ósátt um hlutina en það var
alltaf eitthvað sem risti ekki djúpt,
við vissum það bæði. Ég á eftir að
sakna pabba alveg gífurlega en
þakka samt fyrir þann tíma sem ég
þekkti hann.
Maður veit ekki ævina fyrr en öll
er og verður maður bara að taka því
sem að höndum ber þótt það sé sárt.
Ég veit að pabbi er kominn á betri
stað núna og að einhvern tímann
eigum við eftir að hittast aftur.
Pabbi gerði mikið af því að yrkja
og í erfiljóði um sveitunga sinn fann
ég brot sem veitir manni smáhugg-
un nú þegar hann er farinn.
Þeim sem sitja eftir einir
illa líður fyrst í stað,
aftur mun þó vítt til veggja
vonintrúarsérumþað.
(Jón Snæbjömsson.)
Unnur Helga Jónsdóttir.
Hann tengdafaðir minn er látinn.
Kynni okkar hófust ári eftir að hann
fékk heilablóðfall eða þegar ég var
16 ára er þau bjuggu í Mýrartungu í
Reykhólasveit. Það var mjög skrítið
fyrir mig að koma inn í þessa fjöl-
skyldu þar sem allir meðlimir eru
jafnir og var ég svolítinn tíma að
læra það. Ég kunni strax mjög vel
við Manna og Heiðu. Kenndu þau
mér mjög mörg og ný og góð lífsgildi
því að hugsun þeirra var af allt öðr-
um toga en ég var alinn upp við. Allt-
af voru það börnin sem höfðu for-
gang í lífi þeirra og ef eitthvað var að
hjá þeim voru þau alltaf reiðubúin að
rétta hjálparhönd.
Það var alltaf gaman að vera með
þeim Heiðu og Manna á Dagverðará
þar sem þau voru búin að koma sér
upp sumarhúsi. Þar var hægt að
sitja tímum og dögum saman að
hlusta á Manna segja sögur og ýms-
an fróðleik sem virtist vera óþrjót-
andi í hugarfylgsnum hans. Þegar
Manni var við búskap fyrir vestan
starfaði hann mikið að félagsmálum
bænda og voru þau ofarlega í huga
hans alla tíð og var oft gaman að
ræða þau hugarefni við hann.
Þegar við Inga Hrefna bjuggum á
Svartagili var Manni mikið hjá okk-
ur.
Hjálpaði hann mjög mikið til við
búskapinn og var þá gott að hafa
gamalreyndan bónda sér til leið-
sagnar. Eftir að hann flutti suður
var Reykhólasveitin honum alltaf of-
arlega í huga og þegar hann hitti
menn að vestan og sérstaklega
menn úr eyjunum var mjög gaman
að sitja við hlið hans og hlusta á um-
ræður þeirra um sveitina, því það
var ótrúlegt hvað hann kunni sögu
þessarar sveitar vel.
Manni var mjög vel hagmæltur og
ekki kom hann í afmæli, giftingu, á
þorrablót eða hvaða samkomu sem
var, öðruvísi en að nokkrar vísur
hrytu fram af vörum hans og þegar
Manni kom í heimsókn til okkar var
alltaf reynt að muna eftir gestabók
því þá fékk maður vísu hjá honum.
Eitt er það sem Manna og Heiðu
verður aldrei fullþakkað og það er
hversu natin og þolinmóð þau hafa
verið við son okkar Ingu Hrefnu,
hann Svavar Jón. Alltaf þegar þau
fóiu vestur að Dagverðará vildi
Svavar fá að fara með þeim og alltaf
var hann velkominn til þeirra og á
veturna var ein spurning hjá honum
sem hann spurði alltaf ef hann átti
frí í skólanum daginn eftir sem var:
„Má ég gista hjá ömmu og afa?“ Við
fráfall Manna ríkir mikill söknuður
hjá okkur öllum.
Farinn er til fjarlægra heima,
fmn ég söknuð mikinn nú.
Ég minningu þína mun ætíð geyma,
í mínu hjarta lifir þú.
Megi æðri máttarvöld styrkja
Heiðu og börn þeirra hér eftir sem
hingað til.
Árni Garðar.
Fyrir hönd stjórnar Barðstrend-
ingafélagsins í Reykjavík, vil ég
stinga niður penna og minnast fáum
orðum, félaga okkar, Jóns
Snæbjörnssonar, eða Manna eins og
hann var oftast nefndur í okkar hópi.
Fráfall hans á miðjum aldri kom
okkur í opna skjöldu, þó vissulega
hafi heilsuleysi hrjáð hann um ára-
bil.
Manni kom í stjórn Barðstrend-
ingafélagsins 1994 og sýndi þá strax
að þangað átti hann erindi, var kos-
inn í ritnefnd Sumarliða pósts,
fréttablaðs félagsins og lagði þar
styrka hönd á plóg.
Hlýhugur í garð félagsins var of-
arlega í hans sinni og góður vilji til
eflingar starfseminnar, enda komu
hann og Aðalheiður kona hans á
flestar samkomur félagsins. Manni
var hagyrðingur góður og eru ljóð
og tækifærisvísur hans mörgum
kunn. Stundum naut félagið orð-
sniildar hans í ljóðum sem lesin voru
á samkomum við ýmis tækifæri.
Hagmælskuna fékk hann í vöggu-
gjöf, trúlega úr báðum ættum. Til
staðfestingar má þar nefna langafa
hans Snæbjörn í Hergilsey og móð-
urbróður Hafstein Guðmundsson
frá Skjaldvararfossi, sem nýlega er
látinn og var einnig stjórnarmaður í
félaginu og öllum þar einstaklega
kær.
Á einum stjórnarfundi félagsins
forfallaðist ritari og hijóp Manni þá í
skarðið, sú fundargerð er í bundnu
máli.
Ekki ætla ég að rekja frekar ævi-
feril Jóns Snæbjörnssonar, vona að
einhver mér færari geri slíkt, því
orðstír á hann góðan.
Við hjá Barðstrendingafélaginu
sem störfuðum með Manna, sjáum
nú á eftir góðum dreng sem smitaði
frá sér ást og tryggð til átthaganna
vestra.
Að lokum viljum við senda Aðal-
heiði og börnum, móður og bræðrum
og öllum ástvinum, innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Fyrir hönd Barðstrendingafé-
lagsins.
Ólafur A. Gislason.
Látinn er æskufélagi okkar Jón
Snæbjörnsson. Hann var fæddur
hinn 29. ágúst 1941 á Stað á Reykja-
nesi í Reykhólasveit og ólst þar upp.
Kynni okkar af Manna, eins og hann
var oftast kallaður, hófust snemma
því við vorum allir á svipuðu reki og
mikill samgangur milli bæja í sveit-
inni. Síðar tók við dvöl í Barnaskól-
anum á Reykhólum þar sem við
stunduðum nám hjá Jens Guð-
mundssyni kennara. Þá var þar
heimavist og kynntumst við krakk-
arnir vel. Strax á þessum árum kom
fram hversu hagmæltur Manni var.
Það kom enn betur í ljós seinna á
ævinni og eftir hann liggur talsvert
af kvæðum og vísum.
Manni vann öll almenn sveitastörf
á heimili foreldra sinna á Stað en
síðar lá leið hans í Bændaskólann á
Hvanneyri þaðan sem hann lauk
búfræðiprófi árið 1962. Skömmu síð-
ar kynntist hann konu sinni Aðal-
heiði Hallgrímsdóttur frá Dagverð-
ará á Snæfellsnesi. Þau hófu búskap
sinn í Tilraunastöðinni á Reykhólum
þar sem Manni var ráðsmaður en
fluttu sig síðan að Mýrartungu II í
sömu sveit. Þar bjuggu þau um ára-
bil eða þar til heilsa hans fór að gefa
sig og þau brugðu búi og fluttu með
fjölskyldu sína til Reykjavíkur. En
þó að þau fiyttu suður hélt Manni
sterkum tengslum við Reykhóla-
sveitina og dvaldi þar öðru hvoru.
Annar staður sem var Manna hjart-
fólginn var Dagverðará. Þar byggðu
þau hjónin sumarbústað ásamt
börnum sínum og dvöldust þar oft á
sumrin. Þær voru ófáar helgarferð-
imar sem við félagarnir fórum vest-
ur í Reykhólasveit og ferðahugurinn
var ætíð mikill. En þau ferðalög sem
ber hvað hæst í minningunni eru all-
ar bátsferðirnar um Breiðafjörð. Oft
var lagt upp frá Stað og þaðan tekin
stefna vestur á nes eða út um eyjar.
Manni var víðlesinn og vel að sér um
staðhætti og mannlíf á þessum slóð-
um. Urðu ferðirnar hinar skemmti-
legustu og oft var slegið upp tjaldi
og gist á fögrum stað. Þessar ferðir
eru ekki hvað síst eftirminnilegar
fyrir félagsskap Manna sem var
bæði ræðinn og fróður. Hann var
skemmtilegur félagi og áttum við
margar góðar stundir þar sem ýmis
mál voru rædd, oft fram á nótt. Við
kveðjum góðan dreng og sendum
fjölskyldu hans og aðstandendum
innilegar samúðarkveðjur.
Guðmundur Theodórsson,
Gísli Sævarr Guðmundsson.
Horfinn er úr hópnum Jón
Sæbjömsson, fyrrverandi bóndi í
Mýrartungu í Reykhólahreppi, holl-
vinur minn og annarra þeirra, er
honum kynntust.
Hann átti um langt skeið við van-
heilsu að stríða, sem gerði það að
verkum, að hann varð á sínum tíma
að bregða búi í Mýrartungu og
hverfa þaðan til annarra staða, þar
sem hag hans var betur borgið mið-
að við heilsufar hans.
Jón var glaðvær maður í dagfari
sínu og sýndi öllum vinsemd og virð-
ingu, sem hann umgekkst. Hann var
skáld gott og orti jafnan eftirmæli
um þá gömlu sveitunga sína, sem
hann varð að horfa á eftir yfir móð-
una miklu.
Og ætíð var hann mættur í
kirkjunni á Reykhólum til að minn-
ast allra þeirra sem með honum
höfðu átt samleiðarspor í sveitinni.
Á hverju hausti mætti Jón í
smalamennskur og annað fjárrag í
sveitinni sinni og var þar gjarnan
hrókur alls fagnaðar.
Það er ánægjulegt að hafa kynnst
manni eins og Jóni og fjölskyldunni
hans, sem öll bjó yfir miklum mann-
kostum hvað vit, mannkosti og aðra
góða þætti áhrærði. Eftir að ég sett-
ist að á Reykhólum, kynntist ég
fljótlega Jóni og fjölskyldunni hans.
Börnunum hans kenndi ég í Reyk-
hólaskóla og varð þess þá fljótt
áskynja, hve vel þau voru af Guði
gerð og gátu lært allt það sem fyrir
þau var lagt.
Við fráfall Jóns sakna margir vin-
ar í stað. Það verður ekki umflúið að
minnast með trega og jafnframt
virðingu slíkra heiðursmanna, sem
Jón vinur minn svo sannarlega var.
Ég varð honum einu sinni samferða
frá Mýrartungu til Reykjavíkur og
skemmtilegri ferðafélaga hef ég
ekki átt. Hann flutti endalaust frum-
samin ljóð alla leiðina til höfuðborg-
arinnar, ljóð, sem hann hafði ort fyr-
ir nokkrum árum og kunni
utanbókar.
Já, það er ljúft að minnast slíkra
manna sem Manna, en undir því
nafni gekk hann jafnan í sveitinni
sinni. Hann var líka af miklum gáfu-
mönnum kominn, en Jón Þorvalds-
son, sóknarprestur á Stað í Reyk-
hólahreppi, var afi hans.
Ég votta konunni hans og börnun-
um og öðrum ættingjum innilega
samúð mína og fjölskyldu minnar og
þakka honum innilega fyrir góðu
kynnin, sem geymast, en gleymast
ekki. Blessaður sértu um alla eilífð,
ástkæri vinur og félagi, og megi góð-
ur Guð þig vernda og geyma í eilífð-
inni. Far þú í friði, friður Guðs þig
blessi og hafðu þökk fyrir allt og allt.
Bragi Benediktsson,
Reykhólum.
+ GUÐBORG EINARSDÓTTIR,
lengst af til heimilis
á Rauðarárstíg 30, Kpf ; < ti
sem lést 23. þessa mánaðar, verður f
jarðsungín frá Frikirkjunni í Reykjavík þriðju- ¥T' L
daginn 1. febrúar kl. 13.30. J
Fyrir hönd systkinabarna,
Þorsteinn Júlíusson. M.—