Morgunblaðið - 05.05.2000, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 5. MAÍ 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Marel kaupir meirihluta í frönsku fyrirtæki
Til skoðunar að flytja
hluta starfseminnar utan
MAREL hefur til skoðunar að flytja
aukinn hluta af starfsemi fyrirtækis-
ins utan til að mæta mjög óhag-
stæðri gengisþróun og verðlags-
breytingum, að sögn Harðar Am-
arsonar, forstjóra Marel hf.
„Samkeppnisstaða fyrirtækja í út-
flutningsgreinum hefur verið að
breytast gríðarlega,“ segir Hörður.
„Skráning á íslensku krónunni kem-
ur mjög illa niður á fyrirtækjum í út-
flutningsgreinum. Þó stendur Marel
betur að vígi en mörg önnur fyrir-
tæki vegna þess hve stór hluti af
starfseminni fer fram erlendis nú
þegar.“
Marel hf. hefur skrifað undir sam-
komulag um kaup á 51% hlut í
franska fyrirtækinu Arbor Techno-
logies, en höfuðstöðvar þess eru
skammt frá Lorient á Bretagne-
skaga.
Fyrirtækið framleiðir ýmsan
tækjabúnað, aðallega fyrir fisk- og
kjötiðnaðinn í Frakklandi. Hjá fyrir-
tækinu starfa um 35 manns og er
áætluð velta þess um 25 milljónir
franka, eða sem nemur rúmum 260
milljónum íslenskra króna, á þessu
ári. Kaupin eru hluti af markaðssókn
Marel inn á Evrópumarkað, en fyrir-
tækið rekur fyrir þrjú dótturfyrir-
tæki í Evrópu, í Danmörku, á Eng-
landi og í Frakklandi.
Gert er ráð fyrir að með þessum
kaupum muni Marel opnast ýmsir
nýir markaðir í frönskumælandi
löndum. Þá eru möguleikar á að
Marel muni flytja hluta af starfsemi
sinni til Arbor og styrkja þannig
framleiðslustarfsemina þar.
Gengi hlutabréfa í Marel hækkaði
um 4%, úr 50 í 52, á Verðbréfaþingi
íslands í gær.
Sjaldgæft að fyrirtæki
nýti sér EDI-viðskipti
Hagnaður SH
eykst verulega
HAGNAÐUR SH fyrstu 3 mánuði
ársins nemur 141 milljón króna að
teknu tilliti til óreglulegra liða og
hlutdeildar í
tapi af hlut-
deildarfélög-
um, samkvæmt
óendurskoðuðu
uppgjöri.
Hagnaðurinn á
sama tímabili í
fyrra nam 27 milljónum króna, að því
er fram kemur í tilkynningu frá fé-
laginu.
Velta samstæðunnai' á fyrsta
fjórðungi ársins 2000 nam um 10,2
milljörðum króna á móti 9,2 milljörð-
um sama tímabil árið á undan og er
veltuaukningin um 11%. „Hafa verð-
ur í huga að ekki er um sambærileg-
ar tölur að ræða þar sem félagið
hætti nær með öllu umsýsluviðskipt-
um í ársbyrjun árið 2000 og tók upp
bein innkaup afurða,“ segir í tilkynn-
ingunni.
Hagnaður fyrir fjármagnsliði nam
310 milljónum króna, en var 128
milljónir árið á undan og hagnaður af
reglulegri starfsemi eftir skatta nam
153 milljónum króna samanborið við
27 milljónir árið á undan. Veltufé frá
rekstri nam 239 milljónum á fyrsta
ársfjórðungi þessa árs en var 95
milljónir sama tímabil í fyrra.
„Þessi rekstrarniðurstaða er betri
en áætlanir félagsins gerðu ráð fyrir
og er hún sterk vísbending um að sú
viðamikla endurskipulagning sem
ráðist var í á síðasta ári sé að skila
tilætluðum árangri. Bein og milli-
liðalaus viðskipti framleiðenda og
dótturfélaga SH hafa farið vel af
stað. Dótturfélögum hafa verið sett
skýr arðsemismarkmið, ábyrgð
framkvæmdastjóranna á rekstrinum
aukin og jafnframt tryggt að þeir
hafi tilsvarandi vald til að framfylgja
settum markmiðum," segir í tilkynn-
ingunni.
Þar kemur einnig fram að horfur
eru á að afkoma félagsins það sem
eftir lifir árs verði áfram viðunandi
þótt ekki megi á þessari stundu ætla
að síðari ársfjórðungar endurspegli
þann fyrsta.
Gengi hlutabréfa í SH hækkaði
um 6,5%, úr 4,60 í 4,90, á Verðbréfa-
þingi íslands í gær.
Tetra-kerfi Línu.Nets nær
fullbúið um miðjan maí
AÐEINS um þriðjungur fyrirtækja
er í EDI-viðskiptum, rafrænum við-
skiptum, við birgja en umfang þeirra
viðskipta reyndist vera 35%, sam-
kvæmt könnun um útbreiðslu raf-
rænna viðskipta og EDI-samskipta á
íslandi. Stefán Jón Friðriksson,
framkvæmdastjóri ICEPRO, skýrði
frá niðurstöðum nýrrar könnunai’ á
morgunverðarfundi Samtaka versl-
unar og þjónustu í gær en könnunin
var gerð á vegum EAN á íslandi,
Icepro og Ríkiskaupa. Nokkra at-
hygli vekur útbreiðsla annarra raf-
rænna viðskipta en EDI og kann
helsta ástæðan að vera sú að tölvu-
póstur hafi leyst fax og símtöl af
hólmi í samskiptum milli fyrirtækja.
Hærra hlutfall meðalstórra fyrir-
tækja (21-100 starfsmenn) reyndist
stunda EDI-viðskipti en fyrirtækja
sem hafa yfir 100 starfsmenn og er
það öfugt við það sem gerist erlendis.
Liðlega fímmtungur fyrirtækjanna
sem svöruðu voru með netverslun
eða eru í þann mund að koma sér upp
slíkri þjónustu. Þá var spurt um
ástæður lítillar útbreiðslu EDI-við-
skipta og nefndu menn einkum atriði
á borð við mikinn kostnað, hátt
flækjustig, ónóga kynningu og slæ-
lega frammistöðu hugbúnaðarfyrir-
tækja. Þá deildu menn á bankastofn-
anir og önnur fyrirtæki sem hafa
haft uppi stór orð um rafræn við-
skipti en minna orðið af framkvæmd-
um. Töldu allmargir að þaðan þyrfti
að koma aukið frumkvæði til þess að
auka veg þessa viðskiptaháttar.
Lítil þátttaka og vart
marktæk níðurstaöa
Spurningalisti var sendur 160 aðil-
um sem áttu skráða EAN-kennitölu
og reyndist svörun heldur dræmari
en menn áttu von á eða 38%. Þess
skal getið að þetta er í fyrsta sinn
sem könnuð hefur verið útbreiðsla
rafrænna viðskipta á íslandi og gera
má ráð fyrir að EDI-notendur séu
nokkru fleiri en könnunin tók til auk
þess sem gera má ráð fyrir að eitt-
hvað sé um óstöðluð rafræn viðskipta
á milli fyrirtækja. Af þessum sökum
er varhugavert að draga ályktanir
um útbreiðslu rafrænna viðskipta á
Islandi almennt. Það vakti nokkra
athygli hversu mörg þeirra fyrir-
tækja, sem svöruðu í könnuninni og
hafa EAN-kennitölur, stunda alls
ekki rafræn viðskipti. EAN-kenni-
tala er númer sem auðkennir þá sem
geta sent og móttekið rafrænar við-
skiptaupplýsingar á hefðbundnu
EDI-formi. Eins og gera mátti ráð
fyrir reyndust fyrirtækin nota EDI-
viðskipti mismunandi mikið, eða allt
frá því að stunda nær engin EDI-
viðskipti og yfir í það að stunda nán-
ast öll viðskipti á stöðluðu rafrænu
EDI-formi. Nokkur munur var á
svörum eftir því hvort um viðskipti
við viðskiptavini eða birga/þjónustu-
aðila fyrirtækjanna var að ræða. Um
helmingur svarendanna sagðist
stunda EDI-viðskipti við viðskipta-
vini og er að meðaltali fjórðungur
viðskipta þeirra á EDI-formi.
FJÖGURRA vikna seinkun hefur
orðið á afhendingu búnaðar frá Mot-
orola til uppsetningar á Tetra-
íjarskiptakerfi Línu.Nets. Uppsetn-
ingin stendur nú yfir og verður kerf-
ið tilbúið til lokaprófana um 16. maí,
að sögn Eiríks Bragasonar, fram-
kvæmdastjóra Línu.Nets. Um mán-
uði síðar er áætlað að notkun kerfis-
ins hefjist að fullu, eins og kveðið er
á um í samningi við Ríkiskaup.
Þrír verktakar vinna samtímis að
uppsetningunni vegna seinkunar á
afhendingu frá Motorola, að sögn
Eiríks. Um þessar mundir er verið
að setja upp Tetra-kerfi frá Motor-
ola í Bretlandi og er það m.a. ástæða
seinkunarinnar.
Um er að ræða fjarskiptakerfi fyr-
ir lögreglu, slökkvilið og neyðarbíla.
Einnig mun kerfið ná til allmargra
stofnana Reykjavíkurborgar. Aætl-
að er að almenn notkun hefjist síðar.
Símstöð Tetra-kerfisins verður
staðsett í Slökkvistöðinni í Reykja-
vík og sendistöðvar verða á 12 stöð-
um á höfuðborgarsvæðinu. Kerfið
nær fyrst um sinn til suðvesturhluta
landsins en að sögn Eiríks verður
það sett upp á landsbyggðinni í
áföngum í kjölfarið.
-----------------
Teymi kaupir
20% í Rhea ehf.
TEYMI hf. hefur keypt 20% hlut í
fyrirtækinu Rhea ehf. Tilgangur
Rhea er að framleiða og selja sér-
hannaðan hugbúnað fyrir trygginga-
miðlanir, sem selja sparnaðarsamn-
inga og skaðatryggingar fyrir trygg-
ingafélög, og þjónustu við hann.
Aðrir hluthafar í Rhea ehf. eru Gúst-
af Gústafsson, framkvæmdastjóri,
og Snorri Þórisson, tæknistjóri.
------H-*--------
Sterk eignastaða Lifeyrissjóðs Norðurlands í árslok 1999
Lífeyrisréttindi hækka um 14,3%
VEGNA góðrar afkomu og sterkrar
eignastöðu Lífeyrissjóðs Norður-
lands í árslok 1999 samþykkti árs-
fundur sjóðsins á dögunum að hækka
varanlega útreikningsstuðla elli- og
örorkulífeyris um 14,3%, sem þýðir
samsvarandi hækkun lífeyrisrétt-
inda. Þó munu þeir lífeyrisþegar sem
áður hafa fengið hækkun samkvæmt
svokallaðri uppbót hækka nokkru
minna, eða um tæplega 7%.
I fréttatilkynningu frá Lífeyris-
sjóði Norðurlands kemur fram að
eignir sjóðsins hafi vaxið mikið og
nemi nú samkvæmt mati trygginga-
fræðings um 3,3 milljörðum króna
umfram núverandi skuldbindingar
sjóðsins við sjóðfélaga. Þeirri um-
BÍLAFRAMLEIÐENDURNIR
Ford og General Motors hafa deilt á
hvom annan að undanfomu en bæði
félögin telja sig best til þess fallin að
kaupa Daewoo Motors og aðlaga
framleiðslu Daewoo að sinni.
Daewoo Motors er næststærsti bíla-
framleiðandinn í Suður-Kóreu en
lánadrottnar stefna að því að selja
fyrirtækið hæstbjóðanda innan tíð-
ar. Sérfræðingar á bílamarkaðinum
telja fullvíst að fleiri bílaframleið-
endur verði um hituna en bara Ford
og General Motors og því allsendis
óvíst hver hreppi hnossið. Fomáða-
menn bæði Ford og General Motors
frameign samþykkti ársfundurinn að
ráðstafa til sjóðfélaga í formi hækk-
aðra réttinda.
Besta afkoma frá upphafi
í árslok 1999 nam hrein eign Líf-
eyrissjóðs Norðurlands til greiðslu
lífeyris rúmum 18,7 milljörðum
króna og hafði aukist milli ára um
tæpa fjóra milljarða, eða sem svarar
26,6% frá fyrra ári. Þær eignir sjóðs-
ins sem flokkast undir fjárfestingar
námu 18,5 milljörðum króna og aðrar
eignir 246 milljónum króna.
Tryggingadeild sjóðsins veitir
tryggingar í samræmi við lög um
skyldutryggingu lífeyrisréttinda og
er aðildin að deildinni starfsbundin.
hafa þó verið ósparir á að lýsa þeim
kostum sem fylgja myndu samein-
ingu Daewoo við sitt fyrirtæki og
hafa lofað að þeir muni ekki segja
upp starfsfólki ef af kaupum yrði.
Stjórnendur uppboðsins segja að
þeir sem hyggist bjóða í Daewoo
verði að leggja fram tilboð fyrir lok
þessa mánaðar en þau tilboð verða
þó ekki bindandi. Fastlega má búast
við að lengri tími muni líða uns nið-
urstaða liggur fyrir þar sem allmar-
gir erlendir bílaframleiðendur eiga
eftir að blaða í þykkum skjalabunk-
um sem gefa eiga mynd af fjárhags-
stöðu Daewoo. Einn af fram-
Ávöxtun tryggingadeOdarinnar var
22,8%, sem er sú besta frá upphafi.
Auk þessa rekur sjóðurinn séreign-
ardeild fyrir viðbótarspamað, sem
tók til starfa í ársbyrjun 1999. í sér-
eignardeildinni eru rekin tvö verð-
bréfasöfn, Safn I sem var með ávöxt-
un upp á 21,6% og Safn II sem náði
34% ávöxtun.
Tryggingafræðileg afkoma Lífeyr-
issjóðs Norðurlands árið 1999 var
1.444 milljónir króna og er þetta
besta afkoma sjóðsins frá upphafi.
Fjárfestingarstefna
endurskoðuð
Á síðasta ári hófst vinna við endur-
skoðun á fjárfestingarstefnu Lífeyr-
kvæmdastjórum Ford hefur til að
mynda látið hafa eftir sér að Ford
muni ekki leggja fram tilboð fyrr en í
næsta mánuði. Fregnir herma að vel
kunni svo að fara að DaimlerChrysl-
er AG og Hyundai Motor, sem er
stærsti bílaframleiðandinn í Suður-
Kóreu, myndi með sér bandalag og
leggi fram sameiginlegt tilboð í
Daewoo. „Svo gæti farið að hvorki
GM eða Ford eigi möguleika ef þau
bjóða hvort fyrir sig en það væri allt
annað uppi á teningnum ef fyrirtæk-
in legðu fram sameiginlegt tilboð,"
segir sérfræðingur hjá Credit Suisse
First Boston.
issjóðs Norðurlands og er verkefnið
unnið í samvinnu við Háskólann í
Reykjavík. í fréttatilkynningu Líf-
eyrissjóðs Norðurlands kemur fram
að endurskoðuninni eigi að verða lok-
ið um mitt yfirstandandi ár og ætti
sjóðurinn þá að verða í stakk búinn til
að beita nýjustu tækni við eignastýr-
ingu og áhættumat. Eigi að síður sé
Ijóst að fram til þessa hafi vel tekist
til hjá sjóðnum í ávöxtun fjármuna.
Liður í því að mæta aukinni vinnu
og umsvifum við ávöxtun á eignum
sjóðsins var stofnun verðbréfamiðl-
unar í samstarfi við Lífeyrissjóðinn
Framsýn. Þessir sjóðir urðu því
fyrstir lífeyrissjóða til að fá aðgang
að Verðbréfaþingi íslands.
Déttir Murdochs
hættir hjá Sky
BBC. London.
ELISABETH, dóttir Rupert Murd-
ochs eiganda BSkyB-gervihnatta-
sjónvarpsstöðvarinnar, mun hætta
hjá fyrirtækinu í lok júní. Hún ætlar
að stofna sitt eigið fyrirtæki á sviði
sjónvarps, kvikmynda og nýrra
miðla.
í tilkynningu sem Elisabeth sendi
frá sér segir hún að það hafi verið
erfitt að taka þá ákvörðun að hætta
sem framkvæmdastjóri Sky Net-
works, en nú sé hins vegar rétti tím-
inn til að hrinda því í framkvæmd
sem hún hafi hugsað um í nokkum
tíma.
Athugasemd
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá Krist-
jáni Sverrissyni fh. Hamra ehf.:
„Ólafur Magnússon framkvæmda-
stjóri Fosshótela ehf. fór með rangt
mál í Morgunblaðinu þann 3. maí er
hann fullyrðir að forsvarsmenn
Hamra ehf. hafi fullyrt að fjármögn-
un væri tryggð þegar leigusamning-
ur var undirritaður um Suðurlands-
braut 12.
Þvert á móti þá lá það ljóst fyrir að
fiármögnun var ekki að fullu tryggð.
Olafur var ekki viðstaddur undfrrit-
un leigusamningsins.
Það er rétt að Hamra ehf. tókst
ekki að klára fjármögnun til hótel-
byggingar, og því var sú ákvörðun
tekin að selja framkvæmdirnar,
ásamt þeim skuldbindingum sem
þeim fylgdu. Fór sú sala fram þann
28. janúar síðastliðinn, til Ómars
Benediktssonar, fyrir um það bil 14
vikum.
Eins og áður hefur komið fram í
Morgunblaðinu þá tókst Ómari held-
ur ekki að fá fjármagn til hótelbygg-
ingar. í dag er það alfarið á ábyrgð
Ómars fh. Eignarhaldsfélagið Dalir
ehf. að ekki skuli verða hótel á Suð-
urlandsbraut 12. Eftir situr þá stór-
glæsileg skrifstofubygging að Suð-
urlandsbraut 12.
Við hjá Hamra ehf. erum ánægðir
með að hafa stuðlað að endurbótum
og fegrun þessarar fasteignar sem
hefur verið mikið lýti á Suðurlands-
brautinni undanfarin 30 ár.“
Bitist um kaup á Daewoo Motors
Reuters