Morgunblaðið - 15.04.2000, Blaðsíða 62

62 LAUGARDAGUR 15. APRÍL 2000
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN

Fáðu þér vatn
Um páskana býðst gisting á Hótel Kirkju-
bæjarklaustri á fiábæru verði, aðeins 2.600
kr. á mann í tveggja manna herbergi.
Morgunverður af hlaðborði innifalinn.
Frítt fyrir börn að 12 ára aldri.
Er ekki tilvalið að skjótast á Klaustur, gista í
eina eða tvær nætur og njóta páskanna í
fallegu og friðsælu umhverfi?
H0TE KIKJCiUBÆiARKLAUSTUR
Sími 4874799
Drykkjarvatn
Hérlendis hefur gengið
erfíðlega, segir Magnús
R. Gíslason, að fá settar
upp drykkjarlindir eða
vatnsdrykkjarskálar.
SAGT er að um þriðjungur mann-
kyns hafi ekki aðgang að hreinu vatni.
Við megum því gleðjast yflr afbragðs
góðu drykkjarvatni sem víðast er að
flnna hér á landi. Ástæða er til að
hvetja til aukinnar neyslu hreins
drykkjarvatns því fátt er hollara.
Um það bil 60% af líkamanum er
vatn og daglega losum við okkur við
um rúma 2 lítra af vatni. Þetta vatns-
tap verður að bæta líkamanum upp.
Til þess er vatnið best fallið hreint og
ómengað beint úr krananum, en ekki
með sykri og öðrum aukaefnum.
Því miður er tært vatn ekki nógu
ríkur hluti af fæðu okkar. Islendingar
drekka mikið af gosdrykkjum og hef-
ur magnið farið stöðugt vaxandi á
undanfömum árum. Hver Islending-
ur drekkur að meðaltali 142 lítra af
gosdrykkjum á ári hverju, sem er t.d.
um þrefalt meira magn en það sem
Svíar drekka. í könnun sem gerð var
á neysluvenjum hérlendis og í Finn-
landi kom meðal annars í Ijós að um
50% 15 ára bama drekkur gosdrykk
Drykkjarlind við Ægissíðu í Reykjavík.
daglega hérlendis en
aðeins 15% í Finnlandi.
Unglingar munu vera
sá hópur sem drekkur
mest af gosdrykkjum
og segjast sum þeirra
drekka um 1 lítra á dag,
sem engar tennur þola.
Sýrueyddar tennur
Nýtt vandamál hefur
undanfarið orðið mjög
áberandi hérlendis.
Svonefnd sýrueyðing
tanna, sem orsakast oft-
ast af óhóflegri drykkju
sætra og súrra drykkja
Magnús R. Gislason
R^m!ngeursa3a
twtnmea
rnarjakkar
^rgar gerðir
fur á yfir 18.000,-
nú á 7.900.-
Ótrúlegt vöruúrval
Allt á að seljast.
Frábœr verð.
• Útivistarfatnaður
• Vinnufatnaður
• Barnafatnaður
66°N
SEXTÍU OG SEX NORÐUR
Askur
Birki
66°N verslunin Skúlagötu 5I sími: 552 7425
með þeim afleiðingum
að tennumar liggja
stanslaust í sýmbaði og
leysast upp. Þetta
stefnir í hættu góðum
árangri sem náðst hefur
í að bæta tannheilsu
bama og unglinga á
undanfömum áratug-
um.
Auk óhóflegrar
drykkju gosdrykkja er
neysla á sykri og sæl-
gæti mjög mikil hér-
lendis. Afleiðing alls
þessa er, auk slæmrar
tannheilsu, m.a. að við
Islendingar skifum
bömum okkar og unglingum út í lífið
þyngri en margar þjóðir sem aftur
getur leitt til margþættra heilsufars-
vandamála síðar á lífsleiðinni. Einnig
er mikil neysla á gosdrykkjum og
sætindum vanabindandi og á jafnvel
þátt í hegðunarvandamálum. Abyrgð
foreldra er mikil í þessum efnum.
Skólamáltiðir
Sjoppufjöldi er ótrúlega mikill hér-
lendis. Ein skýring er augljós því oft-
ast era sjoppur staðsettar nálægt
skólum og leysa þá jafnframt vanda-
málið með skólamáltíðimar, en við er-
um nokkuð sér á báti meðal nágr-
annaþjóða í því efni. Ekki þarf að hafa
mörg orð um hollustu skólamáltíða í
samanburði við sjoppufæði.
Við þurfum án efa að auglýsa betur
ágæti vatns og auðvelda aðgengi þess
líkt og aðrar þjóðir hafa gert. Best
væri að gera það að tískudrykk eins
og Norðmenn hafa reynt t.d. með
mynd af heilbrigðisráðherranum
drekkandi vatn úti í beljandi ár-
straumi, eins og sést á þessari mynd.
I Noregi sem víðar, er ætlast til að
aðstaða til vatnsdrykkju sé í öllum
skólum, íþróttahúsum, sundstöðum
og öðram opinberum byggingum.
Drykkjarlindir
Hérlendis hefur gengið erfiðlega
að fá settar upp drykkjarlindir eða
vatnsdrykkjarskálar. Er oft erfitt að
fá vatn að drekka á stöðum sem al-
menningur sækir en aftur á móti er
þar oftast að finna sjálfsala með gos-
drykkjum og sælgæti. Kostnaður við
uppsetningu drykkjarlinda er ekki
mikill eða álíka og handlaugar. Þyrfti
a.m.k. að setja þær upp í alla skóla,
íþróttahús, sundstaði og aðrar opin-
berar byggingar. Heildarkostnaður
fyrir allt landið yrði varla meiri en
sem nemur einu eða tveimur einbýlis-
húsum.
I þessu sambandi er rétt að benda
á að því miður hefur víða ekki verið
gengið rétt frá lögnum að drykkjar-
lindum með einangrun, sem er nauð-
synleg engu síður en við heitavatns-
leiðslur, svo að kalda vatnið haldi
ferskleika sínum og hitni ekki.
Höfundur er yfirtannlæknir í heil-
brigðis- og tryggingamdlardðuneyt-
i
álplötur-álstangir-álrör
SINDRI
Borgartúni 31 • s. 575 0000 • www.sindri.is