Morgunblaðið - 11.04.2000, Blaðsíða 10

10 ÞRIÐJUDAGUR 11. APRÍL 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lög um fjáröflun til vegagerðar rædd á Alþingi
Efnt verði til heildarend-
urskoðunar á lögunum
MEIRIHLUTI efnahags- og við-
skiptanefndar Alþingis mælir með
því að frumvarp til laga um breyt-
ingar á lögum um fjáröflun til
vegagerðar verði samþykkt
óbreytt en jafnframt er mælst til
þess að fjármálaráðherra láti fara
fram heildarendurskoðun á lögun-
um. Þetta kom fram í nefndaráliti
meirihlutans, sem Vilhjálmur Eg-
ilsson, formaður nefndarinnar,
mælti fyrir við aðra umræðu um
málið í gær.
í frumvarpinu er lagt til að af-
numin verði skylda til gi-eiðslu
fasts árgjalds, 100.000 kr., af bif-
reiðum sem eru að leyfðri heildar-
þyngd, 14.000 kg eða meira, og
einnig að afnumin verði heimild til
handa eigendum eða umráðamönn-
um ökutækja sem eru 4.000 kg eða
þyngri að velja, áður en gjaldár
hefst, að greiða gjald sem samsvari
95.000 km akstri á gjaldári í stað
gjalds fyrir hvern ekinn kílómetra.
Var frumvarpið lagt fram til að
bregðast við því áliti Samkeppnis-
stofnunar að breytingar á lögum
um fjáröflun til vegagerðar, sem
gerðar voru 1998, hefðu valdið því
að af þyngri bifreiðum væri greidd-
ur lægri skattur á hvern ekinn kí-
ALÞINGI
lómetra í hlutfalli við þyngd en af
þeim bifreiðum sem léttari væru og
minna væri ekið.
Nefndin átti tvo kosti eftir
umsögn samkeppnisráðs
Fram kom í ræðu Vilhjálms Eg-
ilssonar að efnahags- og viðskipta-
nefnd hefði við meðferð málsins nú
tekið það til skoðunar að ekki er
gert ráð fyrir því í frumvarpinu að
afnumin verði heimild eigenda og
umráðamanna bifreiða undir 4.000
kg að þyngd til að velja milli þess
að greiða fast gjald þungaskatts og
þess að greiða þungaskatt í formi
gjalds fyrir hvern ekinn kílómetra.
Sagði Vilhjálmur að þar sem
samkeppnisráð hefði í áliti sínu I
fyrra komist að þeirri niðurstöðu
að slíkt fyrirkomulag varðandi
þyngri bifreiðar raskaði sam-
keppnisstöðu þeirra hefði nefnd-
inni þótt ástæða til að fá álit ráðs-
ins á slíku fyrirkomulagi fyrir
bifreiðar undir 4.000 kg. f svari
samkeppnisráðs kæmi sannarlega
fram að það teldi að það kynni að
raska samkeppni á milli þeirra sem
reka bifreiðir sem eru 4.000 kg og
þyngri ef ákvæði laga stendur
óbreytt.
„Þegar þetta álit ráðsins lá fyrir
átti nefndin tvo kosti,“ segir í
nefndarálitinu. „Annars vegar að
leggja til breytingar á frumvarpinu
í samræmi við álit samkeppnisráðs
og hins vegar að afgreiða frum-
varpið án breytinga og mælast til
þess við fjármálaráðherra að hann
léti fara fram heildarendurskoðun
á lögunum í Ijósi álits samkeppnis-
ráðs. Valdi meirihlutinn síðari
kostinn."
Vilhjálmur sagði að meirihlutinn
legði því til að frumvarpið yrði
samþykkt óbreytt en að fjármála-
ráðherra skipaði nefnd sem tæki
lögin um fjáröflun til vegagerðar til
heildarendurskoðunar, sem m.a.
kannaði að nýju kosti og galla þess
að taka upp olíugjald og skoða sér-
Morgunblaðið/Jim Smart
Jóhanna Sigurðardóttir, Samfylkingu, og Ogmundur Jónasson, VG,
eiga bæði sæti í efnahags- og viðskiptanefnd.
staklega afslátt vegna aksturs al-
menningsvagna í áætlunarferðum.
Olíugjaldskerfi verði
tekið upp þegar í stað
Jóhanna Sigurðardóttir, þing-
maður Samfylkingar, mælti að lok-
inni framsögu Vilhjálms fyrir
nefndaráliti minnihluta efnahags-
og viðskiptanefndar sem hún og
Ögmundur Jónasson, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, skrifa undir. Vísar
minnihlutinn allri ábyrgð á málinu
á hendur ríkisstjórninni og meiri-
hluta hennar og hvetur til þess að
þegar verði hafist handa við að
taka upp olíugjaldskerfi en mæla-
gjald þungaskatts lagt af.
Jóhanna sagði að þótt þetta
frumvarp kæmi til móts við álit
samkeppnisráðs og tryggði betur
stöðu sjálfstætt starfandi einstakl-
inga í vöruflutningum stæðu enn
eftir meingölluð lög um þunga-
skatt. Sagði hún að fyrirkomulag
þungaskatts og síendurtekin nauð-
syn þess að taka málið upp á Al-
þingi væri orðið hið mesta klúður
og þinginu til vansa.
Undir þetta tók Kristján L.
Möller, þingmaður Samfylkingar,
sem sagði að með þessu frumvarpi
ætti enn að staga í götin á mein-
gölluðu kerfi. Sagði hann breyting-
ar Alþingis á þungaskattskerfinu
hafa orðið til þess að flutningsgjöld
út á landsbyggð hefðu hækkað, og
þ.a.l. leitt til hærra vöruverðs á
landsbyggðinni.
fllþingi
24 mál
ÞINGFUNDUR hefst í Alþingi í
dag kl. 13.30 og er gert ráð
fyrir kvöldfundi. Að afloknum
atkvæðagreiðslum eru eftir-
farandi mál á dagskrá:
1. Landsvirkjun (aðild að
fjarskiptafyrirtækjum), 3. um-
ræða.
2. Stjórn veiða úr norsk-
íslenska sfldarstofninum, frh. 2.
umræðu.
3. Eftirlit með útlendingum,
2. umræða.
4. Almenn hegningarlög
(vitnavernd, barnaklám o.fl.), 2.
umræða.
5. Notkun íslenskra veður-
hugtaka hjá Veðurstofu ís-
lands, síðari umræða.
6. Kjarasamningar opinberra
starfsmanna (ijöldauppsagnir),
2. umræða.
7. Varnarsamstarf íslands og
Bandaríkjanna, 2. umræða.
8. Kosningar til Alþingis, 1.
umræða.
9. Rannsókn sjóslysa, 1. um-
ræða.
á skrá
10. Siglingalög, 1. umræða.
11. Tilkynningarskylda ís-
lenskra skipa, 1. umræða.
12. Bflaleigur, 1. umræða.
13. Jarðgangaáætlun 2000-
2004, fyrri umræða.
14. Yrkisréttur, 1. umræða.
15. Lax- og silungsveiði, 1.
umræða.
16. Innflutningur dýra, 1.
umræða.
17. Fjárreiður ríkisins (sölu-
andvirði eigna), frh. 1. um-
ræðu.
18. Málefni innflytjenda,
fyrri umræða.
19. Gerð neyslustaðals, fyrri
umræða.
20. Náttúruvernd, 1. um-
ræða.
21. Tólf ára samfellt grunn-
nám, fyrri umræða.
22. Vernd votlendis, fyrri
umræða.
23. Barnalög (ráðgjöf um
forsjá og umgengni), frh. 1.
umræðu.
24. Barnalög, 1. umræða.
Frumvarp um lífsýnasöfn
hlaut góðar viðtökur
FRUMVARP heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðherra um lífsýnasöfn
fékk góðar viðtökur á Alþingi við
fyrstu umi'æðu um málið í gær.
Lýstu þingmenn ánægju sinni með
að frumvarpið væri fram komið og
töldu almennt að vel hefði verið að
verki staðið við undirbúning þess.
Frumvarpið var áður flutt á 123.
löggjafarþingi en hlaut ekki af-
greiðslu þá. Hafa starfsmenn heil-
brigðisráðuneytisins yfirfarið þær
umsagnir sem heilbrigðis- og trygg-
inganefnd Alþingis bárust þá og
sagði Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra í framsöguræðu
sinni í gær að tekið hefði verið tillit
til ýmissa gagnlegra athugasemda
og ábendinga sem fram hefðu komið.
„Meginmarkmið löggjafar á þessu
sviði er að styrkja starfsemi þeirra
lífsýnasafna sem til eru hér á landi
og hvetja til vísindarannsókna,"
sagði Ingibjörg í framsöguræðu
sinni. „í frumvarpinu er lögð áhersla
á að tryggja að varsla, meðferð og
nýting lífsýna úr mönnum verði með
þeim hætti að virðing og réttindi
þegnanna séu tryggð og nýting
lífsýnanna þjóni vísindalegum og
læknisfræðilegum tilgangi og stuðli
að almannaheill."
Ingibjörg sagði að með frumvarp-
inu væri leitast við að hlúa að starf-
semi þeirra lífsýnasafna sem nú þeg-
ar væru til í landinu, jafnframt því að
skapa umgjörð um ný lífsýnasöfn.
Gerð væri grein fyrir réttindum og
skyldum leyfishafa er tengdust
vörslu á lífsýnum. Þá væri reynt að
t1'ygg)a aðgengi vísindamanna á
gi'undvelli starfsreglna og þeirra
venja er tíðkast hefðu í vísindaheim-
inum um margra áratuga skeið með
góðum árangri. Jafnframt væru sett-
ar reglur um eftirlit opinberra aðila,
svo sem heilbrigðisráðuneytis, land-
læknis, tölvunefndar og vísindasiða-
nefndar með lífsýnasöfnum.
Þrjú álitaefni komu helst upp
við gerð frumvarps
Ingibjörg ræddi sérstaklega þau
þrjú álitaefni sem hún sagði helst
hafa komið til umræðu við gerð
frumvarpsins. Þar er í fyrsta lagi um
að ræða eignaréttinn á lífsýnum en
Ingibjörg sagði að við endurskoðun
fi-umvarpsins hefðu verið tekin af öll
tvímæli um það að leyfishafa væri
ekki heimilt að selja lífsýni, en væri
heimilt að taka gjald sem næmi
kostnaði við öflun og vörslu lífsýn-
anna og veitingu aðgangs að þeim.
Um fyrirkomulag samþykkis
lífsýnagjafa sagði ráðherra að gert
væri ráð fyrir ætluðu samþykki fyrir
vistun lífsýna sem tekin væru við
venjubundna meðferð og rannsóknir
á heilbrigðisstofnunum, hafi lífsýnis-
gjafi ekki lýst sig mótfallinn því.
Hins vegar bæri að leita eftir upp-
lýstu samþykki væri lífsýnis aflað til
vörslu í lífsýnasafni.
í þriðja lagi sagði Ingibjörg að þó
að starfræksla lífsýnasafna hefði
ekki orðið tilefni til tortryggni meðal
almennings þætti sjálfsagt að
tryggja í frumvarpinu að öryggis
persónuupplýsinga á lífsýnasöfnum
væri gætt.
Svæðisskipulaghöfuðborgarsvæðisins
Rætt um mögiilega byggð
á flugvallarsvæðinu
fjölgaði um 56 þús. á höfuðborgr-
svæðinu fram til ársins 2020. Gert
væri ráð fyrir þéttari byggði á
nýbyggingarsvæðum en til þessa
og að umferð ykist um 40-50% á
skipulagstímanum.
Hugmyndin að nýtingu flugvall-
arsvæðisins, sem verið er að skoða
felur í sér 5 þús. íbúa byggð og
vinnuaðstöðu fyrir jafn mörg störf.
Sagði Ólafur að forsendur slíkrar
byggðar væru nokkrar m.a. vegur
um Hlíðarfót. Gert er ráð fyrir
opnu svæði til suðurs að Nauthóls-
vík og að byggð verði þéttust næst
miðbænum en lægri og gisnari nær
ströndinni. Sagði hann að byggð á
svæðinu væri hagkvæm fyrir um-
hverfið og náttúruna. Minni út-
gjöld yrðu vegna stofnbrauta og
„ALMENN umræða í þjóðfélaginu
um að byggt verði á flugvallar-
svæðinu hefur leitt til þess að
svæðið er þriðji kosturinn þegar
rætt er um þróun byggðar á höfuð-
borgarsvæðinu,“ segir Árni Þór
Sigurðsson, formaður skipulags-
og umferðarnefndar Reykjavíkur-
borgar, en fram til þessa hefur
áhersla verið lögð á byggð til norð-
urs eða suðurs í vinnu að svæðis-
skipulagi höfuðborgarsvæðisins.
„Þó að það liggi ekki fyrir hvort
flugvallarsvæði verði tekið undir
byggð þá er farið að ræða sterk-
lega þann möguleika," sagði hann.
Að sögn Sigurðar Einarssonar,
formanns nefndar um svæðisskipu-
lag, hefur verið leitað til óháðra
ráðgjafa um mat á hversu raun-
hæft það er að byggja á flugvallar-
svæðinu. Gefnir eru þrír valkostir,
að leggja niður flugvöllinn á núver-
andi stað og flytja hann á svæði
sunnan- og vestan við Hafnarfjörð,
eða að flugvöllurinn verði áfram í
Vatnsmýrinni og þá eingöngu fyrir
innanlandsflug en æfingaflugið
fært annað og loks að flytja innan-
landsflug til Keflavíkur en byggja
völl undir æfingaflug vestan við
Hafnarfjörð.
Uppbygging á
flugvallarsvæðinu
Ólafur Erlingsson verkfræðing-
ur kynnti hugmynd að uppbygg-
ingu á flugvallarsvæðinu og sagði
hann að í forsendum svæðisskipu-
lagsins væri gert ráð fyrir að íbúm
Morgunblaðið/RAX
Ólafur Erlingsson kynnir forsendur byggðar á Reykjavíkurflugvelli.
auknir möguleikar á almennings-
samgöngum samhliða þéttingu
byggðarinnar. Benti hann á að um-
ferð um nærliggjandi götur,
Snorrabraut, Miklubraut, Bústaða-
veg, Hafnarfjarðarveg og um Hlíð-
arfót yrði meiri og að til lengri
tíma litið gæti verið nauðsynlegt að
breikka Hringbraut og Miklubraut
og jafnvel huga af vegtengingu yfir
Skerjafjörð.
Ólafur sagði að ef byggt yrði á
flugvallarsvæðinu á skipulagstím-
anum væri lagt til að það yrði eftir
árið 2015 en ef ekki, væri lagt til að
byggðin þróaðist upp í Álfsnes.