Morgunblaðið - 05.05.2000, Síða 20

20 FÖSTUDAGUR 5. MAÍ 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Hagnaður Kaupfélags Árnesinga
298 milljónir króna í fyrra
Tap af reglulegri
starfsemi 49
milljónir króna
VELTA Kaupfélags Amesinga var
1.270 milljónir króna á árinu 1999
og lækkar um liðlega 2.500 milijón-
ir króna milli ára. Hagnaður af
rekstri varð tæplega 298 milljónir
króna samanborið við tæplega 22
milljóna króna hagnað á árinu
1998.
Starfsemi Kaupfélags Ames-
inga tók grundvallarbreytingum á
árinu 1999 þegar dagvöruverslanir
félagsins vora seldar til Kaupáss
hf., sem er að 34% í eigu Kaupfé-
lags Árnesinga. Stærsti eigandi
Kaupáss hf. er Saxhóll ehf. Kaupás
hf. er í dag annar stærsti aðilinn í
rekstri matvöraverslana á landinu.
Félagið rekur verslanir á suður- og
suðvesturhorni landsins undir
merkjum KÁ-verslana, 11-11
verslana, Nóatúnsverslana og
Kostakaups.
Breyting á afkomu milli ára á sér
einkum skýringu í söluhagnaði af
verslanasviðinu til Kaupáss hf. Tap
varð af reglulegri starfsemi á liðnu
ári og nam tapið liðlega 49 milljón-
um króna samanborið við tæplega
25 milljóna króna hagnað á árinu
1998, en áætlanir ársins 1999 gerðu
ráð fyrir 35 milljóna króna tapi. I
tilkynningu frá KÁ segir að ástæð-
urnar fyrir neikvæðri afkomu af
reglulegri starfsemi hafi einkum
falist í miklum kostnaði vegna
þeirra breytinga sem áttu sér stað
á umgjörð félagsins á liðnu ári, s.s.
kostnaði vegna sérfræðivinnu, tví-
mönnunar í yfirstjóm og í nokkr-
um rekstrareiningum félagsins
o.fl., en frávik frá áætlaðri afkomu
af reglulegri starfsemi á sér eink-
um skýringu í verri afkomu af
ferðaþjónustusviðinu.
Fjármagnsgjöld vora tæplega
25 milljónir króna, lækka um lið-
lega 40 milljónir króna milli ára
sem skýrist af hækkaðri verð-
breytingarfærslu og lækkun vaxta-
gjalda, m.a. vegna hagstæðrar þró-
unar þeirra erlendu mynta sem
mynda stærstan hluta af erlendri
lánakröfu félagsins. Veltufé frá
rekstri er neikvætt um 80 milljónir
króna en var jákvætt árið áður um
78 milljónir króna.Veltufjárhlutfall
er 0,75 en var í lok árs 1998 1,04.
Eigið fé hefur aukist milli ára
um liðlega 311 milljónir króna og
er nú tæplega 679 milljónir króna.
Eiginfjárhlutfall er 30,6% en var í
lok árs 1998 19,3%. Seldar vora
fasteignir og hlutabréf fyrir 715
milljónir króna á liðnu ári en fjár-
fest var í hlutabréfum, fasteignum,
tækjum og búnaði fyrir liðlega 742
milljónir króna. Helstu fjárfesting-
ar vora í hlutabréfum í Kaupási hf.
að verðmæti liðlega 660 milljónir
króna, í Áburðarsölunni Isafold
ehf. fyrir 42 milljónir króna og í
fasteignum að fjárhæð liðlega 18
milljónir króna.
I byrjun þessa árs stóð félagið
fyrir kaupum á Hótel Selfossi og
hyggst ásamt öðram fjárfestum
stuðla að uppbyggingu á 80 til 100
herbergja hóteli ásamt fullkominni
ráðstefnuaðstöðu fyrir allt að 400
manns. Gert er ráð fyrir að kostn-
aður vegna þessara framkvæmda
verði u.þ.b. 500 milljónir króna og
að gerður verði langtímasamning-
ur við ferðaþjónustusvið Kaupfé-
lags Árnesinga um rekstur hótels-
ins. Á aðalfundi Kaupfélags Árnes-
inga, sem haldinn verður föstu-
daginn 5. maí, verða kynnt drög að
nýrri framtíðarsýn, hlutverki og
meginmarkmiðum fyrir félagið.
BlaðauM í Morgunblaðinu laugardaginn 13. maí
Skilaírestur auglýsingapantana
ertilkl. 16 föstudaginn 5. maí
I
Allar nánari upplýsingar veita sölu- og þjónustufuUtrúar
á auglýsingadeildí sima 569 1111.
ffargunfefaMfr
AUGLÝSINGADEILD
Sími 569 1111 • Bréfasími 569 1110 • Netfang: augl@mbl.is

Skýrr kaupir
60% í Landsneti
SKÝRR hf. hefur keypt 60% eign-
arhlut í Landsneti ehf. fyrir um 30
milljónir króna. Landsnet veitir
símaþjónustu á milli landa í gegn-
um netkerfi og nýta nú 150 fyrir-
tæki og 1.000 ein-
staklingar sér
þjónustu fyrirtæk-
isins. Með sam-
starfi fyrirtækj-
anna er stefnt að því að
Landsnet geti jafnframt boð-
ið upp á innanlandssímtöl í gegnum
netkerfi, en Skýrr rekur í dag
þráðlaust netkerfi, LoftNet Skýrr
hf., að því er fram kemur í fréttatil-
kynningu.
Bæði fyrirtæki og einstaklingar
munu geta tengst inn á þjónustunet
Landsnets, annaðhvort í gegnum
LoftNetið eða með beinni tengingu.
Símtöl milli tveggja aðila tengdum
þjón- ustunetinu fara í gegnum
það án viðkomu hjá
öðram símafélögum.
Ef annar aðilinn er
hins vegar fyrir ut-
an þjónustunetið
er símtalinu beint
gegnum tengingu
Lands- nets við grunnnet við-
komandi símafélags. Fyrirtækin
geta þannig boðið viðskiptavinum
heildarlausn í fjarskiptum. Þjónust-
an verður byggð upp á tæknibúnaði
frá Cisco Systems.
Verð hlutabréfa í Skýrr hækkaði
um 4,3%, úr 23 í 24, á Verðbréfa-
þingi Islands eftir að tilkynnt var
um kaupin.
Hart deilt á Warren Buffet í fjölmiðlum
Netvæðingin
skapar aukin
verðmæti
WARREN Buffett, hinn þekkti
fjárfestir og stjórnarformaður
Berkshire Hathaway fjárfestingar-
félagsins, flutti ræðu á aðalfundi fé-
lagsins nýverið og gagnrýndi þar
harðlega spákaupmennsku með
verðbréf í tæknifyrirtækjum. Buf-
fett sagði að reynslan sýndi að þeir
sem fjárfestu snemma í slíkum fyr-
irtækjum hefðu oft miklar fúlgur
upp úr krafsinu en það væri á kostn-
að þeh-i-a sem freistuðust til þess að
kaupa bréf í tæknifyrirtækjunum
síðar og þá við of háu verði. „Geta
spákaupmanna til þess að hagnast á
fáfræði almennra fjárfesta hefur
aldrei verið meiri en á síðasta ári en
þegar til lengri tíma er litið er það
raunverulegt verðmæti fyrirtækis
sem skiptir höfuðmáli." Þá gagn-
rýndi Buffett einnig oftrú manna á
netfyrirtækjum. Starfsemi þeirra
væri raunar mjög af hinu góða fyrir
almenna neytendur en að heildar-
áhrif þeirra á atvinnufyrirtæki og
fjárfestingarmarkaðinn væru hins
vegar væntanlega neikvæð. Ekki
væri um neina raunveralega verð-
mætasköpun að ræða heldur miklu
frekar um flutning á fjármagni úr
einum stað í annan. Þá gerðu net-
fyrirtækin allan verðsamanburð
auðveldari og það þrýsti verði fyrir
vöru og þjónustu niður og minnkaði
þar með bæði hagnað og verðmæti
atvinnufyrirtækjanna.
Aukin framleiðni líkt
og með iðnbyltingunni
Greinarhöfundurinn Tim Jackson
er einn af þeim sem hafa orðið til
þess að gagnrýna málflutning Buff-
etts. Hann og aðrir halda því fram
að með netvæðingunni séu að koma
fram tvenns konar áhrif. í fyrsta
lagi geri tilkoma netviðskipta fyrir-
tækjum kleift að draga úr rekstrar-
kostnaði skipta út vinnuafli fyrir
fjármagn. Það sé einfaldlega fram-
vinda þeirrar þróunar sem hafi haf-
ist með iðnbyltingunni þegar vélar
tóku að leysa mannshöndina af
hólmi. Til skamms tíma litið hafi
þetta röskun í för með sér, einkum
vegna tilflutnings á vinnuafli milli
greina. Til lengri tíma litið sé það
hins vegar af hinu góða vegna auk-
innar framleiðni og lækkandi verðs.
Neytendur geti þá keypt meira af
vöranni fyrir sömu tekjur eða þá
meira af öðrum vörum sem aftur
skapi ný störf. Af þessum sökum sé
það almennt af hinu góða þegar fyr-
irtæki getur skipt út vinnuafli fyrir
fjármagn þó annað kunni að virðast
við fyrstu sýn, ekki síst í augum eig-
enda þeirra fyrirtækja sem missa
fótanna vegna breytinganna. Það I
séu einmitt þess konar fyrirtæki
sem Buffet hafi fjárfest mikið í og
það skýri neikvæð viðhorf hans til
Netsins; það sé líkt ástatt um hann
og Pelle sigurvegara hans Nexö sem
fór að læra til skóara á Borgundar-
hólmi rétt í þann mund sem vélar
gerðu handverkið nær alveg úrelt.
Færri og alþjóðlegri fyrirtæki
Staðhæfingar Buffetts um að net-
væðingin auki verðsamkeppni og
dragi þar með úr hagnaði fyrirtækj- I
anna er líklega mun betur ígrundað-
ar. Fyrirtæki sem ekki bregðast við
breyttum aðstæðum tapa markaðs-
hlutdeild en þau sem standa sig
neyðast líklega til þess að sætta sig
við minni hagnað vegna harðnandi
samkeppni í greininni og arður
hlutahafa minnkar hvort sem þeim
líkar betur eða verr. í hagfræði hafa
menn lengi talað um markaði þar
sem skortur eða hindranir í að afla
upplýsinga eru ekki fyrir hendi og
þess háttar markaðir, sem áður var
nær eingöngu að finna á síðum
fræðibókanna, era nú að verða að
veraleika. Öfugt við Buffett telja
margir að þetta þurfi ekki að vera
slæmt fyrir fjárfesta. Líklegt sé að
með auknu flæði upplýsinga muni
fyrirtækjum fækka en jafnframt
muni þau verða alþjóðlegri og hluta-
bréf í þeim verði jafngóð og í hinum
hefðbundnari fyrirtækjum sem
Buffett hefur mesta trú á. Menn
hafa til að mynda bent á að framlegð
hjá Amazon.com hafi aðeins verið
18% árið 1999 og alls ekki dugað til
þess að standa undir sölu- og mark-
aðskostnaði. Rýni menn hins vegar
betur í fjárhagstölur Amazon kem-
ur á daginn að árssalan væri nálægt
tveimur milljörðum dala miðað við
síðasta ársfjórðunginn. Því er lík-
legt að þegar fyrirtækið hefur náð
veltumarkmiðum sínum og geti far-
ið að draga rækilega úr markaðs-
kostnaði geti ávöxtun eigin fjár þess
orðið mjög góð. Það erfitt að finna
réttu fyrirtækin til þess fjárfesta í,
segir Jackson, en telji menn, líkt og
Buffet, að Netið verði aðeins til þess
að flytja til fé en ekki skapa það þá
era mun minni líkur á að menn veðji
á rétt fyrirtækjasafn. Það er
kannski af þessum sökum sem af-
koma fjárfestingafélags Buffets
hefur aldrei verið verri en í fyrra, að
því er fram kemur í Financial
Times.