Morgunblaðið - 15.04.2000, Blaðsíða 2

2 LAUGARDAGUR 15. APRÍL 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
2000 ársverk töpuð vegna
dauðaslysa við vinnu
UM 2.000 ársverk hafa tapast hér á landi síðast-
liðin 20 ár vegna dauðaslysa í vinnu. Par af eru
1.032 ársverk vegna andláts fólks undir þrítugu.
Petta kom fram í erindi Kristins Tómassonar,
yfirlæknis atvinnusjúkdómadeildar Vinnueftirlits
ríkisins, á ársfundi stofnunarinnar í gær.
Kristinn sagði í samtali við Morgunblaðið að
þessar tölur væru byggðar á áætlun sem Vinnu-
eftirlitið hefði gert og þegar aldursdreifing slas-
aðra í vinnuslysum síðustu 20 ár væri skoðuð
kæmi sama mynd í ljós; fólk 16-30 ára yrði helst
fyrir slysunum.
Hins vegar sagði Kristinn að vegna ófullkom-
innar slysaskráningar hér á landi væri erfítt að
staðhæfa nákvæmlega um fjölda tapaðra ár-
sverka vegna vinnuslysa, annarra en dauðaslysa.
Hátt hlutfall fólks undir þrítugu
Kristinn sagði að hátt hlutfall yngra fólks en
þrítugs væri í engu samræmi við hlutdeild hópsins
á vinnumarkaðnum í heild. Hann sagði að við það
tilefni sem ársfundurinn og þessar tölur gæfu
vildi Vinnueftirlitið hvetja til þess að gert yrði
átak til að forða ungu fólki frá alvarlegum vinnu-
slysum.
Fyrsta skref í slíku átaki þyrfti að vera að efla
mjög slysaskráninguna. Hér skorti á að önnur
vinnuslys en hin alvarlegustu væru tilkynnt og
hvað varðaði tilkynningar væri ástand mála óvíða
fullnægjandi nema á einstöku stærri vinnustöð-
um.
„Vegna þessa er fjöldi einstaklinga, sérstaklega
yngra fólk, mögulega að missa af vinnuslysa-
tengdum bótum. Við vitum það ekki, en þetta er
áhyggjuefni og við þurfum að fara að elta þetta
uppi - núna,“ sagði Kristinn.
„Við skráningu fáum við upplýsingar um or-
sakaþætti slyss, hvað viðkomandi er að gera,
hvers konar störfum hann er að sinna, hvert um-
hverfið er, hver einstaklingurinn er og með þess-
um þáttum er hægt að setja fram skipulega for-
vamaáætlun gegn slysurn."
Hann sagðist vonast til að í tengslum við Slysa-
skráningu íslands, sem er átak landlæknis,
Vinnueftirlits ríkisins, lögreglu, umferðarráðs,
vegagerðar, heilbrigðiskerfísins og fleiri sem að
slysum koma, fáist betri samræming á skráningu
og upplýsingar um hverjir slasast og hvar og að
hverju þurfí að beita kröftunum.
Bætt skráning fyrsta skrefið
„Við vitum það ekki nægilega vel í dag til þess
að við getum sinnt þeim forvörnum, sem hægt er
að sinna, og beint því til þessa unga fólks á vinnu-
markaði að nota hjálpar- og öryggistæki í vinnu til
þess að forðast slys og fara ekki í hættuleg verk
nema með fullnægjandi þjálfun. Bætt skráning er
fyrsta skrefið, með henni má merkja hverjir eru í
mestri hættu og vinna markvissara, þótt mikið og
gott starf hafí verið unnið af hálfu margra aðila að
því að fá gott yfLrlit yfir vinnuslys, líka þau slys
þar sem hetjurnar skreppa til læknis og mæta
strax aftur.“
Hann sagði að ávinningur einstaklingsins af því
að skrá vinnuslys sem hann yrði fyrir væri sá að
um leið og hann hefði tilkynnt slysið lægi fyrir op-
inber tilkynning um slys. „Vinnuslys eru bóta-
skyld og einstaklingurinn ávinnur sér mögulegan
rétt á bótum, sem verður erfiðara að sækja ef
vinnuslys er ekki tilkynnt," segir Kristinn.
En hvers vegna tilkynna menn ekki vinnuslys?
„Ég held að það sé fyrst og fremst vegna þess
að menn muna ekki eftir því og hugsa ekki út í
það; eru kappsfullir og vilja halda áfram með
verkið og leiða ekki hugann að því að af slysinu
geta hlotist meiri og alvarlegri afleiðingar en virð-
ist við fyrstu sýn,“ sagði hann.
Kristinn sagði að meira en 1.000 vinnuslys væru
tilkynnt á ári hveiju og það væri sennilega aðeins
toppurinn á ísjakanum en ekki væru traustar for-
sendur fyrir áætlun um raunverulegan fjölda.
Kosningar til
Btínaðarbine-s
Hvassviðri olli víða usla á Suðurlandi
Þegar verst lét var vindhraðinn 25-30 metrar á sekúndu.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
fauk til í flugtaki
Tveir listar
á Suður-
landi
SUNNLENSKIR bændur geta val-
ið á milli tveggja lista við kosningar
til Búnaðarþings sen væntanlega
fara fram í vor. Hvorugur listanna er
merktur pólitískum flokkum.
Við búnaðarþingskosningar fyrir
þremur árum komu fram tveir listar,
Sunnlenski bændalistinn og listi
sjálfstæðismanna. Sá fyrrnefndi
fékk fimm menn kjörna en sjálfstæð-
ismenn einn. Sjálfstæðismenn bjóða
ekki fram að þessu sinni en að
minnsta kosti tveir frambjóðendur
þeirra frá tveimur síðustu kosning-
um hafa nú tekið sæti á Sunnlenska
bændalistanum þar sem framsókn-
armenn eru annars áberandi.
Par sem Sunnlenski bændalistinn
kom einn fram íyrir lok reglulegs
framboðsfrests var fresturinn fram-
lengdur um hálfan mánuð. Við lok
hans kom fram annar listi, Listi um-
bótasinna. Kosnir verða sex fulltrúar
á Búnaðarþing.
I efstu sætum Sunnlenska bænda-
listans eru Sveinn Ingvarsson í
Reykjahlíð, Sólrún Ólafsdóttir á
Kirkjubæjarklaustri, Eggert Páls-
son á Kirkjulæk, Sigríður Jónsdóttir
í Gýgjarhólskoti, Bergur Pálsson í
Hólmahjáleigu og Guðni Einarsson í
Þórisholti.
Efstu menn umbótasinna eru Eg-
ill Sigurðsson á Berustöðum, Arnar
Bjami Eiríksson í Gunnbjamarholti,
Elvar Eyvindsson á Skíðbakka, Ól-
afur Eggertsson á Þorvaldseyri,
Birna Þorsteinsdóttir í Stóru-Hildis-
ey og Georg Ottósson á Flúðum.
Flugvél
LÍTIL fjögurra sæta eins hreyfils
flugvél skemmdist nokkuð í flugtaki
á Selfossflugvelli þegar vindhviða
lyfti stéli hennar upp með þeim af-
leiðingum að hún lyftist upp að aft-
an og kollsteyptist. Flugmaðurinn
var einn um borð en hann sakaði
ekki. Bíða þurfti þess að vind lægði
til að koma vélinni á réttan kjöl.
Mikið hvassviðri var á Selfossi í
gær og bámst lögreglu fjöldamarg-
ar tilkynningar um fjúkandi þak-
plötur og lausamuni. Kallaðar vom
til björgunarsveitir sem aðstoðuðu
eftir föngum. Að sögn lögreglunnar
Selfossi fór vindur í 25-30 metra á
sekúndu þegar verst lét. Fjúkandi
lausamunir skemmdu bifreiðir og
nokkrar tafir urðu á veginum í Ölf-
usi vegna tveggja flutningabifreiða
sem fuku til á veginum.
í nokkrum húsum í nýju hverfi
bæjarins voru farnir að fjúka að-
skotahlutir inn um glugga og á ein-
um stað inn í eldhús. Um kvöldið
var lögreglunni tilkynnti um að
plötur og plastdót væm farin að
fjúka úr tívolíhúsinu, sem verið er
að rífa í Hveragerði. Engin slys
urðu þó á fólki.
í Vestmannaeyjum höfðu laus-
legir hlutir, fiskikör og lausar plöt-
ur, fokið á bíla og valdið töluverðum
skemmdum á þeim, að sögn lög-
reglu. Vindur var stöðugur í um 25
metmm á sekúndu, en mun hvass-
ari í verstu hryðjunum.
Vegna hvassviðris var ekkert
ferðaveður um Skógarsand, Sól-
heimasand og Mýrdalssand, og
hafði fjöldi vörubílstjóra numið
staðar á Hvolsvelli til að bíða eftir
að vind lægði í gærkvöldi. Undir
Eyjafjöllum voru afar hvassir
sviptivindar sem fóru upp í 36
metra á sekúndu, en á milli datt
vindur niður í 12 metra á sekúndu,
að sögn lögreglunnar á Hvolsvelli.
Gagnvirk
miðlun og
Islensk
miðlun hefja
samstarf
GAGNVIRK miðlun og íslensk
miðlun hafa gert með sér sérstakt
samkomulag, sem felur í sér að ís-
lensk miðlun tekur að sér öll sölu-
og markaðsmál fyrir SkjáVarp á
ísafirði.
Starfsmenn íslenskrar miðlunar
á Isafirði munu því framvegis veita
upplýsingar um „SkjáVarp ísa-
fjörður" og sjá um öll tengsl við
forsvarsmenn fyrirtækja og stofn-
ana á svæðinu, sem og alla þá sem
geta nýtt sér þjónustu SkjáVarps.
Uppsetning SkjáVarpsskjáa í
fyrirtækjum og stofnunum verður
sömuleiðis í höndum íslenskrar
miðlunar á ísafirði.
Stöðugt er unnið að uppbygg-
ingu SkjáVarps og miðlar það nú
staðbundnum upplýsingum til íbúa
tuttugu og tveggja byggðarlaga
um allt land. Hægt er að nýta sér
upplýsingar SkjáVarps á öllum
heimilum og helstu fyrirtækjum og
stofnunum. Þar getur fólk nálgast
upplýsingar um allt það helsta sem
er á döfinni í þeirra heimabyggð.
---------------
Bátar í
minniháttar
vandræðum
BRÆLA var á miðum í gær og lentu
a.m.k. tveir bátar á sjó í minniháttar
vandræðum vegna sjógangs.
Annar bátanna, á leið til Grinda-
víkur, fékk á sig brot og sigldi varð-
skip Landhelgisgæslunnar áleiðis að
honum en í ljós kom að ekki var þörf
á utanaðkomandi aðstoð.
Hinn báturinn var skammt undan
landi vestan Hafnarness á leið til
Þorlákshafnar og fékk hafnsögubát
frá Þorlákshöfn til að fylgja sér til
hafnar.
---------------
Verð hækk-
ar um 5,1%
í Nýkaupi
í NÝRRI verðkönnun Samstarf-
sverkefnis NS og ASÍ-félaga á höf-
uðborgarsvæðinu kemur í ljós að
verð í Nýkaupi hefur hækkað um
5,1% frá því að verðkönnun var síð-
ast gerð af Samstarfsverkefninu í
mars sl. Verð í Bónusi hefur á hinn
bóginn lækkað um 3,4% og er Bónus
með lægsta verðið af þeim 12 mat-
vöruverslunum sem könnunin var
gerð í á höfuðborgarsvæðinu.
■ Nýkaup hefur/51