Skírnir - 01.01.1885, Page 51
ENGLAND.
53
varð hann að tala til lýðsins, og svo mátti vel segja, sem sagt
var um ferð hans til Skotlands, að hún hefði verið einber
sigurhrósför þess ræðusnillings, sem ekki á sjer líka á öllu
Englandi. Tórýmenn ljetu heldur ekki sitt eptir liggja og
hjeldu sízt kyrru fyrir. Salisbury kom líka til Skotlands, og á
fjölsóttum fundi færði hann snjalla vörn fram fyrir lávarða-
deildina, og bað menn leggja ekki trúnað á orð Gladstones
og fleiri annara, sem segðu, að þaðan eða af hálfu stórmenn-
isins væri frelsinu hætta búin, en mönnum bæri heldur að íhuga
hitt, hver hætta gæti staðið af öðrum eins mönnum og Glad-
stone. Mælska þeirra væri svo mikil og öflug, að þeir gætu
þyrlað hugum áheyrandanna sem þeir vildu, með þeim töfrum
kæmu þeir fólkinu í kjörfylkingar og næðu svo alræðisvaldi á
þinginu og þjóðinni. Á sumum fundum sló í róstur og barn-
ingar, t. d. í Birmingham, og hjer brutust 5000 Viggaliða inn i
aldingarð, þar sem hinir komu tii móts. Aðgangurinn varð
svo ósteflegur, að fundurinn fórst fyrir á þeim stað. Ályktar-
greinir hinna frekari í Viggaliðinu voru jafnan þær, að lávarða-
deildin hefði allt of iengi setið ábyrgðarlaust yfir löggjöf iands-
ins, hefði spillt lögunum, tálmað frelsi og framförum, og því
ætti sem fyrst af henni að taka alla löggjafarheimild. þessu fór
svo fram um hríð, og allir vissu, að Gladstone mundi leggja
aptur frumvarp sitt til umræðu í neðri málstofunni. A þing
var aptur gengið 23. október, og nokkru síðar fór eitt fimbul-
mótið fram í Hyde Park. J>ar komu 100 þús. manna, og pró-
sessiurnar með líkn móti og áður er um getið, en allt með
meiri kergjubrag og lávörðunum vísað beint norður og niður.
Nýmæli Giadstones fengu aptur greiðan gang um neðri mál-
stofuna, og lávarðarnir ljetu engan bilbug á sjer sjá, er til
þeirra kasta var komið. En allt í einu komu þeir Granville og
Gladstone með þau nýnæmistiðindi inn í þingdeildirnar, að
stjórnin hefði ráðið það til sátta og samkomulags, að bera
upp nýmælin um kjördæmin fyr, enn hún áður ’nefði gert ráð
fyrir, eða svo, að þeirra önnur umræða færi fram i neðri mál-
stofunni, þegar hin væru rædd í annað sinn í hinni efri’
Nokkuð á óvart kom þetta flestum, og misjafnt var til lagt um,